دیابت بارداری نوعی دیابت است که در دوران بارداری ایجاد می‌شود. دیابت به این معنی است که گلوکز خون ( قند خون نیز نامیده می‌شود) بسیار بالا است. گلوکز بیشازحد در خون برای شما و جنینتان مفید نیست.
دیابت بارداری معمولاً در هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری تشخیص داده می‌شود. مدیریت دیابت بارداری می‌تواند به شما و جنینتان کمک کند تا سالم بمانید.
اگر دیابت دارید و قصد بچه دار شدن دارید، باید سعی کنید قبل از باردار شدن، سطح گلوکز خون خود را به محدوده مطلوب خود نزدیک کنید. ماندن در محدوده مطلوب قند خون در دوران بارداری، که ممکن است با زمانی که باردار نیستید متفاوت باشد، نیز مهم است. قند خون بالا می‌تواند در هفته‌های اول بارداری به جنین شما آسیب برساند.
اگر دیابت دارید و در حال حاضر باردار هستید، در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید تا برای مدیریت دیابت شما برنامه‌ای تهیه کند.
کار با تیم مراقبت‌های بهداشتی و پیروی از برنامه مدیریت دیابت می‌تواند به شما کمک کند بارداری سالم و کودکی سالم داشته باشید.
ما در این مقاله در دو بخش مجزا درباره دیابت در بارداری صحبت خواهیم کرد. بخش اول شامل کسانی است که در بارداری دچار دیابت شده‌اند و بخش دوم شامل کسانی از که قبل از بارداری هم دیابت داشته‌اند و حالا باید به‌طور ویژه‌تری دیابت‌شان را کنترل کنند. با ما همراه باشید و نظرات و تجربیات ارزشمندتان را در قسمت نظرات با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
بخش اول شامل موارد زیر است:
- دیابت بارداری چگونه می تواند بر جنین من تأثیر بگذارد؟
- دیابت بارداری چگونه می تواند بر مادر تأثیر بگذارد؟
- چه چیزی باعث دیابت بارداری می شود؟
- آزمایشات و تشخیص دیابت بارداری
- مدیریت و درمان دیابت بارداری
دیابت بارداری چگونه می تواند بر جنین تأثیر بگذارد؟
- سطح بالای گلوکز خون در دوران بارداری می‌تواند برای جنین مشکلاتی را ایجاد کند، مانند:
- زایمان زودرس
- وزن بالای جنین، که می‌تواند زایمان را دشوار کرده و به کودک شما آسیب برساند
- داشتن گلوکز خون پایین (که هیپوگلیسمی نیز نامیده می‌شود) درست پس از تولد نوزاد
- داشتن مشکلات تنفسی
اندام‌های کودک مانند مغز، قلب، کلیه‌ها و ریه‌ها در ۸ هفته اول بارداری شروع به شکل‌گیری می‌کنند. سطوح بالای گلوکز خون می‌تواند در این مرحله اولیه مضر باشد و می‌تواند احتمال نقص‌های مادرزادی مانند نقص قلبی، نقص مغز یا ستون فقرات را افزایش دهد.
قند خون بالا همچنین می تواند احتمال سقط جنین یا نوزاد مرده را افزایش دهد. همچنین سنگین بودن نوزاد باعث افزایش احتمال اضافه وزن و ابتلا به دیابت نوع ۲ در بزرگسالی می‌شود.
دیابت بارداری چگونه می تواند بر مادر تأثیر بگذارد؟
اگر دیابت بارداری دارید، احتمال ابتلا به پره‌اکلامپسی (preeclampsia) هم در شما بیشتر است. پره‌اکلامپسی شرایطی که در آن در نیمه دوم بارداری دچار فشار خون بالا و پروتئین بیشازحد در ادرار می‌شوید.
پره‌اکلامپسی می‌تواند در زندگی برای شما و کودکتان مشکلات جدی یا تهدیدکننده ایجاد کند. تنها راه درمان پره‌اکلامپسی زایمان است. اگر به پره‌اکلامپسی مبتلا هستید و به هفته ۳۷ بارداری رسیده‌اید، ممکن است پزشک بخواهد نوزادتان را زودتر به دنیا بیاورد. قبل از هفته ۳۷ ، شما و پزشکتان ممکن است گزینه‌های دیگری را برای کمک به رشد هر چه بیشتر کودکتان در قبل از تولد، در نظر بگیرید.
دیابت بارداری ممکن است شانس شما را برای داشتن سزارین افزایش دهد، زیرا ممکن است جنینتان بزرگ باشد. سزارین یک جراحی بزرگ است.
اگر دیابت بارداری دارید، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در مراحل بعدی زندگی شما بیشتر است. با گذشت زمان، داشتن گلوکز بیشازحد در خون می‌تواند باعث مشکلات سلامتی مانند رتینوپاتی دیابتی، بیماری قلبی، بیماری کلیوی و آسیب عصبی شود. بنابراین باید پیگیر انجام اقداماتی برای کمک به پیشگیری یا به تاخیر انداختن دیابت نوع ۲ باشید.
علائم دیابت بارداری چیست؟
معمولاً دیابت بارداری هیچ علامتی ندارد. اگر علائمی داشته باشید هم ممکن است خفیف باشند، مثلاً تشنگی بیشازحد معمول یا اجبار برای دفع ادرار بیشتر.
چه چیزی باعث دیابت بارداری می شود؟
دیابت بارداری زمانی رخ می‌دهد که بدن شما نتواند انسولین اضافی مورد نیاز در دوران بارداری را بسازد. انسولین، هورمونی که در لوزالمعده ساخته می‌شود، به بدن کمک می‌کند تا برای تامین انرژی از گلوکز استفاده کرده و به کنترل سطح گلوکز خون کمک می‌کند.
در طول بارداری، بدن شما هورمون‌های خاصی تولید کرده و تغییرات دیگری مانند افزایش وزن را تجربه می‌کند. به دلیل این تغییرات، سلول‌های بدن شما به‌خوبی از انسولین استفاده نمی‌کنند، وضعیتی که مقاومت به انسولین نام دارد. همه زنان باردار در اواخر بارداری مقداری مقاومت به انسولین دارند.
بدن اکثر زنان باردار می‌تواند برای غلبه بر مقاومت به انسولین، انسولین کافی تولید کنند، اما بدن برخی نمی‌تواند این کار را انجام دهد. این زنان به دیابت بارداری مبتلا می‌شوند.
اضافه وزن یا چاقی با دیابت بارداری مرتبط است. زنانی که دارای اضافه وزن بوده یا چاق هستند ممکن است در زمان بارداری مقاومت به انسولین داشته باشند. افزایش وزن بیشازحد در دوران بارداری نیز ممکن است یک عامل برای مقاومت به انسولین و دیابت بارداری باشد. داشتن سابقه خانوادگی دیابت، احتمال ابتلای فرد به دیابت بارداری را افزایش می‌دهد که نشان می‌دهد ژن‌ها در این بیماری نقش دارند.
آزمایشات و تشخیص دیابت بارداری
آزمایش دیابت بارداری معمولا بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ بارداری انجام می‌شود. اگر احتمال ابتلا به دیابت بارداری در شما زیاد باشد، ممکن است پزشکتان در اولین ویزیت بعد از بارداری آزمایش دیابت را برایتان تجویز کند.
پزشکان چگونه دیابت بارداری را تشخیص می دهند؟
پزشکان برای تشخیص دیابت بارداری از آزمایش خون استفاده می‌کنند. می‌توانید آزمایش چالش گلوکز، آزمایش تحمل گلوکز خوراکی یا هر دو را انجام دهید. این آزمایش‌ها نشان می‌دهند که بدن شما چطور از گلوکز استفاده می‌کند.
آزمایش چالش گلوکز
می‌توانید ابتدا آزمایش چالش گلوکز را انجام دهید. نام دیگر این آزمایش خون، آزمایش غربالگری گلوکز است. در این آزمایش یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی ۱ ساعت پس از نوشیدن مایع شیرین حاوی گلوکز خون شما را می‌گیرد. در این آزمایش نیازی به ناشتا بودن ندارید. اگر گلوکز خون شما بیشازحد بالا باشد – ۱۴۰ یا بیشتر – ممکن است لازم باشد برای آزمایش تحمل گلوکز در حالت ناشتا مراجعه کنید. اگر گلوکز خون شما ۲۰۰ یا بیشتر باشد، ممکن است دیابت نوع ۲ داشته باشید.
آزمایش تحمل گلوکز خوراکی (OGTT)
OGTT (مخفف Oral Glucose Tolerance Test) پس از حداقل ۸ ساعت ناشتا گلوکز خون را اندازه‌گیری می‌کند. ابتدا یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی خون شما را می‌گیرد. سپس مایعی حاوی گلوکز را می‌نوشید. برای تشخیص دیابت بارداری، نیاز است به‌مدت ۲ تا ۳ ساعت، هر ساعت یکبار خونگیری انجام شود.
سطوح بالای گلوکز خون در هر دو بار آزمایش خون یا یشتر – ناشتا، ۱ ساعت، ۲ ساعت یا ۳ ساعت – به این معنی است که شما دیابت بارداری دارید. ممکن است پزشک شما آزمایش OGTT را بدون انجام آزمایش چالش گلوکز توصیه کند.
مدیریت و درمان دیابت بارداری
بسیاری از زنان مبتلا به دیابت بارداری می‌توانند با پیروی از یک برنامه غذایی سالم و فعالیت بدنی، سطح گلوکز خون خود را کنترل کنند. برخی از زنان نیز ممکن است به داروهای دیابت نیاز داشته باشند.
از یک برنامه غذایی سالم پیروی کنید
تیم مراقبت‌های بهداشتی شما به شما کمک می‌کند تا با انتخاب‌های غذایی که برای شما و کودکتان مفید است، یک برنامه غذایی سالم داشته باشید. این برنامه به شما کمک می‌کند بدانید کدام غذاها را، چه مقدار و چه زمانی مثرف کنید. انتخاب‌های غذایی، مقدار، و زمان‌بندی مصرف آن‌ها برای حفظ سطح گلوکز خون شما در محدوده‌ی هدف، مهم هستند.
اگر به اندازه کافی غذا نمی‌خورید یا گلوکز خون شما خیلی بالا است، بدن شما ممکن است کتون بسازد. وجود کتون در ادرار یا خون به این معنی است که بدن شما برای انرژی مورد نیاز خود به جای گلوکز از چربی استفاده می‌کند.
ممکن است پزشک به شما توصیه کند که به‌صورت روزانه ادرار یا خون‌تان را از نظر کتون آزمایش کنید یا فقط زمانی که گلوکز خون‌تان بالاتر از حد معینی مثلا ۲۰۰ است این کار را انجام دهید. اگر سطح کتون خون‌تان بالا باشد، پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که نوع یا مقدار غذایی که می‌خورید را تغییر دهید. یا ممکن است لازم باشد زمان وعده‌های غذایی یا میان‌وعده‌ی خود را تغییر دهید.
فعالیت بدنی داشته باشید
فعالیت بدنی می‌تواند به شما کمک کند تا به سطح گلوکز خون مورد نظرتان برسید. اگر فشار خون یا سطح کلسترول شما بیشازحد بالا باشد، فعالیت بدنی می‌تواند در رسیدن به سطوح سالم به شما کمک کند. فعالیت بدنی همچنین می‌تواند استرس را کاهش دهد، قلب و استخوان‌های شما را تقویت کند و قدرت عضلانی را بهبود بخشد. فعالیت بدنی همچنین به کاهش شانس ابتلا به دیابت نوع ۲ در آینده کمک می‌کند.
با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود درمورد اینکه چه فعالیت‌هایی برای شما در دوران بارداری بهتر است صحبت کنید. ۳۰ دقیقه فعالیت در ۵ روز هفته را هدف‌گذاری کنید، حتی اگر قبل از بارداری فعالیت بدنی کمی داشته‌اید. اگر قبل از بارداری فعالیت بدنی داشته‌اید، به پزشک خود در این‌باره اطلاع دهید. از پزشک خود بپرسید که آیا ممکن است برخی از فعالیت‌های با شدت بالاتر مانند بلند کردن وزنه یا دویدن را همچنان ادامه دهید.
اندازه گیری سطح گلوکز خون در خانه
ممکن است تیم مراقبت‌های بهداشتی‌تان از شما بخواهد که برای بررسی سطح گلوکز خون‌تان از دستگاه اندازه‌گیری قند خون استفاده کنید. این دستگاه برای اندازه‌گیری سطح گلوکز خون از یک قطره کوچک خون که از انگشت گرفته می‌شود استفاده می کند. تیم مراقبت‌های بهداشتی شما می‌تواند نحوه استفاده از این دستگاه را به شما نشان دهد.
سطح مطلوب روزانه‌ی گلوکز خون برای اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری به‌صورت زیر است:
- قبل از غذا، قبل از خواب و در طول شب: ۹۵ یا کمتر
- ۱ ساعت بعد از غذا: ۱۴۰ یا کمتر
- ۲ ساعت بعد از غذا خوردن: ۱۲۰ یا کمتر
از پزشک خود بپرسید که چه اعدادی برای شما مناسب است.
تیم مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است از شما بخواهد که برای بررسی سطح گلوکز خون‌تان از دستگاه اندازه‌گیری قند خون استفاده کنید.
می‌توانید از یک سیستم الکترونیکی ردیابی قند خون در رایانه یا دستگاه تلفن همراه خود نیز استفاده کنید. هر بار که قند خون‌تان را بررسی می‌کنید نتایج را یادداشت کنید. سوابق قند خون شما می‌تواند به شما و تیم مراقبت بهداشتی‌تان کمک کند تصمیم بگیرید که آیا طرح مدیریت دیابت شما کارآمد است یا خیر. وقتی با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود وقت ویزیت دارید، ردیاب خود را همراه داشته باشید.
اگر رژیم غذایی و فعالیت بدنی کافی نباشد، درمان دیابت بارداری چگونه خواهد بود؟
اگر برای حفظ سطح گلوکز خون در محدوده مطلوب، دنبال کردن برنامه غذایی و فعالیت بدنی کافی نباشد، ممکن است به انسولین نیاز داشته باشید.
اگر نیاز به استفاده از انسولین داته باشید، تیم مراقبت‌های بهداشتی به شما نشان می‌دهد که چگونه به خودتان انسولین تزریق کنید. انسولین به جنین شما آسیبی نمی‌رساند و معمولاً اولین انتخاب به‌عنوان داروی دیابت بارداری است. محققان در حال بررسی بی‌خطر بودن قرص‌های متفورمین و گلایبورید (glyburide) برای دیابت بارداری هستند، اما مطالعات طولانی‌مدت بیشتری مورد نیاز است. درمورد اینکه چه درمانی برای شما مناسب استبا متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید.
پیشگیری از دیابت بارداری
شانس ابتلا به دیابت بارداری در شما بیشتر است اگر:
- اضافه وزن دارید
- قبلا دیابت بارداری داشته‌اید
- والد، برادر یا خواهر مبتلا به دیابت نوع ۲ داشته باشید
- پیش‌دیابت دارید، به این معنی که سطح گلوکز خون شما بالاتر از حد طبیعی است اما برای تشخیص دیابت به اندازه کافی بالا نیست
- دارای یک اختلال هورمونی به نام سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (که با عنوان PCOS نیز شناخته می‌شود) هستید.
اضافه وزن، سابقه خانوادگی یا داشتن پیش‌دیابت شانس ابتلا به دیابت بارداری را افزایش می‌دهد.
چگونه می توانم شانس ابتلا به دیابت بارداری را کاهش دهم؟
اگر به باردار شدن فکر می‌کنید و اضافه وزن دارید، می‌توانید با کاهش وزن اضافی و افزایش فعالیت بدنی قبل از بارداری، شانس ابتلا به دیابت بارداری را کاهش دهید. انجام این کارها می‌تواند نحوه استفاده بدن از انسولین را بهبود بخشده و به سطح گلوکز خون کمک کند تا نرمال بماند.
اگر باردار هستید، سعی نکنید وزن خود را کاهش دهید. برای اینکه کودکتان سالم باشد باید مقداری وزن اضافه کنید. با این حال، افزایش وزن بیشازحد و سریع ممکن است احتمال ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهد. از پزشک خود بپرسید که چقدر افزایش وزن و فعالیت بدنی در دوران بارداری برای شما مناسب است.
بعد از تولد نوزاد
شما باید حداکثر تا ۱۲ هفته پس از تولد نوزادتان آزمایش دیابت بدهید. اگر گلوکز خون شما همچنان بالا است، ممکن است دیابت نوع ۲ داشته باشید.حتی اگر گلوکز خون شما نرمال باشد، باز هم شانس بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ در آینده دارید. بنابراین باید هر ۳ سال یکبار آزمایش دیابت بدهید.
چگونه می توانم از دیابت نوع ۲ در مراحل بعدی زندگی پیشگیری کنم یا آن را به تعویق بیاندازم؟
شما می‌توانید کارهای زیادی برای پیشگیری یا به تاخیر انداختن دیابت نوع ۲ انجام دهید. در ادامه اقداماتی وجود دارد که درصورت ابتلا به دیابت بارداری باید انجام دهید:
- از نظر بدنی فعال‌تر باشید و غذاهای سالم را انتخاب کنید تا به وزن سالم برگردید.
- شیر دادن به نوزاد. شیردهی تعادل مناسبی از مواد مغذی را به کودک شما می‌دهد و به شما کمک می‌کند کالری بسوزانید.
- اگر نتایج آزمایش شما نشان می‌دهد که ممکن است به دیابت مبتلا شوید و اضافه وزن دارید، درمورد تغییراتی که می‌توانید برای کاهش وزن ایجاد کنید و کمک به ایجاد آن‌ها از پزشک خود بپرسید. ممکن است پزشک برای کمک به شما و پیشگیری از دیابت نوع ۲ مصرف داروهایی مانند متفورمین را توصیه کند.
شما می توانید برای پیشگیری یا به تاخیر انداختن دیابت نوع ۲ اقداماتی را انجام دهید و به سلامت فرزندتان کمک کنید.
چگونه می توانم به سلامت فرزندم کمک کنم؟
شما می‌توانید با نشان دادن نحوه انتخاب شیوه زندگی سالم به فرزندتان کمک کنید تا سالم باشد:
- داشتن فعالیت بدنی مناسب
- محدود کردن زمان تماشای تلویزیون و بازی‌های ویدیویی
- انتخاب غذاهای سالم
- حفظ وزن سالم
انتخاب‌های سالم به کل خانواده کمک می‌کند و می‌تواند فرزند شما را از چاق شدن یا ابتلا به دیابت در مراحل بعدی زندگی محافظت کند.
اگز قبل از بارداری دیابت داشته ام در زمان بارداری چگونه دیابتم را کنترل کنم؟
در بخش دوم مقاله به موضوعات زیر خواهیم پرداخت:
- دیابت من چگونه می تواند در دوران بارداری من را تحت تاثیر قرار دهد؟
- چه مشکلاتی ممکن است در دوران بارداری به دلیل دیابت من ایجاد شود؟
- اگر دیابت دارم چگونه می توانم برای بارداری آماده شوم؟
- در مورد آزمایش قند خون قبل و در طول بارداری
- چه آزمایشاتی سلامت کودک من در دوران بارداری را بررسی می کند؟
اگر دیابت دارید و قصد بچه دار شدن دارید، قبل از بارداری باید سعی کنید سطح گلوکز خون خود را به محدوده مطلوب نزدیک کنید.
دیابت من چگونه می تواند در دوران بارداری من را تحت تاثیر قرار دهد؟
تغییرات هورمونی و سایر تغییرات بدن در طول بارداری بر سطح گلوکز خون شما تأثیر می‌گذارد، بنابراین ممکن است لازم باشد نحوه مدیریت دیابت خود را تغییر دهید.حتی اگر سال‌ها دیابت دارید، ممکن است لازم باشد برنامه غذایی، روال فعالیت بدنی و داروهایتان را تغییر دهید. اگر از داروی خوراکی دیابت استفاده می‌کرده‌اید، ممکن است نیاز به مصرف انسولین داشته باشید. با نزدیک شدن به زمان زایمان، برنامه مدیریتی شما ممکن است دوباره تغییر کند.
چه مشکلاتی ممکن است در دوران بارداری به دلیل دیابت من ایجاد شود؟
بارداری می‌تواند برخی از مشکلات طولانی‌مدت دیابت مانند مشکلات چشمی و بیماری کلیوی را بدتر کند، به خصوص اگر سطح گلوکز خون‌تان خیلی بالا باشد.
شما همچنین شانس بیشتری برای ابتلا به پره‌اکلامپسی دارید (که گاهی اوقات توکسمی نیز نامیده می‌شود). پره‌اکلامپسی شرایطی است که فرد باردار در نیمه دوم بارداری دچار فشار خون بالا و پروتئین بیش‌از حد در ادرار می‌شود و می‌تواند برای شما و کودکتان مشکلات جدی یا تهدیدکننده زندگی ایجاد کند.
تنها راه درمان پره‌اکلامپسی زایمان است.اگر به پره‌اکلامپسی مبتلا هستید و به هفته ۳۷ بارداری رسیده‌اید، ممکن است پزشک بخواهد نوزادتان را زودتر به دنیا بیاورد. قبل از هفته ۳۷، شما و پزشکتان باید برای کمک به رشد هر چه بیشتر کودکتان قبل از تولد گزینه‌های دیگری را در نظر بگیرید.
در صورت داشتن دیابت چگونه می‌توانم برای بارداری آماده شوم؟
اگر دیابت دارید، تا حد امکان نگه داشتن قند خون در حد طبیعی، قبل و در طول بارداری، برای سالم ماندن و داشتن فرزندی سالم مهم است. انجام معاینات قبل و در طول بارداری، پیروی از برنامه غذایی دیابت، فعالیت بدنی طبق توصیه‌ی تیم مراقبت و در صورت نیاز مصرف داروهای دیابت به شما کمک می‌کند تا دیابت خود را مدیریت کنید. ترک سیگار و مصرف ویتامین‌ها طبق توصیه پزشک نیز می‌تواند به شما و کودکتان کمک کند تا سالم بمانید.
با تیم مراقبت های بهداشتی خود کار کنید
ملاقات منظم با اعضای یک تیم مراقبت‌های بهداشتی که در زمینه دیابت و بارداری متخصص هستند، تضمین می‌کند که شما و کودکتان بهترین مراقبت را دریافت می‌کنید. تیم مراقبت‌های بهداشتی شما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
یک پزشک متخصص در موضوع دیابت، مانند یک متخصص غدد درون‌ریز یا یک متخصص دیابت
- یک متخصص زنان و زایمان با تجربه در درمان زنان مبتلا به دیابت
- یک مربی دیابت که می‌تواند به شما در مدیریت دیابت کمک کند
- یک پرستار که مراقبت های دوران بارداری را ارائه می‌دهد
- یک متخصص تغذیه برای کمک به برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی
- متخصصانی که مشکلات مرتبط با دیابت مانند مشکلات بینایی، بیماری کلیوی و بیماری قلبی را تشخیص و درمان می‌کنند
- یک مددکار اجتماعی یا روانشناس برای مقابله با استرس، نگرانی و نیازهای روانی اضافی در بارداری
شما مهمترین عضو این تیم هستید، تیم مراقبت‌های بهداشتی شما می‌تواند به شما مشاوره تخصصی بدهد، اما این شما هستید که باید دیابت‌تان را هر روز مدیریت کنید.
انجام چک آپ
قبل از باردار شدن یا به محض اینکه متوجه شدید باردار هستید یک چکاپ کامل انجام دهید، این بررسی شامل موارد زیر است:
- فشار خون بالا
- بیماری چشم
- بیماری قلب و عروق خونی
- آسیب عصبی
- بیماری کلیوی
- بیماری تیرویید
بارداری می‌تواند برخی از مشکلات دیابت را بدتر کند. برای کمک به جلوگیری از این امر، تیم مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است توصیه کنند که درمان خود را از قبل بارداری تنظیم کنید.
سیگار نکشید
استعمال دخانیات می‌تواند شانس شما را برای داشتن نوزاد مرده یا نوزادی زودرس افزایش دهد. سیگار برای افراد مبتلا به دیابت به‌طور ویژه‌ای مضر است. سیگار کشیدن می‌تواند مشکلات سلامتی مرتبط با دیابت مانند بیماری چشم، بیماری قلبی و بیماری کلیوی را افزایش دهد.
اگر سیگار می‌کشید یا از سایر محصولات دخانی استفاده می‌کنید، آن را ترک کنید. برای اینکه مجبور نباشید به‌تنهایی این کار را انجام دهید، از متخصصان این حوزه کمک بگیرید.
به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید
اگر قبلاً به متخصص تغذیه مراجعه نکرده‌اید، قبل از بارداری باید به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید. متخصص تغذیه می‌تواند به شما کمک کند تا بدانید چه چیزی، چه مقدار و چه زمانی بخورید تا به وزن مناسب برسید یا قبل از رسیدن به بارداری در وزن سالم بمانید. شما و متخصص تغذیه، متناسب با نیازها، برنامه، اولویت‌های غذایی، شرایط پزشکی، داروها و فعالیت بدنیتان با هم یک برنامه غذایی تهیه می‌کنید.
در طول بارداری، برخی از زنان باید تغییراتی را در برنامه غذایی خود ایجاد کنند، مانند افزودن کالری اضافی، پروتئین و سایر مواد مغذی، با توجه به تغییر نیازهای غذایی‌تان باید در دوران بارداری هر چند ماه یکبار به متخصص تغذیه خود مراجعه کنید.
فعالیت بدنی داشته باشید
فعالیت بدنی می‌تواند به شما کمک کند به عدد گلوکز مورد نظر خود برسید. فعالیت بدنی همچنین می‌تواند به حفظ فشار خون و سطح کلسترول در محدوده سالم، کاهش استرس، تقویت قلب و استخوان‌ها، بهبود قدرت عضلانی و انعطاف‌پذیری مفاصل کمک کند.
قبل از باردار شدن، فعالیت بدنی را جزئی منظم از زندگی خود قرار دهید و در ۵ روز هفته ۳۰ دقیقه فعالیت مناسب داشته باشید. با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود درمورد اینکه چه فعالیت‌هایی برای شما در دوران بارداری بهتر است صحبت کنید.
از مصرف الکل اجتناب کنید
هنگام تلاش برای باردار شدن و در طول دوران بارداری باید از نوشیدن مشروبات الکلی خودداری کنید. الکل روی جنینتان هم تأثیر می‌گذارد و می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی مادام‌العمر در کودک شما منجر شود.
داروهای خود را تنظیم کنید
برخی از داروها در دوران بارداری بی‌خطر نیستند و باید قبل از بارداری مصرف آن‌ها را قطع کنید. درمورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، مانند داروهای کلسترول بالا و فشار خون بالا، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک می‌تواند به شما بگوید که کدام داروها را باید قطع کنید و ممکن است داروی دیگری که برای استفاده در دوران بارداری بی‌خطر هستند را تجویز کند.
پزشکان اغلب برای دیابت نوع ۱ و ۲ در دوران بارداری انسولین را تجویز می‌کنند. اگر در حال حاضر انسولین مصرف می‌کنید، ممکن است لازم باشد نوع، مقدار، یا نحوه و زمان مصرف آن را تغییر دهید.
ممکن است در سه ماهه اول بارداری به انسولین کمتری نیاز داشته باشید، اما احتمالاً با پیشرفت دوران بارداری به انسولین بیشتری نیاز خواهید داشت. با نزدیک‌تر شدن به موعد زایمان، نیاز انسولینی شما ممکن است دو یا حتی سه برابر شود. تیم مراقبت‌های بهداشتی به شما کمک خواهد کرد تا یک روال انسولینی که نیازهای در حال تغییر شما را برآورده کند ایجاد کنید.
مکمل‌های ویتامینی و مواد معدنی مصرف کنید
اسید فولیک ویتامین مهمی است که باید قبل و در طول بارداری برای محافظت از سلامت کودکتان مصرف کنید. شما باید حداقل یک ماه قبل از بارداری مصرف فولیک اسید را شروع کنید. شما باید مولتی‌ویتامین یا مکملی مصرف کنید که حاوی حداقل ۴۰۰ میکروگرم (mcg) اسید فولیک باشد. وقتی باردار شدید، این قمدار باید به روزانه ۶۰۰ میکروگرم برسد. از پزشک خود بپرسید که آیا باید ویتامین‌ها یا مواد معدنی دیگری مانند مکمل‌های آهن یا کلسیم یا مولتی‌ویتامین مصرف کنید یا خیر.
آزمایش قند خون قبل و در طول بارداری
اینکه باید چند وقت یکبار سطح گلوکز خون خود را در دوران بارداری بررسی کنید متغیر است. ممکن است لازم باشد در دوران بارداری آن‌ها را بیشتر از الان چک کنید. اگر قبل از بارداری نیازی به بررسی قند خون خود نداشتید، احتمالاً در دوران بارداری باید این آزمایش را شروع کنید.
از تیم مراقبت‌های بهداشتی خود بپرسید که هر چند وقت یکبار و در چه زمان‌هایی باید سطح گلوکز خون خود را چک کنید. مقدار مطلوب گلوکز خون شما در طول بارداری تغییر می‌کند. همچنین ممکن است تیم مراقبت‌های بهداشتی‌تان از شما بخواهد که اگر گلوکز خون‌تان خیلی بالا است، سطح کتون خود را نیز بررسی کنید.
در دوران بارداری، ممکن است لازم باشد سطح گلوکز خون خود را بیشتر از قبل چک کنید.
محدوده مطلوب گلوکز خون قبل از بارداری
وقتی قصد باردار شدن دارید، محدوده مطلوب گلوکز خون برای شما می‌تواند متفاوت از محدوده مطلوب قبلی باشد. از تیم مراقبت‌های بهداشتی خود بپرسید که چه محدوده‌ای برای شما مناسب است.
می‌توانید با استفاده از فرم My Daily Blood Glucose Record (PDF, 44 KB) سطح گلوکز خون خود را پیگیری کنید. همچنین می‌توانید از یک سیستم الکترونیکی ردیابی قند خون در رایانه یا دستگاه تلفن همراه خود استفاده کنید. هر بار که قند خون‌تان را چک می‌کنید، نتایج را یادداشت کنید. سوابق قند خون شما می‌تواند به شما و تیم مراقبت بهداشتی‌تان کمک کند تا تصمیم بگیرید که آیا طرح مدیریت دیابت شما کارآمد است یا خیر.
محدوده مطلوب گلوکز خون در دوران بارداری
محدوده مطلوب روزانه گلوکز خون برای اکثر زنان باردار مبتلا به دیابت به‌صورا زیر توصیه شده است:
- قبل از غذا، قبل از خواب و در طول شب: ۹۰ یا کمتر
- ۱ ساعت بعد از غذا: ۱۳۰ تا ۱۴۰ یا کمتر
- ۲ ساعت بعد از غذا خوردن: ۱۲۰ یا کمتر
از پزشکتان بپرسید که چه محدوده‌هایی برای شما مناسب است. اگر دیابت نوع ۱ دارید، محوده‌ی مطلوب شما ممکن است بالاتر باشد تا گلوکز خون پایین، که هیپوگلیسمی نیز نامیده می‌شود، ایجاد نشود.
آزمایش A1C
راه دیگر اینکه ببینید آیا به محدوده‌ی مطلوب خود رسیده‌اید یا خیر، انجام آزمایش خون A1C است. نتایج آزمایش A1C نشان‌دهنده میانگین سطح گلوکز خون شما در طول ۳ ماه گذشته است. بیشتر زنان مبتلا به دیابت باید قبل از باردار شدن، تا حد امکان A1C را نزدیک به نرمال (در حالت ایده آل زیر ۶.۵ درصد) مورد هدف قرار دهند. پس از ۳ ماه اول بارداری، مقدار مطلوب برای شما ممکن است به ۶ درصد برسد
این اهداف (مقادیر مطلوب) ممکن است با اهداف A1C که در گذشته داشته‌اید متفاوت باشد. پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا A1C مطلوبی که برای شما بهتر است را تعیین کنید.
سطح کتون
وقتی گلوکز خون شما خیلی بالاست یا به اندازه کافی غذا نمی‌خورید، ممکن است بدن شما کتون بسازد. وجود کتون در ادرار یا خون به این معنی است که بدن شما به جای گلوکز از چربی برای انرژی استفاده می‌کند. سوزاندن مقادیر زیادی چربی به جای گلوکز می‌تواند برای سلامتی شما و کودکتان مضر باشد.
با بررسی سطح کتون‌ها ار طریق آزمایش می‌توانید از مشکلات جدی در سلامتی‌تان جلوگیری کنید. ممکن است پزشک به شما توصیه کند به‌صورت روزانه ادرار یا خون خود را از نظر کتون آزمایش کنید یا زمانی که گلوکز خون شما بالاتر از حد معینی، مثلاً ۲۰۰ است این کار را انجام دهید.
اگر از پمپ انسولین استفاده می‌کنید، ممکن است پزشکتان توصیه کند زمانی که سطح گلوکز خون شما بالاتر از حد انتظار است، آزمایش کتون را انجام دهید. تیم مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به شما آموزش دهد که چگونه و چه زمانی ادرار یا خون‌تان را از نظر کتون مورد آزمایش قرار دهید.
درمورد اقداماتی که در صورت داشتن کتون باید انجام دهید با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است پزشک شما تغییراتی را در میزان انسولین مصرفی یا زمان مصرف آن پیشنهاد دهد. همچنین ممکن است در صورت نیاز به مصرف کربوهیدرات بیشتر، تغییر در وعده‌های غذایی یا میان‌وعده‌ها را توصیه کند.
ترجمه اختصاصی توسط داروباکس
منابع:
National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK), Gestational Diabetes, Last Reviewed May 2017
National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK), Pregnancy if You Have Diabetes, Last Reviewed January 2017
