مثانه بیش فعال یا پرکار مجموعه‌ای از عواملی ست که می‌تواند شامل احساس نیاز فوری به ادرار کردن و بیدار شدن در شب برای رفتن به دستشویی است. این عارضه معمولا به علت ضعف عضلات، صدمه عصبی، استفاده از داروها، الکل یا کافئین، عفونت و چاقی باشد، تغییر در سبک زندگی ممکن است به کنترل آن کمک کند.
مثانه بیش فعال چیست؟
مثانه بیش فعال یا پرکار موجب احساس نیاز فوری به ادرار کردن می‌شود. کمی ادرار کردن بدون کنترل را هم تحریک کند که به اصطلاح به آن بی اختیاری ادرار می‌گویند. مثانه بیش فعال بیشتر بر روی زنان اثر دارد تا مردان. اگر کسی مثانه بیش فعال داشته باشد ممکن است احساس خجالت کند، منزوی شود یا کار و زندگی اجتماعی را محدود کند. خبر خوب آن است که یک ارزیابی کوتاه می‌تواند تعیین کند که آیا دلیل خاصی برای علائم مثانه بیش فعال وجود دارد یا خیر.
کنترل علائم به دلیل غیر قابل پیش بینی بودن مثانه بیش فعال، ممکن است دشوار باشد. اما چندین روش درمانی وجود دارد که می‌تواند به کنترل علائم کمک کند. درمان مثانه پرکار می‌تواند چشم انداز بهتری را ایجاد کند و رخ دادن بی اختیاری ادرار را کاهش دهند.
علائم خاص مثانه بیش فعال چیست؟
مثانه بیش فعال مجموعه‌ای از علائم را بروز می‌دهد که معمولا شامل موارد زیر هستند:
- نیاز فوری به ادرار کردن: این یک جور نارسایی در به تاخیر انداختن نیاز به ادرار کردن است. در حالت عادی وقتی شخصی احساس ادرار دارد، زمان کافی برای رسیدن به دستشویی دارد اما در این مورد نیاز به ادرار کردن فوری و شدید است.
- تکرر ادرار: افرادی که دچار این علائم می‌شوند مرتبا باید به دستشویی بروند. معمولا این وضعیت تعداد دفعات دستشویی را نسبت به حالت عادی افزایش می‌دهد (بیش از ۸ بار در ۲۴ ساعت).
- بی اختیاری ادرار: در این مورد، ممکن است به هنگام نیاز شدید به دستشویی و کمی تاخیر، ادرار نشت کرده و به اصطلاح شخص خودش را خیس کند که البته مقدار آن کم است.
- نوکتوریا: این علامت با نیاز به بیدار شدن و ادرار کردن حداقل دو بار در شب، مشخص می‌شود.
علائم مثانه پرکار می‌تواند تغییر کند. ممکن است از فردی به فرد هم متفاوت باشند که می‌تواند تشخیص مشکل را بدون کمک پزشک، دشوار سازد. دانستن علائم مثانه بیش فعال می‌تواند به شما کمک کند تا درمانهای سریعتر و بهتری را برای رفع مشکل خود پیدا کنید.
علل
عملکرد مثانه طبیعی
کلیه‌ها ادرار تولید می‌کنند که به داخل مثانه تخلیه می‌شود. وقتی ادرار می‌کنید، ادرار از مثانه از طریق لوله‌های به نام میزنای عبور می‌کند. یک عضله در میزنای به نام اسفنکتر باز می‌شود تا ادرار به بیرون از بدن تخلیه شود. در زنان، مجرای میزنای دقیقا بالای مجرای واژنی قرار گرفته است. در مردان، مجرای میزنای در نوک آلت تناسلی قرار دارد.
همچنان که مثانه پر می‌شود، پیامهای عصبی به مغز فرستاده شده تا نهایتا احساس نیاز به ادرار را تحریک کند. وقتی ادرار می‌کنید، این پیامهای عصبی شل شدن عضلات سقف لگن و عضلات میزنای (عضلات اسفنکتر میزنای) را هماهنگ می‌کند. عضلات مثانه سفت می‌شود (منقبض می‌شوند)، که ادرار را به سمت بیرون هل می‌دهند.
