کوآموکسی کلاو چیست؟
کوآموکسی کلاو نمونه شاخصی از جدال همه جانبه بین دانشمندان و باکتری ها به عنوان موجودات زنده است که برای حیات تلاش می کنند.
این دارو ترکیبی از دو ماده دارویی است شامل آموکسی سیلین و کلاوینیک اسید.
آموکسی سیلین از دسته پنی سیلین ها است و در مولکول تمام انواع پنی سیلین ها، حلقه ای به نام بتالاکتام وجود دارد که موقع تشکیل دیواره سلولی در باکتری این حلقه در بین دیواره سلولی قرار می گیرد و مانع از تشکیل دیواره مستحکم در سلول باکتری می شود. این امر باعث می شود باکتری با دیواره ی ناقص، آب جذب کند و بترکد. بنابر این آموکسی سیلین زمانی بر باکتری موثر است که در حال تکثیر و تشکیل دیواره جدید سلولی باشد. به آنتی بیوتیک هایی که در زمان تکثیر میکروب ها اثر می کنند آنتی بیوتیک های باکتری سید می گویند.
مقاوت میکروبی
با استفاده گسترده و طولانی مدت از آموکسی سیلین، تعداد کمی از باکتری ها جهش یافته و ماده ای به نام بتالاکتاماز تولید کردند (شاید تنها یک باکتری). بتالاکتاماز حلقه بتالاکتام را در مولکول آموکسی سیلین غیر فعال می کند و در این صورت آموکسی سیلین اثر درمانی خود را از دست می دهد و یا بسیار ضعیف عمل می کند. به سرعت تعداد باکتری های مقاوم افزایش پیدا کرد تا جایی که هم اکنون اغلب باکتری ها نسبت به آموکسی سیلین مقاوم هستند و این دارو بر آنها بی تاثیر است.
نقش کلاوینیک اسید
متخصصین داروسازی برای خنثی کردن اثر بتالاکتاماز ماده ای به نام کلاوینیک اسید به آموکسی سیلین اضافه کردند که بتالاکتاماز ترشح شده از باکتری را بی اثر می کند و آموکسی سیلین مجددا اثر ضد میکروبی خود را اعمال می کند. ترکیب آموکسی سیلین و کلاوینیک اسید به نام کوآموکسی کلاو نامیده می شود و برندهای مختلفی از این دارو در بازار دارویی ایران و جهان وجود دارد. گرچه کلاوینیک اسید قدرت درمانی آموکسی سیلین را افزایش داده است ولی مواردی از مقاومت باکتری ها در مقابل این دارو نیز گزارش شده است و این چرخه همچنان ادامه خواهد داشت. یکی از توصیه هایی که تمام جوامع پزشکی دارند جلوگیری از مصرف بی رویه و ناقص آنتی بیوتیک ها است که باعث بروز جهش های ژنتیکی در باکتری ها می شود.
اثرات درمانی
کوآموکسی کلاو در درمان عفونت های گوش میانی، سینوس، گلو، دستگاه تنفس، عفونت های ادراری، دمل های چرکی، عفونت دندان و عفونت های استخوان و مفاصل کاربرد دارد. این دارو فقط با نسخه پزشک قابل استفاده است و بصورت قرص و سوسپانسیون موجود است.
در صورت اثربخش بودن کوآموکسی کلاو پس از دو الی سه روز احساس بهبودی در فرد ایجاد می شود ولی باید دوره درمان کامل ادامه پیدا کند. در صورت قطع دوره درمان میکروب ها پس از چند روز با قدرت بیشتر تکثیر می کنند.
عوارض جانبی
مهمترین عارضه جانبی کوآموکسی کلاو اسهال است که در صورت بروز اسهال لازم است برای ادامه درمان با پزشک مشورت نمائید
احساس ضعف و بی حالی یکی دیگر از عوارض شایع این دارو است که معمولا در مصرف طولانی مدت این دارو ایجاد می شود. دلیل ضعف و بی حالی بخاطر از بین رفتن باکتری های مفید روده است که ویتامین های گروه بی را در بدن تولید می کنند.
یکی دیگر از عوارض جانبی سوسپاسیون کوآموکسی کلاو، احتمال ایجاد لکه بر روی دندان است که با مسواک زدن برطرف می شود.
