خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید
لب
ستیریزین دارویی نیست که با آن آشنایی نداشته باشیم. احتمالا اکثر شما برای درمان علائم حساسیت فصلی یا حداقل برای خلاصی از آبریزش بینی یک بار از این دارو استفاده کرده‌اید. سیتریزین نوعی آنتی‌هیستامین است که برای درمان علائم آلرژی استفاده می‌شود. آیا پزشکتان این دارو را برای شما تجویز کرده‌است، اما دقیقا نمی‌دانید ستیریزین چیست؟ موارد مصرف سیتریزین چه هستند؟ برای خرید ستیریزین به نسخه نیاز است یا نه؟
در این مطلب با ما همراه باشید تا به این سؤال‌ها و دیگر سؤالات شما در مورد این دارو، موراد مصرف، عوارض جانبی، تداخلات دارویی و غیره آشنا شویم.
ستیریزین چیست و چه کاربردی دارد؟
نام تجاری داروی ستیریزین: زیرتک – Zyrtec
نام‌های رایج دارو: ستیریزین، سیتریزین، ستریزین
توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
داروی ستیریزین نوعی آنتی هیستامین یا داروی ضدحساسیت است که برای از‌بین‌بردن علائم آلرژی استفاده می‌شود. این علائم عبارتند از:
- آبریزش چشم
- آبریزش بینی
- خارش چشم و بینی
- عطسه
- کهیر
- خارش.
نحوه‌ی عملکرد سیتریزین چگونه است؟
عملکرد ستیریزین به شکل انسداد یک ماده طبیعی هیستامین است. هیستامین ماده‌ای است که بدن طی یک واکنش آلرژیک تولید می‌کند و باعث ایجاد علائم آلرژی و حساسیت می‌شود.
هشدار:
داروی ستیریزین از ایجاد کهیر یا حساسیت‌های جدی مثل شوک آنافیلاکسی جلوگیری نمی‌کند؛ بنابراین اگر پزشک شما اپی‌نفرین را برای درمان واکنش‌های آلرژیک تجویز کرده است، همیشه انژکتور اپی‌نفرین را همراه داشته باشید. از ستیریزین به جای اپی‌نفرین استفاده نکنید.
اشکال دارویی ستیریزین چیست؟
داروی سیتریزین در اشکال دارویی مختلف وجود دارد از جمله:
- قرص خوراکی
- قرص ستیریزین ۱۰ میلیگرم
- قرص ستیریزین ۵ میلیگرم
- شربت: شربت ستیریزین ۵ میلیگرم/میلی‌لیتر با حجم ۶۰ میلی‌لیتر
- کپسول سافت ژل ستیریزین ۱۰ میلیگرم
نام‌های رایج ستیریزین در بازار دارویی ایران چیست؟
- قرص رازوسیتریزین ۱۰ میلیگرم
- قرص فار-ستریزین ۱۰ میلیگرم
- قرص ستریکیم ۱۰ میلیگرم
- قرص آلرآف ۱۰ میلیگرم
- قرص ستریزین ۱۰ میلیگرم
- قرص ستیریزین ۱۰ میلیگرم
- قرص لتیزن 10 میلیگرم
- قرص ستیریزین هگزال ۱۰ میلیگرم
- قرص آپو سیتریزین 10 میلیگرم
- قرص ستریزین رازک 5 میلیگرم
- فرص ستیریزین 10 رازک
- قرص رینیزین 10 میلیگرم
- قرص ستریزین 10 میلیگرم
- شربت ستریزین ۵ میلیگرم/ ۵ میلی‌لیتر
- شربت سیتریزین دی پی ۵ میلیگرم/ ۵ میلی‌لیتر
- شربت ستریزین آی پی دی آی سی
- شربت رازوستریزین ۵ میلیگرم/ ۵ میلی‌لیتر
- شربت سیترازم لیتو 5 میلیگرم/ 5 میلی‌لیتر
- شربت ستیریزین 1میلیگرم/ میلی‌لیتر
- کپسول ستریژل ۱۰ میلیگرم
- کپسول ستری سافت ۱۰ میلیگرم
- کپسول آلراید ۱۰ میلیگرم
- کپسول آلراژل 10 میلیگرم
- سافت ژل ژلیزین 10 میلیگرم.
نحوه‌ی مصرف ستیریزین چیست؟
اگر دارو را بدون تجویز پزشک مصرف می‌کنید پیش از استفاده تمام اطلاعات روی بسته‌ی دارو را مطالعه نمایید. در صورتی که سوالی داشتید از دکتر داروخانه سوال کنید. اگر پزشک داروی ستیریزین را برای شما تجویز کرده‌است، حتما از دستورات پزشک پیروی فرمایید.