انقباضات غیر ارادی مثانه
مثانه بیش فعال به این دلیل بوجود می‌آید که عضلات مثانه شروع به انقباض غیر ارادی می‌کنند حتی موقعی که حجم ادرار در مثانه پایین است. این انقباضات غیر ارادی احساس نیاز به ادرار کردن را ایجاد می‌کند.
چندین بیماری ممکن است به علائم مثانه پرکار مربوط باشند از جمله
- صدمه عصبی که که گاهی اوقات پیامها به مغز فرستاده می‌شوند که مثانه را در زمانی که پر نیست، خالی کند. تروما و بیماریها می‌تواند موجب این اتفاق شوند. این بیماریها عبارتند از: جراحی لگن یا کمر، بیرون زدگی دیسک، تابش اشعه، بیماری پارکینسون، ام اس و سکته مغزی
- یک عفونت همانند یک عفونت مجاری ادراری می‌تواند اعصاب مثانه را تحریک کند و موجب نشت مثانه بدون هشدار از قبل شود.
- دیابت
- اضافه وزن داشتن فشار اضافی روی مثانه وارد می‌کند. این منجر به بی اختیاری ادرار می‌شود.
- تغییرات هورمونی در دوران یائسگی در زنان
- نابهنجاریهای مثانه از جمله تومور یا سنگ مثانه
- عواملی که جریان مثانه را بند می‌آورند مثل بزرگی پروستات، یبوست یا عملهای جراحی قبلی برای درمان شکلهای دیگر بی اختیاری
عوامل دیگری که ممکن است همراه با علائم باشند عبارتند از:
- داروهایی که موجب افزایش سریع تولید ادرار یا نیاز فوری به ادرار کردن می‌شود که حتی با مقدار کم مایعات در بدن ایجاد می‌شود
- مصرف زیاد کافئین یا الکل
- مصرف زیاد مایعات به طور کل
- زوال عملکرد شناختی به دلیل افزایش سن که ممکن است تشخیص علائمی که از مغز دریافت می‌شود برای مثانه دشوارتر شود
- دشواری در راه رفتن که می‌تواند منجر به هشدار مثانه شود
- خالی کردن مثانه به صورت ناقص که منجر به علائم مثانه بیش فعال شود چون فضای جمع آوری ادرار کم است
علت خاص مثانه بیش فعال ممکن است ناشناخته باشد.
عوامل خطر
همچنان که سن بالا می‌رود، شما در معرض خطر دچار شدن به مثانه بیش فعال هستید. شما همچنان در خطر بالاتر بیماریها و اختلالات همچون بزرگی پروستات و دیابت است که می‌تواند منجر به مشکلات دیگر با عملکرد مثانه شود. به عنوان مثال بسیاری از افراد مبتلا به زوال شناختی، که سکته داشته‌اند یا بیماری آلزایمر دارند، دچار مثانه بیش فعال می‌شوند. بی اختیاری که ناشی از وضعیتهایی همانند این را می‌توان با برنامه ریزی برای جذب مایعات، زمان بندی، دفع به موقع، پوشاک جاذب و توجه به حرکات روده کنترل کرد. بعضی از افراد مبتلا به مثانه پرکار مشکلات کنترل روده هم دارند، اگر چنین مشکلی دارید با پزشک خود صحبت کنید.
