ملانوما نوع جدی از سرطان پوست است که در سلولهایی به نام ملانوسیت شروع میشود. اگر چه این نوع سرطان نسبت به کارسینومای سلول پایهای (BCC) و کارسینومای سلول سنگفرشی (SCC)، شیوع کمتری دارد اما به دلیل قابلیت گسترش آن نسبت به سایر اندامها در صورت درمان نشدن در مرحله اول، خطرناکتر است.
مختصری در مورد پوست
پوست یکی از انداامهای بدن است که چندین وظیفه دارد از جمله:
- حفاظت بخشهای داخلی بدن از صدمه
- کمک به حفظ دمای بدن
- خروج مواد زائد تولید شده در بدن از طریق عرق
- ساختن ویتامین D (این ماده به تشکیل و حفظ استخوانها کمک میکند)
ضخامت اپیدرم و درم بسته به بخشی از بدن که پوست روی آن را میپوشاند، متفاوت است. به عنوان مثال، پوست کف پاهای شما کاملا ضخیم است، با اپیدرم و درمی حدود ۵ میلی متر. پوست روی پلکها از همه نازکتر است یعنی حدود ۰/۵ میلی متر.
ملانوسیت چیست
ملانوسیتها سلولهای پوستی موجود در لایه بالایی پوست هستند. آنها رنگدانهای به نام ملانین تولید میکنند که به پوست رنگ میدهد. دو نوع ملانین وجود دارد: یوملانین و فئوملانین. وقتی پوست در معرض اشعه ماورابنفش آفتاب یا حمامهای برنزه قرار بگیرد، موجب صدمه دیدن پوست میشود که ملانوسیتها را برای تولید بیشتر ملانین تحریک میکند اما فقط رنگدانه یوملانین با تیره یا برنزه کردن پوست از آن محافظت میکند. وقتی که DNA بر اثر سوختگی یا برنزه کردن صدمه ببیند، به علت اینکه اشعه ماورابنفش تغییرات در ملانوسیتها را تحریک میکند، منجر به رشد سلولی خارج از کنترلی میشود که در این صورت ملانوما بوجود میآید.
در مورد ملانین
افراد با پوست تیره بطور طبیعی، یوملانین بیشتری دارند و افراد با پوست روشن، فئوملانین بیشتری دارند. یوملانین قابلیت حفاظت پوست در برابر صدمه ناشی از آفتاب را دارد در حالی که فئوملانین اینطور نیست. به همین دلیل افراد با پوست تیرهتر کمتر در معرض خطر ابتلا به ملانوما نسبت به افرادی با پوست روشن هستند که به دلیل کمبود یوملانین بیشتر در معرض صدمه آفتاب، سوختن و سرطان پوست هستند.
علائم و نشانههای سرطان ملانوما
خالهای غیر عادی، زخمها، جوشها، لکهها، نشانهها یا تغییرات در ظاهر آن ناحیه میتواند نشانه ملانوما یا نوع دیگری از سرطان باشد یا هشداری برای وقوع آن باشد.
خالهای طبیعی
خال طبیعی معمولا رنگ قهوهای، برنزه یا سیاه یکدستی روی پوست دارد. ممکن است صاف یا برجسته باشد. گرد یا بیضی باشد. خالها معمولا کمتر از ۶ میلی متر عرض دارند. بعضی از خالها به هنگام تولد وجود دارند اما اکثرا به هنگام کودکانی یا جوانی ظاهر میشوند.
وقتی خالی بوجود میآید معمولا تا چند سال به همان شکل، اندازه و رنگ میماند. بعضی از خالها نهایتا از بین میروند. اکثر افراد خال دارند و تقریبا همه آنها بی ضرر هستند. اما لازم است تا تغییرات در خال را تشخیص دهید مثل اندازه، شکل، رنگ یا بافت که میتواند نشان دهنده بروز ملانوما باشد.
علائم احتمالی ملانوما
مهمترین نشانه هشدار دهنده یک لکه جدید روی پوست یا لکهای است که از نظر اندازه، شکل یا رنگ تغییر میکند. نشانه مهم دیگر لکهای است که نسبت به سایر لکهها ظاهر متفاوتی دارد (به اصطلاح جوجه اردک زشت لکهها است).
