اطلاعات تخصصی
موارد مصرف
ایمی پنم یک کاباپنم آنتی باکتریال بتالاکتام است که با پنی سیلین در غیر اشباع بودن 5 آمین حلقۀ غشایی که به جای اتم گوگرد حاوی کربن می باشد تفاوت دارد. از آنجا که این دارو توسط آنزیم دهیدروپپتیداز I در کلیه متابولیزه می شود همیشه همراه با سیلاستاتین تجویز می شود که یک مهار کننده آنزیم است و این امر باعث افزایش غلظت های ادراری فرم فعال دارو می شود و در مطالعات حیوانی مشاهده شده است که در تجویز دوزهای زیاد ایمی پنم از ایجاد نفروتوکسیستی جلوگیری می کند.
ایمی پنم جهت درمان عفونت هایی مثل عفونت های افراد مبتلا به نقص ایمنی (همراه با نوتروپنی)، عفونت های داخل شکمی، عفونت های استخوان و مفاصل، عفونت های پوست و بافت نرم، عفونت های راه ادراری و راه صفراوی، پنومونی اکتسابی بیمارستانی وسپتی سمی کاربرد دارد. هم چنین ممکن است از آن در درمان گوناره آ و به عنوان پروفیلاکسی در عفونت های ناشی از جراحی استفاده شود.
فراورده های تجاری حاوی ایمی پنم و سیلاستاتین به صورت نمک سدیم و با نسبت یک به یک می باشند. دوزهای تجویزی این ترکیب دارویی بر اساس مقدار ایمی پنم آنهیدروس بیان می شوند. ایمی پنم به صورت انفوزیون داخل وریدی و یا تزریق داخل عضلانی عمیق تجویز می شود. هنگام تجویز داخل وریدی، دوزهای 250 یا 500 میلی گرمی طی 20 تا 30 دقیقه به طریق انفوزیون داده می شوند و دوزهای 750 میلی گرمی تا یک گرمی طی 40 تا 60 دقیقه. دوز معمول داخل وریدی در بالغین و در کودکان بالای 40 کیلوگرم یک تا دو گرم در روز در دوزهای تقسیم شده و هر 6 تا 8 ساعت می باشد که به شدت عفونت بستگی دارد و در عفونت های تهدید کننده حیات دوزهایی تا حداکثر 4 گرم یا 50 میلی گرم/ کیلوگرم تجویز می گردد.
در مورد کودکان 3 ماهه و یا بزرگتر و با وزن کمتراز 40 کیلوگرم هر 6 ساعت دوز 15 تا 20 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت انفوزیون داخل وریدی تجویز می شود و دوز کلی روزانه نباید از 2 گرم تجاوز کند. در کودکان مبتلا به عفونت متوسط Pseudomonas aeruginosa دوزهای بالاتری تا حد 4 گرم در روز داده می شود و در کودکان بزرگتر و مبتلا به سیستیک فیبروزیز دوزهایی تا حد 90 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت روزانه داده می شود. در مورد نوزادان و اطفال کمتر از 3 ماه دوزهای زیر تجویز می شود: از 4 هفته تا 3 ماه 25 میلی گرم بر کیلوگرم هر 6 ساعت، از یک تا 4 هفته 25 میلی گرم بر کیلوگرم هر 8 ساعت و زیر یک هفتگی 25 میلی گرم بر کیلوگرم هر 12 ساعت تجویز می شود.
جهت پروفیلاکسی عفونت های جراحی، ایمی پنم با دوز یک گرم به صورت داخل وریدی در زمان ایجاد بیهوشی داده می شود که با یک گرم دیگر از این دارو در 3 ساعت بعد پیگیری می شود و دوزهای اضافی 500 میلی گرمی 8 و 16 ساعت بعد در صورت لزوم به کار می روند. در بالغین مبتلا به عفونت های ملایم تا متوسط ایمی پنم در دوزهای 500 یا 750 میلی گرمی هر 12 ساعت به طریقه داخل عضلانی تجویز می گردد.
