همه چیز در خصوص پردنیزولون
قرص پردنیزولون چیست؟
آیا پردنیزولون یک کورتیکواستروئید قوی است؟
حداکثر مقدار مصرف روزانه پردنیزولون چقدر است؟
آیا مصرف طولانی مدت روزانه 5 میلی گرم پردنیزولون خطرناک است؟
پیش از مصرف پردنیزولون چه باید کرد؟
نحوه ی مصرف پردنیزولون چگونه است؟
علائم ترک پردنیزولون چیست؟
چرا قطع پردنیزولون باعث بروز چنین عوارضی می شود؟
توصیه های حین مصرف
آیا پردنیزولون باعث خواب آلودگی می شود؟
عوارض شایع پردنیزولون چیست؟
قرص پردنیزولون چیست؟
پردنیزولون متعلق به دسته داروهای کورتیکواستروئیدی می باشد . کورتیکواستروئیدها در موارد بسیاری تجویز می شود . بطور مثال جهت کنترل علائم آسم ، التهاب روده ها و بیماری های خود ایمنی ( مانند لوپوس ) ، بیماری های مفصلی و عضلانی ( مانند روماتیسم) و حساسیت ها بکار می رود.
این دارو همچنین در درمان برخی سرطان ها تجویز می شود .
کورتیکواستروئیدها با سرکوب سیستم ایمنی در بدن باعث کاهش ورم و التهابات می شوند .
آیا پردنیزولون یک کورتیکواستروئید قوی است؟
بله. پردنیزولون یک استروئید قدرتمند و پرمصرف است که اصولا درمان کننده نیست ولی علائم بسیاری از بیماری ها را از بین می برد و پاسخ های ایمنی را کاهش می دهد.
حداکثر مقدار مصرف روزانه پردنیزولون چقدر است؟
در ابتدای درمان از 5 تا 60 میلی گرم روزانه ممکن است برای بزرگسالان تجویز شود. در اطفال مقدار مورد نیاز بستگی به وزن و شرایط بیمار دارد. در صورت مصرف طولانی مدت حتما لازم است بررسی های دوره ای کبد و کلیه انجام شود.
آیا مصرف طولانی مدت روزانه 5 میلی گرم پردنیزولون خطرناک است؟
خیر. در بیماران مبتلا به روماتیسم یا بیماری های خودایمنی، بنا به نظریه کارگروه روماتیسم اتحادیه اروپا در طولانی مدت قابل استفاده و بی خطر است. در حالیکه دوزهای بیش از 10 میلی گرم روزانه در طولانی مدت می تواند خطرناک باشد. البته بی خطر بودن به معنی بی ضرر بودن نیست و به هر حال عوارض برای این دارو وجود دارد ولی پردنیزولون به قدری اثربخشی بالایی دارد که در صورت صلاحدید پزشک اثرات درمانی بر عوارض جانبی غلبه دارد و تقریبا هیچ داروی دیگری به اندازه پردنیزولون اثربخش نیست.
پیش از مصرف پردنیزولون چه باید کرد؟
– در صورت بارداری ،اقدام به بارداری یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
– در صورت سابقه ی فشار خون بالا ، حمله ی قلبی یا هرگونه مشکل قلب و عروق ، اختلالات کبدی ، دیابت، فشار بالای چشم ( بیماری گلوکوم یا آب سیاه ) ، پوکی استخوان، تیروئید کم کار ، بیماری های اعصاب و روان ( مانند افسردگی و سایکوز ) ، صرع ، زخم گوارشی و بیماری التهاب روده حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
– در صورتی که اخیراً واکسیناسیون انجام دادید ، یا قصد انجام آن را دارید ، به پزشک خود بگویید.
– در صورتی که در حال حاضر مبتلا به هرگونه عفونت می باشید یا اخیراً بوده اید ، به پزشک اطلاع دهید.
– اگر در معرض تماس با افراد مبتلا به عفونت های مسری مثل آبله مرغان ، سرخک و زونا هستید، پزشک را مطلع نمایید.
– در صورت سابقه انسداد عروقی و لخته ی خون در عروق ، به پزشک خود اطلاع دهید.
-از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
– در صورت سابقه ی هرگونه حساسیت دارویی یا درد عضلانی پس از مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی ( دگزامتازون ، بتامتازون و …) حتماً پزشک خود را آگاه نمایید
نحوه ی مصرف پردنیزولون چگونه است؟
– مصرف دارو را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف نمایید.
– در صورتی که پردنیزولون یک نوبت در روز تجویز شده باشد ، بهترین زمان مصرف آن صبح ها بعد از صبحانه می باشد.
– بهتر است پردنیزولون همراه یا پس از غذا مصرف شود زیرا مصرف غذا به کاهش عوارض گوارشی ناشی از این دارو کمک می کند.
