پنوموتوراکس که اغلب ریه خوابیده نامیده می‌شود، یک بیماری دردناک و نگران‌کننده است.
در یک بدن سالم، ریه‌ها در تماس یا دیواره سینه‌ها هستند. پنوموتوراکس زمانی رخ می‌دهد که هوا در میان دیواره سینه و ریه، که فضای ریوی نامیده می‌شود، نفوذ کند.
فشار این هوا باعث خوابیدن ریه‌ها بر روی‌هم می‌شود. ریه ممکن است کاملاً بخوابد، اما در اغلب موارد بخشی از آن می‌خوابد. این خوابیدگی همچنین می‌تواند به قلب هم‌فشار وارد کند که منجر به بروز علائم دیگری می‌شود.
چند مورد جزئی سبب بروز این بیمارى می‌شود و علائم آن می‌تواند کاملاً متفاوت باشند. پزشکان می‌توانند با تشخیص و درمان به این بیماران کمک می‌کنند.
پنوموتوراکس و دلایل
دلایل پنوموتوراکس در سه نوع اولیه، ثانویه و جراحت تقسیم می‌شود.
نوع اولیه
نوع اولیه پنوموتوراکس درزمانی رخ می‌دهند که فرد هیچ سابقه‌ی بیماری‌های ریوی ندارد.. دلیل مستقیم ناشناخته است.
در این گروه افراد زیر در معرض خطر هستند:
–مصرف‌کنندگان توتون و تنباکو
-افراد قدبلند
-افراد بین سنین ۱۵ تا ۳۴ سال
-افراد باسابقه خانوادگی پنوموتوراکس
مهم‌ترین ریسک فاکتور مرتبط با پنوموتوراکس استعمال تنباکو است. یک بررسی دریکی از مقالات BMJ نشان می‌دهد که مردانی که تنباکو مصرف می‌کنند ۲۲ برابر بیشتر در معرض عوامل اولیه نسبت به دیگران هستند. زنانی که تنباکو مصرف می‌کنند ۹ برابر بیشتر نسبت به افراد دیگر در معرض این عوامل هستند.
این نوع اگر سریع درمان شود کشنده نیست.
نوع دوم
نوع دوم پنوموتوراکس می‌تواند با بیماری‌های ریوی مختلفی به وجود بیاید. نوع دوم پنوموتوراکس علائم جدی‌تری نسبت به نوع اول از خود نشان می‌دهد و احتمال منجر شدن به مرگ در این نوع بیشتر است.
بیماری‌های ریوی که ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد شامل:
-بیماری‌های مزمن مسدودکننده ریه
-سیستیک فیبروزیس
-آسم حاد
-عفونت‌های ریوی مثل توبرکلوزیس و برخی از انواع ذات‌الریه
-سارکودوزیس( زخم‌های موجود در ریه)
-اندومتروز سینه‌ای( به وجود آمدن بافت‌های اضافی)
-فیبروز ریوی
-سرطان ریه و تومورهای مرتبط با ریه
برخی از اختلالات بافت همبند نیز ممکن است باعث این نوع از پنوموتوراکس شوند. اختلالاتی همچون:
-روماتوئید شریانی
-پولی میوزیت و درماتومیوزیت
-انکیلوز اسپاندیلیت(به وجود آمدن ورم‌های سفت)
-اسکلروز سیستمی
-سندرم الرس دانلوس
-سندرم مارفان
تحت شرایط ویژه کودکان نیز درخطر ابتلا به نوع دوم پنوموتوراکس هستند. عوامل نوع دوم در کودکان شامل:
–اختلالات بدفرمی مادرزادی
-تنفس اجسام خارجی
-سرخک
-انگل کرم کدو
خطر ممکن است خیلی شدیدتر هم باشد اگر یکی از اعضای خانواده سابقه ابتلا به این بیماری را داشته باشد.
پنوموتوراکس جراحتی
پنوموتوراکس جراحتی نتیجه یک تأثیر یا آسیب است. عوامل ممکن شامل جراحات کند یا آسیب‌هایی که دیواره سینه و فضای ریوی را آسیب می‌زند می‌باشد.
