داروی کینین و معرفی موارد استفاده و نکات کاربردی در مصرف آن

داروی کینین دارویی است که از پوست درخت گنه گنه به دست آمده و  از زمان‌های بسیار دور  برای درمان موارد بیماری مالاریا مورد استفاده قرار می‌گرفته است. مالاریا که در لغت به معنی بیماری مناطق بد آب و هوا است، بیماری است که در اثر ورود انگل مالاریا (پلاسمودیوم فالسی پاروم، پلاسمودیوم ویواکس، پلاسمودیوم مالاریه و پلاسمودیوم اووال) به وسیله نیش پشه آنوفل ایجاد شده و علائمی مانند لرز، تب و عرق را به طور متناوب در فرد مبتلا ایجاد می‌کند. علی رغم اینکه مالاریا دارای گستره‌ای جهانی است ولی بیشتر موارد ابتلای به این بیماری اغلب  در مناطقی مانند آفریقا، آمریکای جنوبی و جنوب آسیا اتفاق می افتد. در این مقاله سعی خواهیم کرد که علاوه بر معرفی این داروی مؤثر به بررسی نکات کلیدی حین مصرف و عوارض محتمل ناشی از مصرف این دارو بپردازیم.اطلاعات مهم در مورد داروی کینینداروی کینین علی رغم اینکه در بهبود موارد اولیه و خفیف بیماری مالاریا مؤثر است ولی در درمان موارد وخیم بیماری مالاریا چندان مؤثر نیست و همچنین برای پیشگیری از ابتلای به این بیماری کاربردی ندارد و صرفاً نقش درمان کننده دارد.این دارو همچنین ممکن است برای مواردی جدای از موردی که در ابتدا گفته شد، استفاده شود. یکی از موارد استفاده جانبی‌ای که از داروی کینین می‌شود در درمان زخم‌های ایجاد شده در پا است. سازمان FDA این نوع استفاده‌ها را تأیید نکرده و از انجام این موارد افراد را بر حذر می‌دارد، چون استفاده بدون تجویز و نظر پزشک متخصص ممکن است باعث ایجاد عوارض خطرناک و حتی مرگ در فرد مصرف کننده این دارو شود.سازمان FDA هشدار می‌دهد که مصرف کنندگان این دارو از فروشندگان غیرمجاز و کسانی که مجوز فروش و همچنین آگاهی لازم نسبت به نحوه کارکرد و نکات مهم در مورد این دارو را ندارند، تهیه نکنند. تنها داروخانه‌هایی که دارای این دارو هستند و با تجویز پزشک امکان عرضه این دارو را به افراد متقاضی دارند.مصرف این دارو می تواد در فرد مصرف کننده آن باعث ایجاد عوارض خطرناکی مثل مشکلات ایجاد شده قلبی، کلیوی یا خونی شود. از این رو نیاز است که در صورت ابتلا به عوارضی مانند سردرد که با درد قفسه سینه همراه باشد، سرگیجه شدید، ضربان قلب سریع و یا تپش قلب، کبودی غیر معمول یا خونریزی (مانند خونریزی بینی، خونریزی لثه، ایجاد نقاط بنفش یا قرمزی در زیر پوست فرد مصرف کننده)، وجود علائم نشان دهنده عفونت (مانند تب، لرز، زخم دهان)، درد شدید کمری یا وجود خون در ادرار فرد مصرف کننده مصرف این دارو قطع و به پزشک معالج اطلاع داده شود.موارد منع مصرف این داروی ضد مالاریا شامل ابتلا به اختلال ریتم قلب (سندرم QT طولانی)، کمبود آنزیمی ژنتیکی به نام کمبود گلوکز ۶ – فسفات دهیدروژناز (G-6-PD)، میاستنی گراویس، نوریت چشمی (التهاب اعصاب در چشم) است. همچنین اگر این دارو در مصرف قبلی  ، باعث ایجاد اختلال در سلول‌های خون یا خونریزی شدید در فرد مصرف کننده شده است، لازم است که از مصرف مجدد آن خودداری شود.نکاتی  که باید  قبل از استفاده از این دارو  بدانیداگر شما به این دارو یا داروی مفلوکین آلرژی داشته و موارد زیر را دارید، نباید از این دارو استفاده کنید:ابتلا به اختلال ریتم قلب (سندرم QT طولانی)،کمبود آنزیمی ژنتیکی به نام کمبود گلوکز ۶ – فسفات دهیدروژناز (G-6-PD)، میاستنی گراویس،نوریت چشمی (التهاب اعصاب در چشم)اگر مصرف قبلی  ، باعث ایجاد اختلال درسلول‌های خون یا خونریزی شدید در فرد مصرف کننده شده است.