قانون ABCDE راهنمای دیگری برای علائم معمولا ملانوما است. مراقب باشید و در مورد لکههایی که واجد هر یک از ویژگیهای زیر هستند به پزشک خود بگویید:
- A برای عدم تقارن است: نیمی از خال یا نشانه با بخش دیگر هماهنگ نیست.
- B برای لبه است: لبهها نامنظم، ناصاف، دارای بریدگی یا تار هستند.
- C برای رنگ است: رنگ کل آن یکدست نیست و ممکن است سایههای مختلفی از قهوهای یا سیاه یا گاهی تکههای صورتی، قرمز، سفید یا آبی را شامل شود.
- D برای قطر است: عرض این لکه بزرگتر از ۶ میلی متر است. اگر چه ملانوم ممکن است کوچکتر از این باشد.
- E برای تکامل است: خال در اندازه، شکل یا رنگ در حال تغییر است.
بعضی از ملانوماها مطابق با این قوانین عمل نمیکنند. بنابراین لازم است در مورد هر تغییر یا لکه جدیدی روی پوست، یا افزایش اندازهای که نسبت به سایر خالها متفاوت به نظر میاید، با پزشکتان صحبت کنید.
سایر علائم هشدار دهنده عبارتند از:
- زخمی که خوب نمیشود
- گسترش رنگدانه از لبه یک خال به داخل پوست اطراف
- قرمزی یا یک ورم جدید در زیر لبه خال
- تغییر در حس، همانند سوزش، درد یا خارش
- تغییر در سطح یک خال، پوسته پوسته شدن، ترشح، خونریزی یا ظاهری برآمده یا چرکی
در مطب دکتر، هر بخشی را که در مورد آن نگران هستید به پزشک نشان دهید و از وی بخواهید تا به آن نواحی که دیدن آن برای شما سخت است، نگاهی بیندازد. گاهی اوقات گفتن تفاوت بین ملانوما و خال معمولی حتی برای پزشکان هم سخت است، بنابراین باید هر خالی را که در مورد آن مطمئن نیستید به پزشک نشان دهید.
ملانوماهای پنهان
ملانوما میتواند حتی در نقاطی از بدن بوجود آیند که به ندرت یا اصلا در معرض آفتاب نبودهاند همانند فضاهای بین انگشتان پا و کف پا، کف دست، پوست سر یا ناحیه تناسلی. اینها گاهی به عنوان ملانومای پنهان شناخته میشوند چون آنها در مکانهایی هستند که اکثر افراد به بررسی آنها فکر نمیکنند. وقتی که ملانوما در افرادی با پوست تیرهتر بوجود میآید، به احتمال بیتشری در نقاط مخفی است.
ملانوماهای پنهان عبارتند از:
- ملانومای زیر ناخن: ملانوم آرکال لنتیژینوس نوعی ملانوم است که میتواند در زیر ناخن انگشت دست یا پا اتفاق بیفتد. همچنین میتواند در کف دست یا کف پا دیده شود. این بیماری بیشتر در افراد با نژاد آسیایی، سیاه پوستان و سایر افراد با رنگدانههای تیره پوست دیده میشود.
- ملانوم دهان: دستگاه گوارش، مجاری ادرار یا واژن. ملانوم مخاطی در غشای مخاطی ایجاد میشود که بینی، دهان، مری، مقعد، مجاری ادرار و واژن را میپوشاند. تشخیص ملانومای مخاطی به طور خاص دشوارتر است چون میتوان آنها را با بسیاری از موارد شایع اشتباه گرفت.
- ملانوم در چشم: ملانومای چشم، ملانومای اوکولار (چشمی) نیز نامیده میشود که اکثرا در قسمت رنگین چشم رخ میدهد. ملانومای چشم ممکن است باعث تغییر بینایی شود و در معاینه چشم تشخیص داده میشود.
علل و عوامل خطر ملانوما
ملاوما به هنگامی بوجود میآید که چیزی در سلولهای تولید کننده ملانین که به پوست رنگ میدهند، به صورتی غلط رشد کنند. بطور طبیعی سلولهای پوست به صورت کنترل شده و به روشی منظم رشد میکنند که سلولهای سالم و جدید، سلولهای قدیمی را به سمت سطح پوست میرانند که در آنجا میمیرند و در نهایت از روی پوست میافتند. اما وقتی در بعضی از سلولها، DNA دچار صدمه شود، سلولهای جدید شروع به رشدی خارج از کنترل میکنند و در نهایت یک توده از سلولهای سرطانی را تشکیل میدهند.