اختلالات
هر نوع بی اختیاری ادرار می‌تواند بر کیفیت زندگی شما تاثیر بگذارد. اگر علائم مثانه بیش فعال موجب اختلال در زندگی شود، ممکن است این مشکلات را هم داشته باشید:
- ناراحتی روحی یا افسردگی
- اضطراب
- اختلالات خواب و بهم خوردن چرخه‌های خواب
- مشکلاتی در مورد رابطه جنسی
در بعضی موارد، درمان این بیماریهای مرتبط، ممکن است به مشکلات ادراری کمک کند. زنانی که مثانه بیش فعال دارند ممکن است اختلالی به نام بی اختیاری ترکیبی داشته باشند که بهنگامی ست که احساس نیاز فوری و بی اختیاری استرسی بوجود می‌آید. بی اختیاری استرسی ریزش غیر عمدی ادرار ناشی از حرکت بدنی یا فعالیتهایی است که به مثانه فشار وارد می‌آورد مانند سرفه، عطسه، خندیدن یا ورزش کردن است. درمان بی اختیاری استرسی به احتمال زیاد به علائم مثانه بیش فعال کمک نمی‌کند. به همان صورت، درمان مثانه بیش فعال احتمالا علائم بی اختیاری استرسی را بهبود نمی‌بخشد.
بعضی از افراد ممکن است ترکیبی معمول از مشکلات ذخیره ادرار و مشکلات خالی کردن مثانه داشته باشد. مثانه ممکن است نیاز شدید به ادرار و حتی بی اختیاری شود اما خوب آن را خالی نمی‌کند. متخصص کلیه و مجاری ادرار ممکن است قادر باشد به شما برای این مشکلات مثانه کمک کند.
مثانه بیش فعال در برابر بی اختیاری ادرار
در مورد دو سوم زنان مبتلا به مثانه بیش فعال، پرکاری خشک مثانه است. آنها احساس می‌کنند باید بلافاصله به خانه بروند و اغلب می‌روند اما می‌توانند به موقع به دستشویی برسند. بقیه موارد بیش فعالی مثانه مرطوب هستند. آنها مشکلاتی همراه با بیش فعالی مثانه دارند. این معمولا بی اختیاری اضطرابی است که پس از نیاز ناگهانی به ادرار، مقداری از ادرار به لباس نشت می‌کند.
تشخیص
اگر احساس نیاز فوری به ادرار به صورت غیر طبیعی دارید، پزشکتان بررسی می‌کند که مطمئن شود که عفونت در خون یا در ادرار ندارید. معمولا پزشکان به دنبال این هستند که مطمئن شوند، بیمار به هنگام ادرار مثانه خود را به طور کامل خالی می‌کند. وی به دنبال راه‌هایی هست که عوامل مربوطه را هم مشخص کند. پزشک معمولا این کارها را انجام خواهد داد:
- شرح حال بیمار
- معاینه که شامل معاینه مقعد و لگن در زنان است
- نمونه ادرار برای آزمایش عفونت، ردیابی خون یا سایر اختلالات در ادرار
- تمرکز بر معاینه اعصاب که تعیین مشکلات حساسیت یا رفلکسهای نابهنجار است
پزشکتان ممکن است تستهایی را برای برآورد نحوه عملکرد و قابلیت خالی شدن به طور پیوسته و کامل (تستهای پویای ادرار)، تجویز کند. این تستها معمولا نیاز به ارجاع به متخصص دارند و ممکن هم هست نیازی به تشخیص یا شروع درمان نداشته باشد. تستهای پویای ادراری عبارتند از:
- اندازه گیری ادرار باقیمانده در مثانه: این تست در صورتی که در مورد قابلیت خالی شدن مثانه به هنگام ادرار، مساله وجود داشته باشد، ضروری است. باقیماندن ادرار در مثانه (باقیمانده از ادرار قبلی) ممکن است موجب علائم مشخصی برای مثانه بیش فعال شود. برای اندازه گیری باقیمانده ادرار بعد از تخلیه، پزشک از سونوگرافی مثانه استفاده می‌کند. سونوگرافی، امواج صوتی فرستاده شده به مثانه را به صورت تصویر در می‌آورد که نشان دهنده این است که چه مقدار ادرار در مثانه بعد از ادرار کردن باقی مانده است. در بعضی موارد، یک لوله نازک (کاتتر) از طریق میزنای به داخل مثانه عبور داده می‌شود تا ادرار باقیمانده را تخلیه کند که بعدا می‌توان آن را اندازه گرفت.
