سیستم ایمنی بدن نخستین سد دفاعی در برابر عوامل بوجود آورنده بیماری است. برای تقویت این سیستم دفاعی در ابتدا باید به تغذیه مناسب آن پرداخت و از عوامل تضعیف کننده آن خودداری کرد.
مواد غذایی مناسب می‌تواند از بیمار شدن شما جلوگیری کرده و به هنگام بیماری، باعث تسریع در روند بهبود آن شود. یک نفر در مترو توی صورت شما عطسه می‌کند. در کافی شاپ، یک نفر سرفه می‌کند. همکاران شما به هنگام بیماری، به جای استراحت کردن، سرکار می‌آیند وبچه‌های شما بیماریهایی ناشناخته را با خود به خانه می‌آورند. با این وضعیت چگونه سلامتی خود را حفظ خواهید کرد.
ممکن است که بیماری‌های فصلی خارج از کنترل شما باشد و گاهی اوقات، بیماری اتفاق بیفتد اما شما باید فکری به حال قدرت بیشتر سیستم ایمنی بدن خود کنید.
سیستم ایمنی شما چیز غیرقابل باوری است. باکتریهای موجود در روده، واقعا همچون یک ارتش قدرتمند از طرف شما، به مبارزه می‌پردازند، البته اگر آنها را بخوبی تغذیه کنید، و اگر شما بیمار شوید، برخی غذاها می‌تواند به شما کمک کند که سریعتر بهبودی خود را بازیابید. آیا آن چه که امروز می‌خورد می‌تواند مشخص کند که شما بعدها به بیماری مبتلا می‌شوید یا نه؟
در ادامه به شما خواهیم گفت که چگونه یک سیستم ایمنی قوی ایجاد کنید و به بدن برای مبارزه با عوامل بد کمک کنید.
بیشتر بخوانید: برای تقویت سیستم ایمنی بدن چه بخوریم؟
سیستم ایمنی بهترین خط دفاعی بدن است
خب باید این ارتش مجهز به زره شود (منظور فقط شال و کت زمستانی نیست، هرچند اینها نیز خوب هستند). برای اینکه سالم، پرانرژی و بدون بیماری بمانیم باید سیستم ایمنی بدن تقویت شود.
اما عملکرد سیستم ایمنی بدن به این صورت است : مبارزه بدن ما برای ایمنی از دهان شروع می‌شود. شاید اغلب شما ندانید که بزاق شما حاوی مواد ضد میکروبی قدرتمندی همچون لیزوزیم، آلفا-آمیلاز و لاکتوفرین است. هر میکروبی که بتواند دزدکی از دهان حرکت کند و پایین برود، با اسید هیدروکلریک معده مواجه خواهد شد.
در نهایت باکتریهای مفید بدن ما شروع به کار می کنند. آنها از ورود باکتریهای بد به جریان خون، و جاخوش کردن آنها در روده‌ها جلوگیری می‌کنند. این باکتریهای خوب پروبیوتیک نامیده می‌شوند. آنها به عنوان ارتش بدن در برابر بیماری عمل می‌کنند.
ارتش باکتریایی خود را تغذیه کنید
دستگاه گوارش بیش از ۷۰ درصد سیستم ایمنی بدن را تشکیل میدهد که خانه باکتریهای خوبی است که با کلی چیزهای نامطلوب که ما را ناخوش می‌کنند مبارزه می‌کنند.
اگر شما می‌خواهید که این باکتری‌ها برای شما کار کنند، باید به آنها غذا بدهید. آنها عاشق خوردن غذاهای مغذی، غذاهای غنی از فیبر کامل هستند و البته به غذاهای فرآوری شده، شیرین و چرب علاقه چندانی نشان نمی‌دهند. به همین دلیل یک رژیم غذایی کامل ومتعادل، بهترین بیمه در برابر انواع عفونت‌ها و ویروس‌ها است.