– قرص های روکشدار با عنوان ( Enteric Coated ) به صورتی طراحی شده اند که داخل روده باز می شوند لذا می توانید آن ها را قبل یا پس از غذا مصرف نمایید . اما لازم است جهت جلوگیری به آسیب روکش، این قرص ها بطور کامل بلعیده شوند و از جویدن یا خرد کردن آنها خودداری شود . همچنین مصرف داروهای معده و شربت های ضد اسید معده با این نوع قرص ها باید حداقل ۲ساعت فاصله داشته باشد.
– برخی از قرص های پردنیزولون را می توان در آب حل نمود لذا در صورتی که با بلع قرص مشکل دارید ، در مورد حل کردن دارو از داروساز خود مشورت دریافت نمایید.
– طول درمان با این دارو باتوجه به شرایط و بیماری شما کوتاه مدت یا بلند مدت می باشد . لذا مصرف دارو را تا زمانی که پزشک توصیه کرده است ادامه دهید.
– در صورتی که درمان با این دارو بیش از ۳ هفته برای شما تجویز شده باشد ، قطع ناگهانی آن می تواند عوارضی در بر داشته باشد . لذا قطع دارو باید زیر نظر پزشک و به صورت تدریجی انجام شود.
_در صورت فراموشی یک نوبت دارو بلافاصله آن را مصرف نمایید اما از دوبرابر کردن مقدار دارو در یک نوبت جداً خودداری نمایید.
علائم ترک پردنیزون چیست؟
قطع ناگهانی پردنیزون ممکن است علائمی مانند: خستگی مفرط، درد مفاصل، تب، سفتی عضلات، حساس شدن، بدن درد، احساس سبکی سر، بی اشتهایی، زجر تنفس، تهوع و استفراغ، کاهش وزن و سردرد. قطع ناگهانی پردنیزولون همچنین می تواند منجر به اثرات روحی روانی جدی مانند افسردگی، اضطراب، نوسانات خلقی، شیدایی یا هذیان شود.
بحران آدرنال یک واکنش نادر و احتمالا کشنده به کمبود هورمون های استروئیدی در بدن است.
چرا قطع پردنیزولون باعث بروز چنین عوارضی می شود؟
بصورت طبیعی غده فوق کلیوی ماده ای ترشح می کند به نام کورتیزول که بسیار شبیه پردنیزولون است و بدن به این استروئید طبیعی نیاز دارد. وقتی بیش از چند هفته پردنیزولون مصرف شود به تدریج غده فوق کلیوی ترشح کورتیزول را کاهش می دهد و به مصرف پردنیزولون عادت می کند. در زمان قطع مصرف این دارو بدن به اندازه کافی استروئید دریافت نمی کند و نیاز بدن برطرف نمی شود به همین دلیل علائم قطع مصرف ظاهر می شود.
توصیه های حین مصرف
– این قرص در دو مقدار بسیار متفاوت ۵ و ۵۰ میلی گرمی موجود می باشد. قرص ۵۰ میلی گرمی در مشکلات و التهابات جدی تر و برای مدت زمان کوتاه تجویز می شود و مصرف طولانی مدت آن خطرآفرین می باشد. لذا در زمان تحویل دارو به دوز قرص ها دقت داشته باشید و سوالاتتان را از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
– در صورتی که بیش از ۳ هفته از این دارو استفاده می کنید، بهتر است یادداشتی تهیه کنید با این مضمون که شما تحت درمان با داروی کورتیکواستروئید (داروهایی مانند هیدروکورتیزون، بتامتازون، دگزامتازون ..)می باشید و در کیف پول یا وسایل شخصی خود نگهداری کنید.بهتر است سابقه ی بیماری های مهم و دوز داروهای خود را نیز در این یادداشت قید کنید.
-در صورتی که قصد عمل جراحی یا درمان دندانپزشکی را دارید به پزشک خود در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید ومصرف پردنیزولون و مقدار مصرفی و مدت مصرف را قید کنید زیرا نیاز به تنظیم مجدد دوز این دارو برای این موقعیت ها وجود دارد.
– در درمان با این دارو حتماً تحت نظر پزشک خود باشید و معاینات و آزمایشات دوره ای را طبق نظر پزشک ، بطور منظم انجام دهید تا وضیعت پیشرفت درمانی شما بررسی شود و عوارض ناشی از مصرف این دارو ها تحت کنترل قرار بگیرند.
– پردنیزولون سیستم ایمنی شما را تضعیف می نماید به همین دلیل در مدت درمان با این دارو بیشتر از گذشته مستعد ابتلا به عفونت می باشید . در نتیجه در صورت احساس علائم هرگونه بیماری ، به پزشک خود مراجعه نمایید . بهداشت فردی را بیش تر رعایت کنید و تماس با افراد مبتلا به بیماری عفونی و واگیردار ( آنفولانزا ، سرخک ، آبله مرغان و. …) را محدود نمایید.
– در صورتی که مبتلا به دیابت می باشید ، اندازه گیری روزانه و منظم قند خون برای شما ضروری می باشد . زیرا مصرف پردنیزولون می توان سطح قند خون را تغییر دهد. در صورت عدم کنترل قند خون ، به پزشک خود مراجعه کنید.
– به دلیل این که این دارو می تواند در عملکرد دارو های بسیاری تداخل ایجاد کند یا بروز عوارض دارویی را افزایش دهد، پیش از شروع مصرف هرگونه دارو ، مکمل یا فرآورده گیاهی حتما به پزشک یا داروساز خود مصرف پردنیزولون رااطلاع دهید.
آیا پردنیزولون باعث خواب آلودگی می شود؟
خیر. اصولا پردنیزولون خواب آور نیست ولی ممکن است باعث سرگیجه، نوسانات خلقی و یا اختلالات خواب (بی خوابی) شود. در افرادی که مدت طولانی پردنیزولون مصرف می کنند قطع ناگهانی ممکن است ایجاد خستگی مفرط کند
عوارض شایع پردنیزولون
با وجود این که مصرف این دارو برای بسیاری از بیماری ها حیاتی می باشد و فواید آن برای بیمار بیشتر و ارزشمندتر است، اما عوارض دارویی متنوعی نیز می تواند با مصرف این دارو ایجاد شود که در صورت عمل به توصیه های پزشک و داروساز خود و پیگیری های منظم می توانید آن ها را کنترل نمایید .
– عوارض گوارشی مانند دل درد ، سو ٔهاضمه یا تهوع با مصرف کورتیکواستروئید های خوراکی بسیار شایع می باشد که با مصرف دارو همراه یا پس از یک وعده غذایی سبک و پرهیز از غذاهای پر چرب و پر ادویه می توان آن ها را کاهش داد. اما در صورتی که تهوع و استفراغ ادامه دار باشد و استفراغ محتوی خون باشد حتماً باید به پزشک خود مراجعه نمایید .
– تغییر در خلق و خو و رفتار ، خصوصاً در ابتدای درمان ممکن است رخ دهد.در مورد افکار و نگرانی های خود با پزشکتان و یا مشاورتان صحبت نمایید .
– در صورت اختلال در خواب ، احساس گیجی، ابتلا به عفونت ، ضعف ماهیچه ای ، خستگی و قاعدگی نامنظم حتماً با پزشک خود صحبت کنید .
– مصرف طولانی مدت پردنیزولون نیاز به پیگیری های مناسب ، انجام آزمایشات خونی ، استخوانی و… به صورت دوره ای دارد تا بتوان از عوارض ناخواسته ی مصرف طولانی مدت این دارو ها جلوگیری کرد یا آنها را کنترل نمود لذا در صورتی که این دارو طولانی مدت برای شما تجویز شده است ، ارتباط خود با پزشکتان را قطع نکنید.
-افزایش وزن یکی از عوارض شایع مصرف کورتیکواستروئید ها می باشد که اتفاقاً برخی سودجویان از آن در داروهای چاق کننده استفاده می کنند یا بصورت مستقیم جهت افزایش وزن توسط افراد استفاده می شود اما باید بدانید که این افزایش وزن در واقع ناشی از ورم و افزایش مایعات بدن می باشد و طبیعتاً ماندگار نمی باشد ضمن اینکه مصرف این دارو برای افزایش وزن،سایر عوارض کورتیکواستروئید هامانند پوکی استخوان و ضعف ایمنی را نیز در بر دارد.
