زولپیدم (زولدم) برای درمان مشکلات خواب (بی خوابی) در بزرگسالان استفاده می شود. اگر شما در به خواب رفتن مشکل دارید، زولپیدم به شما در به خواب رفتن سریع تر کمک می کند، بنابراین شما می توانید بقیه شب را بهتر بخوابید. زولپیدم (زولدم) متعلق به یک طبقه از داروها به نام داروهای  آرام بخش/خواب آور است. این  دارو در مغز یک اثر آرام بخش دارد.

این دارو معمولا برای دوره درمانی کوتاه و طی 1 تا 2 هفته یا کمتر  و فقط با نسخه پزشک استفاده می شود.

نحوه مصرف داروی زولپیدم و نکات مهم در مورد آن:

•  این دارو از راه دهان و با معده خالی یا پر می تواند مصرف شود. دارو را در دهان نجوید و بهتر است قورت دهید.

•  معمولا  دارو بصورت یک بار در شب و حدود یک ربع تا نیم ساعت قبل از خواب مصرف می شود.

• مصرف این دارو ممکن است سبب خواب آلودگی بسیار شدید و حتی ایجاد حالت توهم شود،لذا فقط و فقط قبل از رختخواب و در منزل دارو را مصرف کنید.

• اثر دارو حداقل تا 7-8 ساعت بعد ادامه دارد.

• این دارو حداکثر تا 10 میلی گرم روزانه تجویز می شود و نباید بیش از این میزان زولپیدم مصرف نمایید (مگر در موارد خاص و تحت نظر متخصص با تجربه در زمینه اختلالات خواب)

•  اگر شما به طور ناگهانی استفاده از این دارو را متوقف کنید ممکن است علائم ترک ( مانند تهوع، استفراغ ، گرگرفتگی، گرفتگی معده ، عصبی شدن، لرزش ) رخ دهد. لذا قطع مصرف دارو نیز باید تحت نظر پزشک صورت بگیرد.

عوارض شایع مصرف داروی زولپیدم شامل این موارد است:

• خواب آلودگی
• احساس طعم فلزی در دهان
• سردرد
• درد عضلانی
• خواب آلودگی غیر معمول در طول روز
• گرفتگی بینی
• آبریزش بینی

**************************************

عوارض با شیوع کمتر زولپیدم:

• درد قفسه سینه
• گیجی
• سردرگمی در مورد هویت ، مکان و زمان
• دلسردی
• احساس کاذب یا غیر عادی رفاه
• تپش قلب سریع و نامنظم
• احساس غم
• تب
• احساس عمومی ناراحتی و یا بیماری
• کج خلقی
• از دست دادن اشتها
• سبکی سر و احساس سیاهی رفتن چشمها
• از دست دادن علاقه یا لذت بردن از فعالیت هایی که قبلا لذت بخش بوده اند
• لرزش و راه رفتن ناپایدار
• خستگی
• مشکل در تمرکز
• مشکلات خواب
• بی ثباتی، لرزش یا سایر مشکلات کنترل عضله و یا هماهنگی بدنی
• احساس خستگی یا ضعف غیر معمول

****************************************

عوارض نادر زولپیدم:

• مدفوع قیری
• تغییر در راه رفتن و  عدم تعادل
• سرفه
• هذیان
• جنون
• اشکال در بلع
• سرگیجه
• کهیر
• خارش شدید
• فقدان احساس یا احساسات مثبت یا منفی
• پوست رنگ پریده
• پف کردگی یا تورم پلک و اطراف چشم ، صورت، لب و یا زبان
• جوش های پوستی
• گلو درد
• درد مثانه
• زخم ، زخم و یا لکه های سفید بر روی لب یا در دهان
• تورم غدد
• تغییرات شخصیتی
• بدبینی
• افکار خودکشی
• درد و احساس تنگی قفسه سینه
• اختلال در تنفس
• خونریزی غیر معمول یا کبودی بدن
• لرزش دست و پا

موارد منع مصرف زولپیدم

 

• سابقه واکنش آلرژیک به زولپیدم یا سایر داروهای مشابه
• مشکلات کبدی یا کلیوی
• بیماری میاستنی گراو
• افراد دارای مشکلات تنفسی یا آپنه خواب ( در آپنه خواب، هنگام خواب تنفس برای مدت کوتاهی متوقف می شود)
• سابقه مشکلات جدی اعصاب و روان
• سابقه مصرف مواد مخدر
• بارداری یا شیردهی

---

تداخلات دارویی زولپیدم

 

برخی از داروها با زولپیدم تداخل دارند و احتمال بروز عوارض جانبی زولپیدم را افزایش دهند. همچنین برخی از داروها ممکن است اثرات خواب آور (آرام بخش) زولپیدم را افزایش دهند.

