چای رازیانه یکی از آن دمنوشهای چندکاره و شاید بتوان گفت همه کاره است. اغلب افراد با شنیدن اسم چای رازیانه آن را دمنوشی زنانه می‌دانند در حالی که این چای برای رفع مشکلات گوارشی، تقویت سیستم ایمنی، مبارزه با عفونتهای باکتریای، ویروسی و قارچی موثر است. همچنین یک چای سرشار از آنتی اکسیدان است که به خوابی راحت و تازگی تنفس کمک میکند.
گیاه رازیانه گیاه علفی بلند چند ساله با گلهای زرد رنگ و شبیه به شیرین بیان و ساقه‌ای توخالی است. این گیاه در اصل به مدیترانه برمی‌گردد اما از قرنها پیش در سراسر جهان کشت شده و به عنوان یک گیاه دارویی مصرف می‌شود. دانه‌های گیاه رازیانه را می‌توان خشک کرد و با آن یک چای گیاهی با بو و طعمی عالی استفاده کرد. این چای مزه‌ای شبیه شیرین بیان با عطری تسکین دهنده دارد و بعد از مزه کردن کمی طعمی تلخ می‌دهد. چای رازیانه را هم می‌توان از طریق فروشگاه‌های محصولات طبیعی خریداری کرد یا آن را در خانه تهیه کرد.
در مورد خواص رازیانه ادعاهای بسیاری وجود دارد. برخی از این ادعاها می‌گویند باعث تقویت بینایی، تنظیم هورمونها، بهبود گوارش و کمک به حافظه می‌شود. برخی از این خواص آزمایش شده و برخی هم بیشتر جنبه تجربی دارند.
کمک به مبارزه با عفونتها
با توجه به یک مورد بررسی مقالات، چای رازیانه یک عامل ضد میکروب و ضد ویروس است. اگر احساس سرماخوردگی می‌کنید، نوشیدن مقداری چای رازیانه می‌تواند به مبارزه بدن در مقابل عوامل بیماریزای مهاجم، کمک کند. پژوهشی نشان داد که روغن اسانسی بابونه در ترکیب با ماده‌ای به نام موپیکرون (یک پماد آنتی بیوتیک موضعی) که می‌تواند یک جایگزین طبیعی برای کشتن سویه‌های باکتری مقاوم به آنتی بیوتیک باشد. این ترکیب احتمالا قادر به کاهش نرخ رشد باکتری مقاوم به آنتی بیوتیک است. پژوهش دیگری هم نشان داد که رازیانه می‌تواند در مقابل گونه قارچی کاندیدا موثر باشد.
افزایش شیر مادران با چای رازیانه
از قرنها پیش از رازیانه به عنوان یک ماده شیرافزا استفاده می‌شد. ماده‌ای برای افزایش کیفیت و مقدار شیر مادر در زنان شیرده. برخی معتقدند که فواید رازیانه در این مورد به طور قطعی اثبات نشده است. اما شواهد روایتی و برخی از مقالات پزشکی در منابع قابل اعتماد موافق هستند که رازیانه می‌تواند این مزیت را تامین کند.
تسکین سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
رازیانه اثرات تسکین دهنده ضد اسپاسم دارد که درمان موثری برای سندرم روده تحریک پذیر است. در یک تحقیق، رازیانه در ترکیب با کورکومین به میزان زیادی علائم و کیفیت زندگی را برای افراد مبتلا به IBS طی ۳۰ روز تحقیق بالینی، بهبود بخشید.
بهبود گوارش با چای رازیانه
اگر ناراحتی معده، نفخ شکم یا اسهال دارید، ممکن است بخواهید مقداری چای رازیانه بخورید. گرمای چای می‌تواند هضم را آرام کند و خود رازیانه به عنوان منبع معتبری برای کمک به مشکلات گوارشی است.
دردهای پریودی و سایر مشکلات زنانه
دردهای پریودی یا دیسمنوره مشکل شایع برای بسیاری از زنان است که اغلب آنها داروهای بدون نسخه‌ای همچون داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی برای درمان درد استفاده می‌کنند. البته ۱۰ تا ۲۰ درصد زنانی که دچار کرامپ شکمی شدید به هنگام پریودی می‌شوند، به این روش خوب نمی‌شوند.
بسیاری از افراد به سمت درمانهای جایگزین و طب سنتی می‌روند و یک تحقیق در سال ۲۰۱۲ نیز نشان داد که رازیانه در رفع این مشکل مفید است. پژوهشگران حدس می‌زنند که رازیانه مانع از انقباض رحم می‌شود و همین مساله است که باعث درد گزارش شده توسط زنان مبتلا به دیسمنوره می‌شود. مصرف روغن رازیانه به صورت خوراکی برای کنترل دردهای پریودی، سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، از دست رفتن پریودها، یائسگی و سندرم تخمدان پلی کیستیک با توجه به نتایج تحقیقات بالینی موثر است. کاربرد موضعی روغن رازیانه نیز برای عملکرد جنسی، خشکی واژن و جلوگیری از رشد موی زائد زنان موثر است.
