رژیم غذایی گیاهخواری یکی از موارد رو به رشد در دنیای کنونی است. البته استفاده متعادل از این رژیم در کنار تأمین منابع لازم برای بدن از طریق مصرف شیر و تخم‌مرغ می‌تواند در تضمین سلامت این رژیم مؤثر باشد ولی گاهی کاربرد نادرست این رژیم غذایی و خودسری در اجرای آن ممکن است باعث وقوع حوادث ناخوشایندی به‌خصوص در کودکان شود.
در ژوئیه ۲۰۱۶، واشنگتن‌پست یک داستان راجع به یک زن و شوهر ایتالیایی منتشر کرد که پسر ۱۴ ماهه خود را از دست دادند. این پسر در بیمارستان بستری‌شده بود در شرایطی وزن این کودک در حدود وزن یک کودک ۳ ماهه بود. او نیاز به جراحی اضطراری برای بیماری قلبی مادرزادی داشت که با کاهش میزان کلسیم تشدید می‌شد. دلیل پایین بودن سطح کلسیم خون او سوءتغذیه عمومی بود.
پدر و مادرش پس از تولد کودک خود را با رژیم غذایی گیاهخواری سخت پرورش دادند و هیچ‌گونه مکمل ای برای تهیه مواد مغذی که او ازدست‌داده بود را استفاده نکردند. با توجه به این مطلب، این مورد منحصربه‌فرد نبود. درواقع، این سومین مورد از یک کودک در ایتالیا بود که درنتیجه یک رژیم غذایی گیاهخواری بستری بود. موارد مشابهی در سراسر جهان وجود دارد که تا سال ۲۰۰۴ به وقوع پیوسته است. در یک مورد، یک زن و شوهر در ایالات‌متحده به دلیل فوت کودکشان در اثر ناخوشی براثر سو تغذیه، به زندان محکوم شدند.
صدای نگرانی‌های کارشناسان در مورد رژیم غذایی گیاهخواری
در پنجاهمین جلسه سالانه انجمن گوارش و کبد کودکان و نوجوانان (ESPGHAN) در اوایل ماه جاری، کارشناسان تصمیم گرفتند در مورد خطرات یک رژیم غذایی گیاهخواری بدون مکمل مناسب برای کودکان صحبت کنند.
دکتر مری فیت ریل، رئیس کمیته تغذیه ESPGHAN، در یک مجله گفت: تأمین کردن یک رژیم غذایی گیاهخواری سالم و متعادل در نوزادان جوان دشوار است و والدین باید پیامدهای جدی ناشی از نداشتن توصیه‌های مربوط به مکمل رژیم غذایی را درک کنند. خطرات ناشی از اشتباه بودن آن می‌تواند غیرقابل‌برگشت و درنهایت مرگ باشد.
رژیم‌های غذایی گیاهخواری در کودک محدود کننده است و خطر سوتغذیه ناشی از آن زیاد است.
وان وینکلل در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: رژیم غذایی کودک بسیار محدود است، خطر کمبود آن بیشتر است و این در کودکان بسیار زیاد است؛ اما خطر در آنجا متوقف نمی‌شود. مادران وگان که کودکان شیرده نیز دارند، آگاه باشند که فرزندانشان بین ۲ تا ۱۲ ماهگی به علت کمبود ذخایر بدن در هنگام تولد می‌توانند دچار کمبود ویتامین B12 شوند حتی اگر مادر هیچ نشانه‌ای از کمبود آن را نشان ندهد.
مقامات ESPGHAN تنها کسانی نیستند که در مورد آن هشدار می‌دهند. یک مقاله، سال ۲۰۱۰ از انجمن اطفال کانادایی، اطلاعاتی را که از مطالعات متعددی از پیش‌دبستانی‌ها و کودکان مدرسه‌ی مدرن وگان تهیه‌شده بود، نشان داد. نگرانی در مورد پروتئین، فیبر، اسیدآمینه‌های ضروری، آهن، روی، کلسیم، چربی، اسیدهای چرب، ویتامین B12، D، A و ریبوفلاوین (B2 Vitamin) مطرح شد.
محققان افزودند که سطح انرژی نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد و نیاز به غذاهای سالم برای فراهم کردن کالری و رشد مناسب لازم است. این مقاله به این نتیجه رسید درحالی‌که رژیم گیاه خواری می‌تواند برای کودکان ایمن باشد، این کودکان باید ازنظر تغذیه، رشد و میزان انرژی نیز مناسب باشند.
متخصصان اطفال، کودکان را وزن می‌کنند
اعضای آکادمی آمریکایی کودکان (AAP) نیز نگرانی‌های خود را ابراز کردند. دکتر شلا مگ، یک متخصص غدد در سیستم بهداشت ملی کودکان، به هلث لاین گفت: دوران کودکی یک‌زمان حیاتی برای رشد و رشد مغز است. ویتامین‌ها و مواد معدنی حیاتی به‌ویژه ویتامین B12، ویتامین D، آهن، کلسیم، روی و ریبوفلاوین می‌تواند در یک رژیم غذایی گیاهخواری باشد.
رژیم‌های وگان همچنین می‌توانند خطر کمبود ویتامین A را افزایش دهند. B-12 از شیر و تخم‌مرغ می‌آید و یک نگرانی خاص برای افراد مبتلابه رژیم غذایی گیاهخواری است. کمبود ویتامین B-12 می‌تواند منجر به علائم عصبی شود. کودکان مبتلابه رژیم‌های گیاهی ممکن است نیازمند پروتئین بیشتری نسبت به کودکان غیر وگان باشند. او اضافه کرد بخصوص چند ماه و سال اول زندگی مهم است.
مگ گفت: دوران کودکی یک دوران ویژه است. تغذیه ایده آل برای نوزادان شیر مادر است، اما اگر از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند و یا نمی‌تواند تغذیه کند، تنها گزینه‌ی دیگر یک دستور بر پایه سویا است. همچنین در طی دوران شیردهی مقدار غذای موردنیاز برای رفع نیاز انرژی در رژیم گیاهخواری ممکن است افزایش یابدکه این می‌تواند ظرفیت معده را بیش‌ازحد افزایش دهد؛ بنابراین، خوراک‌های مکرر توصیه می‌شود.
مواردی برای والدینی که رژیم غذایی گیاهخواری دارند
او گفت: یک کودک می‌تواند یک رژیم غذایی گیاهخواری را با خیال راحت داشته باشد، اما باید با مشورت متخصص اطفال یا مراقبت‌های اولیه کودک انجام شود. دوران کودکی یک‌زمان بحرانی برای رشد و پرورش است و این خیلی مهم است که در این دوران مقدار کافی از ویتامین‌های حیاتی و مواد معدنی در رژیم غذایی کودک بخصوص در زمان رشد وجود داشته باشد.
کریستین کرک پاتریک، MS، RD، LD، متخصص تغذیه مجاز و ثبت‌شده که یک مدیر بهداشت در کلینیک کلیولند است، موافقت کرد، اما وی افزود والدین باید تمایل فرزند را به همراه چنین برنامه رژیم غذایی دقیقی را ارزیابی کنند. او گفت: این طرح به‌احتمال‌زیاد در یک نوشیدنی بسیار خوب کار نخواهد کرد و می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی در بدن شود. کارشناسان معتقدند برای یک رژیم غذایی گیاهخواری در کودک، مشاوره با متخصص اطفال بهترین راه برای اطمینان از تغذیه مناسب است.
