خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید
لب
اگر دچار مشکلات معده یا مری هستید و پزشک برای شما داروی پنتوپرازول را تجویز کرده است، باید در مورد نحوه مصرف و عوارض این دارو اطلاعات کافی به دست آورید. در این مطلب همراه ما باشید تا به طور کامل توضیح دهیم نحوه مصرف پنتوپرازول چگونه است؟ عوارض این دارو چیست؟ چه تداخلات دارویی دارد؟ چه افرادی نباید آن را مصرف کنند؟ کدام دوز دارویی برای شما مناسب است و در صورت فراموشی مصرف آن چه باید کرد؟
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه مصرف، عوارض، تداخلات دارویی و هشدارهای مربوط به داروی پنتاپرازول میتوانید از طریق سایت داروباکس با دکتر گوارش مشاوره داشته باشید. در داروباکس علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
داروی پنتوپرازول چیست؟
پنتوپرازول دارویی است که برای درمان برخی از مشکلات معده و مری تجویز میشود. این دارو میزان اسید معده را کاهش داده و از این طریق علائم مربوط به بیماریهای معده را بهبود میبخشد. پنتاپرازول در دسته داروهایی به نام مهارکنندههای پمپ پروتئین قرار دارد. این دارو بهصورت قرص، سوسپانسیون خوراکی و داخل وریدی تجویز میشود.
نام تجاری: پروتونیکس (Protonix)
نام انگلیسی: pantoprazole
اشکال رایج داروی پنتوپرازول در ایران:
- پنتوبایوزول
- پنتوس
- پنزول
- پنتوسک
- پنتومید
- ویال پپتیکر
- پنتوکیم
- پنتومید
- پانتوسید
- پنتوپرازول نولپازا
- اسامی رایج پنتوپرازول خارجی:
- Pantosec
- Pantoprazol-sandoz
- Pantozol IV
- Pantocid
قرص پنتوپرازول
نوع قرص این دارو از نوع قرصهای تاخیری رهش است. این دارو در روده آزاد میشود. زیرا اسید معده میتواند تاثیر آن را از بین ببرد. به همین دلیل حتما باید به طور کامل بلعیده شود. خردکردن قرص یا جویدن آن باعث میشود، اسید معده تاثیر آن را از بین ببرد.
تزریق آمپول پنتوپرازول
این دارو را میتوان بهصورت آمپول نیز تهیه کرد. پنتوپرازول تزریقی به داخل رگ تزریق شده و از این طریق روی اسید معده تاثیر میگذارد.
موارد مصرف پنتوپرازول
پزشک معمولا برای درمان آسیبهای ناشی از رفلاکس معده این دارو را تجویز میکند. در بیماری رفلاکس معده، اسید معده در جهت معکوس بالا رفته و باعث سوزش سردل و آسیب به مری میشود. همچنین در بیماری به نام سندروم زولینگر – الیسون معده بیش از حد اسید تولید کرده و این دارو میتواند موثر باشد.
پنتوپرازول میزان اسید معده را کاهش داده و در درمان علائمی مانند سوزش سردل، مشکل در بلع و سرفه مداوم موثر است. کاهش اسید معده در این بیماران به پیشگیری از زخم کمک کرده و حتی در پیشگیری از سرطان مری موثر است.
خواص پنتاپرازول
پنتاپرازول با کاهش اسید معده به تسکین برخی علائم کمک کرده و برای درمان برخی بیماریها تجویز میشود. از جمله:
- درمان رفلاکس اسید معده
- درمان سندروم زولینگر – الیسون
- پیشگیری از زخم معده
- پیشگیری از سرطان مری
طریقه مصرف پنتوپرازول
طریقه مصرف این دارو باتوجهبه نوع بیماری تعیین میشود. معمولا برای درمان رفلاکس معده پزشک مصرف آن را یکبار در روز توصیه میکند. اما در شرایطی که معده بیش از حد اسید تولید میکند، معمولا این دارو باید دو بار در روز مصرف شود. اگر پزشک برای شما قرص پنتاپرازول تجویز کرده است، میتوانید همراه یا بدون غذا آن را مصرف کنید. اما اگر دارو بهصورت گرانول تجویز شده است، معمولا مصرف آن 30 دقیقه قبل از غذا توصیه میشود.
گرانول را باید در آب سیب مخلوط کنید. این دارو را در مایعات دیگر مخلوط نکنید. یک قاشق چایخوری گرانول را در یک فنجان آب سیب مخلوط کرده و 5 ثانیه هم بزنید. سپس مخلوط را سریع قورت دهید.