به عبارت دیگر اگر رژیم غذایی شما نامناسب است، بیشتر بیمار می‌شوید و دوره بیماری شما طولانی‌تر می‌شود. بد غذا خوردن به هنگام بیماری، شما را بیمارتر می‌کند. از سوی دیگر، تغذیه خوب، بدن شما را قادر می‌سازد تا با ضربه‌ای سریع به مهاجمان خارجی پاسخ دهد.
پربیوتیک‌ها و پروبیوتیک‌ها
اگر می‌خواهید یک جوخه آماده به خدمت از باکتریهای سالم داشته باشید، به شما خواهیم گفت که چگونه سربازان خود را تغذیه کنید.
پربیوتیک (نام مستعار غذای باکتری) به تغذیه باکتریهای مفید کمک می‌کند. اساسا پربیوتیک‌ها به صورت فیبر نیمه هضم شده هستند. شما باید حداقل دو تا سه وعده غذاهای غنی از پربیوتیک در هر روز مصرف کنید (اگر شما ناخوش هستید، فلور میکروبی روده شما نیاز به حمایت بیشتری دارد).
برخی از بهترین منابع غذایی پربیوتیک عبارتند از :
- سبزیجات : مارچوبه، سیر، کنگر فرنگی، تره فرنگی و پیاز
- کربوهیدرات : جودوسر، لوبیا، کوئینا، چاودار، گندم، سیب‌زمینی و سیب‌زمینی شیرین
- میوه‌ها : سیب، موز، انواع توت‌ها، مرکبات، کیوی
- چربی‌‌ها : بذرکتان و تخم‌شربتی
شما همچنین می‌توانید از مکمل پربیوتیک استفاده کنید. فقط به یاد داشته باشید که مکمل‌ها، به غذاها افزوده می‌شوند و جایگزین آنها نیستند.
در همین حال پروبیوتیک‌ها (خود باکتری‌ها) به ما کمک می‌کنند تا سالم بمانیم و به هنگام بیماری، سریعتر بهبود پیدا کنیم.
اگر بدن شما سالم است، هدف اصلی افزودن یک یا دو وعده غذاهای غنی از پروبیوتیک به غذای روزانه است (برای جلوگیری و یا کاهش مشکلات در آینده).
برخی از بهترین منابع کامل غذایی پروبیوتیک‌ها عبارتند از :
- فرآورده‌های لبنی : ماست، پنیر، کفیر
- ترشی سبزیجات : ترشی، کلم ترشی، کیمچی
- سویا تخمیر شده : میسو، تمپه
- موارد دیگر : سس سویا، قارچ کامبوچا
شما همچنین می‌توانید مکمل پروبیوتیک را به عنوان یک کمک اضافه، به روده های خود بدهید، فقط پیش از آن باید با پزشک خود مشورت کنید. خوردن مقدار زیادی از پربیوتیک و پروبیوتیک‌ها به شما برای مبارزه با عفونتهای ویروسی و باکتریایی کمک می‌کند. اما حتی سالم‌ترین رژیم غذایی هم نمی‌تواند شما را در برابر هر مهاجمی محافظت کند. بهرحال ما گاهی اوقات مریض می‌شویم.
چگونه بیمار نشویم؟
ما یک میلیون بار گفته‌ایم که هیچ درمانی برای سرماخوردگی وجود ندارد اما آیا راهی وجود دارد که به هنگام این بیماری، روند بهبود ما تسریع یابد؟ بله در حقیقت وجود دارد. برخی غذاها به شما کمک می‌کنند تا سریعتر از این وضعیت دردناک خلاص شوید. به عنوان مثال :
- سیر: این ماده به عنوان آنتی‌بیوتیک عمل می‌کند و باعث کاهش شدت سرماخوردگی و عفونتهای دیگر می‌شود.
- سوپ مرغ: بله، سوپ مرغ واقعا خوب است. این غذا، مایعات و الکترولیت‌ها را فراهم می‌کند و ممکن است خواص ضدالتهابی که باعث کاهش علائم سرماخوردگی می‌شود داشته باشد. شما باید سوپ مرغ واقعی خانگی بخورید نه از نوع بسته بندی شده آن.
- چای سبز: این نوشیدنی باعث افزایش تولید آنتی‌بادی سلولی B می‌شود و به ما کمک می‌کند تا از شر عوامل پاتوژن خلاص شویم.
