اطلاعات تخصصی
موارد مصرف فنوباربیتال
فنوباربيتال در تمام انواع صرع كوچك و در حمله مداوم صرعي به كار مي‌رود. فنوربابيتال تزريقي براي درمان اضطراري بعضي از حملات تشنجی حاد از جمله حملات همراه با اكلامپسي ،مننژيت و واكنشهاي سمي به استريكنین و همچنين جهت پيشگيري و درمان حملات تشنجي ناشي از تب مصرف مي‌شود.
مکانیسم اثر فنوباربیتال
اين دارو از يك طرف اثر مهاري گاماآمينوبوتيريك اسيد(GABA) را افزايش مي‌دهد و از طرف ديگر اثر تحريكي گلوتاميك اسيد را كم مي‌كند و بدين ترتيب با مهار انتخابي سلولهاي عصبي غير‌طبيعي،مانع انتشار امواج از كانون صرعي مي‌شود.
فارماکوکینتیک فنوباربیتال
از طريق خوراكي سريعاً جذب و در بافت‌هاي بدن و مغز انتشار مي‌يابد. اين دارو توسط كبد متابوليزه مي‌شود.راه دفع دارو كليوي است. حدود 30-20 درصد دارو بدون تغيير دفع مي‌شود . نيمه عمر دارو 118-53 ساعت است.
زمان شروع اثر دارو از راه خوراكي 60-20دقيقه، از راه عظلاني تا حدودي سريعتر از راه خوراكي و از راه وريدي حدود 5 دقيقه است.
منع مصرف فنوباربیتال
اين در پورفيري نبايد مصرف شود.
عوارض جانبی فنوباربیتال
عوارض با درصد نامشخص:
قلبی عروقی: برادي‌كاردي، افت فشار خون، سنكوپ، ترومبوفلبيت (تزریق وریدی)
سیستم اعصاب مرکزی: آژیتاسیون، اضطراب، آتاکسی، تحریک سیستم اعصاب مرکزی، سرکوب سیستم اعصاب مرکزی، گیجی، سرگیجه، خواب آلودگی، توهم، حالت خماری، سردرد، قضاوت نابه جا، بی خوابی، لتارژی، عصبانیت، کابوس شبانه
پوستی: درماتیت اکسفولیاتیو، راش پوستی، سندرم استیونس جانسون
گوارشی: یبوست، تهوع، استفراغ
ادراری تناسلی: کم ادراری
هماتولوژی و انکولوژی: آگرانولوسیتوز، ترومبوسیتوپنی، آنمی مگالوبلاستیک
موضعی: درد محل تزریق
عصبی، عضلانی و اسکلتی: هایپرکینزی (پرجنبشی)، اسپاسم حنجره
تنفسی: آپنه (به ویژه در تزریق وریدی سریع)، هیپوونتیلاسیون (کاهش تعداد تنفس)، سرکوب تنفس
تداخلات دارویی فنوباربیتال
*مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای CYP2C9
– القاکننده CYP1A2 (خفیف)
– القاکننده CYP2B6 (شدید)
– القاکننده CYP2C8 (خفیف)
– القاکننده CYP2C9 (خفیف)
– القاکننده CYP2C19 (شدید)
– القاکننده CYP2E1 (خفیف)
– القاکننده CYP3A4 (شدید)
– القاکننده UGT1A1
– القاکننده UGT2B4
– القاکننده P-gp
– عامل ضد تشنج
– تشدید اثرات تضعیف‌کننده CNS
– افزایش حذف هورمون تیروئید از بدن
– مت هموگلوبینمی
– امکان ایجاد تداخل با ترکیبات حساس به PH ادرار
تداخلات رده X (پرهیز):
آبماسیکلیب، آلپلیسیب، محصولات ترکیبی ضدویروس هپاتیت سی، اپرمیلاست، اپرپیتانت، آرتمتر، آسوناپرویر، آواپریتینیب، آکسیتینیب، آزلاستین (نازال)، بداکیلین، بورتزومیب، بوسوتینیب، بریگاتینیب، برم پریدول، کپماتینیب، کاریپرازین، سریتینیب، کوبیسیستات، کوبیمتینیب، کوپانلیسیب، کریزوتینیب، داکلاتاسویر، داسابوویر، دفلازاکورت، دلامانید، دینوژست، دی سولفیرام، دولوتگراویر، دوراویرین، دروندارون، دولیسیب، الباسویر، الکساکافتور/ تزاکافتور/ ایواکافتور، الیگلوستات، الویتگراویر، انکورافنیب،