کنترل درد آرتروز
برای افراد مبتلا به آرتروز، چای رازیانه می‌تواند روشی مفید برای کاهش درد باشد. یک تحقیق بالینی تصادفی دو سر کور، نشان داد که رازیانه درد و سفتی را کاهش می‌دهد و ممکن است جایگزین مناسبی برای طب مکمل در زنان مبتلا به آرتروز زانو باشد
چای رازیانه بهبود دهنده خواب
یک وعده چای داغ رازیانه روشی عالی برای رفع خستگی پس از یک روز طولانی است و قرار دادن رازیانه در این دم کرده، سلامت شما را هم تقویت خواهد کرد. رازیانه می‌تواند عضلات را آرم کند – از جمله عضلات گوارشی- و به همین دلیل پس از نوشیدن آن ممکن است احساس آمادگی بیشتری برای خواب داشته باشید. داروهای قدیمی از رازیانه برای درمان بی خوابی استفاده می‌کردند.
افزایش دهنده مقدار آنتی اکسیدانها در بدن
چای رازیانه حاوی آنتی اکسیدانهایی است که بدن شما برای مبارزه با چیزهای مضر در محیط که معمولا در معرض آنها قرار می‌گیرید، نیاز دارد. وقتی که چای رازیانه می‌نوشید، آنتی اکسیدانها به ملکولهای خون که با صدمه اکسیداتیو مبارزه می‌کنند، متصل می‌شوند. این باعث کاهش فشار روی کلیه و کبد می‌شود، به تولید سلولهای جدید کمک میکند و حتی علائم پیری را کاهش می‌دهد.
دهان را خوشبو میکند
چای رازیانه یکی از روشهای اصلی برای رفع بوی بد دهان است. این ممکن است به دلیل خواص ضد باکتری باشد که عوامل بیماریزایی را که موجب بوی بد دهان می‌شوند، از بین می‌برد. برای این مورد، نوشیدن یک فنجان چای رازیانه قبل از رفتن به رختخواب یا موقعی که صبح از خواب بیدار می‌شوید باید بوی بد دهان در ابتدای صبح را از بین ببرد.
چای رازیانه ضد یبوست
چای رازیانه یکی از آن چندین چای ضد یبوست است که عضلات گوارشی را آرام میکند و برای شما که دچار مشکلات دفع مدفوع هستید، مفید است. نوشیدن مقداری چای رازیانه به پاکسازی بدن و حرکت سموم از طریق سیستم گوارشی کمک خواهد کرد.
کاهش وزن
یک تحقیق کوچک در سال ۲۰۱۵، نشان داد که نوشیدن چای رازیانه قبل از یک وعده غذا، گرسنگی را کمتر میکند، موجب کم خوردن غذا و احساس سیری بیشتر زنانی شد که چای رازیانه قبل از غذا خوردن می‌نوشند. اگر چه این تحقیق به اثرات بلند مدت چای برای کاهش وزن اشاره‌ای نکرد اما کنترل اشتها و احساس سیری بخشهای مهمی از موفقیت در کاهش وزن است. بنابراین نوشیدن چای رازیانه می‌تواند روشی عالی برای کاهش گرسنگی باشد.
کولیک
یکی از فواید عالی رازیانه، خاصیت ضد اسپاسم آن است. به دلیل این خاصیت، برخی افراد بر این باورند که چای رازیانه می‌تواند نقش مهمی در کاهش علائم کولیک در نوزادان داشته باشد.
تنظیم قند خون با چای رازیانه
بسیاری از گیاهشناسان و کارشناسان طب مکمل، چای رازیانه را به عنوان روشی بریا تنظیم قند خون توصیه می‌کنند. یک پژوهش در بنگلادش نشان داد، موشهایی که با عصاره درست شده از دانه‌های رازیانه حاوی منتول، نشان داد که در برخی از دوزها، این عصاره گلوکز خون را در نسبتی قابل مقایسه با آنهایی که داروهای استاندارد ضد هیپرگلیسمی خوردند، کاهش داد.
کنترل درد
رازیانه برای کاهش درد مفید است. همان تحقیق از بنگلادش نشان داد که عصاره رازیانه می‌تواند نشانه‌های درد را در سطحی نزدیک به آسپرین کاهش دهد.
