اطلاعات تخصصی
موارد مصرف نینتدانیب
-بیماری های بینابینی ریه فیبروزان مزمن با فنوتیپ پیشرونده
-فیبروز ریوی ایدیوپاتیک
-بیماری ریه بینابینی مرتبط با اسکلروز سیستمیک
نینتدانیب یک مهارکننده‌ی تیروزین‌کیناز می‌باشد که در موارد فیبروز ریوی پیشرونده و مزمن تجویز می‌شود.
این دارو با نام تجاری افو (Ofev) و وارگاتف (Vargatef) معروف می‌باشد و به صورت کپسول خوراکی ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی‌گرمی عرضه می‌شود.
مکانیسم اثر نینتدانیب
نینتدانیب چند گیرنده تیروزین کیناز (RTKs) و تیروزین کینازهای غیرگیرنده ای(nRTKs)، از جمله فاکتور رشد مشتق شده از پلاکت (PDGFR آلفا و PDGFR بتا)، گیرنده فاکتور رشد فیبروبلاست (FGFR1، FGFR2، FGFR3)، فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGFR1، VEGFR2، و VEGFR3)، فاکتور 1 محرک کلونی (CSF1R) و تیروزین کیناز 3 شبه Fms (FLT3) را مهار می‌کند. نینتدانیب همچنین به طور رقابتی به محفظه اتصال آدنوزین تری فسفات (ATP) این گیرنده ها متصل می شود و سیگنال دهی داخل سلولی آنها را که برای تکثیر، مهاجرت و تبدیل فیبروبلاست ها ضروری است، بلوک می کند.
فارماکوکینتیک نینتدانیب
متابولیسم:از طریق برش هیدرولیتیک توسط استرازها به قسمت اسید آزاد BIBF 1202 تبدیل می‌شود؛ که سپس این متابولیت توسط UGT 1A1، UGT 1A7، UGT 1A8 و UGT 1A10 از طریق گلوکورونیداسیون به BIBF 1202 گلوکورونید تبدیل می شود؛ کمی متابولیسم توسطCYP 3A4 (مینور)
اتصال به پروتئین:۹۸درصد
جذب: مصرف همراه با غذا، مواجهه را ۲۰درصد افزایش می‌دهد و جذب را به تاخیر می‌اندازد.
دفع: ۹۳درصد از طریق مدفوع، کمتر از یک درصد از طریق ادرار
نیمه‌عمر حذف: ۹/۵ساعت
مدت زمان رسیدن به پیک پلاسمایی: ۲ساعت(همراه با غذا ۴ساعت)
منع مصرف نینتدانیب
-سابقه حساسیت به این دارو، بادام‌زمینی یا سویا یا سایر اجزای فرمولاسیون (کپسول Ofev کانادایی حاوی لسیتین سویا می‌باشد)
-بارداری
-وقوع پرفوراسیون گوارشی یا برطرف نشدن عوارض گوارشی
-نارسایی کبدی کلاس BیاC
موارد احتیاط:
-افراد در خطر خونریزی
-نارسایی و اختلالات قلبی
-سابقه یا درخطر خونریزی
-سابقه جراحی شکمی یا گوارش اخیر
-سابقه بیماری های دایورتیکولار
-مصرف همزمان کورتیکواستروئیدها یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی
-سابقه پرفوراسیون گوارشی
-نارسایی کبدی کلاس A
-استعمال دخانیات
-وزن کمتر از ۶۵کیلوگرم
-بیماران آسیایی(ریسک افزایش آنزیم‌های کبدی بیشتر است)
-خانم‌ها با امکان باروری
عوارض جانبی نینتدانیب
عوارض شایع:
زخم پوستی، کاهش وزن، درد شکمی، کاهش اشتها، اسهال، تهوع، استفراغ، افزایش آنزیم‌های کبدی، خستگی، افزایش بیلی‌‌روبین، نازوفارنژیت، انفارکتوس میوکارد حاد، ترومبوز شریانی، افزایش فشارخون، عفونت مجاری ادرای، خونریزی(می‌تواند شدید باشد)، سرگیجه، سردرد، کمردرد، پنومونی، عفونت تنفسی فوقانی، تب، کم‌کاری تیروئید
