اطلاعات تخصصی
موارد مصرف مامیران
مامیران
اسم انگلیسی : Celandine, Great celandine, Tetter wort
از قسمت های مختلف این گیاه در درمان بیماری های زخم معده، سرطان معده، عفونت دهان، بیماری های کبدی، درد عمومی و اختلالات پوستی استفاده می شود. همچنین دارای اثر ضد التهابی بوده و به عنوان مسکن به کار می رود.همچنین از این گیاه به عنوان مدر، تحریک کننده ترشح صفرا و ضد اسپاسم استفاده می شود. در طب سنتی گیاه مامیران به عنوان گیاه زگیل شناخته شده است و برای مشکلات پوستی از جمله زگیل، میخچه و اگزماهای مزمن مورد استفاده قرار می گیرد. در طب هومیوپاتی از این گیاه در درمان گرفتگی های جریان خون، بیماری یرقان و تسکین دردهای ناشی از ورم استفاده می شود. در طب سنتی چین از آلکالوئید بربرین موجود در این گیاه برای کاهش گلوکز خون در دیابت نوع 2 استفاده می شود.ریشه این گیاه در هنگام درد دندان استفاده می شود ( 1،2و 8-6).
مکانیسم اثر مامیران
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر : تحقیقات انجام شده ترکیبات آنتی اکسیدان موجود در این گیاه در درمان صرع لوب گیجگاهی و اثر قابل توجه آن در کنترل تشنج ناشی از پنتیلن تترازول اثبات کرده است. فلاونوئیدهای موجود در گیاه مامیران با فعال کردن گیرنده گابا، سبب تقویت سیستم گابائروژیک مغز شده و اثرات ضد اضطرابی، خواب آوری و ضد تشنجی ایجاد می کند. تحقیقات نشان داده است که ترکیبات آلکالوئیدی این گیاه دارای اثرات ضد باکتری و ضد ویروس بوده و همچنین ساپونین های این گیاه در بیماران دیابتیک اثر حمایت نورونی دارد. در مطالعه ای مشخص شده است که گیاه مامیران بر تکثیر ویروس HSV-1 اثر مهارکنندگی دارد. همچنین مشخص شده که عصاره این گیاه باعث کاهش تیتر عفونت زایی ویروس ها می شود که اثر خود را با تأثیر بر بیان ژن ها و یا تداخل بر عملکرد پروتئین های ویروسی اعمال می کند. شیره گیاه مامیران برای درمان اختلالات پوستی استفاده می شود آلکالوئید Benzophenanthridine موجود در گیاه مامیران در درمان بیماری پریودنتال به کار می رود، این آلکالوئید دارای عملکرد ضد پوسیدگی می باشد و از خراب شدن دندان جلوگیری می کند. ثابت شده است که ترکیبات موجود در این گیاه خاصیت ضد تیروئیدی دارد و باعث تغییراتی در عملکرد تیروئید می شود (21-13).
فارماکوکینتیک مامیران
ترکیبات اصلی و دارویی این گیاه : ترکیبات مهم دارویی گیاه مامیران شامل آلکالوئیدها، فلاونوئیدها و ترکیبات فنولی است. این گیاه حاوی آلکالوئید چلیدونینا است که شبیه آلکالوئید پاپاورین موجود در گیاه خشخاش است. مامیران دارای مقدار زیادی آلکالوئید ایزوکینولین از جمله Chelidonine، Sanguinarine، Chelerithrin،Berberine و Coptisine می باشد. همچنین این گیاه حاوی استرول، ساپونین، ویتامین، نمک های کلسیم، منیزیم، مواد رزینی و موسیلاژ است (5-1).
عوارض جانبی مامیران
استفاده طولانی مدت از این گیاه منجر به اثرات سمیت کبدی از جمله Hepatosis شدید و فیبروزیس می شود. تجویز داخلی صفاقی آلکلوئید Sanguinarine استخراج شده از این گیاه باعث افزایش آنزیم های کبدی در خون می شود و بعد از 24 ساعت باعث آسیب کبدی می شود (12-9).
تداخلات دارویی مامیران
ترکیب بربرین این گیاه باعث مهار عملکرد میتوکندری و کاهش ATP داخل سلولی در دیابت القا شده با استرپتوزوسین می شود.
پژوهشگران گزارش کرده اند که این گیاه باعث کاهش سطح گلوتاتیون و فعالیت سوپراکسید دیسموتاز در کبد می شود.
هشدار ها مامیران
تداخلات و احتیاط مصرف در این گیاه : این گیاه به دلیل اثرات سمی نباید در دوز بالا استفاده شود به خصوص در کودکان.مصرف گیاه مامیران در ناراحتی های کبدی و کلستاز با احتیاط مصرف شود. مصرف این گیاه در دوران بارداری به دلیل ایجاد تحریکات رحمی به واسطه آلکالوئیدهای چلیدونین (Chelidonine)، پروتوپین و چلریترین منع مصرف دارد. که در مطالعات حیوانی اثبات شده است (1).