آبرسانی بدن
خوب هیدراته نگه داشتن بدن برای سلامتی کلی ما مفید است بنابراین یکی از روشهای بهره بردن از چای رازیانه، این است که با داشتن طعم خوب، نیاز ما به نوشیدنیهای کافئین دار را رفع میکند.
شکلها و مقادیر مورد استفاده
اگر از دانه‌های تازه رازیانه که از گیاه کاشت شده در خانه شما بدست آمده است، استفاده می‌کنید، می‌توانید چای رازیانه تازه خود را داشته باشید. دانه‌های رازیانه را بوسیله پهن کردن در سینی و خشک کردن در آفتاب برای دو یا سه روز آماده کنید. می‌توانید این فرایند را با گذاشتن دانه‌ها در مایکروفر به مدت ۳۰ ثانیه، تسریع بخشید. این کار را چند مرتبه انجام دهید و هر بار آنها را بررسی کنید. دانه‌ها را خرد کرده و از آنها به صورت چای کیسه‌ای خانگی استفاده کرده یا فقط در تنظیف گذاشته و با آب گرم دم کنید.
برای این کار می‌توانید به این روش عمل کنید: ۱ تا ۲ قاشق چایخوری رازیانه تازه خرد شده آماده کنید. در یک قوری، دانه‌های رازیانه را بریزید و ۱ پیمانه آب جوش را روی آنها بریزید و به مت ۵ تا ۱۰ دقیقه بگذارید بماند و دم بکشد. البته در صورت دلخواه می‌توانید زمان بیشتری را به دم کردن اختصاص دهید که در این صورت طعم قویتری خواهید داشت.
تحقیقات در مورد چای رازیانه چه می‌گوید؟
اگر چه اکثر این ادعاهای مبنی بر سلامت در مورد چای رازیانه از طب سنتی آمده است اما برخی از پژوهشهای علمی و پزشکی خواص شبه دارویی این گیاه را تایید می‌کنند بخصوص اسانس روغنی آن را که موجب تقویت سلامتی می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهد که فواید چای رازیانه مربوط به اسانسهای روغنی آن است از جمله:
- کاهش تشکیل لخته‌های خون
- افزایش ترشح شیر و تامین سیستم تولید مثلی زنان
- عمل کردن به عنوان آنتی اکسیدان
- اثرات ضد باکتری
- فعالیت ضد قارچی
- خواص ضد التهابی
- ضد دیابت
- کنترل مایت‌ها
تحقیقات نشان می‌دهد که دانه‌های پودر شده رازیانه در محلول در مقابل باکتریهایی که سوءهاضمه، اسهال و همچنین برخی عفونتهای بیمارستانی موثر است.
با توجه به یک تحقیق، رازیانه در جمع آوری رادیکالهای آزاد که موجب بیماری می‌شوند، موثر است. عصاره‌های رازیانه را می‌توان برای کمک به افراد در جلوگیری از بسیاری از بیماریهای مزمن و شرایط خطرناک سلامتی از جمله سرطان، تصلب شرایین یا سفت شدن عروق و التهاب جلوگیری کند.
خطرات و عوارض جانبی
در مورد استفاده از رازیانه برای کولیک کودکان، اختلاف نظر وجود دارد. استراژول که در رازیانه یافت می‌شود ممکن است برای نوزادان یا هر شخصی که زیاد مصرف کند، ایمن نباشد. اگر باردار هستید، باید از نوشیدن چای رازیانه خودداری کنید. استروژن فعال شده در روغن رازیانه می‌تواند بدن باردار را که اخیرا موج شدیدی از انواع هورمون داشته، به اشتباه بیندازد. بنابراین زنان باردار و شیرده نباید این چای را بنوشند. افراد مبتلا به سرطانی که به استروژن حساس هستند باید از استفاده از رازیانه اجتناب کنند.
استراژول ماده اصلی در رازیانه است که به عنوان یک عامل بالقوه سرطانزا شناخته می‌شود، بنابراین افراد مبتلا به سرطان یا در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری باید مصرف چای رازیانه را محدود کنند یا از آن اجتناب کنند. رازیانه هم خانواده هویج و کرفس است، بنابراین اگر به این مواد حساسیت دارید، از خوردن آن خودداری کنید.
خلاصه کلام
داروی باستانی رازیانه در حال تحقیق است و ما در حال یاد گرفتن روشهای بیشتر برای استفاده از این داروی گیاهی و تسکین مشکلات بدن هستیم. برای اکثر افراد، چای رازیانه بی خطر است و درمان موثری برای بسیاری چیزها از مشکلات گوارشی تا بی خوابی است. استفاده از چای رازیانه در برنامه روزمره البته به صورت کم کم، خیال شما را از بابت اثرات جانبی که ممکن است در بدن ایجاد کند، راحت میکند.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منابع
