داروی آمانتادین و نگاهی به ویژگی های کارکردی این داروی پارکینسون

داروی آمانتادین یک داروی ضد ویروس است که در پیشگیری از فعالیت‌ها ویروس‌ها در بدن نقش مهمی دارد. نقش این دارو در درمان بیماری پارکینسون و نشانه‌های ابتلای به آن مانند سفتی بدن یا لرزش (ترمور)، لرزش و حرکات مکرر و کنترل نشده ماهیچه‌های که ممکن است در اثر استفاده از داروهای خاص ایجاد خواهد شد، استفاده می‌شود. کارکرد دیگر این دارو در کنترل و بهبودی علائم بیماری آنفولانزای A در افراد بزرگ سال و کودکان است. البته در هر فصل کارکرد این دارو می‌تواند متفاوت باشد زیرا سویه‌های خاصی از ویروس مولد این بیماری ممکن است در برابر این دارو درجاتی از مقاوم را داشته باشند. همچنین علی رغم کاربرد گاها مهم این دارو ولی این دارو نمی‌تواند جانشینی برای تزریق سالانه آنفولانزا باشد. از این رو مراکز کنترل بیماری‌ها در این زمینه پیشنهاد می‌کند که سالانه یک دوز از واکسن آنفولانزا برای محافظت از فرد در برابر گونه‌های جدید از ویروس آنفلوانزا مورد بهره برداری قرار گیرد. این دارو به شکل قرص، کپسول و محلول خوراکی در بازار وجود دارد. این دارو ممکن است برای اهداف غیر از مواردی که در این راهنمای دارویی ذکرشده، استفاده شود. در این مقاله به معرفی، چگونگی کارکرد و نکات طلایی حین مصرف این دارو می‌پردازیم.اطلاعات بیشتر در مورد داروی آمانتادیناگر فرد مصرف کننده این دارو در طول ۱۴ روز گذشته واکسن آنفلوانزا را دریافت کرده است، نباید این دارو را استفاده کند. همچنین به هنگام دریافت واکسن آنفلوانزا و حداقل به مدت ۴۸ ساعت قبل از آن نیاز است که مصرف این دارو قطع شود.تا هنگامی که در زمینه کارکرد و عوارض این دارو به میزان مناسبی از آگاهی نرسیده‌اید نیاز است که از انجام کارهای مهم که نیازمند به درجات بالایی از تمرکز، هوشیاری و یا بینایی هستند ازجمله رانندگی و انجام دیگر وظایف اجتناب کنید. بعد از مصرف این دارو برای کاهش احتمال بروز عوارضی نظیر سرگیجه یا از حال رفتن، اگر نشسته اید یا دراز کشیده‌اید به آرامی بلند شوید. همچنین نیاز است در بالا و پایین رفتن از پله‌ها احتیاط نمائید. عارضه‌ای از این دارو که می‌تواند مستقیم یا غیر مستقیم سلامت فرد را مورد مخاطره قرار دهد کاهش آب و الکترولیت‌های بدن است که در گرمازدگی و همچنین افت فشار خون می‌تواند نقش به سزایی داشته باشد از این رو فرد باید به یاد داشته باشد که در این زمینه به سلامت بدن خود و اقدامات احتیاطی توجه کرده و از همچنین از انجام فعالیت‌های بدنی که می‌تواند خطرناک باشد اجتناب ورزد.با توجه به شرایط کلیه فرد ممکن ست دوز مصرف این دارو تغییر کند دلیلی این امر پتانسیل ایجاد خطر برای مجاری ادراری فرد است و حتی در صورت مصرف بسیار بالا در افرادی که کلیه آنها توانایی دریافت همچنین مقادیری را ندارد، ممکن است سبب بروز عوارض با شدت بالا و حتی مرگ و میر شود.به یاد داشته باشید که قطع خودسرانه مصرف این دارو می‌تواند سبب شدت در بروز عوارض ناشی از قطع مصرف شود از این رو برای قطع مصرف این دارو نیاز است که با مشورت و هماهنگی با پزشک این قطع مصرف به طور تدریجی باشد.نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانیداگر فرد دچار حساسیت نسبت به این دارو است و یا در صورتی که اگر مبتلا به موارد زیر باشد، نباید از این دارو استفاده کنید:فرد بیماری کلیوی شدید داشته باشد؛ یافرد در ۱۴ روز گذشته فرم زنده واکسن آنفولانزای (FluMist) را دریافت کرده باشد.برای اطمینان از اینکه این دارو برای شما خطری را در پی ندارد، به پزشک خود اگر موارد زیر را داشتید مشورت کنید:بیماری کلیوی؛خواب آلودگی روزانه (ناشی از اختلال خواب یا مصرف داروهای خاص)؛نارسایی احتقانی قلب؛اگزما؛گلوکوم؛ابتلای به بیماری‌های کبدی؛تشنج؛پایین بودن میزان فشار خون، افسردگی؛اعتیاد به الکل یا اعتیاد به مواد مخدر؛ یابیماری روانی، روان پریشی، یا داشتن افکار یا اقدام به خودکشی.از آنجا که بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماری سرطان پوست (ملانوما) دارند لذا در این زمینه لازم است که با پزشک خود در مورد این خطر و علائم پوستی که باید مراقب آن باشند، صحبت کنند.مشخص نیست که این دارو به یک جنین به دنیا نیامده آسیب برساند یا نه.  اگر باردار یا در حین درمان، باردار شدید، به پزشک خود اطلاع دهید. معلوم نیست که این از دارو ممکن است که از  طریق شیر مادر عبور کند و به کودک شیرخوار انتقال یافته و آسیب برساند یا نه. درصورتی‌که در حال استفاده  ازاین دارو هستید، نوزاد شیرخوار  را با شیر مادر تغذیه نکنید.داروی آمانتادین دارویی مورد اعتماد برای استفاده در کودکان زیر ۱ سال برای درمان بیماری آنفلوانزا نیست و همچنین برای استفاده در افراد زیر ۱۸ سال تأیید نشده است.نحوه مصرف داروی آمانتادیناگر قبلاً آمانتادین مصرف کرده‌اید، باید حداقل ۱۲ ساعت قبل از مصرف این دارو مصرف آمانتادین را متوقف کنید. داروی آمانتادین را دقیقاً همان‌طور که توسط پزشک شما تجویز می‌شود، مصرف کنید.  راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و بر اساس آن عمل کنید. پزشک شما ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما  را برای اطمینان از حصول بهترین نتایج،  تغییر دهد. این دارو را در دوزهای بیشتر و یا کمتر از مقادیر توصیه شده، مصرف نکنید.اگر از این دارو برای کنترل بیماری آنفلوانزای نوع A بهره می‌گیرید، استفاده از این دارو را ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از شروع علائم بیماری آغاز کرده و بلع این دارو را برای مدت زمان کامل تجویز شده ادامه دهید. نشانه‌های بیماری در شما ممکن است قبل از برطرف شدن کامل عفونت بهبود یابد. این دارو می‌تواند همراه با غذا و یا به صورت جدا  و یا تنها در هنگام خواب مصرف شود. در این زمینه عمل به دستورالعمل ارائه شده توسط پزشک مفید است. همچنین این دارو نشکنید، خرد نکنید، نجوید، کپسول آن را باز کنید و سعی کنید که این دارو را به طور کامل ببلعید. فرم مایع  داروی را با سرنگ دوز، و یا با یک قاشق‌های خاص اندازه گیری دوز و یا فنجان پزشکی، اندازه گیری کنید. اگر شما یک دستگاه اندازه گیری دوز دارو را نداشته باشید، باید از یک داروساز آن را درخواست کنید. سوسپانسیون( مایع) خوراکی این دارو را قبل از اندازه گیری و مصرف، تکان دهید. اگر نشانه‌های بیماری در فرد التیام پیدا نکرد، یا اگر فرد دچار علائم جدیدی مانند تب همراه با سردرد، سرفه، بثورات پوستی یا سایر علائم جدید شد، نیاز است در این زمینه با پزشک خود دیدار کرده و مشاوره‌های لازم را در این زمینه دریافت کند.اگر فرد از این دارو برای کنترل پارکینسون استفاده می‌کند: نباید به طور ناگهانی مصرف این دارو را متوقف کند زیرا ممکن است سبب عود نشانه‌های بیماری در فرد شود. همچنین توقف ناگهانی نیز ممکن است باعث علائم ناخوشایند ترک مصرف دارو شود. در زمینه نیاز است که فرد از پزشک خود در زمینه روشی مطمئن و بدون ریسک برای قطع مصرف این دارو مشورت کند. در آخر باید به یاد داشته باشید، این دارو را در دمای اتاق، دور از رطوبت، گرما، و نور آفتاب نگهداری کنید. وقتی از این دارو استفاده نمی‌کنید برای پیشگیری از عوارض ناخواسته بطری حاوی این دارو را در بسته نگه دارید.چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است ، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید. قبل از اتمام داروی خود نسبت به جایگزین کردن آن اقدام نمائید. اگر مصرف چند دوز از این دارو را فراموش کردید در این زمینه به پزشک خود اطلاع دهید.اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید. نشانه‌های مصرف بیش از حد این دارو احتمال دارد که در برگیرنده مواردی نظیر گیجی، تحریک پذیری، تغییر رفتار، توهم، سردرد شدید یا وجود تپش در گوش شما، سفتی ماهیچه‌ها، مشکلات در تعادل یا راه رفتن، مشکل در تنفس، ضربان قلب سریع یا تشنج باشد.در هنگام مصرف این دارو  باید از چه مواردی اجتناب کنید؟اگر فرد مصرف کننده این دارو در طول ۱۴ روز گذشته واکسن آنفلوانزا را دریافت کرده است، نباید این دارو را استفاده کند. همچنین به هنگام دریافت واکسن آنفلوانزا و حداقل به مدت ۴۸ ساعت قبل از آن نیاز است که مصرف این دارو قطع شود. ممکن است که در هنگام استفاده از این دارو، واکسن دریافتی کارکرد مورد نظر را نداشته باشد.