قرص های هورمونی (OCP) با بروز بیماری ام اس

 

استفاده از قرص های هورمونی (OCP) با بروز بیماری ام اس (MS) ارتباط دارد.

زنان مبتلا به  اسکلروزیس  متعدد (MS) به احتمال زیاد با قرص های ضد بارداری در 3 سال قبل از تشخیص خود برخورد بیشتری داشته اند نسبت به زنان که MS ندارند.

“مستقل از سن، وضعیت سیگار کشیدن ، تعداد زایمان و چاقی، یک ارتباط بین استفاده از قرص های ضد بارداری و شروع اولین علائم MS وجود دارد” .

“این یافته ها نشان می دهد که با استفاده از قرص های ضد بارداری هورمونی ممکن است شانس ابتلا به MS در میان زنان افزایش  یابد.

نتایج نشان داد که 29.2٪ از گروه بیمارو 23.5٪ گروه شاهد به مدت حداقل 3 ماه از 3 سال قبل از شروع علائم قرص های هورمونی استفاده کرده بودند.

اکثریت استروژن / پروژسترون ترکیبی استفاده کرده بودند.

زنانی که برای پیشگیری از بارداری قرص هورمونی در 3 سال قبل از شروع علائم استفاده کرده اند

تا به حال 35٪ افزایش خطر ابتلا به ام اس MS / CIS (حمله منفرد) را داشته اند.

کسانی که استفاده از قرص های ضد بارداری هورمونی را حداقل 1 ماه قبل از شروع علائم متوقف کرده اند یعنی تا این اواخر مصرف کننده بودند، افزایش خطر ابتلا به 50٪ رسیده است.

---

هورمون ها نقش مهمی در بسیاری از بیماری ها بازی می کنند

 

و مشخص است که بارداری – که با سطح استروژن بالا در ارتباط است – در برابر عود بیماری در زنانی که در حال حاضر مبتلا به ام اس هستند نقش محافظتی دارد .

بنابراین هورمون به نظر می رسد از راه های مختلف در این بیماری نقش داشته باشد”

یک ایده این است که سطح پایین استروژن ممکن است بیماری خود ایمنی را آغاز کند، اما هیچ اطلاعاتی در رابطه با چگونگی اثر آن وجود ندارد.

 

---

جلوگیری از حاملگی با قرص‌های جلوگیری کننده از حاملگی

قرص ضدباردرای، رایج‌ترین شیوه‌ی هورمونی جلوگیری از حاملگی است.

گزینش و انتخاب راهکاری مناسب جهت جلوگیری از حاملگی میتواند کار دشوار و گیج کننده‌ای باشد.

انواع قرص جلوگیری کننده از حاملگی یکی از این گزینه هاست.

موثربودن شیوه‌ی کنترل حاملگی (بارداری) با معیار «typical use» یعنی اثرگذاری (تاثیر) استعمال متداول قرص جلوگیری کننده از حاملگی که گاها برخی دوزها فراموش می‌شوند سنجیده میشود.

همه‌ی متدهای کنترل حاملگی (بارداری) لزوما با وسیله، دارو و یا فرایندی نیستند.

پزشک (طبیب) سیمین ظفردوست، درباره روش عادی (نرمال) کنترل حاملگی (بارداری)، به نبض ما می‌گوید: روش عادی (نرمال) جلوگیری از حاملگی یا همان زایایی (باروری) آگاهانه، شامل زمانبندی تکاپوی جنسی جهت جلوگیری از حاملگی خانم (زن) در زمانیکه زیادترین احتمال زایایی (باروری) او وجود دارد، است.

چنانچه ۱ زوج اگاه باشند که احتمال زایایی (باروری) خانم (زن) چه وقتی ماکسیمم است، توانایی دارند از حاملگی جلوگیری کنند.

به بیان دیگر، جهت بکارگیری روش مبتنی بر آگاهی از زایایی (باروری) ضروری است، سیکل‌های ماهانه خانم بسامان (منظم) و ۳۲-۲۶ روزه باشند.

راهنمای کامل بکارگیری قرص جلوگیری کننده از حاملگی

 
احتمال زایایی (باروری) ۱ خانم (زن) طی ۱ ارتباط جنسی حفاظت نشده، طی ۵ روز قبل از تخمک گذاری، روز تخمک گذاری و ۱ تا ۲ روز پس از تخمک گذاری زیادترین است.

متدهای گوناگونی جهت پیشگویی زمان تخمک گذاری وجود دارد.

سنجش درجه حرارت پایه‌ی پیکر (بدن) و کنترل ترشحات رحمی راههایی جهت گزینش زمان تخمک گذاری هستند.
روش تقویمی هم جهت پیگیری این چرخه براساس تقویم مفید است.

مراقب بهداشت شما میتواند به شما یاد بدهد که مطمئن‌ترین شیوه‌ی کاربرد این روش چگونه است.

درصد اعتماد در این روش، ۷۶ درصد است، بی خرج بودن و فقدان احتیاج به دارو یا فرایند پزشکی امتیازی است که این روش دارد.