فقط آنچه که به DNA این سلولها صدمه میزند و چگونه منجر به ملانوما میشود، مشخص نیست. احتمال دارد که ترکیبی از عوامل از جمله عوامل محیطی و ژنتیکی موجب ملانوما شوند. تا به امروز پزشکان بر این باور هستند که قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش خورشید و برنزه کردن در تختهای برنزه، منجر به ملانوما میشود.
اشعه ماورابنفش عامل همه ملانوماها نیست بخصوص در مواردی که در جاهایی از بدن بوجود میآید که در معرض آفتاب نیست. این نشان میدهد که سایر عوامل محیطی ممکن است در ایجاد خطر بوجود آمدن ملانوما دخالت داشته باشد.
عوامل خطر برای ملانوما
اشعه ماورابنفش: قرار گرفتن در معرض اشعه ماورابنفش (UV) یک عامل خطر عمده برای اکثر موارد ملانوما است. آفتاب منبع اصلی اشعه ماورابنفش است. سالنهای برنزه نیز منبع اشعه ماورابنفش هستند. اگر چه اشعه ماورابنفش سهم بسیار کوچکی از اشعه آفتاب را تشکیل میدهد اما آنها علت اصلی اثرات مخرب آفتاب روی پوست هستند. الگو و زمان قرار گرفتن در معرض اشعه ماورابنفش در ابتلا به ملانوما نقش دارد. به عنوان مثال، ملانوم روی تنه (قفسه سینه و کمر) و پاها با دفعات آفتاب سوختگی مرتبط هستند (بخصوص در کودکی).
خالها: یک خال یک تومور رنگی (غیر سرطانی) خوش خیم است. کودکان معمولا با خال به دنیا نمیآیند: آنها اغلب در کودکان و بزرگسالان شروع به ظاهر شدن میکنند.
- داشتن خالهای بسیار: اکثر خالها بدون هیچ مشکلی ظاهر میشوند اما کسی که خالهای بیشتری دارد به احتمال بیشتری دچار مشکل میشود.
- خالهای غیر عادی: این خالها کمی طبیعی به نظر میآیند اما ویژگیهای ملانوما را هم دارند. آنها اغلب بزرگتر از سایر خالها هستند و شکل یا رنگی غیر طبیعی دارند. آنها روی پوستی ظاهر میشوند که در معرض آفتاب قرار گرفته و حتی روی پوستی هم در معرض آفتاب نبوده ظاهر میشوند مثل باسن یا پوست سر. خالهای دیسپلازی اغلب در میان اعضای یک خانواده بوجود میآیند.. درصد کمی از خالهای دیسپلازی شده ممکن است به ملانوما تبدیل شوند.
- سندرم خال دیسپلازی (سندرم خال آتوپیک): افرادی که به این بیماری ارثی مبتلا هستند، خالهای ناخوشایند زیادی دارند. اگر حداقل یکی از بستگان نزدیک، ملانوم داشته باشد، به این بیماری سندرم چندگانه خال و ملانوم آتوپیک خانوادگی گفته میشود. پزشکان به چنین بیمارانی توصیه میکنند هر ماه پوست خود را بررسی کنند. یکی از روشها گرفتن عکس از تمام بدن است.
- خالهای ملانوسیتیک مادرزادی: خالهای موجود از بدو تولد را خالهای ملانوسیتیک مادرزادی مینامند. افرادی که خالهای مادرزادی بزرگی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند. گاهی اوقات این خالها با جراحی برداشته میشوند بنابراین شانسی برای سرطانی شدن ندارند. انجام شدن یا نشدن جراحی برای آنها بستگی به اندازه، موقعیت و رنگ آنها دارد. در صورت برنداشتن خالها باید هر ماه توسط پزشک متخصص پوست معاینه شوند.
پوست روشن، کک و مک و موی روشن: خطر ملانوما برای پوستهای سفید خیلی بیشتر از پوستهای تیره است. پوستهای سفید با موی بلوند یا قرمز، چشم آبی یا سبز، یا پوست روشنی که کک و مک دارد یا به آسانی میسوزد، بیشتر در معرض خطر است.