- اندازه گیری سرعت جریان ادرار: برای اندازه گیری حجم و سرعت تخلیه، از شما می‌خواهند تا داخل یک وسیله (اوروفلاوومتر یا جریان سنج ادرار)، ادرار کنید. این وسیله ادرار را گرفته و اندازه گیری می‌کند و اطلاعات را به شکل یک نمودار تغییرات سرعت ادرار، تفسیر می‌کند.
- تست فشار مثانه: سیستومتری، تستی است که فشار داخل مثانه و ناحیه اطراف آن را اندازه گیری می‌کند. به هنگام این آزمایش، پزشک از یک لوله نازک (کاتتر) برای پر کردن مثانه به آرامی با مایعی گرم، استفاده می‌کند. سوند دیگر که دارای یک سنسور اندازه گیری فشار است در مقعد و یا برای زنان در واژن استفاده می‌شود. این سنسور می‌گوید مثلا فشار برای خالی کردن کامل مثانه چه مقدار باید باشد. این روش می‌تواند تشخیص دهد که آیا دارای انقباضات عضلانی غیر ارادی هستید یا مثانه سفت است که قادر به ذخیره ادرار در فشار پایین نیست.
پزشک بر اساس نتایج حاصل از تستهای انجام شده برای بیمار را بررسی کرده و راهکار درمانی را پیشنهاد خواهد داد.
درمان
ترکیبی از راهکارهای درمانی احتمالا بهترین روش برای رفع علائم مثانه بیش فعال است.
درمانهای رفتاری
مداخلات رفتاری نخستین انتخاب برای کمک به مدیریت مثانه بیش فعال هستند. آنها اغلب موثر هستند و آنها هیچ اثر جانبی ندارند. مداخلات رفتاری عمدتا شامل موارد زیر هستند:
- تمرینات عضله سقف لگن: تمرینات کگل عضلات سقف لگن و اسفنکتر ادراری را تقویت می‌کند. این عضلات تقویت شده می‌تواند به شما کمک کند تا انقباضات غیر ارادی مثانه را متوقف کنید. پزشک یا فیزیوتراپ می‌تواند به شما کمک کند تا نحوه صحیح انجام تمرینات کگل را یاد بگیرید. فقط همانند هر تمرین روزمره دیگری، نحوه اثر تمرینات کگل بستگی به این دارد که آن را به طور مرتب انجام دهید.
- بیوفیدبک: در طی بیوفیدبک، بیمار به سنسورهای الکتریکی متصل می‌شود که به اندازه گیری و دریافت اطلاعاتی از بدن کمک می‌کند. سنسورهای بیوفیدبک به شما یاد می‌دهند که تغییراتی ظریف را در بدن از جمله تقویت عضلات لگن ایجاد می‌کند بنابراین وقتی احساس نیاز فوری به دستشویی دارید، بهتر می‌توانید آن را سرکوب کنید.
- سلامت وزن: اگر اضافه وزن دارید، از دست دادن وزن ممکن است علائم را کاهش دهد. از دست دادن وزن در صورتی که بی اختیاری استرسی ادراری داشته باشید، به شما کمک خواهد کرد.
- سوندگذاری متناوب: اگر قادر به خالی کردن مثانه نیستیدف استفاده از سوند به طور متناوب برای خالی کردن مثانه به طور کامل، کمک می‌کند. از پزشک بپرسید که این روش برای شما مناسب است یا خیر.
- پدهای جذبی: پوشیدن پدهای جذبی یا پوشاکی که بتواند از لباس محافظت کند و به جلوگیری از موارد خجالت آور کمک کند به طوری که مجبور نخواهید شد فعالیتهای خود را محدود کنید. پدهای جاذب در اندازه‌ها و میزان جذب مختلف موجود هستند.
