اطلاعات عمومی برای مصرف کنندگان دارو
آموکسی سیلین چیست؟
آموکسی سیلین یک داروی پر مصرف در ایران می باشد که برای درمان عفونت های باکتریال تجویز می شود. بطور دقیق این دارو برای درمان عفونت های قفسه ی سینه و سینوس، عفونت ادراری و برخی عفونت های دندانی تجویز می شود.همچنین ممکن است جهت پیشگیری از برخی عفونت ها تجویز شود.
این دارو که از دسته ی پنی سیلین ها می باشد، با از بین بردن برخی باکتری ها می تواند عفونت های ناشی از آن ها را درمان نماید.
آموکسی سیلین یکی از داروهای رژیم درمانی عفونت ناشی از هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش که بیشتر در افراد با زخم های گوارشی دیده می شود نیز می باشد.
این دارو بصورت کپسول ، سوسپانسیون خوراکی،قرص خوراکی و قرص جویدنی در ایران تولید می گردد.
پیش از مصرف آموکسی سیلین
– در صورت سابقه ی حساسیت دارویی، خصوصا حساسیت به پنی سیلین ها پزشک خود را مطلع نمایید.
-آنتی بیوتیک ها را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید و دوره ی درمان را حتی اگر احساس بهبودی می کنید و علائمتان برطرف شده است کامل کنید زیرا در این زمان ممکن است هنوز باکتری بصورت کامل ریشه کن نشده باشد و این کار احتمال بروز مقاومت ميكروبی را افزایش می دهد.
مقاومت میکروبی یکی از مشکلات جهانی می باشد که با سرعت زیادی رو به افزایش است ودر صورتی که مصرف بی رویه و نامناسب آنتی بیوتیک ها در دنیا ادامه یابد با مشکلات تهدید کننده ی حیات مواجه خواهیم شد.زماني كه اين داروها بدون تجويزپزشك، با مقدار نامناسب يا طول درمان نامناسب مصرف شوند، نه تنها اثرات مطلوب براي خود فرد ندارند بلكه منجر به عدم ريشه كن شدن باكتري هاي موجود در بدن آن فرد مي شوند و علاوه بر اين،باكتري هايي كه در معرض دارو قرار گرفته اند اما از بين نرفته اند، نسبت به اين دارو مقاومت پيدا مي كنند.اين مسأله منجر به ايجاد نسل جديد و مقاومي از ميكروب ها مي شود كه ديگر به سادگي به داروهاي آنتي بيوتيكي موجود ،پاسخ نمي دهند.
از آنجا كه عموماً عفونت ها مسری می باشند مصرف بي رويه ی آنتی بیوتیک ها نه تنها براي خود فرد بيمار بلكه براي ساير افراد جامعه نیز مشکل آفرین می باشد.
-در صورتی که فرم سوسپانسیون خوراکی برای شما یا کودکتان تجویز شده است، به شرایط نگهداری و مصرف نوشته شده در برشور دارو توجه فرمایید.همچنین مقدار داروی مصرفی در هر نوبت را دقیقا اندازه گیری کنید.(با سرنگ یا پیمانه ی مخصوص)
-این دارو با غذا تداخل خاصی ندارد و می توان آن را قبل یا بعد از غذا مصرف کرد.
-در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری دارو را مصرف نمایید مگر اینکه تا زمان مصرف بعدی کمتر از 4 ساعت باقی مانده باشد.از دوبرابر کردن مقدار دارو در یک نوبت خودداری نمایید.
توصیه ها
-در صورتی که فرم مایع خوراکی (سوسپانسیون) برای شما یا کودکتان تجویز شده است، ممکن است لکه هایی برروی دندان ها مشاهده شود که با مسواک زدن و رعایت بهداشت دهان مي توان از بروز آن ها پیشگیری کرد.لکه های بوجود آمده نیز به تدریج پس از اتمام دوره ی دارودرمانی ، از بین می روند.
-معمولا دوره ی درمان با این دارو بیشتر از 14 روز نمی باشد لذا در مورد دوره ی درمان حتما از پزشک خود سوال بفرمایید.
-در برخی افراد با مصرف آنتی بیوتیک ها ضایعات قرمز همراه با خارش در دهان یا واژن ایجاد می شود.در صورت بروز این علائم به پزشک خود مراجعه نمایید.
-خانم ها در صورتی که از قرص های جلوگیری از بارداری همزمان با دوره ی درمانی آموکسی سیلین استفاده می کنید، در صورت ابتلا به هر بیماری که همراه با اسهال و استفراغ که بیشتر از 24 ساعت طول بکشد باشد، لازم است از یک روش دیگر پیشگیری از بارداری(مانند کاندوم) جهت احتیاط همراه با قرص ضدبارداری استفاده نمایید.
عوارض شایع آموکسی سیلین
-احساس خستگی از عوارض شایع این دارو می باشد که می توانید با یک رژیم غذایی حاوی وعده های غذا سبک و ساده و حاوی فیبر مناسب و با محدود کردن غذا های چرب و پر ادویه و مصرف به اندازه آب در شبانه روز این علائم را کاهش دهید.