سابقه خانوادگی ملانوما: خطر ملانوما در افرادی که یکی از بستگان درجه یک آنها (والدین، خواهر، برادر یا فرزندان) ملانوما دارند، بیشتر است. حدود ۱۰% افراد مبتلا به ملانوما سابقه خانوادگی بیماری را دارند. افزایش خطر ممکن است به علت سبک زندگی خانواده برای قرار گرفتن در معرض آفتاب، داشتن پوست روشن در خانواده، تغییرات ژنی خاص (جهشها) که در یک خانواده بوجود میاید یا ترکیبی از این عوامل.
داشتن سیستم ایمنی ضعیف: سیستم ایمنی به مبارزه با سرطانهای پوست و سایر اندامها کمک میکند. افرادی با سیستم ایمنی ضعیف (ناشی از بیماریهای خاص یا درمانهای پزشکی) به احتمال بیشتری به انواع سرطانهای پوست از جمله ملانوما مبتلا میشوند. به عنوان مثال، افرادی که اندام پیوندی دارند معمولا داروهایی مصرف میکنند که سیستم ایمنی را ضعیف میکند تا از پس زدن اندام پیوندی جلوگیری کند. انی کار خطر ملانوما را افزایش میدهد. افراد مبتلا به HIV، ویروسی که موجب ایدز میشود، اغلب سیستم ایمنی ضعیفی دارند و در معرض خطر ابتلا به ملانوما نیز هستند.
مسن بودن: ملانوما در افراد سن بالاتر بیشتر بوجود میآید اما این مورد در افراد جوانتر هم دیده میشود. در حقیقت ملانوما، یکی از شایعترین سرطانها در افراد جوانتر از ۳۰ (بخصوص زنان جوان) است. ملانومایی که خانوادگی باشد در افراد جوانتر هم ممکن است بوجود آید.
مرد بودن: تعداد افراد مبتلا به سرطان ملانوما در مردان بیشتر از زنان است که البته با توجه به سن متفاوت است. قبل از ۵۰ سالگی برای زنان بیشتر است و بعد از ۵۰ سالگی برای مردان بیشتر است.
گزرودرمان پیگمنتوسوم: گزرودرما پیگمنتوسوم یک بیماری ارثی نادر است که بر قابلیت سلولها برای ترمیم صدمه DNA، تاثیر میگذارد. افراد مبتلا به این بیماری خطر بالای ابتلا به ملانوما و سایر سرطانهای پوست را به هنگام جوانی دارند بخصوص در بخشهایی از پوست که در معرض آفتاب هستند.
پیشگیری
هیچ روش قطعی برای پیشگیری از ملانوما وجود ندارد. بعضی از عوامل خطر همچون سن، نژاد و سابقه خانوادگی را نمیتوان کنترل کرد.
- کاهش قرار گرفتن در معرض آفتاب: مهمترین راه برای کاهش خطر ملانوما حفاظت از خود در برابر اشعههای ماورابنفش است.
- قرار گرفتن در سایه: ایستادن در ساده یکی از بهترین روشها برای محدود کردن قرار گرفتن در معرض آفتاب است.
- پوشاندن پوست: اگر میخواهید در روزی آفتابی از خانه خارج شوید این چند گام را بخاطر داشته باشید؛ پوشیدن لباس مناسب. زدن ضد آفتاب روی پوست دست، صورت و نقاطی که بیرون هستند. پوشیدن کلاه و پوشیدن عینک برای حفاظت از چشمها و پوست اطراف آنها.
- اجتناب از استفاده از تخت برنزه و لامپهای ماورابنفش: بسیاری از افراد باور دارند که اشعه ماورابنفش تختهای برنزه بی ضرر است. این حقیقت ندارد. لامپهای برنزه کننده اشعه ماورابنفش ایجاد میکنند که موجب صدمه طولانی مدت به پوست است و میتواند منجر به سرطان پوست مرتبط باشد.
- حفاظت از کودکان در معرض آفتاب: کودکان بیش از سایرین نیاز به توجه دارند چون آنها زمان بیشتری را بیرون میمانند و راحتتر پوست آنها میسوزد. کودکان باید از خطرات قرار گرفتن در معرض آفتاب آگاه شوند تا خودشان بتوانند مراقبت کنند.
- توجه به خالهای غیر طبیعی: چک کردن پوست به طور منظم ممکن است هر خال جدید یا غیر طبیعی یا رشدهای دیگر و نشان دادن آنها به پزشک قبل از اینکه سرطانی شوند، خیلی به شما کمک میکند. اگر خال دارید، بسته به ظاهری که دارند، ممکن است پزشک از شما بخواهد که معاینه منظم انجام شود.
