گاباپنتین | Gabapentin

اکتوپنتین نام تجاری داروی گاباپنتین است که توسط کارخانه داروسازی اکتوورکو تولید می شود.

طبق قوانین سازمان غذا و دارو، فروش محصولات دارویی به صورت حضوری می باشد جهت دریافت اطلاعات بیشتر با شماره 09334445543 تماس حاصل فرمایید.

توضیحات

کپسول آپو گاباپنتین در درمان كمكي صرع پارشیال (فوکال) همراه با داروهاي ضدتشنج ديگر و همچنين در درمان درد های نورالژي (درد عصبي) پس از عفونت هرپسي و نوروپاتي به كار می ‌رود. گاباپنتین در بزرگسالان برای درمان دردهای نوروپاتیک (دردهای عصبی) ناشی از ویروس تبخال یا زگیل استفاده می شود. گاباپنتین با نام تجاری  Horizant نیز برای درمان سندروم پای بیقرار استفاده می شود. برخی افراد در زمان مصرف گاباپتین به خودکشی فکر می کنند. کودکانی که گاباپنتین مصرف می کنند ممکن است دچار تغییرات رفتاری شوند. کپسول آپو گاباپنتین به صورت دست نخورده و غیر متابولیزه از طریق ادرار دفع می شود. نیمه عمر حذف حدود 5 تا 7 ساعت گزارش شده است.

گاباپنتین چیست؟
آیا گاباپنتین اعتیاد آور است؟ مخدر است؟
آیا مصرف گاباپنتین تست اعتیاد را مثبت می کند؟
گاباپنتین ضد درد است یا ضد اضطراب؟
آیا گاباپنتین داروی ضد افسردگی است؟
پیش از مصرف گاباپنتین
نحوه مصرف
توصیه های گاباپنتین
عوارض شایع
عوارض نادر و خطرناک

گاباپنتین چیست؟  

گاباپنتین یکی از داروهای پرمصرف از گروه داروهای ضد صرع است .این دارو خط اول درمان نوعی صرع به نام صرع جزئی می باشد. در این بیماری حملات تشنج کوتاه مدت در اثر اختلال جریان الکتریکی سلول های یک سمت مغز رخ می دهد.از این رو علائم نیز در بخشی از بدن بروز می کند.گاباپنتین با کاهش جریان الکتریکی غیر طبیعی سلول های مغزی به تنهایی یا همراه با سایر داروهای ضد صرع جهت کاهش حملات تشنج استفاده می شود.

گاباپنتین همچنین در درمان دردهای مزمن ناشی از آسیب عصبی نیز تجویز می شود .این نوع درد که به درد نوروپاتیک معروف است می تواند علل مختلفی مانند دیابت و یا زونا داشته باشد.
علاوه بر اینها گاباپنتین برای جلوگیری از حملات میگرن نیز تجویز می گردد.

آیا گاباپنتین اعتیاد آور است؟

بله. مصرف بیش از حد گاباپنتین اعتیاد آور است و بعضی افراد از این دارو به عنوان ماده مخدر استفاده می کنند. استفاده مداوم از این دارو وابستگی فیزیکی ایجاد می کند، بنابر این در مصرف این دارو دقت کنید و بدون تجویز پزشک و به مدت طولانی استفاده نکنید. ولی این دارو جزء داروهای مخدر و مشتقات تریاک و حتی جزء داروهای تحت کنترل نیز طبقه بندی نمی شود.

آیا مصرف گاباپنتین تست اعتیاد را مثبت می کند؟

خیر. اصولا تست های تشخیص مواد اعتیاد اور نسبت به گاباپنتین غیر فعال است و در نتیجه آزمایش تاثیری ایجاد نمی کند. مگر اینکه آزمایش اختصاصی جهت تعیین گاباپنتین انجام شود.