یکی از مهم‌ترین راه‌هایی که این مورد اتفاق می‌افتد زمانی است که شخصی دچار ترک در دنده خود می‌شود. تیزی محل شکستگی استخوان می‌تواند دیواره سینه را سوراخ کند و بافت ریه را آسیب بزند. دلایل دیگر شامل آسیب‌های ورزشی، تصادفات رانندگی و سوراخ‌ها و نقاط زخمی می‌باشد.
پنوموتوراکس جراحتی می‌تواند درزمانی که هیچ زخم شاخصی در سینه وجود ندارد به وجود بیاید. این مورد در افرادی که یک جراحت انفجاری را تجربه کرده‌اند شایع است.
غواصان باید نکاتی را در زیرآب رعایت کنند تا از وقوع بیمارى پیشگیری کنند. زمانی که غواصان از یک کپسول فشرده هوا تنفس می‌کنند، سطوح مختلفی از فشار هوا و آب را تجربه می‌کنند. نیروی این فشارهای مختلف می‌تواند سبب آسیب به ریه شود که منجر به‌نوعی از پنوموتوراکس می‌شود.
فرآیندهای خاص پزشکی نیز ممکن است منجر به این نوع از بیماری شود. ارسال یک کاتاتر به داخل عروق در سینه یا نمونه‌گیری از بافت ریه ممکن است از عوامل پنوموتوراکس باشد. پزشکان اغلب افراد را پس‌ازاین فرآیندها تحت نظر می‌گیرند تا هرگونه نشانه‌ای که نیاز به اقدام فوری دارد شناسایی کنند.
پنوموتوراکس تنشی
هرکدام از این نوع‌های پنوموتوراکس ممکن است به پنوموتوراکس تنشی منجر شوند. این به خاطر یک منفذ در فضای ریوی است که یک سوراخ یک‌طرفه ایجاد می‌کند.
زمانی که فرد نفس می‌کشد، هوا به فضای ریوی نفوذ می‌کند و در آن به دام می‌افتد. این هوا در هنگام بازدم خارج نمی‌شود. این فرآیند منجر به افزایش فشار هوا در فضای ریوی می‌شود که بسیار خطرناک است و نیاز به درمان فوری دارد.
علائم
علائم پنوموتوراکس ممکن است در ابتدا خیلی سخت مشاهده شوند و ممکن است با دیگر بیماری‌ها اشتباه شوند. علائم پنوموتوراکس می‌تواند از علائم ساده‌تر تا علائم کشنده متفاوت باشند و شامل:
-تنگی نفس
-درد سینه که ممکن است در یک سمت سینه شدیدتر باشد
-درد شدید در هنگام دم
-فشار در سینه که به‌مرورزمان شدیدتر شود
-آبی شدن رنگ پوست و لب‌ها
-افزایش ضربان قلب
-تنفس‌های سریع
-سرگیجه
-از دست دادن هوشیاری یا کما
برخی از نمونه‌های پنوموتوراکس تقریباً هیچ نشانه‌ای ندارند. این نوع تنها با عکس‌برداری اشعه ایکس یا عکس‌برداری‌های دیگر قابل‌شناسایی هستند. هرکس که علائم بالا را تجربه کند باید با پزشک خود تماس بگیرد یا حتماً یک اقدام سریع انجام دهد.
تشخیص
تشخیص پنوموتوراکس می‌تواند به دلیل تفاوت در نشانه‌ها و عوامل دشوار باشد. در مواقع غیر اورژانسی پزشک ابتدا فرد را معاینه می‌کند تا علائم فیزیکی را مشاهده کند. ممکن است بر روی سینه فرد ضربه بزنند تا صدای غیرعادی یا صدای تنفس را در استتوسکوپ بشنوند.
