دو نوع کبد چرب وجود دارد. کبد چرب الکلی و غیر الکلی. نزدیک به یک سوم مردم آمریکا کبد چرب دارند و یکی از عواملی است که منجر به نارسایی کبدی میشود. در کشور ما نیز طی سالهای اخیر به دلیل سبک زندگی غلط این بیماری بسیار شیوع پیدا کرده است. بیماری کبد چرب غیرالکلی اغلب در افراد چاق و یا کم تحرک و کسانی که رژیم غذایی متشکل از غذاهای فرآوری شده و آماده مصرف میکنند، تشخیص داده میشود. یکی از روشهای مهم درمان بیماری کبد چرب، صرفنظر از نوع آن، رژیم غذایی مناسب است. بیماری کبد چرب همانطور که از نام آن پیداست به این معنی است که چربی بیش از حد در کبد تجمع کرده است. در بدن فرد سالم، کبد به حذف سموم کمک میکند و پروتئین گوارشی صفرا را تولید میکند. بیماری کبد چرب به کبد آسیب میرساند و مانع از کار کردن آن میشود.
به طور کلی، رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب شامل :
- میوه و سبزی به مقدار زیاد
- گیاهان دارای فیبر زیاد مانند حبوبات و غلات کامل
- کاهش قند، نمک، چربی ترانس، کربوهیدراتهای تصفیه شده و چربی اشباع
- حذف الکل
رژیم غذایی کم چربی و کاهش کالری میتواند به کاهش وزن و کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد چرب، کمک کند. در حالت ایدهآل اگر شما اضافه وزن دارید، برای کاهش حداقل ۱۰ درصد از وزن خود هدفگذاری کنید.
غذاها و نوشیدنیهای مناسب برای کبد چرب
قهوه برای کاهش آنزیمهای غیرطبیعی کبد چرب
مطالعات نشان داده است که مصرف کنندگان قهوه دارای بیماری کبد چرب نسبت به افرادی که این نوشیدنی کافئیندار را مصرف نمیکنند آسیب کمتری میبینند.
سبزیجات سبز رنگ برای جلوگیری از افزایش چربی
آزمایشات نشان داده است که بروکلی برای جلوگیری از تجمع چربی در کبد موشها کمک میکند. خوردن سبزی بیشتر مانند اسفناج، کلم بروکسل و کلم فندقی میتواند به کاهش وزن نیز کمک کند. دستورالعمل بنیاد کبد کانادا برای چیپس گیاهی را امتحان کنید، که به شما امکان میدهد بدون از بین بردن عطر و طعم، کالری را کاهش دهید.
تافو (پنیر سویا) برای کاهش چربی
مطالعهای دانشگاهی در ایلینویز بر روی موشها نشان داد که پروئین سویا که در بعضی غذاها مانند تافو وجود دارد، چربی کبد را کاهش میدهد. علاوه بر این تافو مادهای کم چرب با پروتئین بالا است.
ماهی برای التهاب و چربی
ماهیهای چرب مانند ماهی آزاد، ساردینها، ماهی تن و ماهی قزلآلا سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. اسیدهای چرب امگا ۳ میتواند به بهبود سطح چربی کبد و کاهش التهاب کمک کند. سعی کنید از دستورالعمل سس قرمز ترییاکی هالیبوت که توسط بنیاد کبد کانادا توصیه میشود، استفاده کنید، بخصوص که چربی پایینی دارد (سس مخصوص ماهی در ایران، آب تمر یا آب نارنج به همراه سبزیجات، سیر و پیاز است).
جو دوسر برای انرژی
کربوهیدرات هایی که به بدنتان برای انرژی میدهید از غلات کامل همانند جو دوسر باشد. محتوای فیبر آنها نیز معده شما را پر خواهد کرد، که کمک میکند وزنتان را پایین نگهدارید.
گردو برای بهبود کبد
این آجیلها سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است. یافتههای تحقیقاتی نشان میدهد که در افراد واجد چربی کبد که گردو میخورند تستهای عملکرد کبد، نشان دهنده بهبود است.
آووکادو برای کمک به حفاظت از کبد
آووکادو سرشار از چربیهای سالم است و تحقیقات نشان میدهد که آنها حاوی مواد شیمیایی هستند که ممکن است آسیب کبدی را کاهش دهد. آنها همچنین دارای فیبر هستند که میتوانند به کنترل وزن کمک کنند. سعی کنید سالاد قارچ و آووکادو که مربوط به رژیم کبد چرب است امتحان کنید.
شیر و سایر لبنیات کم چرب برای محافظت از آسیب
بر طبق تحقیقات در سال ۲۰۱۱ در موشهای صحرایی، پروتئین آب پنیر بالا است که میتواند از آسیبهای بیشتر کبد محافظت کند.
دانههای آفتابگردان
این دانهها با مزه آجیلی سرشار از ویتامین E، آنتی اکسیدان هستند که میتوانند از صدمه بیشتر کبد جلوگیری میکند.
روغن زیتون برای کنترل وزن
این روغن سالم سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است. این برای پخت و پز بهتر از مارگارین، کره یا روغن جامد است. تحقیقات نشان میدهد که روغن زیتون به کاهش سطح آنزیمهای کبدی و کنترل وزن کمک میکند.
سیر برای کمک به کاهش وزن بدن
این گیاه نه تنها به عطر و طعم غذا اضافه میکند، بلکه مطالعات تجربی نیز نشان میدهد که مکملهای پودر سیر ممکن است به کاهش وزن و چربی در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب کمک کند.
چای سبز برای جذب کمتر چربی
تحقیقات در حال انجام حاکی از آن است که چای سبز میتواند در جذب چربی دخالت کند اما نتایج هنوز مشخص نیست. محققان در حال مطالعه در مورد اینکه چای سبز میتواند ذخیره چربی کبد را کاهش دهد و عملکرد کبد را کاهش دهد. اما چای سبز فواید دیگری نیز دارد، از کاهش کلسترول گرفته تا کمک به خواب.
خوراکیهایی که باید از آنها اجتناب کرد
در صورتی که بیماری کبد چرب دارید، قطعا باید از بعضی از غذاها اجتناب کنید یا آنها را محدود کنید. این غذاها به طور کلی باعث افزایش وزن و افزایش قند خون میشود.
الکل : الکل یکی از علتهای عمده بیماری کبد چرب و همچنین سایر بیماریهای کبدی است.
شکر زیادی : شکر اضافه شده به بعضی از غذاهای شیرین مانند آب نبات، کوکیها، سودا و آبمیوهها باشید. قندخون بالا باعث افزایش میزان چربی در کبد میشود.
غذاهای سرخ شده : اینها دارای چربی و کالری بالا هستند.
نمک : خوردن بیش از حد نمک، میتواند آب اضافی بدن را نگه دارد. محدود کردن سدیم به کمتر از ۱۵۰۰ میلیگرم در روز
نان سفید، برنج، ماکارونی : سفید معمولا به این معنی است که آرد به شدت فرآوری شده که به دلیل کمبود فیبر، قند خون شما را بیشتر از غلات کامل میکند.
گوشت قرمز : گوشت گاو و گوشت فست فودی هستند.
چه برنامهای برای رژیم غذایی دارید.
در اینجا فهرستی است که به شما کمک میکند که رژیم غذایی کبد چرب در یک روز معمولی را انجام دهید.
راههای دیگر برای درمان بیماری کبد
علاوه بر تغییر رژیم غذایی، چند تغییر دیگر در شیوه زندگی برای بهبود سلامت کبد وجود دارد.
فعالیت بیشتر : ورزش همراه با رژیم غذایی، میتواند به کاهش وزن و کنترل کبد چرب کمک کند. هدف این است که حداقل ۳۰ دقیقه ورزش هوازی در بیشتر روزهای هفته داشته باشید.
کاهش کلسترول : میزان چربی اشباع شده و قندخون خود را برای کمک به حفظ کلسترول و تری گلیسرید، کنترل کنید. اگر رژیم غذایی و ورزش برای کاهش کلسترول شما کافی نیست، از پزشک خود در مورد مصرف دارو بپرسید.
کنترل دیابت : دیابت و بیماری کبد چرب اغلب با یکدیگر همراه میشوند. رژیم غذایی و ورزش میتواند برای کنترل هر دو وضعیت کمک کننده باشد. اگر قند خون شما هنوز بالا باشد، پزشک میتواند برای کاهش آن، دارو تجویز کند.
توصیه پایانی
در حال حاضر هیچ دارویی که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای بیماری کبد چرب تایید شده باشد، وجود ندارد. اگرچه از دست دادن ۱۰ درصد وزن روشی ایدهآل است، با اینحال حتی فقط ۳ تا ۵ درصد کاهش وزن میتواند کمک کننده باشد. از پزشک خود بخواهید که خون شما را برای انجام واکسن هپاتیت A و B نیز بررسی کند. این میتواند باعث جلوگیری از آسیب ویروسها به کبد شود.
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط داروباکس
در صورتی که مطالب این مقاله مورد توجه شما قرار گرفت، در بخش نظرات ما را همراهی کنید.
منبع : healthline.com