علل لکه‌های سفید روی ناخن (لکونشی) و روشهای رفع آن چیست؟

ناخن‌های دست و پا معمولا به رنگ صورتی کمرنگ هستند که هلالی روشنتر در ته ناخن دارند که به عنوان لونولا شناخته می‌شود. گاهی اوقات لکه‌های سفید روی ناخن ظاهر می‌شود. این لکه‌ها که به عنوان لکونشی شناخته می‌شوند، چند نوع متفاوت دارند.

لکونشی چیست؟

لکونشی اشاره به عارضه‌ای دارد که طی آن کل صفحه ناخن بطور کامل سفید است. لکونشی عارضه‌ای ست که طی آن خطوط یا نقاط سفید رنگی روی ناخنهای دست یا پا ظاهر می‌شود. این عارضه بسیار شایع است و کاملا بی ضرر است. بسیاری از بزرگسالان سالم این لکه‌ها را در برخی از مواقع زندگی‌شان دارند بنابراین بروز آنها معمولا نشانه بیماری جدی نیست. برای بعضی از افراد، لکه‌های سفید عمدتا بصورت نقاط کوچک و پراکنده‌ای در کل ناخن ظاهر شود. برای دیگران، لکه‌های سفید ممکن است بزرگتر و در تمام طول ناخن کشیده شده باشند. این لکه‌ها ممکن است روی یک یا چند ناخن ظاهر شود.

نوع دیگر لکونشی جزئی است. چند نوع لکونشی جزئی وجود دارد:

• لکونشی ضربه‌ای که به صورت لکه‌های سفید کوچک وجود دارد.
• لکونشی طولی که به عنوان لکه نواری سفید پایین ناخن ظاهر می‌شود.
• لکونشی استریا یا عرضی که طی آن یک یا چند خط افقی در کل ناخن ظاهر می‌شود، به موازات لونولا، این موارد گاهی اوقات خطوط میس نیز گفته می‌شود.

تکه‌های پوستی سفید لکودرم در زیر ناخن گاهی اوقات لکونشی جزئی را ایجاد می‌کند. لکونشی را می‌توان به دو نوع دیگر واقعی یا آشکار تقسیم بندی کرد:

وقتی لکه سفید یا خط بخاطر صدمه به ناخن ایجاد می‌شود، این عارضه لکونشی واقعی نامیده می‌شود. در لکونشی، نواحی فشار روی نواحی سفید هیچ اثری ندارد. این لکه‌های سفید با رشد ناخن به سمت بیرون رشد می‌کنند.

لکونشی ظاهری به هنگامی رخ می‌دهد که زیر ناخن دچار این عارض گردد. در لکونشی ظاهری، بستر ناخن بر رنگ صفحه ناخن اثر می‌گذارد. این لکه‌ها تحت فشار کمتر شده یا ناپدید می‌شوند و با ناخن رشد نخواهند کرد.

شایع‌ترین علل لکونشی صدمه به بستر ناخن است. این صدمه‌ها در اثر ضربه یا برخورد به ناخن یا انگشت هم رخ دهد. مانیکور و پدیکور زیاد یا استفاده از ژل یا ناخن‌های آکریلیک (کاشت ناخن) هم می‌تواند به بستر ناخن صدمه بزند. البته لکه‌های سفید ناخن علل دیگری هم دارند که با هم آنها را بررسی می‌کنیم.

علل لکه‌های سفید روی ناخن

لکه‌های سفید روی ناخن بسته به نوع آن به علل مختلفی ایجاد می‌شوند.

ضربه

صدمه به صفحه ناخن یا جایی که ناخن رشد می‌کند (ماتریکس ناخن) موجب صدمه به ناخن می‌شود. این نوع صدمه در بچه‌ها بیشتر شایع است و معمولا علت لکه‌های سفید روی ناخن این مساله است.

• گاز گرفتن ناخن
• مانیکور
• صدمات روزمره به ناخن
• کفشی که خیلی کوچک است موجب صدمه غیر طبیعی به ناخن می‌شود.

در نتیجه این صدمات، لکه همراه با ناخن به سمت بیرون رشد می‌کند.

مسمومیت و داروها

بعضی از مسمومیت‌ها و یا داروها هم می‌توانند موجب لکونشی شوند. این مورد تقریبا نادر است و اغلب منجر به لکونشی عرضی می‌شود.

مسمومیت و داروهایی که می‌تواند منجر به نواحی سفید رو یا زیر ناخن‌ها شوند، عبارتند از:

• مسمومیت با فلزات همانند آرسنیک و سرب
• شیمی‌درمانی برای سرطان که از طریق دهان، تزریق یا انتقال از طریق پوست انجام می‌شود تا سلولهای سرطانی را بکشد یا تقسیم شدن آنها را متوقف کند.
• سولفونامید، دارویی که برای عفونتهای باکتریایی همچون عفونتهای پوستی، سپتیسمی و عفونتهای مجاری ادراری.