پزشکان از افراد درباره سابقه بیماری‌ها می‌پرسند. همچنین از هرگونه بیماری‌های ریوی خانوادگی نیز پرسش می‌کنند. عکس‌برداری مهم‌ترین بخش تشخیص است. پزشک از اشعه X برای عکس‌برداری استفاده می‌کند تا از ریه عکس تهیه کند و نشانه‌های خوابیدن ریه را شناسایی کند. یک تکنسین در هنگام دم و بازدم از سینه بیمار عکس تهیه می‌کند.
اندازه پنوموتوراکس اغلب به‌عنوان فضای بین دیواره سینه و ریه اندازه‌گیری می‌شود. اندازه پنوموتوراکس به روش درمان آن کمک می‌کند.
CT اسکن برای تهیه تصاویر بهتر از ریه استفاده می‌شود. پزشکان از CT اسکن در مواقع جراحت استفاده می‌کنند که نیاز به یک تصویر دقیق از سوراخ زخم یا دیگر آسیب‌ها برای درمان دارند.
سونوگرافی در برخی موارد استفاده می‌شود و می‌تواند یک‌راه سریع برای دیدن اندازه و شدت بیمارى تهیه کند. این روش ممکن است بسیار حساس‌تر از اشعه X باشد برای معاینه جراحت باشد.
در موارد جراحات شدید پنوموتوراکس شواهد ریه خوابیده اغلب به سایر آشکار هستند و نیاز به توجه سریع دارند تا از فوت و آسیب پیشگیری شود.
درمان
بسیاری از اشکال پنوموتوراکس نیازمند توجه پزشکی هستند. نوع این توجهات پزشکی می‌تواند مانند اختلالات متفاوت باشد. درمان استاندارد پزشکی اغلب شامل قرار دادن یک لوله بین دنده‌ها یا در زیر استخوان ترقوه برای خروج گاز که ساخته‌شده است می‌باشد. این عمل به‌آرامی سبب دوباره پر شدن ریه می‌شود.
پزشک ممکن است داروهای مختلفی تجویز کند تا از میزان درد بکاهد، به خروج سموم کمک کند یا از عفونت جلوگیری نماید. برخی مردم ممکن است به اکسیژن نیاز داشته باشند اگر ظرفیت ریه آن‌ها کاهش‌یافته باشد.
درمان‌های جراحی نیز ممکن است گاها ضروری باشند. به‌خصوص در افرادی که یک‌بار پنوموتوراکس را تجربه کرده‌اند.
بیماران مبتلابه نوع یک پنوموتوراکس بیشتر به اقدامات پزشکی نیازمندند تا افرادی که بیماری‌های طبیعی ریوی دچار هستند. این افراد ممکن است نشانه‌های شدیدتری را تجربه کنند و درخطر بیشتری قرار بگیرند.
برخی از انواع کوچک‌تر این بیمارى ممکن است بدون دخالت درمان شوند. پزشک به بیمار خود گزینه درمان بیمار تحت نظر بدون دخالت جراحی را می‌دهد. فردی که هر نوع از نشانه‌ها را مشاهده می‌کند حتماً باید به پزشک گزارش دهد. آن‌ها می‌توانند تصمیم بگیرند که دخالت پزشکی برای کاهش خطر ضروری است یا نه.
خلاصه
پنوموتوراکس می‌تواند خیلی سخت تشخیص داده شود. فرد مبتلا نیاز دارد تا از نزدیک تحت نظر پزشک خود باشد ت از روند درمان مطمئن شود.
این بیمارى نباید بی‌اهمیت شمرده شود؛ چون ممکن است در مواقع جدی کشنده باشد.
بسیاری از موارد می‌تواند با درمان‌های سریع درمان شوند. همکاری با پزشک به‌محض مشاهده علائم بهترین راه برای مطمئن شدن از درمان کامل می‌باشد.
اگر این مقاله موردتوجه شما قرار گرفت می‌توانید مقالات مشابه را در بخش سلامت در داروباکس مطالعه کنید. انتقادات و پیشنهاد‌های خود را نیز در بخش نظرات با ما در بگذارید.
ترجمه تخصصی توسط داروباکس از مقاله Jon Johnson
منبع: medicalnewstoday