-اسهال خفیف از شایع ترین عوارض این دارو می باشد.لذا در صورت بروز اسهال، مایعات به مقدار کافی مصرف کنید با این حال اگر اسهال ادامه دار شد و یا حاوی خون بود، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
-در صورت بروز لکه های قرمز روی پوست حتما به پزشک مراجعه کنید.
نگهداری آموکسی سیلین
– در صورتی که فرم سوسپانسیون برای شما تجویز شده است، دارو را طبق دستورالعمل موجود در بسته ی دارو، با آب جوشیده ی سرد شده تهیه کنید و دارو را قبل از مصرف خوب تکان دهید و حداکثر تا 14 روز در یخچال نگهداری کنید.
داروهای مرتبط:
مترونیدازول
سرماخوردگی
ایبوپروفن
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف آموکسی سیلین
فرم خوراکی:
-عفونت های گوش، بینی و گلو(فارنژیت، تونسیلیت، عفونت گوش میانی)
-درمان هلیکوباکتر پیلوری
-عفونت تنفسی تحتانی(شامل پنومونی) (ناشی از استرپتوکوک بتالاکتاماز منفی، استرپتوکوک پنومونیه، استافیلوکوک یا هموفیلوس آنفولانزا)
-رینوسینوزیت، حاد باکتریایی (ناشی از استرپتوکوک بتالاکتاماز منفی، استرپتوکوک پنومونیه، استافیلوکوک یا هموفیلوس آنفولانزا)
-عفونت پوست و ساختارهای پوستی (ناشی از استرپتوکوک بتالاکتاماز منفی، استافیلوکوک یا اشیرشیا کلای)
-عفونت مجاری ادراری (ناشی از اشیرشیا کولای بتالاکتاماز منفی، پروتئوس میرابیلیس یا انتروکوک فکالیس)
فرم تزریقی(فرآورده موجود در برخی کشورها)
-اندوکاردیت
-موارد مشکوک به عفونت باکتریایی یا عود مجدد (در مواردی همچون برونشیت مزمن، مننژیت باکتریایی، عفونت های شدید گوش، بینی و گلو، پنومونی اکتسابی جامعه، سیستیت حاد و پیلونفریت، آبسه دندانی شدید همراه با سلولیت در حال گسترش، عفونت های مفصل مصنوعی، بیماری لایم، و باکترمی
طیف اثر:وسیع‌الطیف؛ آموکسی سیلین دارای طیف گسترده ای از فعالیت است و در برابر طیف وسیعی از باکتری های گرم مثبت و گرم منفی موثر است. در شرایط آزمایشگاهی، آمپی سیلین تقریبا شبیه آموکسی سیلین عمل می‌کند، اگرچه آموکسیلین فعالیت ذاتی خود را دارد و در بدن به آمپی سیلین تبدیل نمی شود.مثلا آموکسی سیلین در برابر انتروکوکوس انتخاب بهتری‌به نظر می‌رسد، اما در برابر گونه های شیگلا آمپی‌سیلین فعالیت بیشتری دارد.هموفیلوس آنفولانزا نیز به نظر می رسد کمی کمتر به آموکسی سیلین نسبت به آمپی سیلین حساس است.
این داروها در برابر بیشتر باکتری های حساس به پنی سیلین G فعال هستند، اما علاوه بر این، در برابر برخی از باسیل های گرم منفی که به پنی سیلین G مقاوم هستند نیز فعال هستند.
آموکسی سیلین از پرکاربردترین آنتی‌بیوتیک‌ها در دنیا می‌باشد. دسترسی آسان و طیف وسیع فعالیت ضدباکتری، این دارو را به یک انتخاب محبوب جهت درمان بسیاری از عفونت‌های رایج همچون فارنژیت، عفونت های دستگاه تنفسی، عفونت های دستگاه ادراری، عفونت های پوست و بافت نرم و عفونت های دندان و…در بزرگسالان و کودکان تبدیل نموده است.با توجه به ارزش بالای این دارو در کنترل عفونت‌ها، جهت حفظ اثربخشی و محافظت از آن در برابر مقاومت میکروبی، لازم است به تجویز و مصرف منطقی آن اهمیت ویژه‌ای داده‌شود.
همچنین آموکسی‌سیلین جهت پیشگیری از عفونت در برخی موارد همچون تب روماتیسمی قابل استفاده است.
این دارو در فرمول های مختلف از جمله کپسول های خوراکی، قرص ها و سوسپانسیون های کودکان (و حتی در برخی کشورها فرم تزریقی )موجود است. و فعالیتی بسیار شبیه به آمپی سیلین دارد.با این حال در مورد درمان خوراکی، آموکسی سیلین خوراکی معمولاً به دلیل فراهمی زیستی بالاتر و جذب بهتر و عوارض پوستی و گوارشی کمتر بر آمپی سیلین خوراکی ترجیح داده می شود.