- عسل: این ماده خواص ضدباکتری و ضد میکروبی فراونی دارد و به سرکوب سرفه کمک می‌کند. چند قاشق چای‌خوری عسل در یک فنجان چای سبز، همان چیزی است که شما نیاز دارید.
- آقطی: این گیاه دارای خواص ضد ویروسی است و با مغذی‌های گیاهی همراه می‌شود. عصاره آقطی ممکن است مدت زمان سرماخوردگی و سایر عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی را کاهش دهد.
در مورد تب و سردرد چگونه عمل می‌کند: آیا تب ما به سرعت پایین می‌آید؟ یک گفته قدیمی هست که می‌گوید بدن ما پیچیده است. علم یک معادله اقتصادی نیست که هر چیزی را متناسب با اندازه همه فراهم کند.
لازم است بدانید که: به بدن گوش بدهید. اشتهای ما نسبت به مواد غذایی بهترین وضعیت را در مورد اینکه چه غذایی باید بخوریم نشان میدهد.
به عنوان مثال تعداد کمی از ما به هنگام ابتلا به آنفلونزا و یا اسهال و استفراغ تمایل به غذا خوردن دارد. علت آن این است که ناخوشی همچون آنفلونزا و عفونتهای باکتریایی باعث ایجاد التهاب می‌شوند که منجر به سرکوب اشتها می‌شود. بنابراین اگر بدن شما می‌گوید مایل به غذا خوردن نیست، شما باید به حرف او گوش بدهید.
اغلب اوقات چه چیزی می‌خورید
این خیلی جالب است که در مورد قدرت غذاهای خاص فکر کنیم، اما اگر شما می‌خواهید سیستم ایمنی بدن را تقویت کنید، بررسی کنید که در طول زمان چه چیزی را بیشتر از بقیه می‌خورید. مثلا :
چقدر غذا می‌خورید؟ اگر شما به طور دائم در حال خوردن باشید، سیستم ایمنی چگونه می‌تواند خود را برای پاسخ به مهاجمان آماده کند. اگر رژیم غذایی شما نامناسب است، وقت آن است که آن را تغییر دهید.
مصرف چربی شما به چه صورت است؟ فرو دادن مقدار فراوانی از چربی (چربی اشباع و اسیدهای چرب امگا ۶) می‌تواند به رود و سیستم ایمنی شما آسیب برساند. از سوی دیگر، مصرف متعادل چربی‌های سالم، مانند : آجیل، روغن زیتون و آووکادو، می‌تواند منبع خوبی از ویتامین E باشد که خطر ابتلا به آنفلونزا و عفونتهای تنفسی را فراهم می‌کند.
آیا گرفتار مصرف مواد قندی هستید؟ شکر و قند اضافی و رژیم‌های غذایی دارای شاخص گلایسمیک بالا ممکن است عملکرد سلول‌های سفید خون را کاهش دهد و ترغیب‌کننده التهاب و آسیب‌رسانی به سیستم ایمنی بدن شود.
دریافت پروتئین شما کافی است؟ از سوی دیگر، کاهش پروتئین در رژیم غذایی، کمبود آهن و روی، در مجموع باعث کاهش عملکرد سیستم ایمنی می‌شود. به طور کلی در هر وعده غذایی، یک واحد پروتئین برای زنان و دو واحد برای مردان باید گنجانده شود.
آیا شما مواد غذایی رنگارنگ می‌خورید؟ بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات مورد نیاز برای دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز هستند و سیستم ایمنی بدن به آنها نیاز دارد، که شامل : آهن، روی، منیزیم، منگنز، سلنیوم، مس، اسید فولیک و ویتامین‌های A, C, D, E, B6 و B12 است. بنابراین دخترها و پسرها، هر چه که مادرتان در مورد خوردن میوه و سبزی به شما می‌گوید، انجام دهید.
بخاطر داشته باشید : در مجموع رژیم غذایی سالم و متعادل است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند تا در وهله اول از بیمار شدن شما جلوگیری کند.