گاباپنتین ضد درد است یا ضد اضطراب؟

گاباپنتین یک داروی ضد تشنج و ضد دردهای عصبی است. اما برای درمان بسیاری از بیماری‌های دیگر، از جمله اضطراب، ترک الکل و گرگرفتگی هم کاربرد دارد.

آیا گاباپنتین داروی ضد افسردگی است؟
گرچه گاباپنتین جزء داروهای ضد تشنج طبقه بندی می شود ولی به دلیل اینکه نرون های مغز را آرام می کند به عنوان یک داروی کمکی برای بهبود خلق و خو، درمان افسردگی و بیماری دوقطبی و همچنین به عنوان ضد اضطراب استفاده می شود.

پیش از مصرف گاباپنتین 
-در صورت بارداری یا اقدام به بارداری و شیردهی پزشک خود را مطلع نمایید.
-در صورت سابقه ی مشکلات کلیوی، دیابت بیماری های اعصاب و روان و حساسیت دارویی به پزشک خود اطلاع دهید.
-از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید.

نحوه ی مصرف گاباپنتین
– دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید . مصرف این دارو باتوجه به وضعیت و نوع مشکل شما متفاوت می باشد.
-از آنجا که این دارو بر روی سیستم عصبی تاثیر دارد،مصرف آن باید به صورت مداوم و تحت نظر پزشک باشد.اگرچه ممکن است در چند هفته ی ابتدایی درمان احساس بهبودی در شما ایجاد نشود،با این حال درمان خودرا ادامه دهید و طبق برنامه ی منظم به پزشک خود مراجعه کنید و همچنین برای بهبود روند درمان کلیه ی مشکلات و مسائل خودرا از پزشک یا داروساز خود سوال بفرمایید .
-قطع این دارو به صورت ناگهانی و بدون نظر پزشک ،می تواند عوارض نامناسبی از جمله بروز حمله ي تشنجي برای بیمار در برداشته باشد لذا قطع اين دارو بايدبصورت تدريجي و تحت نظر پزشك انجام شود.
-ممکن است پزشک شما درمان را با مقدار داروی کم شروع کند و پس از عادت کردن بدن،مقدار داروی شمارا افزایش دهد تا احتمال بروز عوارض ناشی از دارو کمتر شود.
-این دارو با غذا تداخل خاصی ندارد و می توان آن را قبل یا بعد از غذا مصرف کرد.کپسول یا قرص را بصورت کامل با یک لیوان آب ببلعید و از بازکردن یا جویدن آن بپرهیزید.
-در صورت فراموش كردن مصرف يك نوبت دارو بلافاصله پس از يادآوري آن را مصرف كنيد مگر آنكه زمان ياد آوري به نوبت مصرف بعدي دارو نزديك باشد.در اين شرايط نوبت فراموش شده را مصرف نكنيد و نوبت بعدي را در زمان خودش مصرف كنيد اما به هيچ وجه مقدار مصرف دارو را دوبرابر نكنيد.
_در صورتی که فرم خوراکی مایع برای شما تجویز گردیده است ،مقدار مصرف در هر نوبت را با سرنگ مخصوص به طور دقیق اندازه گیری نمایید و در مورد نحوه مصرف و اندازه گیری ،با داروساز خود مشورت نمایید.
-در صورتی که همزمان با مصرف گاباپنتین از شربت های ضداسید معده و یا هرگونه دارو جهت درمان سوهاضمه استفاده می نمایید، مصرف گاباپنتین را با این دارو ها حداقل دو ساعت فاصله دهید.