- تمرین مثانه: تمرین مثانه شامل تمرین خودتان برای تاخیر بیرون ریختن به هنگام احساس نیاز فوری به ادرار است. شما با تاخیرهای کوچک مثلا ۳۰ دقیقه شروع می‌کنید و به تدریج کار کنید تا به حداکثر سه ساعت فاصله بین ادرار کردن برسد. تمرین مثانه تنها وقتی امکان پذیر است که قادر به سفت کردن عضلات سقف مثانه به طور موفقی باشید.
داروها
بعد از یائسگی، درمان با استروژن واژنی می‌تواند به تقویت عضلات و بافتها در ناحیه رحم و واژن کمک کند. استروژن واژنی به شکل کرم، شیاف، قرص یا حلقه موجود است و می‌توانند به میزان زیادی علائم مثانه بیش فعال را بهتر کنند. داروهایی که مثانه را آرام می‌کنند می‌توانند برای بهبود علائم مثانه بیش فعال و کاهش دفعات بی اختیاری ادرار، مفید باشند. این داروها عبارتند از:
- تولترودین (دترول)
- اوکسی بوتینین که می‌توان به صورت قرص (دیتروپان-ایکس ال) یا به صورت پچ پوستی (اوکسیترول) یا ژل (ژلنیک) مصرف کرد
- تروسپیوم
- سولیفناسین (وزیکر)
- داریفناسین (انابلکس)
- فسوترودین (توویاز)
- میرابگرون (میربتریک)
عوارض جانبی اکثر این داروها شامل خشکی چشم و خشکی دهان است اما نوشیدن آب برای رفع تشنگی می‌تواند علائم مثانه بیش فعال را تشدید کند. یبوست یکی دیگر از عوارض جانبی احتمالی است که می‌تواند علائم را تشدید کند. فرمهای گسترده تر این داروها، از جمله پچ پوستی یا ژل ممکن است عوارض جانبی کمتری داشته باشد.
پزشکان معمولا توصیه می‌کنند که مقادیر کمی آب بنوشید یا یک تکه اب نبات بدون قند بمکید یا آدامس بدون قند برای رفع خشکی دهان بجوید و از قطره اشک مصنوعی برای مرطوب کردن چشم استفاده کنید. داروهای بدون نسخه همانند محصولات بیوتن می‌تواند برای خشکی دهان در طولانی مدت مفید باشد. برای اجتناب از یبوست، پزشک ممکن است رژیم غذایی پرفیبر یا استفاده از نرم کننده‌های مدفوع، توصیه کند.
تزریق به مثانه
اونابوتولینوم توکسین آ یا همان بوتاکس، پروتئینی به دست آمده از باکتریهاست که موجب بیماری بوتولیسم است. استفاده در دوزهای کوچک به طور مستقیم به بافتهای مثانه تزریق می‌شود، این پروتئین عضلات را آزاد می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که ممکن است برای بی اختیاری شدید مفید باشد. اثرات موقت به طور کل شش ماه یا بیشتر طول می‌کشد اما تکرار تزریقها ضروری است. عوارض جانبی از این تزریقها شامل عفونتهای مجاری ادراری و احتباس ادرار است. اگر در مورد درمان بوتاکس نگران هستید باید در صورت بروز احتباس ادرار، مایل و قادر به گذاشتن سوند باشید.
تحریک عصب
تنظیم تکانه‌های عصبی به مثانه می‌تواند علائم مثانه بیش فعال را بهتر کند. یک روش از یک سیم نازک که نزدیک به اعصاب خاجی قرار گرفته که پیامها را به مثانه می‌برد، جایی که از نزدیک استخوان دنبالچه عبور می‌کند، استفاده می‌شود. این روش کمتر تهاجمی عمدتا به همراه کار گذاشتن یک سیم موقت زیر پوست در پایین کمر است. گاهی اوقات ممکن است به صورت روشی پیشرفته انجام شود که در آن الکترود دائمی کار گذاشته می‌شود و یک آزمایش بلند مدت انجام می‌شود. پزشک بعدا از یک وسیله دستی متصل به سیم استفاده می‌کند تا تکانه‌های الکتریکی را به مثانه تحویل دهد، شبیه به آن چیزی که ضربان ساز برای قلب انجام می‌دهد. اگر این وسیله به علائم بیمار کمک کند، یک مولد پالس دائمی و باطری شارژ شده با جراحی کار گذاشته می‌شود تا به تنظیم ریتم کمک کند.