توصیه های دارویی
با توجه به اشکال مختلف کوآموکسی کلاو توصیه های این دارو به تفکیک شکل دارویی بیان می شود
قرص کوآموکسی کلاو
-دارو را ترجیحا با معده خالی(حداقل1ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا) میل کنید اما در صورت مشکل گوارشی می توانید دارو را بعد غذا مصرف کنید.
-در صورت سابقه حساسیت به آنتی بیوتیک ها ،پزشک را مطلع کنید.
-در صورت بروز اسهال به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
-مصرف این دارو روی نتایج آزمایشات بالینی شما اثرمی گذارد لذا پیش از انجام آزمایش پزشک خود را از مصرف این دارو مطلع کنید.
-بهتر است در مدت درمان مادر با این دارو،شیردهی به کودک انجام نشود.
-به علت کاهش اثرداروهای ضدبارداری در مصرف همزمان با این دارو ، خانم هاي در سنين باروری كه در مدت درمان با اين دارو ،از يك روش پيشگيري از بارداري غير هورموني با مشورت پزشك استفاده كنند.
-درصورتی که مبتلا به دیابت هستید قند خون خود را به صورت دوره ای وبا دقت بیشتری کنترل کنبد.
-اسهال آبکی طولانی مدت همراه با دل پیچه و تا چند هفته پس از درمان٬ ممکن است از عوارض نادر این دارو باشد.به پزشک مراجعه کنید و از خوددرمانی پرهیز کنید.
ساشه کوآموکسی کلاو
-محتویات هر بسته دارو را در یک نوبت طبق دستورالعمل موجود در بسته بندی تهیه کنید.
دارو را ترجیحا با معده خالی(حداقل1ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا) میل کنید اما در صورت مشکل گوارشی می توانید دارو را بعد غذا مصرف کنید.همچنین می توانیددارو را در مایعات خنک، شیر یا شیرخشک مخلوط کرده و بلافاصله مصرف کنید.
-در صورت بروز اسهال به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
-به علت کاهش اثرداروهای ضدبارداری در مصرف همزمان با این دارو ، خانم هاي در سنين باروری كه در مدت درمان با اين دارو ،از يك روش پيشگيري از بارداري غير هورموني با مشورت پزشك استفاده كنند.
-در صورت سابقه حساسیت به آنتی بیوتیک ها ،پزشک را مطلع کنید.
-مصرف این دارو روی نتایج آزمایشات بالینی شما اثرمی گذارد لذا پیش از انجام آزمایش پزشک خود را از مصرف این دارو مطلع کنید.
-درصورتی که مبتلا به دیابت هستید قند خون خود را به صورت دوره ای وبا دقت بیشتری کنترل کنبد.
-اسهال آبکی طولانی مدت همراه با دل پیچه و تا چند هفته پس از درمان٬ ممکن است از عوارض نادر این دارو باشد.به پزشک مراجعه کنید و از خوددرمانی پرهیز کنید.
سوسپانسیون کوآموکسی کلاو
– دارو را طبق دستورالعمل موجود در بسته ی دارو، با آب جوشیده ی سرد شده تهیه کنید.
-درهنگام تهیه ی دارو آب را در دو مرحله اضافه کنید تا پس از اختلاط با دارو به اندازه ی دقیق برسد.
-محلول آماده شده را قبل از مصرف تکان دهید و حداکثر تا 10 روز در یخچال نگهداری کنید.
-دارو را دقیقا به مقداری که پزشک در هرنوبت تجویز کرده است اندازه گیری کرده و مصرف کنید.
-دارو را ترجیحا با معده خالی (حداقل 1ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا) میل کنید اما در صورت مشکل گوارشی می توانید دارو را بعد از غذا مصرف کنید.همچنین می توانیددارو را در مایعات خنک، شیر یا شیرخشک مخلوط کرده و بلافاصله مصرف کنید.
-در صورت بروز اسهال به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
-به علت کاهش اثرداروهای ضدبارداری در مصرف همزمان با این دارو ، استفاده از روش های دیگر برای پیشگیری از بارداری در طول درمان با این دارو لازم است.
-در صورت سابقه حساسیت به آنتی بیوتیک ها پزشک را مطلع کنید.
-مصرف این دارو روی نتایج آزمایشات بالینی شما اثرمی گذارد لذا پیش از انجام آزمایش پزشک خود را از مصرف این دارو مطلع کنید.
-درصورتی که مبتلا به دیابت هستید قند خون خود را به صورت دوره ای وبا دقت بیشتری کنترل کنبد.
-اسهال آبکی طولانی مدت همراه با دل پیچه که تا چند هفته پس از درمان ممکن است به طول انجامد از عوارض نادر این دارو است.به پزشک مراجعه کنید و از خود درمانی پرهیز کنید.
نکته مهم
افرادی که فنیل کتون اوری دارند به هیچ وجه نباید از سوسپانسیون کوآموکسی کلاو استفاده کنند چون ممکن است این فراورده محتوی آسپارتام باشد که برای چنین افرادی بسیار خطرناک است
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف کو-آموکسی کلاو
این دارو در درمان عفونت های مجاری ادراری – تناسلی، عفونت گوش میانی، مجاری تنفسی و برونشیت مزمن، سالمونلوز مهاجم، عفونت های شکم، سلولیت، گاز گرفتگی حیوانات و عفونت شدید دندان همراه با سلولیت مصرف می شود.
مکانیسم اثر کو-آموکسی کلاو
این دارو ترکیبی از آموکسی سیلین و اسید کلاولانیک است. اسید کلاولانیک یک مهار کننده قوی و غیر قابل بر گشت آنزیم بتالاکتاماز باکتریایی است و مانع هیدرولیز حلقه بتالاکتام ( آموکسی سیلین ) می شود.
فارماکوکینتیک کو-آموکسی کلاو
آموکسی سیلین و اسید کلاولانیک هر دو از راه خوراکی به خوبی جذب می شوند و در برابر اسید معده مقاوم هستند و غذا بر آنها تاثیری ندارد. غلظت سرمی هر دو دارو 2-1 ساعت بعد از مصرف به اوج خود می رسد، نیمه عمر اسید کلاولانیک تقریباً یک ساعت است که در صورت عیب کار کلیه تا 3 ساعت نیز افزایش می یابد. دفع هر دو دارو عمدتاض کلیوی است.
منع مصرف کو-آموکسی کلاو
در صورت وجود سابقه حساسیت آلرژیک به پنی سیلین ها یا یرقان و اختلال عملکرد کبد ناشی از پنی سیلین یا کوآموکسی کلاو این دارو نباید مصرف شود.
عوارض جانبی کو-آموکسی کلاو
*عوارض شایع (%10<):
گوارشی: اسهال
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
پوستی: راش محل پوشک، راش پوستی، کهیر
گوارشی: درد شکمی، مدفوع شل، تهوع، استفراغ
ادراری تناسلی: التهاب واژن
عفونی: کاندیدیاز، میکوز واژن
تداخلات دارویی کو-آموکسی کلاو
*مشخصات کلی تداخلات:
• جزء آموکسی‌سیلین؛
– سوبسترای OAT3
– تحت تأثیر تأخیر در تخلیه معده
– تغییر در فلور نرمال دستگاه گوارش
– کاهش اثرات باکتریوسیدی وابسته به رشد باکتری
– اختلال در پاسخ ایمنی در برابر عوامل باکتریایی
– کاهش آستانه تشنج
• جزء کلاوولانیک اسید؛
– اطلاعاتی گزارش نشده است.
تداخلات رده X (پرهیز):
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن وبا
کاهش اثرات داروها توسط آموکسی‌سیلین/ کلاوولانیک اسید:
آمینوگلیکوزیدها، ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن ب.ث.ژ (ایمنی‌زا)، واکسن وبا، لاکتوباسیلوس و استریول، مایکوفنولات، سدیم پیکوسولفات، واکسن حصبه
کاهش اثرات آموکسی‌سیلین/ کلاوولانیک اسید توسط داروها:
تتراسیکلین ها
افزایش اثرات داروها توسط آموکسی‌سیلین/ کلاوولانیک اسید:
دی‌کلروفنامید، متوترکسات، آنتاگونیست ویتامین کا
افزایش اثرات آموکسی‌سیلین/ کلاوولانیک اسید توسط داروها:
آسه‌متاسین، آلوپورینول، پروبنسید
تداخل با غذا:
ذکر نشده است.
هشدار ها کو-آموکسی کلاو
در بیماران دارای سابقه آلرژی ، بیماران مبتلا به عیب کار کلیه و در بیماران مبتلا به هپاتیت شدید، باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
دارو های هم گروه کو-آموکسی کلاو
گروه B
قابل استفاده در بارداری: با مطالعات حیوانی شواهدی دال بر خطرناک بودن این دارو مشاهده نشده است. مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست
