خواب‌آورها، آرام‌بخش‌ها و ضدجنون‌ها

پیموزاید Pimozide

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف پیموزاید

براي تخفيف تيك‌هاي صوتي و حركتي در بيماران مبتلا به اختلال Tourette s بكار مي‌رود كه علائم آنها شديد مي‌باشد يا قادر به تحمل هالوپريدول نيستند و يا به اين دارو پاسخ نداده‌اند. همچنين اين دارو به عنوان نگهدارنده در جنون جواني مزمن بدون علائم هيجان، بيقراري يا فعاليت‌ مفرط مصرف مي‌شود.

مکانیسم اثر پیموزاید

اگرچه مكانيسم دقيق اثر دارو مشخص نيست ولي احتمالا از طريق مهار گيرنده‌هاي دوپامين در دستگاه عصبي مركزي عمل مي‌كند. اين دارو همچنين باعث افزايش turn over دوپامين و انسداد كانال‌هاي كلسيمي وابسته به ولتاژ و مهارگيرنده‌هاي اوپيوئيدي و افزايش غلظت پرولاكتين مي‌شود.

فارماکوکینتیک پیموزاید

% مقدار خوراكي جذب مي‌شود دارو داراي متابوليسم کبدي و دفع ادراري (50-40%) و مدفوعي(20%)‌ است.
نيمه عمر آن در افراد سالم 29 ساعت ، در مصرف مكرر در بيماران مبتلا به جنون جواني، 55 ساعت و در صورت يكبار مصرف در بيماران Tourette s ، 110 ساعت مي‌باشد.

منع مصرف پیموزاید

در صورت سابقه آريتمي قلبي، سندرمQT طولاني ، ضعف شديد CNS، حالات كوما، تيك‌هاي صوتي و حركتي به غير از اختلال Tourette s، كاهش پتاسيم خون و سابقه سرطان پستان نبايد از اين دارو استفاده كنند. همچنين براي بيمارن تحت درمان با داروهاي طولاني كننده QT، ضد قارچ‌هاي آزولي (مثل ايتراكونازول ، كتوكونازول)، آنتي بيوتيك‌هاي ماكروليد‌،‌ داروهای مهار كنند پروتئاز‌ و نفازودون نبايد اين دارو را بكار برد.

عوارض جانبی پیموزاید

*
عوارض شایع (%10<):
سیستم اعصاب مرکزی: سدیشن، آکاتیزیا (بی قراری حرکتی)، خواب آلودگی، تغییرات رفتاری، هایپرتونی
گوارشی: خشکی دهان، یبوست
ادراری تناسلی: ضعف جنسی
عصبی، عضلانی و اسکلتی: آکینزی، ضعف
چشمی: کاهش تطابق، اختلال بینایی
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: الکتروکاردیوگرام غیرطبیعی
سیستم اعصاب مرکزی: افسردگی، بی خوابی، اختلال تکلم، عصبانیت، مشکل در نوشتن (تغییر دست خط)، سردرد، خواب آشفته
پوستی: راش پوستی
غدد درون ریز و متابولیسم: عطش
گوارشی: ریزش غیرارادی بزاق (سیالوره)، اسهال، اختلال چشایی، افزایش اشتها، اختلال در بلع
عصبی، عضلانی و اسکلتی: سفتی عضلات، حالت خمیده، هایپرکینزی (پرجنبشی)، درد عضلانی، کجی گردن، لرزش
چشمی: هراس از نور
سایر عوارض (درصد نامشخص):
قلبی عروقی: درد قفسه سینه، افزایش فشارخون، افت فشارخون، افت فشارخون وضعیتی، طولانی شدن فاصله QT در الکتروکاردیوگرام، سنکوپ، تاکی کاردی، آریتمی بطنی
سیستم اعصاب مرکزی: سر گیجه، هیجان، واکنش خارج هرمی ناشی از دارو (دیستونی یا انقباض غیرعادی)، پارکینسونیسم کاذب، دیس کینزی تاردیو یا حرکات مکرر غیرارادی)، سندرم نورولپتیک بدخیم، تپش قلب، تشنج
پوستی: افزایش تعریق، حساسیت پوستی
غدد درون ریز و متابولیسم: کاهش میل جنسی، کاهش سدیم خون، تغییر وزن (افزایش/کاهش)
گوارشی: بی اشتهایی، دیسترس گوارشی، تهوع، استفراغ
ادراری تناسلی: شب ادراری
هماتولوژی و انکولوژی: آنمی همولیتیک
چشمی: تاری دید، آب مروارید، پف کردن دور چشم
کلیوی: ادرار زیاد