عوارض جدی:
ترومبوآمبولی شریانی، سکته قلبی، افزایش فشارخون شدید، پرفوراسیون گوارشی، خونریزی، میکروآنژیوپاتی ترومبوتیک، پانکراتیت، پروتئین‌اوری، ترومبوسیتوپنی، سمیت کبدی، پنومونی
تداخلات دارویی نینتدانیب
مکانیسم کلی تداخلات:
سوبسترای CYP3A4(مینور)، OCT1، P-glycoprotein/ABCB1(مینور)
منع مصرف همزمان(کنترا اندیکه):
القاکننده‌های CYP3A4(متوسط و قوی) و P-glycoprotein، لووکتوکونازول
تداخلات ماژور:
آبامتاپیر، آسنوکومارول، آپیکسابان، آردپارین، آرگاتروبان، بمیپارین، بیوالی‌رودین، کاپماتینیب، کاربامازپین، سرتوپارین، دابیگاتران، دالتپارین، داناپاروئید، دزیرودین، دروتکوژین آلفا، انوکساپارین، فدراتینیب، فکسینیدازول، فونداپارینوکس، فوس‌فنی‌توئین، هپارین(انواع)، لپیرودین، نادروپارین، پارناپارین، فنیندیون، فن‌پروکومون، فنی‌توئین، پریمیدون، پروتئین‌سی، رویپارین، ریفامپین، ریواروکسابان، ST JOHN’S WORT، تینزاپارین، وریکونازول، وارفارین
افزایش اثرداروها توسط نینتدانیب:
تداخل معناداری گزارش نگردیده‌است.
داروهایی که سطح خونی نینتدانیب را بالا می برند:
آنتی‌کواگولانت‌ها، مهارکنندگان CYP3A4(متوسط و قوی) و P-glycoprotein، لتروزول
کاهش اثرات داروها توسط نینتدانیب:
تداخل معناداری گزارش نگردیده‌است.
داروهایی که سطح نینتدانیب را کاهش می دهند:
القاکننده‌های CYP3A4(متوسط و قوی) و P-glycoprotein، تنباکو
تداخل با غذا:
مصرف همراه با غذا ، جذب را به تاخیر می‌اندازد.
هشدار ها نینتدانیب
-مصرف نینتدانیب در موارد مبتلا به نارسایی کبدی متوسط تا شدید، توصیه نمیشود.
توصیه های دارویی نینتدانیب
-نینتدانیب همراه با غذا مصرف شود.کپسول به صورت کامل همراه با آب بلعیده شود. از بازکردن، جویدن یا خرد کردن(طعم بسیار تلخ) کپسول خودداری شود. در صورت مواجهه با محتویات کپسول، بلافاصله دست‌ها به خوبی شسته شود.
-حداکثر دوز مجاز روزانه‌ی نینتدانیب، ۳۰۰میلی‌گرم می‌باشد.
-در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو، از مصرف دوز فراموش شده خودداری شود و نوبت های بعدی طبق روال سابق مصرف گردد.
-در بیماران با نارسایی کبدی خفیف نیاز به کاهش دوز تا ۱۰۰میلی‌گرم هر ۱۲ساعت می‌باشد. در صورتی که بیمار این مقدار را نیز تحمل ننماید، توقف یا قطع درمان با نینتدانیب درنظر گرفته شود. در موارد نارسایی کبدی متوسط تا شدید، مصرف این دارو توصیه نمیشود.
-در صورت افزایش آنزیم‌های کبدی AST or ALT به میزان بیشتر از ۳تا۵برابر حد طبیعی(بدون علائم آسیب کبدی)، درمان با این دارو متوقف شود یا دوز مصرفی به ۱۰۰میلی‌گرم هر ۱۲ساعت کاهش یابد. اگر پس از قطع درمان، سطح آنزیم‌ها به حالت طبیعی برگشت، می‌توان مصرف دارو را با دوز ۱۰۰میلی‌گرم هر ۱۲ساعت از سرگرفت و در صورت تحمل بیمار تا ۱۵۰میلی‌گرم افزایش داد.
در این مورد اگر بیمار همراه با افزایش آنزیم‌ها، علائم آسیب کبدی داشت، درمان با نینتدانیب باید قطع شود.