- اجتناب از ضعف سیستم ایمنی: داشتن ضعف سیستم ایمنی خطر سرطان ملانوما و انواع سرطان را افزایش میدهد. افراد مبتلا به عفونت ناشی از ویروس HIV و افرادی که به دلیل داشتن عضو پیوندی، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف میکنند باید بیش از سایرین مراقب باشند.
تشخیص
تستها و روشهای استفاده شده برای تشخیص ملانوما عبارتند از:
- معاینه: پزشک از بیمار راجع به سابقه پزشکی وی سوالاتی میپرسد و پوست را بررسی میکند تا به دنبال علائمی باشد که ملانوما را نشان میدهند.
- نمونه برداری از بافت برای تست (بیوپسی): برای تعیین اینکه آیا یک ضایعه پوستی مشکوک به ملانوم است، ممکن است پزشک برداشتن یک نمونه از پوست برای آزمایش را توصیه کند. این نمونه برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده میشود.
تعیین محدوده ملانوما
اگر ملانوما تشخیص داده شود، گام بعدی تعیین وسعت سرطان (مرحله بندی است). برای برآورد یک مرحله، پزشک این کارها را خواهد کرد:
- تعیین عمق: ضخامت ملانوم با بررسی دقیق آن در زیر یک میکروسکوپ و اندازهگیری با ابزار مخصوص، تعیین میشود. تعیین ضخامت به پزشک کمک میکند تا برای برنامه ریزی درمان تصمیم درستی بگیرد. در کل تومور ضخیمتر، جدیتر است. در مورد ملانوماهای نازکتر ممکن است فقط نیاز به جراحی بافت سرطانی و مقداری از بافت سالم اطراف آن باشد اما اگر ملانوما ضخیمتر باشد، پزشکان قبل از تعیین گزینههای درمان، تستهای اضافه را برای بررسی میزان گسترش سرطان، توصیه میکنند.
- اگر ملانوما به گرههای لنفاوی رسیده باشد: اگر این خطر وجود داشته باشد که سرطان به گرههای لنفاوی گسترش یافته باشد، پزشکان معمولا روشی را پیشنهاد میکنند که به عنوان نمونه برداری غده دیده بان شناخته میشود. به هنگام نمونه برداری غده لنفی دیده بان، رنگ داخل ناحیهای که ملانوما برداشته شده، تزریق میشود. رنگ به داخل غدد لنفاوی نزدیک جریان پیدا میکند. اولین غدد لنفاوی مورد استفاده در این ماده رنگی برداشته شده و از نظر سلولهای سرطانی مورد آزمایش قرار میگیرند. اگر این اولین غدد لنفاوی (غدد لنفاوی نگهبان) بدون سرطان باشند، احتمال زیادی وجود دارد که ملانوما از منطقهای که برای اولین بار کشف شده، فراتر نرفته باشد.
- توجه به علائم سرطان فراتر از پوست: برای افرادی که ملانومای پیشرفته دارند، ممکن است پزشکان تستهای تصویری شامل عکس رادیولوژی، سی تی اسکن و اسکن توموگرافی (PET) را توصیه میکنند. این آزمونهای تصویربرداری معمولا برای ملانومهای کوچکتر با خطر انتشار کمتر از سطح پوست توصیه نمیشوند.
عوامل دیگری هم ممکن است در تعیین خطر توسعه سرطان (متاستاز) استفاده شوند از جمله اینکه آیا پوست بالای آن منطقه زخم باز ایجاد کرده است (زخم) و چه تعداد سلول سرطانی تقسیم کننده (میتوز) هنگام مشاهده زیر میکروسکوپ پیدا شده است.
مرحله بندی سرطان ملانوما
سیستم مرحله بندی بر اساس سه نکته مهم است:
- وسعت تومور اصلی: بر اساس عمق گسترش سرطان و وسعت زخم ایجاد شده است.
- گسترش به غدد لنفاوی: آیا تا نزدیک غدد لنفاوی گسترش یافته است.
- متاستاز به نقاط دورتر: سرطان به گرههای لنفاوی یا اندامهای دورتر گسترش یافته باشد.
