مننژیت باکتریایی یک بیماری بسیار جدی است که حتی میتواند کشنده باشد. مرگ در اثر این بیماری میتواند در کمتر از چند ساعت رخ دهد. اکثر افراد مبتلا به بیماری مننژیت بهبود مییابند. با این حال، معلولیت دائمی (مانند آسیب به مغز، از دست دادن شنوایی، و ناتوانیهای یادگیری) میتواند نتیجه ابتلا به این عفونت باشد.
انواع مختلفی از باکتریها وجود دارند که میتوانند باعث ایجاد بیماری مننژیت باکتریایی شوند که شامل این موارد هستند:
• استرپتوکوک پنومونیه
• استرپتوکوک های گروه B
• نایسریا مننژیتیدیس
• هموفیلوس آنفلوآنزا
• لیستریا مونوسیتوژنز
در ایلات متحده در بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷، به طور متوسط، مننژیت باکتریایی در ۴۱۰۰ نفر باعث ایجاد بیماری و سبب ۵۰۰ مرگ و میر در ایالات متحده شد.
این باکتری همچنین میتوانید با یکی دیگر از بیماریهای جدی، به نام سپسیس (عفونت) در ارتباط باشد. سپسیس پاسخ قاطع بدن به عفونت و همچنین تهدید کننده زندگی است که میتواند باعث آسیب بافت، نقص عضو، و مرگ شود.
عوامل ایجاد کننده این بیماری
علل شایع ابتلا به بیماری مننژیت باکتریایی با توجه به گروههای سنی مختلف، متفاوت است:
در نوزادان: استرپتوکوک گروه B، استرپتوکوک پنومونیه، لیستریا مونوسیتوژنز، اشریشیا کولی
در نوزادان و کودکان: استرپتوکوک پنومونیه، نایسریا مننژیتیدیس، هموفیلوس آنفلوآنزا نوع ب (HIB)، استرپتوکوک گروه B
در نوجوانان و بزرگسالان جوان: نایسریا مننژیتیدیس، استرپتوکوک پنومونیه
در افراد مسن: استرپتوکوک پنومونیه، نایسریا مننژیتیدیس، هموفیلوس آنفلوآنزا نوع ب (HIB)، استرپتوکوک گروه B، لیستریا مونوسیتوژنز
عوامل خطر
نوزادان در معرض خطربیشتری برای مننژیت باکتریایی در مقایسه با افرادی که در گروههای سنی دیگر است. با این حال، در افرادی از هر سن میتواند مننژیت باکتریایی ایجاد شود.
محیط جامعه
بیماریهای عفونی تمایل به گسترش که در گروههای زیادی دارند که در آن افراد زیادی در کنار هم گرد آمدهاند. محیطهای دانشگاهی طغیانهای ناشی از بیماری مننژیت، ناشی از N. meningitidis را گزارش کردهاند.
شرایط پزشکی خاص
در شرایط خاصی پزشکی، مصرف داروها، و جراحی باعث میشود که افراد در معرض خطر مننژیت قرار بگیرند.
کار با عوامل بیماری زا مننژیت زا
میرکوب شناسان به طور معمول در معرض مواجهه با باکتری مننژیت زا و در نتیجه در معرض خطر ابتلای به بیماری مننژیت هستند.
مسافرت رفتن
مسافران اگر آنها را به مکانهای خاص، مانند موارد زیر سفر کنند ممکن است در معرض خطر ابتلای به بیماری مننژیت، ناشی از N. meningitidis، باشند:
کمربند مننژیت در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، به ویژه در طول فصل خشک
مکه در طول حج تمتع و سفر حج عمره
این بیماری چگونه انتشار می یابد؟
به طور کلی، جرمها باعث گسترش مننژیت باکتریایی از فردی به فرد دیگر هستند. میکروبهای خاصی مانند لیستریا، میتوانید از طریق غذا منتشر شود.
اینکه چگونه افراد باعث گسترش این میکروب میشود، اغلب به نوع باکتری بستگی دارد. همچنین مهم است که بدانید که مردم میتوانند این باکتریها در یا روی بدن بدون اینکه بیمار شوند، حمل کنند. این افراد حامل بیماری هستند، اکثر حاملین هرگز مریض نمیشوند، اما هنوز هم میتوانند باکتری را به دیگران منتقل کنند.
در اینجا برخی از نمونههای رایج در مورد اینکه مردم چگونه هر نوع باکتری را به یکدیگر منتقل میکنند وجود دارد:
مادران میتوانند استرپتوکوک های گروه B و Escherichia coli را در طول زایمان و تولد به نوزادان خود منتقل کنند.
مردم میتوانند سویههای Hib و استرپتوکوک پنومونیه را از طریق سرفه یا عطسه در حین تماس نزدیک با دیگران، منتقل کنند.
مردم نایسریا مننژیتیدیس را به اشتراک گذاشتن ذرات تنفسی و ترشحات گلو (بزاق دهان و یا تف) منتقل میکنند. این امر به طور معمول در طول تماس نزدیک (سرفه یا بوسیدن) و یا تماس طولانی مدت (زندگی در همان خانه) رخ میدهد.
افراد میتوانند به باکتری Escherichia coli از طریق خوردن مواد غذایی آماده شده توسط افرادی که دست خود را به خوبی پس از استفاده از توالت پاک نکردهاند، آلوده شوند.
مردم معمولاً با خوردن مواد غذایی آلوده به اشریشیا کولی و لیستریا مونوسیتوژنز بیمار میشوند.