تداخلات دارویی پیموزاید

*مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای CYP2D6
– سوبسترای CYP3A4
– تشدید اثرات آنتی کولینرژیک
– تشدید اثرات تضعیف‌کننده CNS
-کاهش اثرات مرکزی هیستامین
– آنتاگونیست دوپامین
– تشدید اثرات خارج هرمی
– کاهش آستانه تشنج
– افزایش فاصله QT (شناخته‌شده)

تداخلات رده X (پرهیز):
آکلیدینیوم، آمیسولپرید (خوراکی)، اپرپیتانت، آزلاستین (نازال)، بروموپرید، برومپریدول، کابرگولین، سیمتروپیوم، کانیواپتان، مهارکننده‌های CYP 3A4، مهارکننده‌های قوی CYP2D6، الوکسادولین، انزالوتامید، فکسینیدازول، فلوکستین، فوس اپرپیتانت، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، آب گریپ‌فروت، هالوپریدول، ایدلالیسیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، لفامولین، لترموویر، لووسولپیرید، لوفپرامین، متوکلوپرامید، میفپریستون، نفازودون، اندانسترون، اورفنادرین، اوکساتومید، اوکسوممازین، پارالدهید، پنتامیدین (سیستمیک)، پیریبدیل، پوساکونازول، پتاسیم کلرید، پتاسیم سیترات، مهارکننده‌های پروتئاز، داروهای طولانی کننده فاصله QT (با بیشترین خطر)، داروهای طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، روفناسین، رولاپیتانت، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، سولپیرید، تالیدومید، تیوتروپیوم، اومکلیدینیوم، زیلوتون

کاهش اثرات داروها توسط پیموزاید:
مهارکننده‌های استیل کولین استراز، آمفتامین‌ها، داروهای ضد پارکینسون (آگونیست دوپامین)، عوامل معده روده ای (پروکینتیک)، ایتوپراید، گوانتیدین، لووسولپیرید، نیتروگلیسیرین، پیریبدیل، کیناگولید، سکرتین

کاهش اثرات پیموزاید توسط داروها:
مهارکننده‌های استیل کولین استراز، داروهای ضد پارکینسون (آگونیست دوپامین)، کابرگولین، القاکننده‌های متوسط و قوی CYP 3A4، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، اردافتینیب، لیتیوم، میتوتان، پگ اینترفرون آلفا 2-b، پیریبدیل، ساریلومب، سیلتوکسیمب، توسیلیزومب

افزایش اثرات داروها توسط پیموزاید:
الکل (اتیل)، آمی‌فامپریدین، داروهای آنتی کولینرژیک، آزلاستین (نازال)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، سیمتروپیوم، تضعیف‌کننده‌های CNS، الوکسادولین، فلونیترازپام، گلوکاگون، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، هالوپریدول، آیوهگزول، آیومپرول، آیوپامیدول، مکیتازین، متوتری‌مپرازین، متیل‌فنیدات، متی‌روسین، میرابگرون، اندانسترون، آگونیست های اوپیوئیدی، اورفنادرین، اوکسی‌کدون، پارالدهید، پنتامیدین (سیستمیک)، پتاسیم کلرید، پتاسیم سیترات، داروهای طولانی کننده فاصله QT (خطر متوسط)، راموسترون، روفناسین، عوامل سروتونرژیک (خطر بالا)، سولپیرید، سوورکسانت، تالیدومید، تیازید و دیورتیک های شبه تیازیدی، تیوتروپیوم، توپیرامات، زولپیدم