انترکتینیب، اردافیتینیب، اتراویرین، فدراتینیب، فکسینیدازول، فلیبانسرین، فوس اپرپیتانت، فوس نتوپیتانت، فوستاماتینیب، فوستمساویر، جمی‌گلیپتین، گلاسدگیب، گرازوپرویر، همین، ایبروتینیب، ایدلالیسیب، محصولات ایرینوتکان، ایزاووکونازونیوم سولفات، ایسترادفیلین، ایتراکونازول، ایوابرادین، ایواکافتور، ایووسیدنیب، ایکسازومیب، لدیپاسویر، لمبورکسانت، لترموویر، لورلاتینیب، لوماکافتور و ایواکافتور، لوماتپرون، لومفانترین، لوراسیدون، ماسیمورلین، ماسیتنتان، متوکسی فلوران، میانسرین، میدوستورین، میفپریستون، نالدمدین، نالوکسگل، نراتینیب، نتوپیتانت، نیفدیپین، نیلوتینیب، نیمودیپین، نیسولدیپین، اولاپاریب، اورفنادرین، اوکسوممازین، پالبوسیکلیب، پانوبینوستات، پارالدهید، پازوپانیب، پکسیدارتینیب، پیماوانسرین، پیپراکین، پوناتینیب، پرازیکوانتل، پرتومانید، رانولازین، رگورافنیب، ریبوسیکلیب، ریلپیویرین، ریمگپنت، ریپرتینیب، ریواروکسابان، روفلومیلاست، رومیدپسین، ساسیتوزومب گوویتیکان، سلپرکاتینیب، سلومتینیب، سیمپرویر، سوفوسبوویر، سوماتوستاتین استات، سونیدگیب، سورافنیب، استریپنتول، تاسیملتئون، تازمتوستات، تلیترومایسین، تنوفوویر آلافنامید، تالیدومید، تزاکافتور و ایواکافتور، تیکاگرلور، توفاسیتینیب، تورمیفن، ترابکتدین، آبروگپنت، یولی‌پریستال، اوپاداستینیب، والبنازین، وندتانیب، ولپاتاسویر، ونتوکلاکس، وین کریستین (لیپوزومال)، وینفلونین، وراپاکسار، وریکونازول، وکسیلاپرویر، زانوبروتینیب
کاهش اثرات داروها توسط فنوباربیتال:
آبماسیکلیب، آبیراترون استات، آکالابروتینیب، استامینوفن، آفاتینیب، آلبندازول، آلپلیسیب، محصولات ترکیبی ضدویروس هپاتیت سی، آپالوتامید، آپیکسابان، اپرمیلاست، اپرپیتانت، آریپیپرازول، آریپیپرازول لاروکسیل، آرتمتر، آسوناپرویر، آواپریتینیب، آکسیتینیب، بازدوکسیفن، بداکیلین، بنپریدول، بنزهیدروکدون، بتابلاکرها، بیکتگراویر، بورتزومیب، بوسوتینیب، برنتوکسی‌مب ودوتین، برکس‌پیپرازول، بریگاتینیب، بوپرنورفین، بوپروپیون، بوسپیرون، کابازیتاکسل، کابوزاتینیب، کلسیفدیول، مسدودکننده های کانال کلسیم، کاناگلیفلوزین، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کپماتینیب، کاربامازپین، کاریپرازین، سریتینیب، کلرامفنیکل (سیستمیک)، کلرپروپامید، کلاریترومایسین،کلیندامایسین (سیستمیک)، کلوزاپین، کوبیسیستات، کوبیمتینیب، کدئین، کوپانلیسیب، کورتیکواستروئید (سیستمیک)، کریزوتینیب، سوبستراهای CYP3A4 (خطر بالا با القاکننده‌ها)، دابیگاتران اتکسیلات، دابرافنیب، داکلاتاسویر، داپسون (سیستمیک)، داسابوویر، داساتینیب، دفراسیروکس، دفلازاکورت، دلامانید، دگزامتازون (سیستمیک)، دینوژست، دی اتیل استیل بسترول، دیسوپیرامید، دولوتگراویر، دوراویرین، دوکسوروبیسین (متداول)، داکسی‌سایکلین، درونابینول، دروندارون، دولیسیب، الاگولیکس، الباسویر، الکساکافتور/ تزاکافتور/ ایواکافتور، الیگلوستات، الویتگراویر، انکورافنیب، انفورتومب ودوتین، انترکتینیب، انزالوتامید، اراواسایکلین، اردافیتینیب، ارلوتینیب، اسلی‌کاربازپین، استریول (سیستمیک، موضعی)، مشتقات استروژن (فراورده‌های ضدبارداری)، اتیزولام، اتوپوزاید، اتوپوزاید فسفات، اتراویرین، اورولیموس، اووگلیپتین، اگزمستان، فدراتینیب، فلبامات، فنتانیل، فلیبانسرین، فوس اپرپیتانت، فوس نتوپیتانت، فوس فنی‌توئین، فوستاماتینیب، جفیتینیب، جمی‌گلیپتین، ژسترینون، گلاسدگیب، گلکاپرویر و پیبرنتاسویر، گرازوپرویر، گریزئوفولوین، گوانفاسین، همین، هیدروکودون، هیدروکورتیزون (سیستمیک)، ایبروتینیب، ایدلالیسیب، ، ایفوسفامید، ایماتینیب، محصولات ایرینوتکان، ایزاووکونازونیوم سولفات، ایسترادفیلین، ایتراکونازول، ایوابرادین، ایواکافتور، ایووسیدنیب، ایکسابپیلون، ایکسازومیب، کتوکونازول (سیستمیک)، لاموتریژین، لاپاتینیب، لاروترکتینیب، لدیپاسویر، لفامولین، لفامولین(وریدی)، لمبورکسانت، لوتیراستام، لوومتادون، لیناگلیپتین، لوپیناویر، لورلاتینیب، لوماکافتور و ایواکافتور، لوماتپرون، لومفانترین، لوراسیدون، لربینکتدین، ماسیمورلین، ماسیتنتان، مانیدیپین، ماراویروک، متادون، متوکسی فلوران، متیل پردنیزولون، مترونیدازول (سیستمیک)، میانسرین، میدوستورین، میفپریستون، میرودنافیل، میرتازاپین، نالدمدین، نالمفن، نالوکسگل، ناتگلینیدن، نراتینیب، نتوپیتانت، نیفدیپین، نیلوتینیب، نیمودیپین، نیسولدیپین، الانزاپین، اولاپاریب، اوسیلودروستات، اوسیمرتینیب، اکس‌کاربازپین، اکسی کدون، پالبوسیکلیب، پانوبینوستات، پازوپانیب، پمیگاتینیب، پرامپانل، پکسیدارتینیب، فنی‌توئین، پیماوانسرین، پیپراکین، پیتولیسانت، پولاتوزومب ودوتین، پوناتینیب، پرازیکوانتل، پردنیزولون (سیستمیک)، پردنیزون، پرتومانید، پروژستین ( فراورده‌های ضدبارداری)، پروپاستامول، پروپافنون، کوئتیاپین، کینیدین، کینین، رادوتینیب، راملتئون، رانولازین، ربوکستین، رگورافنیب، ریبوسیکلیب، ریلپیویرین، ریسپریدون، ریواروکسابان، روفلومیلاست، رولاپیتانت، رومیدپسین، روفینامید، روکسولیتینیب، ساسیتوزومب گوویتیکان، ساپروپترین، ساکساگلیپتین، سلپرکاتینیب، سلومتینیب، سرترالین، سیمپرویر، سیرولیموس، سوفوسبوویر، سونیدگیب، سورافنیب، استریپنتول، سوفنتانیل، سونیتینیب، تاکرولیموس (سیستمیک)، تادالافیل، تاموکسیفن، تاسیملتئون، تازمتوستات، تلیترومایسین، تمسیرولیموس، تنیپوزید، تنوفوویر آلافنامید، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول وکانابیدیول، تزاکافتور و ایواکافتور، مشتقات تئوفیلین، تیوتپا، تیوتیکسین، تیاگابین، تیکاگرلور، تیپراناویر، توفاسیتینیب، تولواپتان، تورمیفن، ترابکتدین، ترامادول، داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای، تروپیسترون، توکاتینیب، آبروگپنت، یودنافیل، یولی‌پریستال، اوپاداستینیب، والبنازین، محصولات والپروات، وندتانیب، ولپاتاسویر، ومورافنیب، ونتوکلاکس، ویلازودون، وین کریستین (لیپوزومال)، وینفلونین، آنتاگونیست های ویتامین کا، وراپاکسار، وریکونازول، ورتیوکستین، وکسلوتور، وکسیلاپرویر، زالپلون، زانوبروتینیب، زونیسامید، زوکلوپنتیکسول
کاهش اثرات فنوباربیتال توسط داروها:
آمفتامین، رزین کلستیرامین، القاکننده متوسط و قوی CYP2C19، دابرافنیب، داروناویر، فولیک اسید، لوکوورین کلسیم- لوولوکوورین، لومفولات، مفلوکین، متیل فولات، میانسرین، مولتی ویتامین/ مینرال( با آ، دی، ای، کا، فولات، آهن)، ارلیستات، پیریدوکسین، مشتقات ریفامایسین، تیپراناویر
افزایش اثرات داروها توسط فنوباربیتال:
الکل (اتیل)، آزلاستین (نازال)، بنزهیدروکدون، بلونانسرین، داروهای پایین آورنده فشارخون، برکسانولون، بوپرنورفین، کلاریترومایسین، داروهای تضعیف‌کننده CNS، کدئین، دوکسرکلسیفرول، فنتانیل، فلونیترازپام، هیدروکودون، ایفوسفامید، بی‌حس کننده‌های موضعی، لورلاتینیب، متوتری‌مپرازین، متوکسی فلوران، متی‌روسین، آگونیست های اوپیوئیدی، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پیریبدیل، پرامی‌پکسول، پریلوکائین، کینیدین، روپینیرول، روتیگوتین، سدیم نیتریت، سوفنتانیل، سوورکسانت، تالیدومید، تیوتپا، ترامادول، زولپیدم
افزایش اثرات فنوباربیتال توسط داروها:
آلیزاپرید، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برم پریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، سنوبامات، کلرامفنیکل (سیستمیک)، کلرمتیازول، کلرفنسین، کاربامات، کلاریترومایسین، کوزینتروپین، داپسون (موضعی)، دکس متیل‌فنیدات، دایمتیندن (موضعی)، دی سولفیرام، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، اسکتامین، فلبامات، فکسینیدازول، فوس فنی‌توئین، هیدروکسی زین، گیاه کاوا، لترموویر، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، متوتری‌مپرازین، متیل‌فنیدات، متوکلوپرامید، میانسرین، مینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، نیتریک اکسید، اوکسوممازین، پرامپانل، فنی‌توئین، پریمیدون، کینین، روفینامید، سدیم اکسیبات، سوماتوستاتین استات، سولتیام، تتراهیدروکانابینول، کانابیدیول، تری‌مپرازین، محصولات والپروات
تداخل با غذا:
فنوباربیتال متابولیسم کبدی ویتامین D را به ماده غیرفعال افزایش داده و جذب کلسیم را کاهش می‌دهد.
راهکار: غذاهای غنی از ویتامین D بیشتر مصرف شود. مکمل‌های ویتامین D و کلسیم ممکن است موردنیاز باشد.
هشدار ها فنوباربیتال
در بيماران مبتلا به اختلال عملكرد كبد يا كليه، اغماي كبدي، درد حاد و مزمن، حساسيت مفرط به دارو و ضعف تنفسي با احتياط فراوان مصرف مي‌شود.
توصیه های دارویی فنوباربیتال
1. اين دارو نبايد بيش از مقدار توصيه شده مصرف شود.
2. در صورت كاهش كارايي دارو پس از چند هفته، بدون مشورت با پزشك، نبايد مقدار دارو افزايش داده شود.
3. دوره درمان با دارو به عنوان ضد تشنج بايد كامل شود. دقت شود هيچيك از نوبت‌هاي مصرف فراموش نگردد.
4. در صورت فراموش شدن يك نوبت مصرف دارو به محض به ياد آوردن، آن نوبت بايد مصرف شود، ولي اگر تقريباً زمان مصرف نوبت بعدي فرارسيده باشد، از مصرف نوبت فراموش شده و دوبرابر كردن مقدار مصرف بعدي بايد خودداري شود.
5. در طول مصرف دارو، از مصرف ساير داروهاي حاوي الكل و داروهاي مضعف CNS بايد خودداري شود.
6. در صورت بروز سرگيجه، خواب آلودگي يا منگي، بايد احتياط نمود.