توصیه های دارویی مامیران
منابع
1- Maji AK, Banerji P. Chelidonium majus L. (Greater celandine)-A Review on its Phytochemical and Therapeutic Perspectives.International Journal of Herbal Medicine. 2015;3 (1):10-27.
2- Ernst E, Schmidt K. Ukrain-a new cancer cure? A systematic review of randomized clinical trials. BMC cancer. 2005; 5(1):1-7.
3- Ghorbanli M, Fani P, Sateei A. Seasonal changes of alkaloids and phenolic compounds in Chelidonium Majus L. in two habitats. Journal of Plant Environmental Physiology 2009; 3, 4(15); 65-74.
4- Gilca M, Gaman L, Panait E, Stoian I, Atanasiu V. Chelidonium majus – An integrative review: Traditional knowledge versus modern findings. Forsch Komplementmed 2010; 17(5): 241-8.
5- Zare Shahneh F, Baradaran B, Orangi M, Zamani F. In vitro cytotoxic activity of four plants used in persian traditional medicine. Adv Pharm Bull 2013; 3(2): 453-5.
6-Biswas SJ. Chelidonium majus L. Areviewon Pharmacological activities and clinical effects. Global. J. Res, Med. Plants & indigen, Med. 2013;2 (41): 238 – 45.
7-Benninger J, Schneider H. T, Schuppan D, Kirchner T and Hahn E.G.(1999). Acute hepatitis induced by greater celandine (Chelidoniummajus).Gastroenterology117: 1234-1237.
8-Williams R. J, Spenser J. P. E and Rice Evans C. (2004). Flavonoids: 16-antioxidants or signalling molecules, Free Radic Biology Mededicinal.36: 838-49.
9-Moro PA, Cassetti F, Giugliano G, Falce MT,Mazzanti G, Menniti-IPPolito F and et al. HePatitis from Greater celandine (Chelidonium majus L.):review of literature and rePort of a new case. J. EthnoPharmacol. 2009 15; 124 (2): 328 – 32.
10- Brand N. Foeniculum. In: Hansel R, Keller K,RimPler H. Schneider G, editors.Hagers Handbuch der Pharmazeutischen Praxis, 5th ed. Volume 5:Drogen E-O. Berlin-Heidelberg-New York- London: SPringer-Verlag.: 1993, PP: 156 – 81.
11- Ulrichova J, Walterova D, Vavreckova C,Kamarad V and Simanek V. Cytotoxicity of Benzo[c] Phenanthridinium Alkaloids in Isolated Rat HePatocytes. Phytotherapy Res. 1996; 10 (3): 220- 3.
12- ضیایی، علی،مسگرپور، بیتا (1384). احتیاط مصرف و تداخلات دارویی گیاهان دارویی بر اساس شواهد و مستندات،انتشارات تیمورزاده- نشر طبیب.
13- Kowalczyk D, Swieca M, Cichocka J,Gawlik-Dziki U. The phenolic content and antioxidant activity of the aqueous and hydroalcoholic extracts of hops and their pellets. Journal of the Institute of Brewing. 2013; 119(3):103-10.
14- Singh LR, Singh OM. Datura stramonium:An overview of its phytochemistry and pharmacognosy. Research Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry. 2013;5(3): 143-8.
15-Fernández SP, Wasowski C, Loscalzo LM,Granger RE, Johnston GA, Paladini AC, et al.Central nervous system depressant action of flavonoid glycosides. European journal of pharmacology. 2006; 539(3):168-76.
16- Gupta R, Singh M, Sharma A.Neuroprotective effect of antioxidants on ischaemia and reperfusion-induced cerebral injury. Pharmacological Research. 2003; 48(2):209-15.
17-Koneri RB, Samaddar S, Simi S, Rao ST.Neuroprotective effect of a triterpenoid saponin isolated from Momordica cymbalaria Fenzl in diabetic peripheral neuropathy. Indian journal of pharmacology. 2014; 46(1):76-7.
18-Monavari H, Hamkar R, Norooz-Babaei Z, Adibi L, Noroozi M, Ziaei A. Antiviral effect assay of twenty five species of various medicinal plants families in Iran. Iran J Med Microbiol 2007; 1(2):49-59.
19-Biswas SJ. Chelidonium majus L. Areviewon Pharmacological activities and clinical effects.Global. J. Res, Med. Plants & indigen, Med. 2013;2 (41): 238 – 45.
20-Xia X, Yan J, Shen Y, Tang K, Yin J, Zhang Y,Yang D, Liang H, Ye J and Weng J. Berbrin imProves glucose metabolism in diabetic rats by inhibition of hePatic gluconeogenesis. PLOS One.2011; 3 6 (2): el6556.
21-Mazzanti G, Sotto A Di, Franchitto A, Mammola CL, Mariani P, Mastranglos and Menniti-IPPolito F. Vitalone AChelidonium majus is not hePatotoxic in wistar rats, in a 4 weeks feeding exPeriment. J. EthnoPharmacol. 2009; 126 (3): 518 – 24.