داروهای مرتبط با پردنیزولون
سلکوکسیب، گاباپنتین، بکلوفن، اتانرسپت، هیدروکسی کلروکین، کلروکین
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف پردنیزولون
خوراکی:
عامل ضد التهاب یا سرکوب کننده سیستم ایمنی در درمان انواع بیماری ها، از جمله
-مشکلات آلرژیک (مانند آنژیوادم، کهیر تازه شروع)
-مشکلات خونی (مانند ترومبوسیتوپنی ایمنی، کم خونی همولیتیک خودایمنی گرم)
-مشکلات پوستی
-مشکلات دستگاه گوارش
-موارد التهابی
-مشکلات چشمی
-مشکلات نئوپلاستیک
-مشکلات روماتیسمی (به عنوان مثال، حمله نقرس حاد، واسکولیت، درماتومیوزیت، سندرم کرایوگلوبولینمی مختلط، پلی آرتریت ندوزا، پلیمیوزیت، پلی میالژیا روماتیسمی، آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک)
-بیماری‌های خودایمنی
-مشکلات مرتبط با سیستم عصبی (مثل مرحله‌ی تشدید حال مالتیپل اسکلروزیس)
-مشکلات کلیوی،نقص آدرنال
-مشکلات تنفسی(به عنوان مثال، آسم)
-اختلالات غدد درون ریز (به عنوان مثال، کمبود آدرنوکورتیکوئید اولیه یا ثانویه)
-رد پیوند اعضای جامد (حاد/مزمن)
فرم تزریقی:
-بیماری های مفصلی: درمان موضعی با تزریق داخل مفصلی یا دور مفصلی آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت، سینوویت غیر عفونی، اپیکندیلیت جانبی (آرنج تنیس بازان)، اپی کندیلیت داخلی (آرنج گلف باز) و بورسیت
مصارف بدون برچسب:
-هپاتیت الکلی(شدید)
-Bell palsy
-بیماری انسدادی مزمن ریه (تشدید حاد)
-دیستروفی عضلانی دوشن
-آرتریت سلول غول‌پیکر، درمان
-هپاتیت خودایمنی
-Minimal change disease, treatment(MCD)، درمان
-میاستنی گراویس، حمله
-پریکاردیت، حاد
-پنوموسیتیس پنومونی، درمان کمکی در موارد متوسط تا شدید
-پنومونی تاکایاسو
-التهاب تیروئید تحت حاد
-کهیر، خودبخودی مزمن، تشدید حاد
مصارف تایید نشده:
-آنافیلاکسی، کمکی در کنار اپی نفرین برای جلوگیری از واکنش فاز تاخیری/دو فازی
پردنیزولون یک داروی استروئیدی گلوکوکورتیکوئیدی است که به عنوان یک عامل ضد التهابی و سرکوبگر ایمنی عمل می‌کند و در درمانبسیاری از بیماری‌ها و اختلالات استفاده می‌شود.
پردنیزولون اثرات ضد التهابی قوی دارد و به دلیل توانایی خود در کاهش واکنش‌های التهابی بدن، به عنوان درمان، پیشگیری و کنترلواکنش‌های التهابی در بسیاری از بیماری‌ها مانند آرتریت روماتوئید، آسم، آلرژی‌ها، مشکلات پوستی، بیماری‌های التهابی روده،بیماری‌های اتوایمیون و…استفاده می‌شود.
این دارو در فرم خوراکی و تزریقی عرضه می‌شود. با توجه به اینکه قرص خوراکی با دوزهای متنوع (۵،۲۰ و۵۰میلی‌گرم) تولید می‌شود وباتوجه به قدرت دارو، باید دوز دریافتی پردنیزولون، جهت کاهش خطای دارویی توسط بیمار، داروساز و پزشک به دقت چک شود.
مکانیسم اثر پردنیزولون
این دارو با با سرکوب مهاجرت لکوسیت های دارای هسته ی پلی مورف و معکوس کردن افزایش نفوذپذیری مویرگی، التهاب را کاهش میدهد. همچنین با کاهش فعالیت و حجم سیستم لنفاوی، سیستم ایمنی را سرکوب می کند.
فارماکوکینتیک پردنیزولون
متابولیسم: در درجه‌ی اول کبدی
جذب:سریع و کامل
اتصال به پروتئین:۷۰تا۹۰درصد(وابسته به غلظت)؛ در سالمندان کاهش می‌یابد.
نیمه عمر حذف:۲تا۴ساعت؛ در کودکان کاهش و در بیماری‌های کبدی افزایش می‌یابد.
نیمه عمر بیولوژیک ۱۸تا۳۶ساعت
زمان پیک پلاسمایی:۱تا۲ساعت، همراه با غذا افزایش می‌یابد.
دفع:ادرار(کونژوگه با سولفات و گلوکورونید)
منع مصرف پردنیزولون
-سابقه‌ی حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه
-عفونت قارچی سیستمیک
-مالاریا مغزی
-از قطع ناگهانی در صورت درمان طولانی مدت خودداری گردد.
-تزريق داخل مفصلي اين دارو در مواردي مانند جراحي ترميمي مفاصل، اختلالات انعقادي خون، شكستگي داخل مفصلي، عفونتاطراف مفصل يا سابقه ابتلاء به آن، پوكي استخوان اطراف مفصل به دلايل غير آرتريت و مفصل ناپايدار نبايد انجام شود.
-همزمان با واکسن‌های زنده
-هپاتیت، هرپس، شینگلز، واریسلا، سرخک، عفونت کنترل نشده، وضعیت روانی کنترل نشده(برچسب کانادایی)
عوارض جانبی پردنیزولون
عوارض شایع:
ظاهر کوشینگوئید، هیرسوتیسم، افزایش وزن، اریتم، ناراحتی شکمی، تغییر اشتها، ناپایداری احساسات، راش، کهیر، تهوع، استفراغ،احتباس سدیم، احتباس آب، هایپوکالمی، افزایش فشارخون، ادم، تعریق، آتروفی عضلات، مشکل در ترمیم زخم(مصرف طولانی مدت)،پتشی، آتروفی پوست(مصرف طولانی مدت)، اکیموزیس، پیگمنتاسیون غیرطبیعی پوست، آکنه، سردرد، سرگیجه، گیجی، بی‌خوابی،افسردگی، اضطراب، عدم تحمل گلوکز، سندرم کوشینگ(مصرف طولانی)، قاعدگی نامنظم، افزایش فشارچشمی، صورت ماه شکل
عوارض جدی:
آنافیلاکسی، نقص آدرنال، سایکوز استروئیدی، میوپاتی استروئیدی، سندرم کوشینگ، عفونت، دیابت ملیتوس، تومورکاذب مغزی، افزایشفشار داخل جمجمه، تشنج، آلکالوز هایپوکالمی، افزایش فشارخون، نارسایی احتقانی قلب، پانکراتیت، پرفوراسیون گوارشی، پپتیکاولسراتیو، اگزوفتالموس، استئونکروزیس، پارگی تاندون، استئوپروز(طولانی مدت)، گلوکوم(طولانی مدت)، کاتاراکت(طولانی مدت)،سرکوب سیستم ایمنی(طولانی مدت)، سارکوم کاپوسی(طولانی مدت)، علائم ترک ناگهانی (در مصرف دوزبالا یا طولانی مدت)، سرکوبرشد(کودکان-طولانی مدت)، ترومبوآمبولی، برادی کاردی، آریتمی قلبی، نارسایی قلبی، بزرگ شدن قلب، شوک، کاردیومیوپاتیهایپرتروفیک (نوزاد نارس)، پارگی میوکارد (پس از سکته قلبی)، سنکوپ، تاکی کاردی، ترومبوآمبولی، ترومبوفلبیت، واسکولیت (التهابعروق خونی)، آکنه ولگاریس، درماتیت آلرژیک، ریزش مو، استریای آتروفیک، تحریک پوست اطراف مقعد (خارش، سوزش، سوزن سوزنشدن؛ به دنبال تزریق وریدی)، سرکوب محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال، ادم ریوی، اختلال در بهبود زخم
تداخلات دارویی پردنیزولون
مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای CYP3A4 (ماژور)
– اثر بر نتایج تست تشخیصی هورمون رشد
– افزایش خطر خونریزی یا آسیب به مخاط دستگاه گوارش
– تشدید هایپرگلایسمی
– تشدید اثرات افزاینده فشارخون
– تشدید هیپوکالمی
– تشدید اثرات سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
– کاهش آستانه تشنج
تداخلات رده X (پرهیز):
آلدسلوکین، ب.ث.ژ (تزریق در مثانه)، کلادریبین، کانیواپتان، دسموپرسین، فکسینیدازول، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، ایدلالیزیب،ایندیوم 111 کاپرومب پندتید، ماسیمورلین، میفامورتید، میفپریستون، روکسولیتینیب(موضعی)، ناتالیزومب، پیمکرولیموس، واکسن پولیوویروس، تاکرولیموس (موضعی)، تالیموژن لاهرپارپوک، ترتوموتاید، واکسن‌های زنده
تداخلات ماژور:
داروهای NSAIDs،آلدسلوکین، آمتولمتین، آسپارژیناز، فلورکینولون‌ها، بمیپارین،بوپروپیون، کولین سالیسیلات،کلونیگزین، کوبیسیستات،کوپر سالیسیلات، دیفلونیسال، دی‌پایرون،دروکسیکام، اتودولاک،
، اتوفنامات، فلبیناک، فپرادینول، فپرازون، فلوفنامیک اسید، فلومکوئین،ماسیمورلین، منیزیم سالیسیلات، مکلوفنامات،مورنیفلومات، نابومتون، نادروپارین،
نیفلومیک اسید، نیمسولاید، نیرماترلویر، اوکساپروزین، اکسی‌فن‌بوتازون، فنیل‌بوتازون، پروگلومتاسین، پروپیفنازون،پروکوازون، ریتوناویر، سالیسیلیک‌اسید، سالسالات، سارگراموستیم، سجسترون، سدیم سالیسیلات،سولفوسالیسیلیک‌اسید، سولینداک، تلاپرویر، تولمتین، وریکونازول
