اطلاعات تخصصی
موارد مصرف ریزیدرونات
مهارکننده بازجدب استخوان (بیس فسفونات).
الف- پیشگیری و درمان اوستئوپوروز بعد ار یائسگی
ب- بیماری پاژه
ج- اوستئوپوروز ناشی از مصرف گلوکوکورتیکوئید (در بیمارانی که میزان 7.5mg یا بیشتر از پردنیزون یا دیگر اکی والانت ها را در روز مصرف می کنند).
مکانیسم اثر ریزیدرونات
این دارو یک بیس فسفونات است که با اثر بر استئوکلاست ها یا پیش سازهای استئوکلاست مانع از تجزیه استخوان می شود؛ سرعت تجزیه استخوان را کم می کند در نتیجه به طور غیر مستقیم دانسیته استخوانی را افزایش می دهد.
فارماکوکینتیک ریزیدرونات
مصرف غذا روی میزان جذب اثر می گذارد در نتیجه دارو باید حداقل نیم ساعت قبل از صبحانه مصرف شود. دارو به میزان 24% به پروتئین های پلاسما متصل می شود. نیمه عمر اولیه دارو 1.5 ساعت و نیمه عمر نهایی آن 480 ساعت می باشد. 85% دارو از طریق ادرار و بقیه از طریق مدفوع دفع می شود
عوارض جانبی ریزیدرونات
*عوارض شایع (10%<):
قلبی عروقی: افزایش فشارخون
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد
پوستی: راش پوستی
گوارشی: بیماری گوارشی (سوراخ شدن، زخم یا خونریزی)، اسهال، تهوع، درد شکمی
ادراری تناسلی: عفونت مجاری ادراری
عفونی: عفونت
عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد مفاصل، کمردرد
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: ادم محیطی، درد قفسه سینه، آریتمی قلبی
سیستم اعصاب مرکزی: افسردگی، سرگیجه
غدد درون ریز و متابولیسم: افزایش هورمون پاراتیروئید، کاهش کلسیم خون، کاهش فسفات خون
گوارشی: سوء هاضمه، یبوست، استفراغ، گاستریت، رفلاکس، التهاب دوازدهه، التهاب زبان
ادراری تناسلی: هایپرپلازی خوش خیم پروستات، سنگ کلیه
ازدیاد حساسیت: علایم شبیه به واکنش فاز حاد (شامل تب، بیماری شبه آنفلونزا)
عفونی: آنفلونزا
عصبی، عضلانی و اسکلتی: آرتروپاتی، درد عضلانی، درد دست و پا، درد عضلات و استخوان ها، اسپاسم عضلانی
چشمی: آب مروارید
تنفسی: علائم شبه آنفلونزا، فارنژیت، رینیت، برونشیت، عفونت مجاری تنفسی فوقانی
تداخلات دارویی ریزیدرونات
*مشخصات کلی تداخلات:
– اتصال به کاتیون‌های چند ظرفیتی
– افزایش خطر خونریزی یا آسیب به مخاط دستگاه گوارش
– تشدید هیپوکلسمی
تداخلات رده X (پرهیز):
آنتاگونیست های گیرنده هیستامینی H2، مهارکنندگان پمپ پروتون
کاهش اثرات داروها توسط ریزیدرونات:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
کاهش اثرات ریزیدرونات توسط داروها:
فرآورده‌های حاوی کاتیون‌های چند ظرفیتی، مهارکننده‌های پمپ پروتون
افزایش اثرات داروها توسط ریزیدرونات:
دفراسیروکس
افزایش اثرات ریزیدرونات توسط داروها:
آمینو گلیکوزید ها، مهارکننده‌های آنژیوژنز (سیستمیک)، آنتاگونیست های گیرنده هیستامینی H2، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، مهارکننده‌های پمپ پروتون
تداخل با غذا:
مصرف غذا جذب دارو را کاهش می‌دهد (همچون دیگر بیس‌فسفونات ها)؛ با مصرف غذا میانگین فراهمی زیستی خوراکی دارو کاهش می‌یابد.
راهکار: قرص‌های سریع رهش حداقل 30 دقیقه قبل از مصرف اولین وعده غذایی یا مصرف هر نوشیدنی غیر از آب، با حداقل یک لیوان پر از آب (غیر از آب‌معدنی) مصرف شود. قرص‌های با رهش تأخیری ریزیدرونات، با حداقل یک لیوان آب، بلافاصله پس از صبحانه مصرف شود.
هشدار ها ریزیدرونات
-شکستن استخوان فمور در بیمارانی که بیس-فسفونات برای درمان یا جلوگیری از استئوپروز دریافت می کنند دیده شده است
-درد شدید و ناتوان کننده عضلات٬ استخوان و مفاصل بطور غیر شایع در طی درمان با بیس-فسفونات ها دیده شده است.
-ریسدرونات ممکن است سبب تحریک مخاط مری و معده شود. اختلال در بلع و بروز زخم در مری و معده متعاقب مصرف بیس-فسفونات ها دیده شده است.
نکروز استخوان آرواره ممکن است در بیماران مصرف کننده بیس – فسفونات اتفاق بیفتد. مخصوصا وقتی فرد تحت اعمال دندان پزشکی قرار گیرد
توصیه های دارویی ریزیدرونات
جهت درمان استئوپروز ناشی از گلوکوکورتیکوئیدها باید وضعیت هورمون های جنسی را قبل از درمان ارزیابی کرد و در صورت نیاز٬ جایگزینی هورمونی انجام شود.
-قبل از شروع درمان٬ کمبود کلسیم خون بیمار باید اصلاح گردد. خصوصا در بیماری پاژه باید بیمار قبل از شروع درمان مقادیر کافی کلسیم و ویتامین د۳ دریافت کند
-مصرف این دارو در بیماران با نارسایی شدید کلیه توصیه نمی گردد