بیماریهای سیستمی

بیماری سیستمی هم موجب لکه‌های سفید روی ناخن می‌شوند. بنابراین ممکن است نشان دهنده وجود مشکلات بدن باشند. البته این مورد هم به ندرت موجب لکه‌های سفید روی ناخن می‌شود. بیماریهایی که می‌توانند موجب لکه‌های سفید روی ناخن شوند عبارتند از:

• کم خونی فقر آهن، کمبود آهن در بدن
• سیروز کبدی که موجب صدمه به کبد می‌شود
• بیماریهای کبدی
• نارسایی قلبی
• دیابت
• مشکلاتی در گوارش پروتئین‌ها
• از دست دادن بیش از حد پروتئین‌ها در روده‌ها
• دفع زیاد پروتئین در روده‌ها
• کمبود روی
• تیروئید پرکار، فعالیت زیاد تیروئید که منجر به غیر طبیعی شدن سطح هورمونهای تیروئید در بدن می‌شود.
• پسوریازیس
• اگزما

بیماری قارچی یا عفونت ناخن یا بیماری پوست اطرا ناخن هم موجب ظهور لکه‌های سفید روی ناخن می‌شوند. ناخن‌ها به کندی رشد می‌کنند. رشد کامل ناخن بین ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد در حالی که ناخن پا بین ۱۲ تا ۱۸ ماه زمان می‌برد. در نتیجه، وجود لکه‌های سفید می‌توان علامت یک صدمه یا عارضه‌ای باشد که رخ داده یا چند ماه قبل شروع شده است.

علل ارثی لکه‌های سفید روی ناخن

در موارد بسیار نادری، لکه‌های سفید ناخن می‌تواند مشکلی ژنتیک باشد که معمولا فقط به علت سندرمهای پیچیده نادر زیر ایجاد می‌شود از جمله:

• سندرم بارت پومفری که شامل مشکلات ناخن، مشکلات بند انگشت و شنوایی است.
• سندرم بروکسل گورلین که شامل مشکلات ناخن، کیستهای پوست و سنگهای کلیه است.
• سندرم باور که شامل مشکلات ناخن و کیستهای پوست است.
• بیماری داریر که شامل لکه‌های زگیل مانند روی نقاط مختلف بدن است.

درمان لکه‌های سفید روی ناخن

درمان این لکه‌های سفید بستگی به علت آن دارد. اگر پزشکی علت را تشخیص ندهد چند تست وجود دارد که برای کمک به تشخیص آن انجام می‌شود:

• میکولوژی که قارچ و ناخنگیرها برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می‌شوند.
• نمونه برداری ناخن که پزشک یک تکه کوچک از ناخن را برای تست برمی‌دارد.
• آزمایش خون برای تشخیص بیماریهای سیستمیک

هیچ درمانی که فقط لکه‌های سفید را رفع کند، وجود ندارد. آنهایی که بوسیله ضربه ایجاد می‌شوند معمولا به مرور زمان از بین می‌روند. اگر به علت چیز دیگری به غیر از ضربه ایجاد شده باشد باید توسط پزشک علت آن تشخیص داده شده و بطور جداگانه درمان شود. اگر کسی نگران لکه‌های سفید روی ناخن‌ است باید به پزشک مراجعه کند.

پیشگیری

چند روش برای پیشگیری از ظهور مجدد لکه‌های سفید ناخن وجود دارد. روشهای پیشگیری عبارتند از:

• اجتناب از تماس با مواد تحریک کننده
• اجتناب از استفاده از لاک ناخن
• کوتاه کردن ناخنها
• جلوگیری از خشک شدن با استفاده از مرطوب کننده پس از شستشوی دست.

در اکثر موارد لکه‌های سفید ناخن مشکل ساز نیستند و خودشان به مرور از بین می‌روند.

کلام آخر

برای بیشتر افراد، لکه‌های سفید روی ناخن به جز تحت تاثیر قرار دادن زیبایی، مشکل خاصی ندارند. این عارضه به ندرت علامت مشکلات بزرگ هستند و اکثرا بدون درمان از بین خواهند رفت. اگر متوجه لکه‌های ناخن شدید، نگران نباشید. مراجعه به پزشک می‌تواند علت این لکه‌ها را مشخص کرده و به همه سوالات شما پاسخ دهد. اکثر درمانها سریع و موثر هستند.

ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز

منابع

healthline

medicalnewstoday