در این موارد برای اینکه مطمئن شوید،  مصرف این دارو برای شما ایمن است و خطری در پی ندارد، با پزشک مشورت کنید:بیماری‌های قلبی یا اختلال مربوط به ضربان قلبسطح پایین پلاکت در خون؛سطوح پایین پتاسیم در خون (هیپوکالمی)؛ یاابتلا به بیماری‌های کبدی یا کلیوی.FDA از نظر خطرات ایجاد شده برای نوزاد در دوران بارداری این دارو را در گروه C دسته بندی کرده است. مشخص نیست که این دارو به یک جنین آسیب برساند یا نه . اگر باردار یا در حین درمان، باردار شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.معلوم نیست که آیا این دارو می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد شیرخوار منتقل شود و به کودک آسیب برساند یا نه. اگر شما در حال شیر دادن کودک شیرخوار خود با شیر مادر هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.استفاده از داروی کینین توسط افراد زیر ۱۶ سال مورد تایید FDA نبوده و ممنوع است.نحوه مصرف داروی کینینداروی کینین را دقیقاً همان‌طور که توسط دکتر شما تجویز می‌شود، مصرف کنید. راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و بر اساس آن عمل کنید. این دارو  را در دوزهای بیشتر  و یا کمتر از مقادیر  توصیه‌شده، مصرف نکنید.در صورتی که مصرف این غذا باعث ایجاد مشکلات گوارشی در شما می‌شود، این دارو را همراه با غذا مصرف کنید.مصرف این داروی ممکن است باعث ایجاد احساس بهبودی ولیه در فرد بیمار شود ولی این امر به معنای پایان دوره درمان و قطع مصرف دارو نیست چون این کار ممکن است باعث عود مجدد بیماری و حتی ایجاد مقاومت دارویی نسبت به دارو کینین شود، از این سعی کنید این دارو را در دوره زمانی که پزشک معالج برای درمان بیماری مالاریا مشخص کرده است، مصرف کنید.در صورتی که فرد مصرف کننده عمل جراحی و یا تست‌های پزشکی را در پیش رو داشته باشد نیاز است که مراقب سلامت یا افراد مسئول در این زمینه اطلاع دهد. ممکن است که قبل از عمل جراحی و یا تست‌های پزشکی به قطع مصرف این دارو به ممکن کوتاهی نیاز باشد.در صورتی که ۲ روز بعد از شروع درمان بیماری به وسیله این دارو علائم بیماری مالاریا فروکش نکرد و یا پس از مصرف این دارو، بیماری مجدد عود پیدا کرد، نیاز است که در این زمینه به پزشک اطلاع و در مورد راهکارهای در دسترس برای درمان بیماری مشورت کنید.داروی کینین باید در دمای اتاق و  به‌ دور از گرما و رطوبت نگهداری شود.چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است و یا بیش از چهار ساعت از زمان مصرف این دارو گذشته است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.در هنگام مصرف این دارو  باید از چه مواردی اجتناب کنید؟در هنگام مصرف این دارو، از مصرف دیگر داروهای درمان کننده بیماری مالاریا نظیر کلروکین، مفلوکین و یا هالوفانترین بدون تجویز پزشک معالج اجتناب کنید.از آنجایی که مصرف داروهای آنتی اسید ممکن است که باعث اختلال در روند جذب داروی کینین شود، از مصرف داروهای آنتی اسید به جز مواردی که پزشک معالج برای مصرف شما تجویز کرده است، خودداری کنید.