علائم و نشانههای این بیماری
علائم مننژیت شامل تب ناگهانی، سردرد و سفتی گردن و همچنین اغلب علائم دیگر، مانند موارد زیر در مننژیت وجود دارد:
• تهوع
• استفراغ
• فوتو فوبیا (ترس از نور، افزایش حساسیت به نور)
• تغییر وضعیت ذهنی (سردرگمی)
در نوزادان و نوزادان، علائم مننژیت، تب، سردرد، و سفتی گردن ممکن است وجود نداشته باشد و یا خیلی مشکل به اطلاع پزشک میرسد. کودک مبتلای به این بیماری ممکن است تحریک پذیرباشد، استفراغ کند، و یا به طور ضعیفی تغذیه کند، و یا به نظر میرسد آهسته و یا غیر فعال است. در نوزادان کم سن، پزشکان ممکن است به فونتانل بر آمده (نرمی جلوی سر نوزاد) و یا رفلکسهای غیر طبیعی کودک دقت کنند. اگر شما فکر میکنید که نوزاد یا کودک شما دارای هر یک از این علائم است، فوراً به پزشک مراجعه فرمایید.
نشانههای مننژیت باکتریایی میتواند به سرعت و یا بیش از چند روز ظاهر شود. به طور معمول آنها در کمتر از ۳ تا ۷ روز پس از مواجهه ایجاد میشوند.
علائم بعدی ابتلا به مننژیت باکتریایی میتواند بسیار جدی (به عنوان مثال، تشنج، کما) باشد. به همین دلیل، هر کسی که فکر میکند کودک او ممکن است مننژیت داشته باشد، باید در اسرع وقت به یک دکتر مراجعه کند.
تشخیص
اگر یک دکتر فکر میکند که شما مبتلا به مننژیت هستند، او نمونه خون یا مایع مغزی نخاعی (مایع نزدیک نخاع) را جمع آوری میکند. یک آزمایشگاه به یک نمونه را برای دیدن عامل عفونت است نیاز دارد. این مهم است که پزشکان علت خاصی ابتلای به مننژیت چیست ( باکتریایی، ویروسی، انگلی و…) تا بدانند که چگونه آن را درمان کنند.
درمان مننژیت باکتریایی
پزشکان درمان مننژیت باکتریایی را با تعدادی از آنتی بیوتیک انجام میدهند. این مهم است که شروع درمان در اسرع وقت باشد.
پیش گیری:
مؤثر ترین راه برای محافظت از شما و فرزند شما در برابر انواع خاصی از مننژیت باکتریایی دریافت واکسن است. واکسن برای سه نوع از باکتریها که میتواند باعث ایجاد بیماری مننژیت شود، وجود دارد:
- Neisseria meningitidis
- Streptococcus pneumoniae
- Hib
اطمینان حاصل کنید که شما و کودک شما در مقابل این بیماری واکسینه شدهاید.
مانند هر واکسن، واکسن منژیت واکسنی است که در برابر این باکتری باعث محافظت ۱۰۰٪ از بیماری نمیشود. این واکسن شما را در برابر همه انواع (گونه) باکتری های مولد بیماری مننژیت محافظت نمیکند. به این دلایل است که هنوز هم شما حتی اگر شما واکسینه شدهاید شانس ابتلای به مننژیت باکتریایی را دارید.
زنان باردار باید با دکتر یا مامای خود در مورد آزمایش استرپتوکوک گروه B صحبت کنند. زنان آزمون را در زمان ۳۵ تا ۳۷ هفتگی بارداری انجام میدهند. پزشکان تجویز آنتی بیوتیک را به زنانی که تست مثبت هستند، به منظور جلوگیری از انتقال استرپتوکوک های گروه B به نوزادان انجام میدهند.
زنان باردار همچنین میتوانید خود را از خطر مننژیت ناشی از لیستریا مونوسیتوژنز را کاهش دهد. زنان باید در دوران بارداری از غذاهایی خاص اجتناب و به طور بهداشتی بقیه غذاها را آماده کنند.
اگر کسی مننژیت باکتریایی، دکتر ممکن است برای کمک به جلوگیری از بیمار شدن افراد دیگر تجویز آنتی بیوتیک را انجام دهد که پزشکان به آن درمان پیشگیری یا پروفیلاکسی می گویند. CDC توصیه به درمان پیشگیری برای موارد زیر دارد:
• تماس نزدیک با فرد مبتلا به مننژیت ناشی از نایسریا مننژیتیدیس
• اعضای خانواده شخصی با یک عفونت جدی Hib و، به خصوص اگر آنها در معرض خطر هستند.
به دکتر خود یا بخش بهداشت محلی، اگر شما یا کسی در خانه شما نیازمند پروفیلاکسی هستید، اطلاع دهید.
شما همچنین میتوانید با حفظ عادتهای سالم زیر از خود و دیگران را در برابر مننژیت باکتریایی کمک کنید:
• سیگار نکشید و از دود سیگار اجتناب کنید
• به مقدار کافی استراحت کنید
• از تماس نزدیک با افرادی که بیمار هستند
این امر به ویژه برای افرادی مهم است که در معرض افزایش خطر ابتلای به بیماری هستند، از جمله:
• نوزادان کم سن
• افراد مسن
• افراد با سیستم ایمنی ضعیف
• افراد بدون طحال یا کسانی که طحال آنها کارایی لازم را ندارد.
منبع: CDC
این مقاله توسط داروباکس به صورت اختصاصی، ترجمه شده است. در صورتی که این مطلب، برای شما مفید بود، لطفا نظرات، انتقادات و موضوعات مورد علاقه پیشنهادی خود را با ما به اشتراک بگذارید.