افزایش اثرات پیموزاید توسط داروها:
مهارکننده‌های استیل کولین استراز (مرکزی)، آکلیدینیوم، آلیزاپرید، آمیسولپرید (خوراکی)، اپرپیتانت، فراورده‌های حاوی سم بوتولینوم، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرال بتائین، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، کانیواپتان، مهارکننده‌های ضعیف، متوسط و قوی CYP 3A4، مهارکننده‌های قوی و متوسط CYP 2D6، دئوتترابنازین، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، اردافتینیب، اسکتامین، فکسینیدازول، فلوکستین، فوس اپرپیتانت، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، آب گریپ‌فروت، هیدروکسی‌زین، ایدلالیسیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، گیاه کاوا، لفامولین، لمبورکسانت، لترموویر، لیتیوم، لوفپرامین، لومفانترین، منیزیم سولفات، متوتری‌مپرازین، متیل‌فنیدات، متوکلوپرامید، متی‌روسین، میانسرین، میفپریستون، مینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، نفازودون، اوکساتومید، اوکسوممازین، پگ اینترفرون آلفا 2-b، پرامپانل، پوساکونازول، پراملینتید، مهارکننده‌های پروتئاز، داروهای طولانی کننده فاصله QT (بیشترین خطر)، رولاپیتانت، روفینامید، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، داروهای سروتونرژیک (خطر بالا)، سدیم اکسیبات، استریپنتول، تترابنازین، تتراهیدروکانابینول وکانابیدیول، تری‌مپرازین، اومکلیدینیوم، زیلوتون

تداخل با غذا:
غلظت سرمی پیموزاید با مصرف آب گریپ‌فروت به دلیل مهار CYP3A4 افزایش می‌یابد.
راهکار: از مصرف همزمان با آب گریپ‌فروت خودداری شود.

هشدار ها پیموزاید

. پيموزايد ممكن است باعث طولاني شدن فاصله QT در الكتروكارديوگرام، پهن شدن ، فرورفتگي و معكوس شدن موج T و ظهور موجهاي U خواهد شد. قبل از شروع درمان و در طي مصرف پيموزايد(مخصوصا در هنگام تنظيم مقدار دارو) الكتروكارديوگرافي بايد به طور منظم انجام شود. طولاني شدن QT بيشتر از 47/0 ثانيه در كودكان و 52/0 ثانيه در بزرگسالان يا بيش از 25% آنچه قبل از درمان بوده است بايد ملاكي براي قطع يا كاهش مقدار مصرف دارو محسوب شود.
2. در صورت گلوكوم با زاويه بسته ، سابقه ايلئوس فلجي ، هيپرتروفي پروستات ، اختلالات ECG، نارسائي كبدي يا كليوي ، سابقه حملات عصبي و حساسيت به پيموزايد يا ساير داروهاي ضد جنون، اين دارو را بايد بااحتياط كامل بكاربرد.
3. در صورت بروز taredive dyskinesia بايد قطع مصرف دارو مورد توجه قرار گيرد.
4. سندرم بدخيم نورولپتيك همزمان با استفاده داروهاي ضد جنون مشاهده شده است . علائم اين سندرم شامل هيپرپيركسي ، سفتي عضلات، علائم رواني(كاتاتونيك) و اختلالات اتونوم (نبض و فشار خون نامنظم، تاكي كاردي، آريتيمي‌ و تعريق شديد) مي‌باشد. در صورت بروز اين سندرم، مصرف دارو بايد فوراً قطع شود.

توصیه های دارویی پیموزاید

1- مصرف پيموزايد ممكن است موجب ايجاد اختلالات در توانائي‌هاي جسمي و رواني گردد ،لذا در انجام كارهاي بالقوه خطرناك مانند رانندگي يا كار با ماشين آلات بايد احتياط كامل را رعايت نمود .
2- در بيماران مبتلا به كاهش پتاسيم خون ،قبل از شروع درمان بايد كمي پتاسيم خون را درمان كرد ،زيرا خطر بروز آريتمي قلبي وجود دارد .
3- براي بيماراني كه اثرات آنتي كولينرژيك براي آن ها خطرناك است ،اين دارو را بايد با احتياط مصرف كرد .
4-بيماران سالمند به مقادير كمتري از دارو نياز دارند .
5-مقدار مصرف دارو را بايد به تدريج و به طور دوره اي كاهش داد تا مشخص شود آيا تيك ها تداوم دارند . بعد از كاهش مقدار دارو ،افزايش شدت و تناوب تيك ممكن است به طور موقتي اتفاق افتد ،ولي اين به دليل برگشت علائم نيست .لذا بايد بعد از كاهش مقدار 2-1هفته صبر نمود وسپس نتيجه گيري كرد .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *