دیکلوفناک
زمان خواندن تقریبی مقاله : 5 دقیقه
دیکلوفناک
نام فارسی: دیکلوفناک
نام انگلیسی: Diclofenac
نام تجاری: کاتافلام، ولتارن، آلفن ایکس
گروه دارویی: داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
نمایش سه بعدی (کلیک نمایید)
میزان مصرف:
خوراکی: بسته به نوع بیماری، ۲۰۰-۱۰۰ میلیگرم از دارو همراه با غذا و یک لیوان آب مصرف میگردد.
تزریقی: تزریق در عمق عضلات سرین، در حالات حاد و بعد از جراحی به میزان ۷۵ میلیگرم در روز (یکبار و در حالات شدید دو بار در روز) و حداکثر دو روز انجام میشود. در کولیک حالبها ۷۵ میلیگرم تزریق میشود که در صورت لزوم ۳۰ دقیقه بعد تکرار میگردد.
شیاف: به میزان ۱۰۰ میلیگرم و معمولا در شب استعمال میشود.
کودکان: جهت درمان آرتریت روماتوئید نوجوانان در کودکان ۱۲-۱ ساله از راه خوراکی یا رکتال ۳-۱ میلیگرم بر کیلوگرم روزانه در نوبتهای متعدد است. جهت درمان درد پس از جراحی در کودکان ۱۲-۶ ساله به صورت رکتال با مقدار ۱mg/kg/day – 2mg/kg/day در نوبتهای منقسم حداکثر تا ۴ روز به کار میرود.
توضیحات دارو:
دیکلوفناک (Diclofenac) جهت رفع درد و التهاب استئوآرتریت، اسپوندیلیت آنکیلوزان، آرتریت نقرسی، اختلالات اطراف مفصل مانند بورسیت و تاندونیت، اختلالات بافت نرم و دردهای غیر روماتولوژیک مانند کولیت کلیه، دیسمنوره، میگرن و درد پس از اعمال جراحی به کار میرود. جذب دارو پس از مصرف خوراکی، رکتال و تزریق عضلانی سریع است. اگر چه این دارو جذب خوراکی مناسبی دارد ولی متحمل گذر اولیه کبدی میشود. بیش از ۹۹% آن به پروتئینهای پلاسما متصل میشود در کبد متابولیزه شده و متابولیتها از راه ادرار و صفرا دفع میشوند. نیمه عمر دارو حدود ۲-۱ ساعت است.
هشدارها و عوارض جانبی:
موارد منع مصرف: این دارو در صورت سابقه وجود واکنش آلرژیک شدید از قبیل آنافیلاکسی یا آنژیوادم ناشی از آسپرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا پولیپ بینی همراه با اسپاسم به علت مصرف آسپرین، بارداری و شیردهی، اختلالات خونریزیدهنده و ترمبوسیتوپنی منع مصرف دارد.
- در بیماران دچار زخم معده فعال، از مصرف خودداری شود. همچنین بیماران با سابقه زخم، بهتر است از مصرف این دارو پرهیز نموده و در صورت بروز صدمات معدهای-رودهای، مصرف آن قطع گردد.
- طی چند سال گذشته گزارشات متعددی از فلج ناشی از تزریق دیکلوفناک در کودکان زیر ۱۳ سال به مرکز ثبت و بررسی عوارض جانبی داروها ارسال شده است.
- در بیماران دچار اختلالات کلیه، کبد یا قلب، با احتیاط و با حداقل میزان ممکن به کار رود. در ضمن وضعیت عملکرد کلیه مرتبا کنترل گردد.
- این دارو در افراد پیر و همچنین افرادی که سابقه حمله آسم و حساسیتی دارند با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی: ناراحتی دستگاه گوارش نظیر تهوع، اسهال و گاهگاهی خونریزی و زخم ممکن است ایجاد گردد. عوارض دیگر شامل واکنشهای آلرژیک، به ویژه آنژیوادم، برونکواسپاسم و بثورات جلدی، همچنین سردرد، سرگیجه، گیجی، اختلالات شنوایی نظیر وزوز گوش و دفع خون در ادرار میباشد.
تداخلات دارویی: در مصرف همزمان با آنتیاسیدها احتمال کاهش جذب دارو وجود دارد و رعایت فاصله مصرف دو ساعته توصیه میشود. مصرف ایبوپروفن به همراه مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)، سبب معکوس نمودن اثر ضد فشار خون آنها گردیده و نیز خطر نارسایی کلیه و افزایش پتاسیم خون احتمالا افزایش مییابد. اثرات کاهنده فشار خون مدرها در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است کاهش یابد. اثر انسولین و داروهای پایینآورنده قند خون سولفونیل اوره، احتمالا به وسیله این دارو افزایش مییابد. مصرف همزمان با سیکلوسپورین خطر سمیت کلیوی را افزایش میدهد. دفع لیتیم و احتمالا متوترکسات به وسیله ایبوپروفن کاهش یافته و سمیت آنها افزایش مییابد. مهار تجمع پلاکت توسط این دارو در زخم و خونریزی گوارشی در بیمارانی که تحت درمان با داروهای ضد انعقاد یا ترومبولیتیک هستند، ممکن است خطرناک باشد. مصرف همزمان این دارو با آسپرین توصیه نمیشود. مصرف همزمان اسید والپروئیک با این دارو خطر بروز خونریزی را به دلیل تداخل در عملکرد پلاکتها افزایش میدهد.
نکات قابل توصیه:
- در صورت مصرف این دارو در درمان آرتریت، دوره درمان با این دارو بایسد کامل شود. جهت دستیابی به پاسخ مطلوب، ممکن است حداقل ۲ هفته زمان نیاز باشد.
- در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، اگر رژیم درمانی به صورت یک یا دو قرص در روز است، به محض به یادآوردن طی یک یا دو ساعت پس از نوبت فراموش شده، باید مصرف شود. اگر رژیم درمانی به صورت بیش از دو قرص در روز است، به محض به یاد آوردن، آن نوبت باید مصرف شده و از دو برابر کردن مقدار مصرف بعدی باید خودداری شود.
- هر گونه خونریزی غیر عادی مانند استفراغ خونی، خون در ادرار و خون در مدفوع را باید گزارش کرد.
- به منظور بررسی پیشرفت درمان در طول مصرف دراز مدت، مراجعه به پزشک ضروری است.
- از جویدن و یا خرد نمودن قرصهای آهستهرهش دارو خودداری شود.
- این دارو نباید بیش از مقدار تجویز شده مصرف شود.