با توجه به عوارض خطرناکی که ممکن است به خاطر استفاده همزمان  این دارو و نوشیدنی‌های الکلی رخ دهد لذا  نیاز است که در هنگام استفاده از این دارو از نوشیدن الکل و نوشیدنی‌های الکلی اجتناب نمایید.تا هنگامی که مسلط به کارکرد و تأثیر آن بر بدن و ذهن خود نیستید، از انجام رانندگی یا کار با ماشین آلات اجتناب نمائید. آمانتادین ممکن است تفکر یا واکنش‌های فرد را مختل کند. برخی از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند در طول فعالیت‌های معمولی روز مانند کار، صحبت کردن، غذا خوردن یا رانندگی به خواب رفته‌اند. فرد ممکن است حتی با داشتن سطح بالایی از هوشیاری ناگهان به خواب برود و همین مورد می‌تواند خطرناک باشد. در صورت رانندگی یا انجام هر کاری که نیاز به هوشیاری دارد، احتیاط‌های لازم را مد نظر داشته باشید.یکی از عوارض مصرف این دارو  افت سریع فشار در زمان بلند شدن ناگهانی از بستر استراحت یا محل نشستن و متعاقب آن حس سرگیجه در فرد است. از این رو فرد باید از کار خودداری کرده و ابتدا در بستر خود نشسته و به تدریج و یا به کمک محیط از جای خود برخیزد.با علم به این قضیه که استفاده از داروهای محرک همراه با داروی آمانتادین می‌تواند ریسک بروز عوارض جانبی ناخوشایند را در فرد مصرف کننده این دارو بالا ببرد، فرد باید از استفاده از قرص‌های رژیمی، قرص‌های کافئین یا سایر محرک‌ها (مانند داروهای ADHD) بدون مشورت و تجویز پزشک خود اجتناب ورزد. عوارض جانبی داروی آمانتادیناگر شما نشانه‌هایی از یک واکنش آلرژیک به داروی آمانتادین را مانند: راش پوستی یا کهیر (با یا بدون تب یا درد مفاصل)؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.اگر عوارضی مانند موارد زیر را مشاهده کردید،  فورا به پزشک خود  در این باره اطلاع دهید:خواب آلودگی شدید، به خواب رفتن ناگهانی حتی با داشتن درجات بالایی از هوشیاری؛احساس نظیر اینکه ممکن است هر لحظه از حال بروید؛تنگی نفس (حتی با در کارهای با شدت خفیف)، بروز تورم در دست یا پای فرد؛ادرار دردناک یا بروز مشکل در دفع ادرار؛افسردگی، آشفتگی، پرخاشگری، تغییر رفتار، توهم، افکار آسیب رسان به خود فرد یا دیگران؛تشنج؛ یاعلائم واکنش شدید سیستم عصبی مانند سفتی شدید ماهیچه‌های بدن، تب با درجه بالا، تعریق، گیجی، ضربان قلب سریع یا نامنظم، ترمور.احتمال دارد که در هنگام مصرف این دارو، میل جنسی، انگیزه‌های غیرمعمول برای کارهایی که نیازمند انگیزه‌های شدید هستند افزایش یافته باشد. در صورت بروز این مشکلات فرد باید با پزشک خود در این زمینه مشورت کند.همچنین به یاد داشته باشید که عوارض این دارو در افراد سالمند ممکن است شدت بیشتری داشته باشد.عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است:سرگیجه، سقوط؛خشکی دهان؛تورم در پاها؛بروز حالت تهوع، یبوست در فرد؛ یابروز مشکلات در فرایند خواب (مانند بی خوابی).این فهرست یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.چه داروهایی مصرف داروی آمانتادین را تحت تاثیر قرار می دهند؟مصرف همزمان این دارو با داروهای دیگری که باعث بروز خواب آلودگی در فرد می‌شوند می‌تواند این موارد را شدت بخشد. از این رو پیش از مصرف داروهای شبه افیونی، قرص‌های خواب، شل کننده عضلانی یا داروی اضطراب یا تشنج از پزشک در این زمینه سؤال کنید.با دکتر خود در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی خود و یا داروهایی که شروع و یا متوقف کرده اید ، به ویژه موارد زیر مشورت کنید :داروهای گلوکوم؛ یادارویی که در بر گیرنده ترکیب بی کربنات سدیم است (مانند آلکا سلتزر).این فهرست کامل نیست. داروهای دیگر ، از جمله داروهای تجویزی و یا بدون نسخه ، ویتامین، و محصولات گیاهی ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند. منبع: drugs.comاین مقاله توسط امین ظهورتبار از تیم نویسندگان  داروباکس به صورت اختصاصی، ترجمه شده است.