پنتاپرازول را باید هر روز در ساعت مشخصی مصرف کنید. مصرف آن را بدون مشورت با پزشک کم یا زیاد نکنید. قرص باید به طور کامل بلعیده شود تا در روده آزاد شود. جویدن یا خردکردن آن تاثیر دارو را از بین میبرد.
دوز داروی پنتوپرازول
این دارو در دو دوز پنتوپرازول 20 و پنتوپرازول 40 موجود است. پزشک باتوجهبه سن بیمار و نوع و شدت بیماری دوز موردنظر را انتخاب میکند.
دوز مناسب برای بیماری رفلاکس معده به مری:
- پنتوپرازول 40 برای افراد بالای 18 سال تجویز میشود. این دارو را باید یکبار در روز همراه یا بدون غذا مصرف کرد.
- در کودکان 5 تا 17 سال دوز دارو باتوجهبه وزن کودک تعیین میشود. اگر کودک بیشتر از 40 کیلوگرم باشد، پنتوپرازول 40 تجویز میشود. اما اگر وزن کودک بین 15 تا 40 کیلوگرم باشد، باید از پنتوپرازول 20 استفاده کرد. کودکان باید حداکثر 8 هفته از این دارو استفاده کنند.
دوز مناسب برای شرایطی که اسید اضافی تولید میشود، مانند سندروم زولینگر – الیسون:
- بزرگسالان بالای 18 سال باید پنتوپرازول 40 را دو بار در روز مصرف کنند.
- برای کودکان 0 تا 17 سال دوز ایمن و موثری تعیین نشده است.
عوارض جانبی پنتوپرازول
این دارو میتواند عوارضی در بدن ایجاد کند. برخی از عوارض رایج بوده و در تعداد زیادی از مصرفکنندگان این دارو دیده میشود. برخی از عوارض نیز جدی بوده و باید به علائم آنها دقت کرد.
عوارض جانبی رایج پنتاپرازول
عوارض جانبی که ممکن است با مصرف این دارو ایجاد شود، عبارتند از:
- سردرد
- اسهال
- دلدرد
- حالت تهوع و استفراغ
- باد شکم
- سرگیجه
- درد مفاصل
عوارض جانبی جدی پنتاپرازول
برخی از عوارض این دارو میتواند جدی باشد. اگر علائم شدید داشتید، باید با پزشک خود یا اورژانس تماس بگیرید. این عوارض جدی و علائم آنها عبارتند از:
استفاده بیشتر از 3 ماه از این دارو میتواند باعث پایین آمدن سطح منیزیم شود. در نتیجه علائم زیر ظاهر میشود.
- تشنج
- ضربان قلب غیرطبیعی
- لرزش
- بیقراری
- ضعف عضلانی
- سرگیجه
- اسپاسم دستوپا
- گرفتگی یا درد عضلانی
مصرف این دارو برای بیش از 3 سال باعث کاهش جذب ویتامین B12 در بدن میشود. علائم آن عبارتند از:
- عصبی شدن
- نوریت (التهاب عصب)
- بیحسی یا سوزنسوزن شدن دستوپا
- کاهش هماهنگی عضلات
- تغییر در قاعدگی
داروی پنتوپرازول میتواند خطر ابتلا به عفونت کلستریدیوم دیفیسیل را بالا ببرد. علائم آن شامل موارد زیر است.
- اسهال شدید
- مدفوع آبکی
- دلدرد
- تب
مصرف این دارو در برخی افراد باعث آسیب کلیه میشود. اگر علائم زیر در بدن شما ظاهر شد، باید برای بررسی آسیب کلیه به پزشک مراجعه کنید.
- درد پهلو
- درد کمر
- تغییرات در ادرار
دیگر عوارض جدی مصرف این دارو شامل موارد زیر است.
- شکستگی استخوان
- لوپوس اریتماتوز جلدی که باعث که باعث ایجاد بثورات روی پوست میشود.
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک که باعث خستگی، کاهش وزن، لخته شدن خون، سوزش سردل و تب میشود.
- پولیپ غده فوندیک.
برای آشنایی با نحوه مصرف دقیق این دارو بهتر است از مشاوره دارویی در سایت داروباکس استفاده کنید. در داروباکس امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
منع مصرف پنتاپرازول
مصرف این دارو در برخی افراد باعث شدید شدن علائم شده و نباید این گروه از افراد پنتاپرازول را مصرف کنند. از جمله:
- زنان باردار
- زنان شیرده
- افراد مبتلا به پوکیاستخوان
- افراد مبتلا به عفونت معده
تداخلات دارویی پنتاپرازول
قرص پنتوپرازول میتواند با برخی داروها، گیاهان و ویتامینها تداخل دارویی داشته باشد. به همین دلیل زمان مراجعه به پزشک باید اطلاعات کاملی از داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک قرار دهید. نمونههایی از این نوع داروها که میتوانند با پنتوپرازول تداخل دارویی داشته باشند، در ادامه ذکر شده است.