توصیه های گاباپنتین
-در ابتدای درمان با این دارو ممکن است افکار ناراحت کننده ی شما از گذشته بیشتر شوند اما نگران نباشید. باید بدانید که این افکار ناشی از مصرف این دارو و شروع اثر بخشی آن می باشند و به مرور زمان برطرف می شوند.
بهتر است در این موارد افکار خودرا با نزدیکان و یا مشاور و پزشک خود درمیان بگذارید و آگاهانه نسبت به برطرف کردن آنها اقدام نمایید .
-به دليل عوارض ناشي از اين دارو براي جنين ،درصورتي كه قصد بارداري يا شك به بارداري داريد حتما پزشك خود را جهت تغيير دارو مطلع سازيد و در زمان مصرف اين دارو از روش مناسب جهت پيشگيري از بارداري استفاده نماييد.
-در ابتداي شروع درمان بيماري صرع با گاباپنتین ممكن است تعداد يا نوع حملات تشنج كمي تغيير كند اما نگران نباشيد زيرا به مرور اين مشكل برطرف مي شود.لذا احتياطات لازم را رعايت كنيد و با پزشك خود در تماس باشيد.
-رانندگی برای بیماران مبتلا به صرع مناسب نمی باشد اما در صورتی که در مدت یک سال تشنجی رخ نداده باشد، می توان با نظر پزشک و با احتیاط ، مجددا شروع به رانندگی نمود. با این حال در صورتی که رانندگی می کنید باید حواستان به زمان مصرف داروها و خواب آلودگی ناشی از آنها باشد.

عوارض شایع گاباپنتین 
-خواب آلودگی، خستگی، سرگیجه و مشکلات بینایی مانند تاری دید از عوارض این دارو می باشد لذا تا زمانی که اثر دارو از بین نرفته از رانندگی و کارهایی که نیاز به تمرکز و احتیاط دارند خودداری نمایید .
_برای سردرد احتمالی ناشی از مصرف این دارو از داروساز خود درمورد داروی ضد درد مناسب سوال بفرمایید.
_خشکی دهان نیز از علائم مربوط به مصرف این دارو میباشد که با آدامس یا آبنبات فاقد شکر می توان آن را برطرف نمود .
-در صورت احساس تهوع ناشی از مصرف این دارو ،مصرف غذاهای سبک و ساده و پرهیز از غذاهای پرچرب و پر ادویه این مشکل را برطرف می سازد.
_تغییرات گوارشی مانند یبوست و اسهال ممکن است در اثر مصرف این دارو رخ دهد.
-در صورت یبوست یک رژیم مناسب غذایی سرشار از فیبر و مصرف مایعات به مقدار مناسب و در مورد اسهال نیز مصرف مایعات به مقدار کافی موثر می باشد.
-افزايش وزن نيز از عوارضي مي باشد كه ذهن بيماران مصرف كننده را مشغول مي كند.اما در صورت رعايت يك رژيم غذايي مناسب و داشتن فعاليت بدني متناسب با وزنتان جاي نگراني در اين مورد وجود ندارد.
-از آنجا که مصرف گاباپنتین لثه های شما را حساس می کند، لازم است در مدت درمان با این دارو بهداشت دهان و دندان را کاملاً رعایت نمایید و از مسواک نرم استفاده کنید.
-در صورت بروز علائم آنفولانزا، گرگرفتگی، افزایش فشار خون، تغییرات ناگهانی وزن، تغییرات شدید خلق و خو، مشکلات حرکتی، احساس لرزش، مشکلات خواب و تنفسی، سرفه،تغییرات لثه ها، درد عضلانی یا مفصلی،ورم پا و مچ و سایر موارد حتماً به پزشک خود مراجعه نمایید .

عوارض نادر اما مهم
-در موارد کمی مصرف گاباپنتین همراه با مواردی نظیر مشکلات خونی جدی یا اختلال در عملکرد پانکراس و کبد بوده است. با اینکه این عوارض نادر می باشند ، در صورت معده درد شدید همراه با تهوع (احتمال اختلال و التهابدر پانکراس )، لکه های قرمز پوستی ،التهاب دهان یا صورت(علائم حساسیت دارویی )،زردی پوست یا چشم(احتمال اختلال در کبد ) و خونریزی یا کبودی غیرطبیعی (احتمال مشکلات خونی ) فوراً پیش از مصرف نوبت بعدی دارو، به پزشک خود مراجعه نمایید.
-این دارو می تواند عوارض نادر اما مهمی داشته باشد که علی رغم اینکه احتمال وقوع آنها کم می باشد اما پیگیری و توجه به آنها بسیار مهم می باشد.لذا در صورت داشتن علائم سرفه همراه با گلودرد ،خشکی و التهاب چشم وبروز لکه های قرمز پوستی فوراًبه پزشک خود یا مرکز درمانی مراجعه کنید.