تحریک عصب تیبیال جلدی (PTNS)
این روش از یک سوزن نازک استفاده می‌کند که از طریق پوست نزدیک به زانو استفاده می‌کند تا تحریک الکتریکی را از طریق عصب در پا (عصب تیبیال) به مخچه فرستاده می‌شود که در آنجا به اعصابی که مثانه را کنترل می‌کنند، متصل می‌شود. PTNS یک بار در هفته به مدت ۱۲ هفته انجام می‌شود تا به علائم مثانه بیش فعال کمک کند. بیمار احتمالا به درمانهای پیگیری هر سه تا چهار هفته یکبار نیاز خواهد داشت تا علائم را تحت کنترل نگه دارد.
جراحی
جراحی برای درمان مثانه بیش فعال برای افرادی با علائم شدید انجام می‌شود که به درمانهای دیگر پاسخ نداده‌اند. هدف از این کار بهبود قابلیت مثانه برای ذخیره ادرار و کاهش فشار در مثانه است. البته این عملهای جراحی نمی‌تواند به رفع درد مثانه کمک کند. این عملهای جراحی عبارتند از:
- جراحی افزایش ظرفیت مثانه: این جراحی از تکه‌های روده برای جایگزین شدن بخشی از مثانه استفاده می‌شود. این جراحی فقط در موارد شدید بی اختیاری ادراری استفاده می‌شود که به درمان محافظه کارانه پاسخ نداده‌اند. اگر کسی این جراحی را انجام دهد باید تا آخر عمر به طور متناوب از سوند برای تخلیه مثانه استفاده کند.
- برداشتن مثانه: این روش به عنوان آخرین راه حل مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل برداشتن مثانه و کار گذاشتن یک مثانه جدید از طریق جراحی یا یک مجرا در بدن جهت اتصال کیسه روی پوست برای جمع آوری ادرار است.
طب جایگزین
هنوز ثابت نشده است که درمانهای طب جایگزین یا طب تکمیلی بتوانند با موفقیت مثانه بیش فعال را درمان کنند اما امیدهایی هم برای استفاده از آنها وجود دارد.
طب سوزنی: طب سوزنی شامل قرار دادن سوزنهای نوک تیز در نواحی خاصی از بدن است. فعال کردن این نقاط تصور می‌شود که جریان انرژی (چی) را فعال می‌کند و این ممکن است علائم را کاهش دهد. بعضی از تحقیقات نشان می‌دهد که امیدواری برای استفاده از طب سوزنی برای رفع علائم مثانه بیش فعال وجود دارد. البته شواهد برای موثر بودن آن تاکنون به میزان کافی نبوده است.
اسانهای روغنی: مثانه بیش فعال اغلب ناشی از التهاب اعصاب و موجب شدن عضلات برای انقباض غیر منتظره است. اسانسهای روغنی که می‌توانند به آرامش این اعصاب و عضلات کمک کنند ممکن است به شخص برای بهبود علائم کمک کند. اسانسهای روغنی که معمولا برای درمان مثانه بیش فعال استفاده می‌شوند عبارتند از: ایلانگ ایلانگ، اسطوخودوس، مریم گلی، روغن تخمه کدو.
هومومیوپاتی: این نوع درمان برای مثانه پرکار بر گوش دادن به بدن و یافتن درمانهایی که می‌تواند به کل بدن شما ارجاع داده شود نه فقط علائم مثانه بیش فعال. درمانهای هومومیوپایت شاعی عبارتند از قطع کردن غذاهای تحریک کننده و موجب تحریک ادرار شدید.