تداخلات متوسط:
آسنوکومارول، استیل سالیسیکوم‌اسیدوم، واکسن آدنوویروس زنده، آلکورونیوم، گلیسیریزین، واکسن آنتراکسادزوربد، اپرپیتانت، آسپرین، آتازاناویر، آتراکوریوم، آرانوفین، کاربامازپین، واکسن‌های زنده، سیزاتراکوریوم،کلاریترومایسین، سیکلوسپورین، دالفوپریستین، دیکومارول، دیلتیازم، دی‌پتاسیم گلیسیریزات، دوکساکوریوم،اکیناسه، استرادیول، اتینیل استرادیول، فلوئیندیون، فلوکونازول، فوس‌فنی‌توئین، گالامین، جستودن،گلیسرولفنیل‌بوتیرات، واکسن هپاتیت آ، واکسن هموفیلوس ب، گلیسیریزا گلابرا، گلیسیریزیک اسید، هگزافلورنیوم، ایندیناویر،انواع واکسن آنفولانزا، انفلوئنزیوم، انسولین(انواع)، لیکوریک(انواع ریشه، عصاره و…)،کتوکونازول، لوونورژسترل،لورازیدون، واکسن مننگوکوک، ما هوآنگ، متوکورین، متوکورین، میبفرادیل، میواکوریوم، نئوستیگمین، نومژسترل،نوراتیندرون، نورجستیمات، نورجسترل، پان‌کورونیوم، واکسن های پنوموکوک، واکسن هاری، باربیتورات‌ها،فنی‌تویین، پیپکورونیوم، واکسن پولیوویروس، پریمیدون، پریدوستیگمین، ریفامپین، روکورونیوم بروماید،سایبوکو-تو، سلژیلین،سوکسینیل کولین، تستوسترون، توکسوئید تتانوس، ترتینوئین، توبوکورارین، وکورونیوم،وارفارین، واکسن تب زرد
کاهش اثرات داروها توسط پردنیزولون:
آلدسلوکین، داروهای ضد دیابت، آکسیکابتاژن سیلوسل، ب.ث.ژ (تزریق در مثانه)، کلسی‌تریول (سیستمیک)، تست پوستی کوکسیکوئیدایمیت، کورتیکورلین، کوزینتروپین، انواع واکسن کووید۱۹، گالیوم۶۸دوتاتات، آنالوگ هورمون رشد، سیکلوسپورین (سیستمیک)،هیالورونیداز، ایندیوم 111 کاپرومب پندتید، واکسن‌های آنفولانزا، لوتتیوم۱۷۷دوتاتات، ایزونیازید، ماسیمورلین، میفامورتید، نیوولومب،واکسن‌هاری، پیدوتیمود، سالیسیلات ها، سیپولوسل-تی، سوماتروپین،سدیم بنزوات، تاکرولیموس (سیستمیک)، ترتوموتید، داروهایاختلال چرخه اوره، واکسن ها (زنده)، واکسن ها (غیرفعال)
کاهش اثرات پردنیزولون توسط داروها:
آنتی‌اسیدها، عوامل کمپلکس ساز اسیدهای صفراوی، کاربیمازول، القاکننده‌های CYP3A4 (متوسط و قوی)، متی‌مازول،
اردافتینیب، ایووسیدنیب، میفپریستون، آنالوگ هورمون رشد
افزایش اثرات داروها توسط پردنیزولون:
آبرسیتینیب، مهارکننده‌های استیل کولین استراز، آمفوتریسین بی، آندروژن ها، باریستینیب، فرآورده‌های ب ث ژ،کلادریبین،دفراسیروکس، دسیرودین، دسموپرسین، اینبیلیزومب، لفلونامید، دیورتیک های لوپ، ناتالیزومب، نیکوراندیل، داروهایضدالتهاب غیراستروئیدی (غیراختصاصی و اختصاصی COX2)، کینولون ها، پلی متیل‌متاکریلات، ریتودرین، سارگراموستیم،سوکسینیل کولین، تاکرولیموس موضعی، روکسولیتینیب(موضعی)، تالیموژن لاهرپارپوک، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی،توفاسیتینیب، اپاداکتینیب، واکسن ها (زنده)، آنتاگونیست های ویتامین کا
افزایش اثرات پردنیزولون توسط داروها:
سیکلوسپورین(سیستمیک)، مهارکننده‌های CYP3A4 (قوی)، دنوزومب، مشتقات استروژن، میفپریستون، نوتپیتانت، داروهایمسدودکننده عصبی – عضلانی (غیر دپلاریزه)، پیمکرولیموس، سالیسیلات ها،
مدولاتور گیرنده‌های S1P، ضدالتهاب‌های غیر استروئیدی موضعی
تداخلات آزمایشگاهی:
ممکن است پاسخدهی تست‌های پوستی را کاهش دهد.
تداخل با غذا:
ذکر نشده است.
هشدار ها پردنیزولون
موارد احتیاط:
-کودک و نوجوان
-سرکوب سیستم ایمنی
-سه ماه اول بارداری
-عفونت فعال
-توبرکلوزیس فعال یا نهفته
-افراد در معرض خطر ابتلا به عفونت
-مواجهه با سرخک یا واریسلا
-فشارخون بالا
-خطر فئوکروموسیتوما
-نارسایی احتقانی قلب CHF
-سکته‌ی قلبی اخیر
-دیابت
-پپتیک اولسراتیو
-کولیت اولسراتیو
-دایورتیکولیس
-آناستوموز اخیر روده
-خطر پرفوراسیون گوارشی
-اختلالات تشنجی
-اختلالات اعصاب و روان
-اختلالات تیروئید
-استئوپروز یا در معرض استئوپروز
-میاستنی گراویس
-التهاب عصب چشم
-نارسایی کلیوی
-سیروز
-HSVچشمی
هشدارها:
-بدنبال مصرف اين دارو ممكن است آزمايشات بررسی عملكرد محور هيپوتالاموس-هيپوفيز –غده فوق كليوی دچار اختلال شود.
-در صورت نياز به جراحی و يا درمان اضطراری و نيز مصرف دارو در بيماران ديابتی،بايد احتياط كرد.
-کاهش سرعت رشد ممکن است در اطفال تحت درمان با کورتیکواستروئیدها، حتی در دوزهای توصیه شده از راه استنشاقی نیز اتفاقبیفتد.کاهش سرعت رشد به دوز و مدت زمان مواجهه با این داروها ارتباط دارد.پس نظارت بر رشد در مدت درمان با بتامتازون لازم است.
-در افراد مسن و به خصوص خانم هاي يائسه، شانس ايجاد پوكي استخوان و افزايش فشار خون، بالا می رود.
-در افرادي كه دارو با اثر تضعيف كننده سيستم ايمنی دريافت می‌كنند از تزريق واكسن های حاوی ويروس های زنده خودداری شود.
-در برخی از بیماران حتی ممکن است با دوزهای پایین تر یا مدت زمان کوتاه تر، سرکوب هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) اتفاقبیفتد.برخی از متخصصین سرکوب محور HPA را برای هر بزرگسالی که بیش از ۲۰ میلی گرم در روز (دوز روز) یا بیشتر از۵میلی گرمدر ۲۴ ساعت (دوز عصر یا شب)به مدت ۳هفته یا بیشتر دریافت می کند یا ظاهر کوشینگوئید دارد، در نظر می گیرند.از قطع ناگهانیدارو‌در این افراد خودداری شود.
توصیه های دارویی پردنیزولون
-دوز مصرف با توجه به علت تشخیصی و علائم بیمار متفاوت می‌باشد و لازم است به دقت توسط پزشک تعیین شود.
-در صورت درمان با دوز بالا یا به مدت طولانی، در صورت رسیدن به نتایج مطلوب، قطع دارو به صورت تدریجی انجام شود.
-رژیم کم نمک در طول درمان با این دارو و مصرف مكمل هاي حاوي پتاسيم تحت نظر پزشک توصيه مي شود.
-قند خون ۲ساعت بعد از غذا، الکترولیت‌ها و فشارخون بیمار منظم چک شود.
-بررسی قفسه ی سینه(chest x-ray)در صورت مصرف طولانی این دارو لازم می‌باشد.
-در صورت مصرف بیشتر از ۶هفته، معاینات چشمی به صورت منظم و دوره‌ای انجام شود.
-چنانچه بیمار سابقه ی زخم‌های گوارشی دارد یا علائم جدی سوهاضمه دارد، تصویر برداری دستگاه گوارشی توصیه می‌شود.
-تزریق مفصلی الزاما‌ً توسط پزشک متبحر انجام شود.
-در موارد تاندونیت از تزریق مستقیم داخل تاندون خودداری شود.
-از قطع ناگهاني مصرف دارو بعد از استفاده طولاني(بيش از 3 هفته) پرهيز شود.
-در یک مطالعه مبتنی بر جمعیت روی کودکان، نشان داده شد که خطر شکستگی با بیش از 4 دوره درمان با داروهایکورتیکواستروئیدی، افزایش می‌یابد. مشکلات زمینه ای بیمار نیز ممکن است بر سلامت استخوان و اثر کورتیکواستروئیدها بر پوکیاستخوان تأثیر بگذارد.
-تراکم استخوان در صورت مصرف طولانی‌مدت، بی تحرکی طولانی، سابقه‌ی خانوادگی استئوپروز یا مصرف مزمن داروهای کاهنده‌یتراکم استخوانی به صورت دوره‌ای ارزیابی شود.
