وقتی که همه اتصالات و لوله‌های گاز به درستی در خانه نصب شده باشند، استفاده از گاز طبیعی بی خطر است. اما نشت گاز هم ممکن است در برخی مواقع رخ دهد. این نشتی منجر به یک سری علائم جسمانی و در بعضی موارد این گاز می‌تواند موجب مسمومیت منوکسید کربن در انسان و حیوانات شود.
تقریبا تمام خانوارهای ساکن شهر از انرژی گاز برای پخت و پز و گرم کردن خانه و آب حمام استفاده می‌کنند. بسیاری از صنایع نیز برای سوخت خود از گاز بهره می‌گیرند. به دلیل ارزانی گاز و راحتی استفاده از آن بهترین منبع برای سوخت چه در خانه و چه در صنعت است. اما این ماده مفید بسیار قابل اشتعال است و نشت گاز خطر آتش سوزی و انفجار را افزایش می‌دهد. اگر مشکوک به نشت گاز هستید بهتر است که فورا محل را ترک کنید و به سرعت با آتش نشانی و اورژانس تماس بگیرید.
در این مطلب ما در مورد نشانه‌ها و علائم نشت گاز و کارهایی که در صورت نشت گاز در خانه باید انجام داد به شما خواهیم گفت.
علائم نشت گاز در خانه
نشت گاز کم ممکن است هیچ بو یا علامت فیزیکی دیگری نداشته باشد. البته اگر نشت گاز در خانه باشد، ممکن فرد متوجه این علائم شود:
- بوی گوگرد یا تخم مرغ گندیده
- صدای فیس فیس اطراف لوله گاز
- یک ابر یا گرد سفید نزدیک لوله گاز
- حباب در آب
- لوله گاز خراب شده
- گیاه خانگی پلاسیده
همچنین صورتحساب گاز شما ممکن است نسبت به گذشته بیشتر شده باشد زیرا گاز از لوله‌های گاز خانگی یا وسایل داخل خانه خارج خواهد شد.
علائم جسمانی
کاهش مقدار اکسیژن در هوا موجب علائم نشت گاز می‌شود. این علائم می‌تواند شامل موارد زیر شود:
- دشواری در تنفس
- سرگیجه
- خستگی یا خواب آلودگی
- احساس سبکی سر
- علائم شبیه سرماخوردگی
- سردرد
- تحریک چشمها و گلو
- تغییرات خلق و خو، از جمله افسردگی
- تهوع
- خونریزی بینی
- درد قفسه سینه
- رنگ پریدگی یا تاول در صورت تماس مستقیم با گاز
- کاهش اشتها
- زنگ زدن گوش
حیوانات هم احتمالا دچار علائم ناشی از نشت گاز می‌شوند. صاحبان حیوانات باید به این علائم توجه کنند:
- دشواری در تنفس
- تغییراتی در خلق و خو یا رفتار
- سردرگمی
- بی حالی
- کاهش اشتها
- گلو درد
- قرمز یا آبدار شدن چشمها
- استفراغ
مقدار بالای گاز ممکن است موجب بیهوشی یا حتی مرگ در حیوانات شود.
مسمومیت مونوکسید کربن
مسمومیت مونوکسید کربن (CO) می‌تواند منجر به علائمی مشابه علائم نشت گاز شود. مونوکسید کربن به هنگام سوخت ناقص گاز، منتشر می‌شود. قرار گرفتن در معرض مونوکسید کربن می‌تواند کشنده باشد و نیازمند درمان اورژانسی است.
علائم مسمومیت با مونوکسید کربن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد شکم
- درد قفسه سینه
- سرگیجه
- خستگی
- سردرد
- کاهش کنترل عضله
- تهوع
- پوست صورتی و لب قرمز روشن
به هنگام نشت گاز چه باید کرد
اگر نشت گاز بوجود بیاید، انجام دستورات زیر ضروری است:
- مطمئن شوید که همه افراد خانواده و حیوانات فورا خانه را تخلیه کنند
- درها را باز بگذارید و با اورژانس تماس بگیرید
- از داخل خانه تلفن نزنید چون ممکن است گاز را شعله ور کند
علائم نشت گاز در حیوان و انسانها نیازمند درمان است. در مواردی که علائم شدید است، یک نفر باید آمبولانس خبر کند یا شخص را مستقیما به بخش اورژانس ببرد.
اگر مشکوک به نشت گاز هستید و هنوز بر شما ثابت نشده، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- به هنگام وارد شدن یا خارج شدن از خانه به علائم توجه کنید. علائمی که به هنگامی وارد شدن به خانه بر می‌گردند ممکن است نشان دهنده نشت گاز باشند، مسمومیت مونوکسید کربن یا آلودگی هوایی دیگر همانند گرد و خاک.
- اگر بوی گاز ملایمی می‌آید، شعله گاز را فورا خاموش کنید. همه پنجره‌ها را باز کنید و خارج از خانه با شرکت تامین کننده گاز تماس بگیرید. آنها یک کارشناس معتبر را برای بررسی وضعیت می‌فرستند.