سبک زندگی و درمان خانگی
روشها و تغییرات رفتاری بسیاری وجود دارد که می‌توان انجام داد تا به مثانه بیش فعال کمک کند. اینها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
ثبت کردن: به هنگام یک روز معمولی، میزان جذب مایعات، تعداد دفعاتی که ادرار می‌کنید، تعداد نشت کردنها و زمانی که بوجود می‌آیند را بنویسید. در مورد آنچه که به هنگام نشت کردن ادرار، اتفاق می‌افتد، یادداشت کنید همانند وقتی در حال انجام این کارها هستید:
- سرفه
- عطسه
- خنده
- قادر به رسیدن به دستشویی در زمان مناسب نبودید
کنترل رژیم غذایی: کنار گذاشتن یا کاهش غذاها یا نوشیدنیهایی که ممکن است علائم مثانه را بدتر کند. اینها معمولا عبارتند از:
- چای
- قهوه
- الکل
- شکلات
- نوشیدنیهای کافئین دار (حتی قهوه و چای بدون کافئین هم حاوی مقداری کافئین هستند)
- آب میوه و مرکبات
- گوجه‌ها و محصولات برپایه گوجه
- غذاها و نوشیدنیهای اسیدی و پر ادویه
- غذاها و نوشیدنیهایی که حاوی شیرین کننده مصنوعی هستند
تنظیم حرکات روده: یبوست می‌تواند فشار مضاعفی به مثانه وارد کند و اثر منفی روی عملکرد آن داشته باشد. با حفظ سلامت حرکات روده، قادر به پیشگیری از یبوست و کمک به کاهش علائم مثانه خواهید بود. در زیر برخی پیشنهادات برای تنظیم حرکات روده آورده شده است:
- افزایش مصرف فیبر بوسیله خوردن غذاهایی پرفیبری همچون لوبیا، پاستا، اوتمیل، غلات سبوس دار، نان گندم کامل و میوه و سبزیجات تازه.
- هر صبح، ۲ قاشق از این مخلوط را مصرف کنید: ۱ پیمانه سیب پختهف ۱ پیمانه سبوس برنج و ۳/۴ پیمانه آب آلو.
- ورزش منظم برای حفظ حرکات روده منظم.
حفظ سلامت وزن: اضافه وزن داشتن می‌تواند بر مثانه شما فشار وارد کند که ممکن است با مشکلات کنترل مثانه مرتبط باشد. اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند فشار روی مثانه را کاهش دهد.
ترک سیگار: مصرف سیگار تحریک کننده عضله مثانه است. اسپاسمهای سرفه مکرر به دلیل سرفه ناشی از سیگار می‌تواند باعث نشت ادرار شود.
شروع آموزش مثانه: وقتی که مثانه بیش فعال دارید، به مرور زمان عضلات مثانه شرطی می‌شوند که به روش خاصی واکنش نشان دهند. با بازآ»وزی این عضلات ممکن است ادرار را بهتر نگه دارید. آموزش مثانه شامل یادگیری چگونگی مقاومت در برابر یا ممانعت از احساس نیاز فوری به ادرار، به تعویق انداختن و ادرار کردن طبق یک جدول زمانی (به جای پاسخ به احساس فوری ادرار) است.
- برای شروع تمرین مثانه باید با فاصله انداختن بین تخلیه فعلی خود شروع کنید. به عنوان مثال اگر به طور متوسط هر ساعت ادرار می‌کنید، این فاصله زمانی تخلیه فعلی شما خواهد بود.
- وقتی شروع فاصله گذاری مشخص شد، سعی کنید به هنگامی که اضطرار به ادرار کردن چند دقیقه صبر کنید و به مرور زمان، به ارامی زمان بین ادرار کردن را افزایش دهید. اگر بین فواصل، نیاز شدید حس کردید، فورا در جایی راحت بنشینید، نفس عمیق و آرام بکشید و بازدم را از دهان بیرون بدهید و سعی کنید که به چیزهای خوب مثل تعطیلات فکر کنید یا سایر روشهای ریلکس شدن را انجام دهید تا این احساس از بین برود. سپس به دستشویی بروید.