مرحله بندی سرطان ملانوما به صورت زیر است:
مرحله بندی AJCC | تشریح مرحله بندی ملانوما |
۰ | سرطان محدود به اپیدرم، خارجیترین لایه پوست است. به غدد لنفاوی یا به نقاط دوردست بدن گسترش نیافته است. این مرحله به نام ملانوما درجا نیز شناخته میشود. |
I | تومور بیش از ۲ میلی متر ضخامت ندارد و ممکن است زخم نشود. سرطان به غدد لنفاوی مجاور یا به نقاط دورتر بدن گسترش پیدا نکرده است. |
II | تومور بیش از ۱ میلی متر ضخامت دارد و ممکن است بیش از ۴ میلی متر باشد. ممکن است زخم شود یا نشود. سرطان به غدد لنفاوی مجاور یا به نقاط دورتر گسترش نیافته است. |
IIIA | تومور بیش از ۲ میلی متر ضخامت ندارد و شاید زخم نشده باشد. سرطان به ۱ تا ۳ سانتی متر گرههای لنفاوی میرسد اما در حدی کوچک است که تنها زیر میکروسکوپ دیده میشود. به بخشهای دورتر بدن هم گسترش نیافته است. |
IIIB | هیچ نشانه اولیهای از تومور وجود ندارد و:
· سرطان به غده لنفاوی رسیده است یا · به نقاط کوچکی نزدیک پوست رسیده است (تومورهای ماهوارهای) یا به کانالهای لنفاوی پوست اطراف تومور رسیده است (بدون رسیدن به گرههای لنفاوی نزدیک) به بخشهای دورتر بدن نرسیده است. |
یا | |
تومور بیش از ۴ میلی متر ضخامت ندارد و ممکن است زخم نشده باشد و:
· سرطان فقط به یک غده لنفاوی نزدیک رسیده است یا · به نقاط کوچکی از پوست نزدیک خود رسیده است (تومورهای ماهوارهای) یا به کانالهای لنفاوی پوست اطراف تومور (بدون رسیدن به غدههای لنفاوی نزدیک) رسیده است یا · به ۲ یا ۳ غده لنفاوی نزدیک خود رسیده است. به بخشهای دورتر بدن نرسیده است. |
|
IIIC | هیچ نشانهای از تومور اولیه وجود ندارد و:
· سرطان به ۲ غده لنفاوی یا بیشتر رسیده است حداقل یکی از آنها قابل مشاهده یا احساس است یا · به نقاط کوچکی از پوست مجاور (تومورهای ماهوارهای) یا به کانالهای لنفاوی پوست اطراف تومور میرسید و به غدههای لنفاوی نزدیک رسیده است. یا · به غدههای لنفاوی نزدیک رسیده است که با همدیگر تجمع کردهاند. به بخشهای دورتر بدن نرسیده است. |
یا | |
تومور بیش از ۴ میلی متر ضخامت ندارد و ممکن است زخم باشد یا نباشد و:
· سرطان به نواحی خیلی کوچک نزدیک پوست (تومورهای ماهوارهای) یا به کانالهای لنفاوی پوست اطراف تومور گسترش یافته است و تا نزدیکی غدههای لنفاوی رسیده است یا به گرههای لنفاوی نزدیک رسیده است که با هم تجمع یافتهاند. به بخشهای دورتر بدن نرسیده است. |
|
یا | |
تومور بیش از ۲ میلی متر ضخامت دارد اما نه بیش از ۴ میلیمتر و زخم شده است یا ضخیمتر از ۴ میلی متر است اما زخم نشده است.