از معایب این روش هم میتوان فقدان حفاظت در مقابل بیماری‌های آمیزشی، احتیاج به پیگیری دقیق سیکل ماهیانه و تخمک گذاری، محدودیت در وقت انجام ارتباط جنسی و پایین بودن درصد اعتماد را نام برد.
قرص ضدباردرای هم، رایج‌ترین شیوه‌ی هورمونی جلوگیری از حاملگی است که محتوی میزان اندکی استروژن و هورمون پروژستین هستند که نمی‌گذارند، تخمک آزاد شود.

فهم چگونگی اثر این قرصها اندکی گیج کننده است! این قرصها اساسا از هورمون بنا شده و هورمون هم ماده‌ی کیمیایی (شیمیایی) است که در پیکر (بدن) ما ساخته میشود.

هورمون‌ها نحوه‌ی کارکرد بخش‌های گوناگون پیکر (بدن) را کنترل میکنند.

قرص‌های ضدباردرای محتوی میزان اندکی استروژن مردانه و هورمون پروژستین هستند که نمی‌گذارند تخمک‌ها تخمدان را ترک کنند، در نهایت تخمکی جهت پیوند با منی (اسپرم) وجود نخواهد داشت.

قرص جلوگیری کننده از حاملگی، ترشحات رحمی را غلیظ‌تر کرده و مانع جفت شده منی (اسپرم) با تخمک‌ها میشود.

۲ نوع قرص جلوگیری کننده از حاملگی وجود دارد؛ قرص‌های ترکیبی و مینی پیل

اثرات ناخواسته قرص جلوگیری کننده از حاملگی 

بعضی از خانمها گرفتار اثرات ناخواسته ناشی از استعمال این قرصها می‌شوند، ولی پیکر (بدن) شان بطور معمول میتواند با گذشت زمان خودش را تطبیق بدهد اثرات ناخواسته معمول این قرصها شامل خونریزی بین دو عادت ماهانه (پریود)، حساس شدن سینه‌ها، تهوع و بالا آوردن و تغییر میل جنسی میگردد.

انواع قرص جلوگیری کننده از حاملگی ندرتا منتهی به مشکلات خاصی می‌شوند، لختگی خون، افزایش پتاسیم خون، حمله‌ی قلبی، سکته‌ی مغزی، زیادی فشار خون، تومور کبدی، سنگ صفرا و زرد شدن پوست یا چشم از عوارضی هستند که خیلی نادرند.

انواع قرص جلوگیری کننده از حاملگی 

۲ نوع قرص جلوگیری کننده از حاملگی وجود دارد؛ قرص‌های ترکیبی و مینی پیل

قرص‌های ترکیبی دربردارنده (حاوی) استروژن و پروژسترون هستند و مینی پیل تنها دربردارنده (حاوی) پروژستین است.

میزان استروژن در قرص‌های ترکیبی تفاوت دارد.

وابسته به شکل (نوع) قرص ترکیبی، امکان دارد ۲۱ قرص پویا (فعال) و ۷ قرص غیرفعال و یا ۲۴ قرص پویا (فعال) و چهار قرص غیرفعال وجود داشته باشد.

قرص مینی پیل تنها ۱ فرمول دارد و همه‌ی قرص‌های موجود در بسته، پویا (فعال) هستند.

به گفته پزشکان، درصد اعتماد قرص ضدبارداری، ۹۱ درصد است.

اثربخش بودن، کاهش میزان خونریزی عادت ماهانه (پریود)، کاهش دردهای عادت ماهانه (پریود) و اندک خرج بودن و فقدان آشفتگی در انجام ارتباط جنسی از امتیازات استعمال قرص جلوگیری کننده از حاملگی است.

از معایب این روش هم میتوان فقدان حفاظت دربرابر بیماری‌های آمیزشی، احتیاج به ویزیت و تجویز دکتر، اثرات ناخواسته و لزوم استعمال هرروز را نام برد.

قرص جلوگیری کننده از حاملگی اورژانسی

پزشک در جواب به این پرسش که چنانچه پس از ارتباط جنسی احتیاج به جلوگیری اورژانسی بود، باید از چه راهکاری استفاده کنیم؟ می‌گوید: چنانچه پس از ارتباط جنسی احتیاج به جلوگیری اورژانسی پیدا کردید باید فورا مبادرت (اقدام) کنید، این شکل (نوع) قرص جلوگیری کننده از حاملگی اورژانسی میتواند هورمونی یا غیرهورمونی باشد که پس از آمیزش بدون مراقبت یا مشکوک مصرف میشود.

تمام انواع این قرصها دربردارنده (حاوی) دوز فوقانی از همان هورمونی هستند که در قرص‌های جلوگیری از حاملگی وجود دارد و باید در طی ۷۲ ساعت پس از تکاپوی جنسی استعمال شوند.

چنانچه این قرصها در طی ۷۲ ساعت پس از ارتباط جنسی مراقبت نشده استعمال شوند، درصد اعتماد آن‌ها، ۸۹ درصد است.

---

♦  دکتر زهرا وهابی متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات – دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران

♦  مدیر دپارتمان بیماریهای ستون فقرات و اختلالات عصب و عضله مجموعه کلینیک های تخصصی آلومینا

کلینیک آلومینا مرکز فوق تخصصی پیشگیری و درمان اختلالات مغز و اعصاب و روان در ایران است.

 تماس با ما