۱. داروهای HIV
برخی از داروهای مربوط به بیماری ایدز نباید با پنتاپرازول مصرف شوند. مصرف آنها به طور همزمان باعث میشود، تاثیر داروی ایدز پایین آمده و بدن در کنترل عفونت با اختلال روبرو شود. این داروها عبارتند از:
- آتازاناویر
- نلفیناویر
۲. داروهای تحت تاثیر PH معده
برخی از داروها به کاهش اسید معده حساس بوده و در این شرایط تاثیر آنها کاهش پیدا میکند. ازآنجاییکه پنتاپرازول باعث کاهش اسید معده میشود، نباید این داروها همزمان مصرف شوند. نمونهای از این نوع داروها شامل موارد زیر است.
- کتوکونازول
- آمپیسیلین
- آتازاناویر
- نمک آهن
- ارلوتینیب
- مایکوفنولات موفتیل
۳. داروی سرطان
یکی از انواع داروهای سرطان به نام متوترکسات نباید با پنتوپرازول مصرف شود. مصرف همزمان آنها باعث افزایش بیش از حد متوترکسات در بدن میشود. اگر شما از دوزهای بالای متوترکسات استفاده میکنید، احتمالا پزشک داروی دیگری را جایگزین پنتاپرازول میکند.
موارد احتیاط برای مصرف قرص یا کپسول پنتوپرازول
پیش از مصرف این دارو باید به برخی از هشدارها و موارد احتیاط توجه کنید. این دارو با چند هشدار همراه است.
- واکنش آلرژیک: در موارد نادر میتواند باعث آلرژی شود و تورم پوست و مشکلات تنفسی ایجاد کند.
- اگر پوکیاستخوان دارید، با پزشک در میان بگذارید. این دارو خطر ابتلا به پوکیاستخوان را افزایش میدهد.
- اگر سابقه هیپو منیزیمی (پایین بودن سطح منیزیم خون) دارید، این دارو میتواند منیزیم خون شما را کاهش دهد.
- مصرف این دارو روی نتایج آزمایش مربوط به تومورهای عصبی غدد تاثیر گذاشته و مصرف آن باید 14 روز قبل از آزمایش قطع شود.
- مصرف این دارو در دوران بارداری و شیردهی باید قطع شود.
- اگر از داروهای حاوی ریلپیویرین استفاده میکنید، باید به پزشک اطلاع دهید.
قرص پنتوپرازول در بارداری
دررابطهبا دوران بارداری این دارو از گروه داروهای دسته C است. دسته C به معنای مطالعه روی حیوانات باردار و تاثیر این دارو روی جنین حیوان بوده است. اما روی زنان بارداری مطالعه بهاندازه کافی انجام نشده است.
پنتاپرازول در شیردهی
این دارو در دوران شیردهی باعث انتقال از طریق شیر به نوزاد میشود. به همین دلیل میتواند در نوزاد نیز عوارضی ایجاد کند. در این شرایط باید با پزشک صحبت کنید تا داروی دیگری جایگزین شود.
اوردوز با داروی پنتوپرازول
اگر شخصی این دارو را بیش از حد مصرف کرد و دچار علائم جدی مانند تنگی نفس یا بیهوشی شد، باید سریعا با اورژانس تماس بگیرید. مصرف بیش از حد آن میتواند تهدیدکننده زندگی باشد.
در صورتی فراموشکردن مصرف پنتاپرازول چه کنیم؟
این دارو باید هر روز در ساعت مشخص مصرف شود. مصرف آن بهصورت نامرتب و نادیدهگرفتن آن در برخی روزها باعث کاهش عملکرد آن شده و اسید معده کاهش پیدا نمیکند. اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید، نوبت بعدی را طبق برنامه مصرف کنید. بههیچوجه در نوبت بعدی مصرف دارو را دوبرابر نکنید.
بهترین زمان مصرف پنتوپرازول کی است؟
بهترین زمان برای مصرف قرص معده درد صبحها حدود یک ساعت قبل از صبحانه است. البته میتوانید در زمانهای دیگر نیز این دارو را پیش از غذا مصرف کنید. اگر پزشک روزی 2 عدد قرص یا کپسول پنتاپرازول را توصیه کرده است، یک عدد را صبح و یک عدد را شب مصرف کنید.