مکانیسم اثر
سیلاستاتین به عنوان مهارکننده آنزیم دهیدروپپتیداز در کلیه سبب مهار متابولیسم کلیوی ایمی پنم و تولید متابولیت های نفروتوکسیک و غیر فعال می شود. این دارو فی نفسه فاقد فعالیت آنتی باکتریال بوده و نیز تاثیری روی اثرات آنتی باکتریال ایمی پنم ندارد.
ملح سدیم این دارو همراه با آنتی بیوتیک ایمی پنم تجویز شده و سبب مهار متابولیسم کلیوی ایمی پنم و تولید متابولیت های نفروتوکسیک و غیر فعال می شود و در نتیجه غلظت ادراری بالا و مطلوبی از ایمی پنم حاصل می شود.
فارماکوکینتیک
دفع این دارو عمدتا کلیوی است. بخشی از دارو در کلیه ها توسط آنزیم دهیدروپپتیداز I به متابولیت های غیر فعال و نفروتوکسیک تبدیل می شود. از این رو دارو همواره با سیلاستاتین که مهار کننده این آنزیم است مصرف می شود که موجب افزایش غلظت دارو در کلیه و ادرار می شود اما تاثیری بر غلظت پلاسمایی دارو ندارد.
نیمه عمر هر دو ترکیب حدود یک ساعت است.
فراهمی زیستی دارو پس از تزریق عضلانی حدود ۷۵٪ است
منع مصرف
در صورت حساسیت شدید به داروهای بتالاکتام مصرف این دارو ممنوع است
عوارض جانبی
عوارض شایع (%10<):
هماتولوژی و انکولوژی: کاهش هماتوکریت، کاهش هموگلوبین، افزایش سطح ائوزینوفیل، افزایش سطح پلاکت خون
کبدی: افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: فلبیت، تاکی کاردی
سیستم اعصاب مرکزی: تشنج
پوستی: راش پوستی
گوارشی: اسهال، تهوع، کاندیدیاز دهانی، استفراغ، گاستروانتریت
ادراری تناسلی: پروتئین در ادرار، تغییر رنگ ادرار، کم ادراری
هماتولوژی و انکولوژی: نوتروپنی، کاهش شمار پلاکت، افزایش هماتوکریت
کبدی: افزایش آلکالین فسفاتاز سرم، افزایش بیلی روبین سرم، کاهش بیلی روبین سرم
موضعی: تحریک محل تزریق
کلیوی: افزایش کراتینین سرم
تداخلات دارویی
مشخصات کلی تداخلات:
• جزء سیلاستاتین؛
اطلاعاتی گزارش نشده است.
• جزء ایمی‌پنم؛
– تغییر در فلور نرمال دستگاه گوارش
– اختلال در پاسخ ایمنی در برابر عوامل باکتریایی
– کاهشآستانه تشنج
تداخلات رده X (پرهیز):
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن وبا
کاهش اثرات داروها توسط سیلاستاتین و ایمی‌پنم:
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن ب.ث.ژ (ایمنی‌زا)، واکسن وبا، سیکلوسپورین (سیستمیک)، لاکتوباسیلوس و استریول، سدیم پیکوسولفات، واکسن حصبه، فرآورده‌های والپروات
کاهش اثرات سیلاستاتین و ایمی‌پنم توسط داروها:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
افزایش اثرات داروها توسط سیلاستاتین و ایمی‌پنم:
سیکلوسپورین (سیستمیک)
افزایش اثرات سیلاستاتین و ایمی‌پنم توسط داروها:
سیکلوسپورین (سیستمیک)، گان‌سیکلوویر – وال گان‌سیکلوویر، پروبنسید
تداخل با غذا:
ذکر نشده است.
هشدار ها
مواردی از حساسیت های کشنده در مصرف این دارو گزارش شده است. در صورت بروز علائم آنافیلاکتیک دارو باید فورا قطع شود و درمان شوک آنافیلاکتیک در مراکز درمانی انجام شود.
به علت جلوگیری از مقاومت میکروبی مصرف آنتی بیوتیک های وسیع الطیف فقط باید در شرایط خاص که سایر داروها موثر نیستند و پس از انجام آزمایشات آنتی بیوگرام تجویز شوند
