اطلاعات تخصصی
موارد مصرف فسفات
فسفات براي جبران كمبود فسفر خون مصرف مي شود. اسيدي شدن ادرار ناشي از اين دارو، اثر داروهايي را كه براي بروز اثر ضد باكتري خود به محيط اسيدي نياز دارند (مانند متنامين)، افزايش مي دهد. اين دارو غلظت كلسيم ادرار را كم مي كند و مانع رسوب كلسيم در مجاري ادرار مي شود.
مکانیسم اثر فسفات
در توبول ديستال كليوي، هيدروژن ترشح شده در سلول توبول از طريق تعويض با سديم، نمكهاي فسفات دي بازيك را به مونوبازيك تبديل مي كند. بنابراين، مقدار زيادي از اسيد ترشح مي شود، بدون آنكه pH ادرار را بمقداري پايين آورد كه انتقال هيدروژن را بوسيله شيب زياد غلظت بين سلول توبول و مايع لومينال مهار كند. اين دارو با اسيدي كردن ادرار، حلاليت كلسيم را افزايش مي دهد.
فارماکوکینتیک فسفات
فسفات از مجراي گوارش جذب مي شود. اما مقادير زياد كلسيم يا آلومينيوم ممكن است باعث ايجاد فسفات نامحلول و در نتيجه كاهش جذب آن شود. فسفات به مقدار 90 درصد از كليه و 10 درصد از مدفوع دفع مي شود.
منع مصرف فسفات
اين دارو در بيماران مبتلا به زيادي فسفات خون، عيب شديد كار كليه و سنگ هاي ادراري فسفات، منيزيم-آمونيم نبايد مصرف شود.
عوارض جانبی فسفات
احتباس مايع، زيادي پتاسيم خون، زيادي سديم خون، زيادي فسفات يا كلسيم خون با مصرف اين دارو گزارش شده است.
تداخلات دارویی فسفات
مصرف همزمان داروهاي كلسيم با فسفات ها ممكن است خطر رسوب كلسيم در بافت نرم را افزايش دهد. مصرف همزمان داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي، كاپتوپريل، سيكلوسپورين، مدرهاي نگهدارنده پتاسيم، انالاپريل ، هپارين و ساير داروهاي حاوي پتاسيم با فسفات پتاسيم ممكن است سبب افزايش پتاسيم خون شود. مصرف همزمان اين دارو با ساير فراورده هاي حاوي فسفات خون به ويژه در بيماران مبتلا به بيماري كليوي را افزايش دهد.
هشدار ها فسفات
اين دارو در موارد زير بايد با احتياط مصرف شود.
مواردي كه ممكن است با غلظت هاي زياد فسفات همراه باشند(مانند كم كاري پاراتيروئيد و بيماري مزمن كليه و رابدوميوليز)، حالاتي كه ممكن است با غلظت هاي كم كلسيم همراه باشند (مانند كم كاري پاراتيروئيد، نرمي استخوان، التهاب حاد لوزالمعده، بيماري مزمن كليه، رابدوميوليز، راشي تيسم) و حالاتي كه ممكن است با غلظت هاي زياد پتاسيم همراه باشند(مانند بي كفايتي شديد غده فوق كليه، دهيدراسيون شديد، التهاب لوزالمعده، تمرينات فيزيكي، بي كفايتي كليه، رابدوميوليز، آسيب وسيع بافت) و زيادي سديم خون.
دارو های هم گروه فسفات
گروه C
در شرايط خاص و نظارت ويژه پزشك قابل استفاده است: مطالعات حیوانی مواردی از عارضه جانبی برای جنین نشان داده است و مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست. منافع دارو در مقابل خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است.