نحوه قطع کردن پنتوپرازول چگونه است؟
بهتر است این دارو را بهمرور قطع کنید. در دوهفته اول دارو را یک روز در میان مصرف کرده و در دوهفته دوم فاصله مصرف آن را بیشتر کنید.
پنتوپرازول و سرطان معده چه ارتباطی دارند؟
در این زمینه تحقیقات بهاندازه کافی انجام نشده است. اما طبق اطلاعات بهدستآمده مصرف کوتاهمدت آن مشکلی در معده ایجاد نمیکند. اما مصرف آن برای بیش از 3 سال ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد.
تفاوت پنتوپرازول با امپرازول چیست؟
هر دو دارو جز دسته داروهای مهارکننده پمپ پروتون هستند. برای درمان رفلاکس معده یا ترشح بیش از حد اسید معده تجویز میشوند. اما برای درمان برخی از بیماریها مانند زخم معده، زخم اثنیعشر و عفونت معده تنها داروی آمپرازول موثر است. این دارو را میتواند برای کودکان بالای 1 سال تجویز کرد.
بهترین برند پنتوپرازول در ایران کدام است؟
برندهای مختلفی از پنتاپرازول توسط شرکتهای داروسازی ایرانی تهیه شده است. چند مورد از بهترین برندها شامل موارد زیر است.
- قرص پنتوبایوزول 40
- قرص پنتوپرازول اوه سینا 40
- پنتوپرازول فارابی 40
- قرص پنزول 40
- قرص پنتوسک 40
- آمپول پنتوپرازول سی دی 40
- ویال پپتیکر 40
- کپسول پپتوپرازول ایران دارو 40
- کپسول پنتاپرازول عبیدی 40
- قرص پنتوس 20
- قرص پنزول 20
- پنتومید 20
- کپسول پنتوپرازول رامین 20
مصرف پنتوپرازول در شب ممکن است؟
این دارو را میتوان در هر زمانی از روز مصرف کرد. نکته مهم مصرف آن در زمان مشخص و منظم است. اما بهتر است برای بالابردن عملکرد آن، دارو را صبحها قبل از صبحانه مصرف کنید. اگر پزشک روزی 2 عدد قرص تجویز کرده است، میتوانید یک عدد را صبح و یک عدد را شب مصرف کنید.
سوالات متداول شما
پیش از مصرف داروی پنتاپرازول احتمالا با سوالاتی روبرو میشوید. در ادامه تعدادی از سوالات پرتکرار شما را عنوان کرده و پاسخ آنها را ارائه میدهیم.
پزشک باتوجهبه نوع و شدت بیماری ممکن است این دارو را برای مدتزمان طولانی تجویز کند. اما باید دقت داشت، مصرف طولانی آن میتواند عوارضی ایجاد کند. مصرف بیش از یک سال احتمال پوکیاستخوان را بالا برده و مصرف بیش از سه سال باعث کمبود ویتامین B12 در بدن میشود.
معمولا از این دارو برای درمان کرونا استفاده نمیشود. حتی برخی تحقیقات نشان دادهاند که داروهای مهارکننده پمپ پروتون به دلیل کاهش اسید معده ممکن است احتمال فعالشدن ویروس کرونا را بیشتر کند.
این دارو خوابآور نبوده و معمولا باعث خوابآلودگی شخص نمیشود. اما ممکن است کمی حس سرگیجه داشته باشید.
برای مصرف صحیح این دارو و بالابردن عملکرد آن باید قرص را به طور کامل ببلعید. اگر دارو جویده شود، تاثیر آن از بین میرود. درصورتیکه پزشک برای شما دارو را بهصورت گرانول تجویز کرده است، باید آن را همراه با آب سیب مصرف کنید.
برای درمان عفونت معده این دارو توصیه نمیشود. در واقع این دارو روی میزان ترشح اسید معده تاثیر داشته و در رفع میکروبها موثر نیست. حتی افراد مبتلا به هلیکوباکترپیلوری نباید این دارو را استفاده کنند. زیرا در این افراد خطر التهاب مزمن پوشش معده زیاد میشود.
این دارو به دلیل کاهش اسید معده تاثیر بسیار خوبی در کاهش علائم رفلاکس معده داشته و آسیبهای ناشی از این بیماری را درمان میکند.
این قرص را میتوان همراه یا بدون غذا مصرف کرد. بهترین زمان برای آن صبحها بلافاصله قبل از صبحانه است. مصرف آن با معده خالی مشکلی ایجاد نمیکند.