- ابتدا مثانه را در همان ساعت تخلیه، خالی کنید. تا آخرین لحظه منتظر نمانید. به عنوان مثال، هر دو ساعت یکبار شروع کنید و اگر خشک مانده‌ای، پس از آن زمان بین ادرار کردن را افزایش دهید. اگر خیس هستید، پس آن زمان را به هر ساعت کاهش دهید و به تدریج زمان بین دو بار دستشویی رفتن را بیشتر کنید. اگر بطور طبیعی هر ساعت دستشویی می‌روید، سعی کنید آن را به یک ساعت و ۱۵ دقیقه افزایش دهید.
- وقتی بدون هیچ اتفاقی بتوانید زمان بندی جدید را برای یک یا دو هفته حفظ کنید، سعی کنید که زمان بین دفعات دستشویی رفتن را با ۱۵ دقیقه اضافه تر افزایش دهید تا زمانی که فواصل به اندازه‌ای برسد که احساس راحتی کنید. هدف رسیدن به فاصله دو تا چهار ساعته بین دفعات دستشویی رفتن است.
- تا حد امکان برنامه زمان بندی را با دقت اجرا کنید.
کنترل شدت: در آموزش مثانه، ایجاد قابلیت کنترل شدت ادرار خیلی مهم است. چند ترفند و راهبرد هست که می‌توانید انجام دهید اما به یاد داشته باشید که باید صبور باشید. یک برنامه آموزش کامل مثانه معمولا حداقل شش تا هشت هفته طول می‌کشد تا نتیجه بگیرد. هنگامی که نیاز فوری و شدید را حس می‌کنید، راهکارهای زیر ممکن است به شما کمک کند:
- آنچه را که انجام می‌دهید متوقف کنید و رها کنید. در صورت امکان بنشینید یا آرام بمانید. باز هم خیلی نگه دارید. هنگامی که آن را خیلی نگه دارید، کنترل آن آسانتر است.
- عضلات کف لگن خود را چند بار جمع کنید. بین این دفعات جمع کردن، کاملا ریلکس نباشید.
- بقیه بدن خود را ریلکس کنید. چند نفس عمیق بکشید تا به شما آرامش داده و تنشهایتان رها شود.
- بر سرکوب کردن حس نیاز فوری به ادرار تمرکز کنید
- تا زمانی که شدت نیاز فروکش کند، صبر کنید.
- به آرامی و با سرعت عادی به دستشویی بروید. عجله نکنید.
- در حین راه رفتن به سریع جمع کردن عضلات کف لگن ادامه دهید.
با پزشکتان در مورد بهترین روش مدیریت علائم مثانه بیش فعال صحبت کنید. وی می‌تواند ترکیب داروها و آموزش مثانه را به شما توصیه کند تا به دستیابی بهترین نتایج کمک کند.
کلام آخر
مثانه بیش فعال می‌تواند تغییراتی را در زندگی عادی شخص ایجاد کند. اما درمانهای طبی و تغییر در سبک زندگی می‌تواند به کاهش دفعات نیاز به ادرار کمک کند.در صورتی که علائم مثانه بیش فعال یا مشکل در کنترل ادرار دارید، مهمترین چیزی که می‌توانید انجام دهید این است که آن را با یک پزشک در جریان بگذارید. اغلب موارد مثانه پرکار گزارش نمی‌شوند. تحقیق و درمانها مسیری طولانی را طی می‌کنند تا پزشک بتواند علل بالقوه و درمانهای مناسب این وضعیت را درک کند. شما و پزشکتان باید با همدیگر همکاری کنید تا یک برنامه ریزی درمانی که برای شما بهترین حالت را داشته و هر گونه نگرانی ممکن را از بین ببرد، ایجاد شود.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منابع