از آنجا که آموکسی سیلین به آنزیم های بتالاکتاماز که توسط برخی باکتری ها برای تجزیه آنتی بیوتیک های بتالاکتام تولید می شود حساس است، برای افزایش فعالیت آن، اغلب در ترکیب با یک مهارکننده بتالاکتاماز، مانند سولباکتام یا کلاوولانیک اسید تجویز می شود.
مکانیسم اثر آموکسی سیلین
به یک یا چند پروتئین PBP متصل شده و مرحله ترانس پپتیداسیون نهایی سنتز پپتیدوگلیکان در دیواره سلولی باکتریایی را مهار می کند، در نتیجه از بیوسنتز دیواره سلولی جلوگیری می کند. با توقف چینش دیواره سلولی، باکتری ها به تدریج در اثر فعالیت آنزیم های اتولیتیک دیواره سلولی (اتولیزین ها و مورین هیدرولازها) لیز می شوند.
فارماکوکینتیک آموکسی سیلین
90 -75 درصد از دارو از راه خوراکی جذب می شود و پس از 2-1 ساعت غلظت سرمی دارو به اوج می رسد. نیمه عمر دارو 1/5-1 ساعت است که در صورت عیب کار کلیه ممکن است تا 12 ساعت افزایش یابد. 70-65 در صد دارو به صورت تغییر نیافته از راه کلیه دفع می شود.
منع مصرف آموکسی سیلین
در صورت وجود سابقه آلرژیک به پنی سیلین ها نباید مصرف شود.
عوارض جانبی آموکسی سیلین
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد
گوارشی: اسهال، تهوع، استفراغ
ادراری تناسلی: عفونت ولوواژینال
سایر عوارض (درصد نامشخص):
قلبی عروقی: التهاب عروق ناشی از ازدیاد حساسیت
سیستم اعصاب مرکزی: آژیتاسیون، اضطراب، تغییرات رفتاری، گیجی، سرگیجه، بی خوابی، بیش فعالی برگشت پذیر، تشنج
پوستی: فوران پوستول (اگزانتوماتوز پوستولی جنرالیزه حاد)، راش اریتماتوز ماکولوپاپولار، اریتم مولتی فرم، درماتیت اکسفولیاتیو، راش پوستی، سندرم استیونس جانسون، نکروز توکسیک اپیدرمال، کهیر
گوارشی: اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسل، کولیت ناشی از کلستریدیوم دیفیسل، کولیت خونریزی دهنده، سیاه شدن زبان، کاندیدیاز جلدی مخاطی، رنگ آمیزی دندان
ادراری تناسلی: کریستال در ادرار
هماتولوژی و انکولوژی: آگرانولوسیتوز، آنمی، افزایش سطح ائوزینوفیل، آنمی همولیتیک، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی، ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک (ITP)
کبدی: هپاتیت کلستاتیک، یرقان کلستاتیک، هپاتیت (سیتولیتیک حاد)، افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز
ازدیاد حساسیت: آنافیلاکسی
ایمونولوژی: واکنش شبه بیماری سرم
تداخلات دارویی آموکسی سیلین
مشخصات کلی تداخلات:
– تحت تاثیر تاخیر در تخلیه ی معده
– تغییر در فلور دستگاه گوارش
– تشدید اثرات ضد انعقاد
– کاهش اثرات باکتریوسیدی وابسته به رشد باکتری
– اختلال در پاسخ ایمنی در برابر عوامل باکتریایی
تداخلات رده X (پرهیز):
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن وبا
افزایش اثرات داروها توسط سفیکسیم:
آمینوگلیکوزیدها، آنتاگونیست های ویتامین کا
افزایش اثرات سفیکسیم توسط داروها:
پروبنسید
کاهش اثرات داروها توسط سفیکسیم:
آمینوگلیکوزیدها، ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن ب.ث.ژ (ایمنی‌زا)، واکسن وبا، لاکتوباسیلوس و استریول، سدیم پیکوسولفات، واکسن حصبه
کاهش اثرات سفیکسیم توسط داروها:
تداخل قابل توجهی مشخص نشده است.
تداخل با غذا:
غذا جذب سفیکسیم را به تأخیر می‌اندازد.
راهکار: بدون ملاحظات غذایی مصرف شود.
هشدار ها آموکسی سیلین
در بیماران دارای سابقه حساسیت، مبتلا به عیب کار کلیه، در بیماران مبتلا به تب گلاندولار ولوسمی لنفاتیک مزمن و سابقه بیماری های گوارشی به ویژه کولیت وابسته به آنتی بیوتیک باید با احتیاط فراوان تجویز شود.
توصیه های دارویی آموکسی سیلین
در بیماران دارای سابقه حساسیت، مبتلا به عیب کار کلیه، در بیماران مبتلا به تب گلاندولار ولوسمی لنفاتیک مزمن و سابقه بیماری های گوارشی به ویژه کولیت وابسته به آنتی بیوتیک باید با احتیاط فراوان تجویز شود.