پزشک برای کودکان 5 تا 17 سالی که دچار رفلاکس معده هستند، ممکن است این دارو را تجویز کند. برای کودکان 15 تا 40 کیلوگرم مصرف پنتوپرازول 20 مجاز بوده و بیشتر از آن نباید استفاده کرد.
افرادی که دوزهای بالایی از این دارو را برای مدت بیش از یک سال استفاده میکنند، ممکن است دچار پوکیاستخوان شوند. در این افراد خطر شکستگی استخوان بیشتر شده و باید برای بررسی این عارضه به پزشک مراجعه شود.
این دارو از دسته داروهای مهارکننده پمپ پروتون است. پمپهای پروتون در واقع آنزیمهایی در پوشش معده هستند که به هضم غذا و تولید اسید معده کمک میکنند. این دارو عملکرد پمپهای پروتون را تا حدی مهار کرده و مقدار اسید معده را کاهش میدهد.
گاهی ممکن است مصرف این دارو باعث افزایش وزن شود. طبق مطالعات انجام شده این دارو در برخی افراد باعث افزایش وزن و در برخی دیگر باعث کاهش وزن میشود. ازآنجاییکه پنتاپرازول ممکن است باعث تورم بدن و نفخ شکم شود، از این طریق نیز وزن را افزایش میدهد.
این دارو ممکن است در برخی افراد باعث کاهش اشتها شود. این عارضه جز عوارض رایج نبوده اما احتمال آن وجود دارد. با ازدستدادن اشتها شخص بهمرور دچار کاهش وزن میشود.
مدتزمان مصرف آن به نظر پزشک بستگی دارد. این دارو برای برخی بیماران کوتاهمدت تجویز شده و برای برخی افراد طولانیمدت تجویز میشود. کودکان نباید بیش از 8 هفته از آن استفاده کنند.
افرادی که دچار مشکلات کبدی هستند، نباید از این دارو استفاده کنند. پنتاپرازول بیماری کبدی را تشدید میکند.
این دارو به دلیل عوارض زیاد و تداخلات دارویی بدون نسخه پزشک قابلاستفاده نیست. پنتاپرازول را باید زیر نظر پزشک مصرف کنید. برای بهحداقلرساندن عوارض آن اطلاعات کافی در مورد سوابق پزشکی و داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک قرار دهید. در برخی مواقع میتوان برای کاهش علائم تا 2 هفته این دارو را بدون تجویز پزشک مصرف کرد. اما اگر علائم شما بهبود پیدا نکرد، باید به پزشک مراجعه کنید.
این دارو در دو دوز 20 و 40 میلیگرم تجویز میشود. قیمت بسته 28 عددی پنتوپرازول 40 حدود 17000 تومان بوده و قیمت بسته 28 عددی پنتوپرازول 20 حدود 15000 تومان است.
معمولا بیماران پس از 2 یا 3 روز احساس بهتری پیدا میکنند. اما برای کنترل کامل علائم باید حدود 4 هفته از شروع مصرف دارو گذشته باشد.
سوزش معده معمولا به علت رفلاکس معده یا زخم معده ایجاد میشود. پنتاپرازول با کاهش اسید معده این عارضه را درمان میکند. احتمالا حدود 3 روز بعد از شروع مصرف دارو میتوانید تاثیر آن را احساس کنید.
این دارو برای درمان سوزش سردل، معده درد و جلوگیری از آسیب به مری تجویز میشود. اگر پزشک تشخیص دهد، دچار رفلاکس معده هستید یا اسید معده زیادی در معده شما تولید میشود، احتمالا این دارو را تجویز میکند.
هر دو این داروها برای درمان سوزش سر دل استفاده میشوند. اما فاموتیدین برای درمان طولانیمدت مناسب نبوده و تاثیر آن از بین میرود. در واقع عوارض و تداخل دارویی فاموتیدین بسیار کمتر بوده، اما عملکرد آن ضعیفتر است.
نتیجهگیری و راهنمای مراجعه به پزشک
اگر دچار بیماری مربوط به معده مانند رفلاکس معده یا سندروم زولینگر – الیسون هستید و متخصص گوارش داروی پنتوپرازول را برای شما تجویز کرده است، باید به نحوه مصرف و عوارض آن دقت کنید. این دارو اسید معده را کاهش داده و از این طریق به بهبود علائم بیماری کمک میکند. اما مصرف طولانیمدت آن میتواند عوارض جدی در پی داشته باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه مصرف، عوارض جانبی و تداخلات دارویی پنتاپرازول میتوانید از طریق سایت داروباکس با دکتر معده خوب در ارتباط باشید. در داروباکس علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
داروباکس مراقب سلامتی شماست!