در صورت رخ دادن نشت گاز یا مشکوک بودن به آن هرگز این کارها را انجام ندهید:
- استفاده از تلفن داخل خانه
- جستجو برای منبع نشت
- تلاش برای تعمیر نشتی
- روشن کردن لامپها یا وسایل خانه یا خاموش کردن آنها
- استفاده از چراغ قوه، شمع، کبریت یا منابع دیگر جرقه
- بسته نگه داشتن درها و پنجره‌ها
- گزارش ندادن وضعیت به شرکت گاز
پس از رخ دادن نشت گاز چه باید کرد
نشت گاز معمولا توسط یک کارشناس معتبر شرکت گاز با استفاده از دستگاهی به نام آنالایزر گاز، تایید می‌شود. این کارشناس همچنین همه لوازم و لوله‌های گاز را برای ترکها و نشتی‌ها بررسی می‌کند. وقتی که نشتی مشخص و تعمیر شد لازم است که کارهای زیر را انجام دهید:
- صبر کنید تا به طور رسمی به شما اطلاع شود که آیا می‌توانید به خانه برگردید
- قبل از برگشتن به داخل خانه، هوای داخل خانه را عوض کنید
- هشدارهای مونوکسید کربن را نصب کنید
علائم نشت گاز معمولا در صورتی که کم باشد بر سلامت انسان اثر نمی‌گذارد و نشتی به سرعت مشخص می‌شود. البته قرار گرفتن به مدت طولانی ممکن است باعث علائم فیزیکی شود همانند علائم زیر:
- افسردگی
- مشکلات مربوط به خلق و خو
- مشکلات تنفسی
بنابراین باید پس از نشتی گاز بوجود آمده با یک پزشک مشورت کنید بخصوص اگر متوجه اثرات طولانی مدت شوید. علائم آن معمولا با درمان مناسب بهبود یافته یا از بین می‌روند.
پیشگیری
اکثر اوقات نشت گاز با انجام مراحل زیر قابل پیش بینی است:
آموزش ببینید
باید سعی کنید در مورد علائم و نشانه‌های نشت گاز اطلاعاتی کسب کنید و آنها را بخاطر بسپرید تا به اعضای خانواده و بچه‌ها در مورد ایمنی گاز طبیعی آموزش دهید. هر کسی باید یاد بگیرد که به هنگام نشت گاز در خانه چه کاری باید انجام دهد.
زمان بندی برای بازرسی منظم
مطمئن شوید که همه وسایل گاز سوز و خطوط لوله گاز هر ساله بوسیله یک کارشناس معتبر، بازرسی شوند. این خدمات معمولا رایگان است. یک فرد حرفه‌ای آموزش دیده نیز باید دودکشها، آبگرمکن و سایر وسایل گازسوز را بررسی کند.
اطمینان از تهویه کافی
مناطق اطراف وسایل گاز سوز و سیلندر گاز باید بدون انسداد باشد. این از تجمع گاز در این مناطق پیشگیری می‌کند. اگر بطور منظم هوای خانه را عوض کنید بسیار مفید خواهد بود.
نصب سنسور مونوکسید کربن
این وسیله همانند آلارم دود است و به هنگامی که مونوکسید کربن شناسایی شود، صدای بلندی ایجاد می‌کند. باید یک سنسور روی همه سقفهای خانه و در همه اتاق خوابها باشد.
یک دستگاه آتش نشانی در خانه داشته باشید
گاز به شدت قابل اشتعال است و گاز طبیعی می‌تواند بوسیله یک جرقه یا حتی موبایل شعله ور شود. با داشتن حداقل یک کپسول آتش نشانی چند منظوره در خانه، به سرعت نسبت به آتش سوزی داخل خانه واکنش نشان دهید.
ذخیره مواد شیمیایی
همه مواد قابل اشتعال و مواد شیمایی مربوط به خانه همچون پاک کننده‌ها و رنگها را باید دور از وسایل گازی و لوله‌های گاز نگه داشت.
خلاصه سخن
نشت گاز طبیعی موجب علائم جسمانی هم در انسان و هم حیوانات می‌شود. اگر چه این به ندرت اتفاق می‌افتد اما قرار گرفتن در معرض گاز طبیعی می‌تواند خطرناک و حتی اثرات دائمی داشته باشد. لازم است که افراد جامعه در مورد ایمنی گاز طبیعی آموزش ببینند و از علائم نشت گاز و مسمومیت مونوکسید کربن آگاهی داشته باشند.
برای پیشگیری از نشت گاز و مشکلات مربوط به آن می‌توان چندین کار انجام داد از جمله بازرسی سالانه وسایل گازسوز و خطوط لوله گاز و اتصالات مربوط به آن و نصب سنسور تشخیص مونوکسید کربن.
ترجمه اختصاصی توسط داروباکس
منبع: medicalnewstoay