-وضعیت رشد و قد کودکان و نوجوانان تحت درمان با این دارو به صورت دوره‌ای و‌منظم چک شود.
-به بیمار آموزش داده شود که در صورت مشاهده ی علائم حساسیت به دارو(آنژیوادم، برونکواسپاسم، راش و کهیر) به پزشک مراجعهکند تا در صورت نیاز دارو قطع شود.
-استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها ممکن است احتمال بروز عفونت ثانویه را افزایش دهد. عفونت های حاد (از جمله عفونتهای قارچی) را پنهان کند، عفونت های ویروسی را طولانی یا تشدید کند، یا پاسخ به واکسن ها را محدود کند. در صورت امکان دربیماران مبتلا به تبخال چشمی، سل تنفسی فعال یا نهفته، یا عفونت های سیستمیک ویروسی، قارچی، انگلی یا باکتریایی درمان نشدهاستفاده نشود. از قرار گرفتن بیمار در معرض آبله مرغان و سرخک اجتناب شود و در صورت مواجهه با بیمار مبتلا به سرخک یا واریسلا،با ایمن‌گلوبولین واریسلا زوستر یا ایمونوگلوبولین داخل عضلانی تلفیقی جهت پیشگیری استفاده شود. اگر آبله مرغان ایجاد شود،می‌توان درمان با عوامل ضد ویروسی را در نظر گرفت.
-پیش از قطع درمان لازم است دوز مصرفی به صورت تدریجی کاهش یابد. با کاهش تدریجی دوز، درمان سیستمیک کورتیکواستروئید رامتوقف کنید. عملکرد ریه، مصرف بتا آگونیست، علائم آسم و علائم و نشانه‌های نارسایی آدرنال (مانند خستگی، بی‌حالی، ضعف، تهوع/استفراغ، افت فشار خون) را در طول قطع مصرف کنترل کنید.
-در درمان‌های طولانی مدت، ممکن است نیاز به رژیم غذایی با افزایش پتاسیم، پیریدوکسین، ویتامین C، ویتامین D، فولات، کلسیم وفسفر داشته باشد. توصیه می‌شود رژیم غذایی مناسب توسط متخصص تغذیه ارائه شود.
-فرم خوراکی پردنیزولون بعد غذا یا همراه غذا یا شیر مصرف شود تا احتمال بروز عوارض گوارشی کاهش یابد.چنانچه دارو یک بار درروز تجویز گردیده‌است، بهترین زمان مصرف آن صبح‌ها می‌باشد.
-تصمیم به تجویز در دوران بارداری با ارزیابی خطر و منفعتی که که برای مادر و جنین دارد گرفته شود(به ویژه در سه ماهه اول یا در صورت نیاز به مصرف طولانی مدت). خطر شکاف دهانی بر اساس داده‌های محدود انسانی و حیوانی وجود دارد.خطر احتمالی تولدنوزاد کم وزن و نارس بر اساس داده های محدود انسانی وجود دارد.همچنین خطر تراتوژنیک بودن بر اساس داده های حیوانی و خطراحتمالی سرکوب آدرنال جنین بر اساس مکانیسم اثر دارو پیش‌بینی می‌شود.با این حال پردنیزولون یک کورتیکواستروئید خوراکی غیرفلورینه‌است و جهت درمان مادر در دوران بارداری در اولویت می‌باشد زیرا آنزیم های جفت، رسیدن این دارو به جنین را محدود می کنند.
-امکان تجویز در دوران شیردهی وجود دارد. توصیه می‌شود شیردهی حداقل ۴ ساعت پس از مصرف پردنیزولون انجام شود. هیچ خطر شناخته شده ای در مورد آسیب به نوزاد بر اساس داده های محدود انسانی وخواص دارو وجود ندارد. کاهش موقتی تولید شیر بر اساس داده های انسانی محدود با تزریق استروئید دپو با دوز بالا مشاهده‌شدهاست.
-در مورادی که پردنیزولون جهت تزریق داخل یا اطراف مفصل استفاده می‌شود، از تزریق در بیشتر از ۳مفصل در یک روز خودداریشود.از تزریق در بافت عفونی خودداری شود. پیش از تزریق، آمپول به خوبی تکان داده شود.
-در افراد سالمند، به دلیل خطر عوارض جانبی، کورتیکواستروئیدهای سیستمیک باید با احتیاط و در کمترین دوز ممکن و در کوتاه ترینزمان ممکن استفاده شوند. با توجه به نقش گلوکوکورتیکوئیدها در درمان بسیاری از بیماری‌ها، بررسی کامل سوابق بیماری و خانوادگیافراد مسن جهت تعیین میزان خطر بروز عوارض گلوکوکورتیکوئیدها(مانند پوکی استخوان، گلوکوم) توصیه می‌شود.