سرطان به یک یا چند گره لنفاوی نزدیک رسیده است و یا به گرههای کوچک بسیاری نزدیک پوست رسیده است (تومورهای ماهوارهای) یا به کانالهای لنفاوی پوست اطراف تومور رسیده است. سرطان به بخشهای دور بدن نرسیده است. |
|
یا | |
تومور ضخیمتر از ۴ میلی متر است و زخم نشده است و:
· سرطان به ۱ تا ۳ گره لنفاوی نزدیک رسیده است که با همدیگر تجمع پیدا نکردهاند یا · به نواحی بسیار کوچک نزدیک پوست (تومورهای ماهوارهای) یا به کانالهای لنفاوی پوست اطراف تومور رسیده است و ممکن است به به نزدیکی ۱ گره لنفاوی نزدیک رسیده باشد یا نباشد. به بخشهای دورتر بدن نرسیده است |
|
IIID | تومور ضخیمتر از ۴ میلی متر و زخم شده است و :
· سرطان به ۴ گره لنفاوی نزدیک یا بیشتر رسیده است یا: · به گرههای لنفاوی نزدیک رسیده که با هم تجمع پیدا کردهاند. · به نواحی بسیار کوچکی از پوست نزدیک (تومورهای ماهوارهای) یا به کانالهای لنفاوی پوست اطراف تومور رسیده است و حداقل به گرههای لنفاوی نزدیک یا به گرههای لنفاوی رسیده است که با همدیگر تجمع پیدا کردهاند یا به بخشهای دورتر بدن نرسیده است. |
IV | تومور میتواند هر ضخامتی داشته باشد و زخم شده باشد یا نشده باشد. سرطان ممکن است به گرههای لنفاوی نزدیک رسیده باشد یا نرسیده باشد. به گرههای لنفاوی دورتر رسیده است یا به اندامهایی همچون ریهها، کبد یا مغز میرسد. |
درمان
بهترین روش درمان برای ملانوما بستگی به اندازه و مرحله سرطان، سلامت کلی و وضعیت شخصی شما دارد.
درمان برای ملانومای کوچک
درمان برای ملانوماهای مرحل اول معمولا شامل جراحی برای برداشتن ملانوما است. ملانومای نازک به هنگام نمونه برداری به طور کامل برداشته میشود و نیازی به درمان بعدی ندارد. در غیر اینصورت، جراح سرطان و همچنین مرز پوست طبیعی و یک لایه از بافت زیر آن را برمیدارد. برای افراد مبتلا به ملانومای مرحله اول، این تنها درمان مورد نیاز است.
درمان ملانوماهایی که فراتر از پوست منتشر شدهاند
اگر ملانوما فراتر از پوست رفته باشد، گزینههای درمان ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی تحت تاثیر: اگر ملانوما تا غدد لنفاوی نزدیک رفته باشد، جراح ممکن است گرههای مبتلا شده را بردارد. درمانهای دیگری هم قبل و بعد از جراحی توصیه میشود.
- ایمونوتراپی: ایمونوتراپی یک درمان دارویی است که به سیستم ایمنی کمک میکند تا با سرطان مبارزه کند. سیستم ایمنی بدن که علیه بیماری مبارزه میکند، ممکن است به سرطان حمله نکند؛ زیر سلولهای سرطانی پروتئینهایی تولید میکنند که به آنها کمک میکند خودشان را از سلولهای سیستم ایمنی پنهان کنند. ایمنی درمانی با مداخل با این فرایند، عمل میکند. ایمونوتراپی اغلب بعد از جراحی ملانومایی توصیه میشود که به غدد لنفاوی یا سایر بخشهای بدن منتشر شده باشد. وقتی ملانوما را نتوان با جراحی به طور کامل برداشت، درمانهای ایمونوتراگی ممکن است به طور مستقیم به داخل ملانوما تزریق شوند.
- درمان هدفگذاری شده: درمان با داروهای هدفمند بر ضعیف نقاط ضعف خاص موجود در سلولهای سرطانی متمرکز هستند. با هدف قرار دادن این نقاط ضعف، درمانهای دارویی هدفمند میتوانند سلولهای سرطانی را از بین ببرند. سلولهای ملانوم بعدا آزمایش میشوند تا ببینند آیا درمان هدفمند موثر بوده است یا خیر.
- پرتودرمانی: این درمان از پرتوهای با انرژی بالا همانند اشعه ایکس و پروتونها استفاده میکند تا سلولهای سرطانی را بکشد. اگر ملانوم تا غدههای لنفاوی رفته باشد، پرتو درمانی به سمت غدد لنفاوی هدایت میشود. از پرتو درمانی همچنین میتوان برای نواحی که با جراحی به طور کامل از بین نمیرود، استفاده کرد. برای ملانومی که به سایر مناطق گسترش مییابد، پرتو درمانی میتواند به تسکین علائم کمک کند.
- شیمی درمانی: شیمی درمانی از داروها برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میکند. شیمی درمانی به صورت تزریق داخل وریدی، به شکل قرص یا هر دو استفاده میشود بنابراین به سراسر بدن منتقل میشود.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز
منابع