در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر ، قبل از شروع مصرف زولپیدم با پزشک یا داروساز مشورت کنید:

• آنتی هیستامین های خواب آلود مانند کلرفنامین یا پرومتازین
• داروهایی برای درمان اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی
• داروهایی برای درمان افسردگی (داروهای ضد افسردگی)
• داروهای جلوگیری از تشنج و صرع
• داروهایی برای آرام کردن یا کاهش اضطراب و استرس
• داروهایی برای مشکلات خواب (بی خوابی و سایر مشکلات خواب)
• داروهایی که برای درمان عفونت های قارچی استفاده می شوند (مانند کتوکونازول و ایتراکونازول)
• ریتوناویر (دارویی که برای درمان عفونت HIV استفاده می شود)
• مسکن های قوی (مانند کدئین ، متادون ، مرفین ، اکسی کدون ، پتیدین یا ترامادول)

زولپیدم 

 

اخیرا سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) اطلاعات جدیدی را در مورد زولپیدم ، داروی بی خوابی که به طور گسترده تجویز می شود ، به مردم اطلاع رسانی کرده است .

  FDA توصیه می کند که دوز قبل از خواب زولپیدم از ۱۰ میلی به ۵ میلی و کمتر کاهش یابد زیرا داده های جدید نشان می دهد که سطح خونی دارو در برخی از بیماران ممکن است صبح روز پس از استفاده به اندازه ای بالا باشد تا فعالیتهایی را که نیاز به هوشیاری دارند ، از جمله رانندگی  را مختل کند.  

زولپیدم با نام های تجاری دیگری نیز شناخته می شود، مانند: استیلناکس Ambien ، Ambien CR ، Edluar و Zolpimist

 

 البته که تمام داروهای مصرف شده برای بی خوابی می توانند رانندگی و فعالیتهایی را که نیاز به هوشیاری صبح بعد از استفاده دارند را مختل کنند. 

 

خواب آلودگی به عنوان یک عارضه جانبی رایج در برچسب دارویی همه داروهای بی خوابی ذکر شده است ، همراه با هشدارهایی مبنی بر اینکه بیماران ممکن است یک روز پس از مصرف این محصولات هنوز احساس خواب آلودگی کنند.  بیمارانی که داروهای بی خوابی مصرف می کنند ، حتی اگر کاملاً بیدار باشند ، می توانند کاهش هوشیاری ذهنی در روز بعد از استفاده را تجربه کنند.

 

دوز توصیه شده زولپیدم برای خانمها باید از 10 میلی گرم به 5 میلی گرم برای محصولات با اثر فوری (Ambien ، Edluar و Zolpimist) و از 12.5 میلی گرم به 6.25 میلی گرم برای محصولات با انتشار طولانی مدت (Ambien CR) کاهش یابد.  

 

پرسش و پاسخ های رایج در مورد زولپیدم

 

   زولپیدم چیست؟

 

قرص Zolpidem داروی آرام بخش-خواب آوری است که در بزرگسالان برای درمان بی خوابی استفاده می شود.  زولپیدم به صورت قرص خوراکی (آمبین و ژنریک) ، قرص با انتشار طولانی مدت (آمبین CR و ژنریک) ، قرص زیر زبانی و اسپری خوراکی در دسترس است.

---

چرا دوز مورد نیاز زولپیدم در خانمها پایین‌تر است؟

 

  زولپیدم در زنان با سرعت کمتری از بدن دفع می شود ، بنابراین این دارو می تواند بیشتر از مردان در داخل بدن خانم ها باقی بماند.

---

 آیا افراد با وزن بالا نیاز به دوز بیشتری زولپیدم دارند؟

 

 بر اساس داده های حاصل از آزمایش‌های فارماکوکینتیک ، هیچ ارتباطی بین سطح خونی زولپیدم و وزن بدن یا نژاد بیماران مشهود نبوده است.  در بیماران مسن ، سطح خونی زولپیدم می تواند بیشتر باشد ، و دوزهای پایین تر برای افراد مسن توصیه می شود.  بر خلاف بیماران جوان ، سطح خونی زولپیدم در بیماران مسن تحت تأثیر جنسیت قرار نمی گیرد.

 

منابع:

منبع اول

منبع دوم

---

• دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات – دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران

•  فلوشیپ اختلالات خواب از اسپانیا

کلینیک آلومینا مرکز فوق تخصصی پیشگیری و درمان اختلالات مغز و اعصاب و روان در ایران است.