-عملکرد کبدی و آنزیم‌های کبدی بیمار پیش از شروع درمان و سپس به صورت منظم و به فواصل کم در سه ماه نخست درمان و پس از آن به صورت دوره‌ای و در صورت نیاز پایش شود.همچنین بیمار از لحاظ علائم آسیب کبدی(خستگی بیش ازحد، ناراحتی و درد در قسمت راست و بالای شکم، ادرار تیره، مدفوع خاکستری و زردی) تحت نظر باشد. به بیمار و‌همراهان تاکید شود که در صورت مشاهده‌ی این علائم حتما به پزشک اطلاع دهند.
-آنالیز ادرار بیمار جهت بررسی پروتئین‌اوری و عفونت به صورت منظم و دوره‌ای درخواست شود.
طپیش از شروع درمان نسبت پروتئین به کراتینین در بیمارانی که در خطر پروتئین‌اوری قرار دارند، ارزیابی شود.
-در مواردی که سمیت گوارشی مشاهده می‌شود(اسهال، تهوع، استفراغ یا سایر عوارض )ممکن است نیاز به کاهش دوز یا قطع موقت باشد. درمان ممکن است با ۱۵۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت یا ۱۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت از سر گرفته شود که در ادامه ممکن است به ۱۵۰ میلی گرم افزایش یابد. چنانچه بیمار ۱۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت را تحمل نکرد، لازم است درمان قطع شود.
-در بیماران با پرفوراسیون گوارشی تنها در صورتی که منفعت درمان با این دارو برای بیمار بیشتر از خطرات آن است، تجویز شود.توصیه می‌شود حداقل ۴هفته پس از جراحی شکمی، درمان با این دارو آغاز شود و در صورت وقوع پرفوراسیون، درمان قطع گردد.
-در بیش از ۵۰درصد بیماران تحت درمان با نینتدانیب، اسهال مشاهده می‌شود که معمولا خفیف تا متوسط است و در سه ماه نخست درمان رخ می‌دهد. در این موارد از درمان‌های حمایتی مناسب استفاده شود(هیدراسیون مناسب، ضداسهال، ضدتهوع). در موارد شدید ممکن است بیمار نیاز به کاهش دوز یا قطع درمان داشته‌باشد.
-در صورت برطرف نشدن عوارض گوارشی با درمان های مناسب، نینتدانیب قطع شود.
-مصرف سیگار اثربخشی درمان با نینتدانیب را کاهش می دهد. افراد سیگاری پیش از شروع درمان با این دارو باید سیگار را ترک نمایند. همچنین در مدت درمان، از مصرف دخانیات خودداری کنند.
-غربالگری HBV با آنتی ژن سطحی هپاتیت ب، آنتی بادی هسته ای هپاتیت ب، Ig یا IgG تام و آنتی بادی برای آنتی ژن سطحی هپاتیت ب، پیش از شروع درمان سیستمیک ضد سرطان توصیه می‌شود.اما درمان برای رسیدن نتایج به تعویق انداخته‌نشود. تشخیص عفونت مزمن یا نهفته‌ی HBV جهت ارزیابی خطرات و برآورد نیازهای بیمار جهت پیشگیری ضد ویروسی، پایش و پیگیری ها، لازم است.
-بر اساس مکانیسم نینتدانیب و یافته‌های حیوانی، عوارض ناخواسته در دوران بارداری قابل پیش‌بینی است.
-در خانم‌ها با امکان باروری، پیش از شروع درمان با نینتدانیب و در مدت درمان به صورت دوره‌ای از عدم بارداری بیمار اطمینان حاصل شود. در مدت درمان با این دارو و حداقل تا ۳ماه پس از آخرین دوز، از یک روش جلوگیری از بارداری بسیارمطمئن استفاده شود.افرادی که تهوع و استفراغ را در مدت درمان تجربه می‌کنند، ممکن است اثربخشی کمتری از داروهای ضدبارداری خوراکی ببینند به همین خاطر توصیه می‌شود از روش‌های جایگزین استفاده کنند.
-ترشح نینتدانیب در شیر نامشخص است. اما به علت اینکه پتانسیل بروز عوارض جدی در شیرخوار وجود دارد، طبق توصیه‌ی کارخانه‌ی سازنده، شیردهی در مدت درمان توصیه نمیشود.
-نینتدانیب ممکن است موجب افزایش فشار خون شود. پیش از تزریق داروهای تنگ‌کننده‌ی عروق در زمان جراحی، فشار خون به دقت پایش شود.