قرص گاباپنتین
گاباپنتین بصورت قرص 800 میلی گرم در داروسازی تهران شیمی با نام برند گابافورت 800 تولید می شود و در سایر موارد قرص گاباپنتین در کشور تولید نمی شود و بصورت کپسول موجود است.

گاباپنتین 100
پر مصرف ترین شکل دارویی گاباپنتین بصورت 100 میلی گرم است که ضعیف ترین فرم دارویی گاباپنتین محسوب می شود. کپسول های 300 و 400 میلی گرم نیز در کشور تولید می شود.

آیا کپسول گاباپنتین مسکن است
گرچه گاباپنتین در دسته بندی داروهای مسکن طبقه بندی نمی شود ولی به دلیل گاهش انتقال عصبی در بسیاری از موارد به عنوان مسکن از این دارو استفاده می شود.

داروهای مرتبط با گاباپنتین
سدیم والپراوت، آلفن ایکس ، بکلوفن، تیزانیدین، سلکوکسیب، پیراستام، نوروبیون، دگزامتازون، تریامسینولون، پردنیزولون

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف گاباپنتین

الف- این دارو یک داروی ضد صرع بوده و در درمان صرع پارشیل با یا بدون ژنرالیزاسیون ثانویه مؤثر است همچنین به عنوان درمان کمکی در بیماران غیر پاسخ ده یا مقاوم به داروهای ضد صرع معمول بکار می رود برای صرع ابسنس داروی مناسبی نیست. این دارو در درمان دردهای نوروپاتیک نیز کاربرد دارد.

ب- دردهای با منشاء عصبی

مکانیسم اثر گاباپنتین

گاباپنتین با اضافه شدن یک گروه سیکلوهگزیل به گاما آمینو بوتیریک اسید GABA ساخته شده است. گاباپنتین با اتصال محکم به کانال های کلسیم حساس به ولتاژ که بر روی غشاء سلول های مغزی مستقر هستند باعث مهار دپولاریزاسیون سلول های مغزی می گردد

فارماکوکینتیک گاباپنتین

گابانپتین از طریق دستگاه گوارشی جذب شده بدنبال تجویز چند وعده خوراکی دارو، حداکثر غلظت پلاسمایی آن در عرض 2 ساعت پس از مصرف و سطح پایدار پلاسمایی آن در عرض 2-1 روز حاصل می شود. این دارو به نحو مطلوبی متابولیزه نمی شود و بیشترین مقدار دارو بصورت تغییر نیافته از طریق ادرار و مقداری از آن از طریق مدفوع دفع می شود. این دارو بطور وسیعی در سرتا سر بدن توزیع می شود ولی باند پروتئینی پلاسمایی آن پایین است. نیمه عمر حذفی آن 7-5 ساعت است. این دارو وارد شیر می شود.