در مورد بیماری‌هایی که توسط پزشک شما مورد بررسی قرار نگفته است، از مصرف خودسرانه این دارو به علت ایجاد عوارض جانبی احتمالی که ممکن است گاها خطرناک باشند، خودداری فرمایید.مصرف داروی کینین ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز دارد که به گوش باشید، هوشیار باشید.عوارض جانبی داروی کینین مصرف داروی کینین می‌تواند باعث ایجاد علائم جدی آلرژیک در فرد مصرف کننده شود. اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.اگر موارد زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید:تب، لرز، وجود درد در بدن، علائم بیماری آنفولانزا، ایجاد زخم در دهان و گلو.کبودی، خونریزی غیرمعمول (بینی، دهان، واژن، یا رکتوم)،ایجاد نقاط به رنگ بنفش یا قرمز در زیر پوست فرد مصرف کننده؛سردرد همراه با درد قفسه سینه و سرگیجه شدید، ضعف، ضربان قلب سریع و یا تپش قلب.بی خوابی ناگهانی یا ضعف (به ویژه در یک طرف بدن)، سردرد ناگهانی شدید، ناهنجاری و سختی در گفتار، ایجاد مشکلاتی در حفظ تعادل؛درد قفسه سینه، سرفه ناگهانی، خس خس سینه، تنفس سریع، سرفه خونی؛ایجاد مشکلاتی در بینایی یا شنوایی؛درد، تورم، گرما، یا قرمزی در یک یا هر دو پا؛ درد شدید در قسمت پهلو یا کمر، وجود خون در ادرار، ادرار با حجم کم و یا عدم توانایی در دفع ادرار؛علائم ابتلا به پایین بودن میزان قند خون (که بیشتر در زنان باردار شایع است) مانند سردرد، گرسنگی، ضعف، تعریق، سردرگمی و گیجی، تحریک پذیری، سرگیجه، بالا رفتن ضربان قلب و یا احساس ترس؛از دست دادن اشتها، ادرار تیره رنگ، مدفوع به رنگ رسی، یرقان (یعنی زرد شدن پوست یا چشم‌ها)؛ یا واکنش شدید پوست، تب، گلودرد، تورم در صورت یا زبان فرد مصرف کننده، سوزش در چشم شما، درد پوست، بثورات پوستی قرمز یا بنفش که به خصوص در صورت یا قسمت‌های فوقانی بدن فوق گسترش یافته و موجب پوسته پوسته شدن و تاول می‌شود.اگر موارد زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید:سردرد، تاری دید، تغییر در دید رنگی؛تعریق یا ایجاد علائم سوزش در بدن (گرما، قرمزی)؛سرگیجه ملایم، احساس دوران، حس صدایی مثل زنگ در گوش فرد مصرف کننده این دارو؛ یاناراحتی معده، استفراغ، درد معده.اینیک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد  دیگری  ممکن است رخ  دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت  مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.چه داروهایی  مصرف داروی کینین را تحت تاثیر قرار می دهند؟بسیاری از داروهای دیگر می‌توانند با این دارو تداخل  ایجاد کنند.  با پزشک خود در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی خود و یا داروهایی که شروع و یا متوقف کرده اید ، مشورت کنید.این لیست کامل نیست و بسیاری از داروهای دیگر می‌توانند با این دارو تداخل  ایجاد کنند. این داروها شامل داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی است. فهرستی از تمام داروهای خود را به خصوص موارد زیر را به هر ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی که به شما ارائه دهید:اطلاعات بیشتربه یاد داشته باشید که این دارو را به دور از دسترس کودکان نگه داری کرده و با فرد دیگری به خاطر عوارض احتمالی ناشی از مصرف یا مصرف نادرست آن به اشتراک نگذارید و این دارو را تنها زمانی مصرف کنید که توسط پزشک معالج برای شما تجویز شده باشد.منبع مقاله Drugs.comترجمه و تالیف اختصاصی توسط داروباکس