عوارض جانبی گاباپنتین

*عوارض شایع (%10<):
عفونی: عفونت ویروسی
سیستم اعصاب مرکزی: آتاکسی، سرگیجه، خواب آلودگی، خستگی
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: افزایش فشار خون، ادم محیطی، گشادی عروق
پوستی: کنده شدن پوست، راش پوستی
غدد درون ریز و متابولیسم: افزایش وزن، افزایش قند خون
گوارشی: یبوست، بیماری های دندان، اسهال، سوء هاضمه، تهوع، گاستروانتریت ویروسی، استفراغ، خشکی دهان،
ادراری تناسلی: ضعف جنسی، عفونت مجاری ادراری
ازدیاد حساسیت: حساسیت فصلی
عفونی: عفونت، زونا
سیستم اعصاب مرکزی: تفکرات نامعقول، اختلال در راه رفتن، فراموشی، گیجی، افسردگی، دیس آرتری (گفتارفلجی)، رفتار خصمانه، احساسات ناپایدار، اختلال حافظه، لتارژی، درد، صرع پایدار، سرگیجه
عصبی، عضلانی و اسکلتی: سستی، هایپرکینزی عضلات، کمردرد، ورم مفاصل، درد دست و پا، لرزش
چشمی: نیستاگموس (حرکت غیرارادی چشم)، دوبینی، تنبلی چشم، کونژنکتیویت
گوشی: عفونت گوش میانی
تنفسی: برونشیت، سرفه، خشکی گلو، نازوفارنژیت، فارنژیت، پنومونی، عفونت مجاری تنفسی، عفونت مجاری تنفسی فوقانی
متفرقه: تب، صدمات غیرمترقبه
عوارض نادر (%1>):
ازدیاد حساسیت: آنافیلاکسی، آنژیوادم
ایمونولوژی: سندرمDRESS (واکنش دارویی همراه با افزایش ائوزینوفیل و علایم سیستمیک)
سیستم عصبی: افکار خودکشی، میل به خودکشی

تداخلات دارویی گاباپنتین

*مشخصات کلی تداخلات:
– عامل ضد صرع
– اتصال به کاتیون‌های چند ظرفیتی
– افزایش فراهمی زیستی توسط هیدروکسی پروپیل بتادکس
– تشدید اثرات تضعیف‌کننده‌ CNS

تداخلات رده X (پرهیز):
آزلاستین (نازال)، برومپریدول، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، تالیدومید

کاهش اثرات داروها توسط گاباپنتین:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

کاهش اثرات گاباپنتین توسط داروها:
آلومینیم هیدروکسید، نمک‌های منیزیم، مفلوکین، میانسرین، ارلیستات

افزایش اثرات داروها توسط گاباپنتین:
الکل (اتیل)، آزلاستین (نازال)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، داروهای تضعیف‌کننده‌ CNS، فلونیترازپام، متوتری‌مپرازین، متی‌روسین، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پیریبدیل، پرامی‌پکسول، روپینیرول، روتیگوتین، سوورکسانت، تالیدومید، زولپیدم

افزایش اثرات گاباپنتین توسط داروها:
آلیزاپرید، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، اسکتامین، هیدروکسی زین، گیاه کاوا، لمبورکسانت، لیسورید مالئات، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، متوتری‌مپرازین، متوکلوپرامید، مینوسیکلین (سیستمیک)، مورفین (سیستمیک)، نابیلون، اوکسوممازین، پرامپانل، روفینامید، سدیم اکسیبات، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول وکانابیدیول، تری‌مپرازین

تداخلات با غذا:
قرص و محلول (سریع رهش): مصرف غذا اثر مشخصی بر سرعت یا میزان جذب دارو ندارد.
قرص (پیوسته رهش)؛ مصرف غذا موجب افزایش سرعت و میزان جذب دارو می‌گردد.
راهکار: فرآورده‌های سریع رهش بدون ملاحظات تغذیه‌ای مصرف شوند. فرآورده‌های پیوسته رهش با غذا تجویز گردد.

هشدار ها گاباپنتین

1- در بیماران با تاریخچه اختلال سایکوتیک بایستی با احتیاط مصرف شود.
2- در بیماران دچار اختلال کلیوی نیز احتیاط توصیه می شود و بایستی در بیماران دچار کاهش عملکرد کلیوی و افراد تحت همودیالیز کاهش دوز مد نظر باشد.
3- تست مثبت کاذب پروتئین ادراری (پروتئین اوری) با مصرف این دارو دیده شده است.
4- قطع دارو باید بدقت و با مراقبت خاص انجام شود.