- می‌توانید از قرص‌های سیتریزین قبل یا بعد از غذا استفاده کنید.
- اگر از قرص سیتریزین جویدنی استفاده می‌کنید، قبل از قورت‌دادن قرص، آن را خوب بجوید.
- در صورتی که از قرص‌های سریع باز شونده استفاده می‌کنید اجازه دهید قرص به‌طورکامل حل شود و سپس آن را، با آب یا بدون آب، فرو دهید.
- اگر شربت ستیریزین را مصرف می‌کنید از پیمانه‌ی مخصوص استفاده کنید. از قاشق غذاخوری خانگی استفاده نکنید زیرا در این صورت نمی‌توانید دوز درستی را مصرف کنید.
- دوز مصرف داروی ستیریزین به سن، وضعیت بیماری، و پاسخ بدن شما به درمان بستگی دارد.
- توجه داشته باشید که دوز دارو را به طور خودسرانه افزایش ندهید و بیش از مقدار تعیین‌شده، دارو مصرف نکنید.
- اگر علائم آلرژی بهتر نشد و کهیرها پس از سه روز مصرف ستیریزین بهتر نشدند و علائم بیش از شش هفته دوام داشتند به پزشک متخصص آسم و آلرژی مراجعه کنید.
- در صورتی که وضعیت بیماری‌تان وخیم‌تر شد یا احساس کردید که به یک مشکل جدی پزشکی، مانند واکنش آلرژیک بسیار جدی یا آنافیلاکسی، مبتلا شده‌اید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
دوز مصرفی سیتریزین چقدر است؟
دوز مصرفی پیشنهادی:
- برای بزرگسالان و افراد بالای ۱۲ سال: ۱۰ میلیگرم یک بار در روز
- برای کودکان ۶ تا ۱۱ سال: ۵ میلیگرم سیتریزین دو بار در روز
- برای کودک ۲ تا ۵ ساله: ٢/۵ میلی گرم سیتریزین دو بار در روز.
دقت داشته باشید که دوز مصرفی دقیق شما را پزشکتان بر اساس شرایط شما تعیین می‌کند.
نکته بسیار مهم:
مصرف سیتریزین برای کودکان زیر ۲ سال مناسب نیست و توصیه نمی‌شود.
موارد مصرف ستیریزین چیست؟
همان‌طور که گفتیم این دارو برای درمان علائم آلرژی و حساسیت‌های فصلی استفاده می‌شود. از سیتریزین برای درمان موارد زیر استفاده می‌شود:
- علائم رینیت آلرژیک فصلی یا رینیت دائمی به ویژه تب یونجه یا رینیت وازوموتور
- کاهش علائم ناشی از آسم آلرژیک
- التهاب آلرژیک ملتحمه
- آنژیوادم
- عطسه
- تسکین علائم سرماخوردگی
- آبریزش چشم
- آبریزش بینی
- کهیر
- خارش.
عوارض جانبی ستیریزین چیست؟
درصورتی که پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی ستیریزین را مصرف کرده‌اند، عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند.
شایع ترین عوارض جانبی سیتریزین:
مصرف داروی ستیریزین ممکن است موجب خواب‌آلودگی شود. همچنین این امکان وجود دارد که با مصرف این دارو خصوصا در کودکان، معده درد به‌وجود بیاید. چنانچه هر کدام از این علائم برای مدت طولانی ادامه داشت یا وخیم‌تر شد به پزشک مراجعه کنید یا به دکتر داروخانه اطلاع دهید.
باقی عوارض شایع:
- خواب آلودگی
- خستگی
- خشکی دهان
- سردرد.
در صورت مشاهده‌ی هر گونه عوارض جانبی خطرناک از جمله مشکل در ادرار و ضعف جسمانی بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی جدی:
- افزایش تعداد ضربان قلب
- بی قراری
- تحریک پذیری
- بیش فعالی
- حالت تهوع
- سرفه
- یبوست
- کاهش ادرار
- بی نظمی ضربان قلب
واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی ستیریزین بسیار نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی مثل موارد زیر را تجربه کردید، سریعا از فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید:
- علائم پوستی
- خارش
- تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)
- گیجی شدید
- اختلال تنفسی.
با توجه به اینکه لیست عوارض کامل نیست، ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.
داروی ستیریزین نوعی آنتی‌هیستامین است که برای از‌بین‌بردن علائم آلرژی مثل آبریزش چشم، آبریزش بینی، خارش چشم و بینی، عطسه، کهیر و خارش استفاده می‌شود.
زمان مصرف سیتریزین به این موارد دقت کنید!
قبل از مصرف اگر به این دارو حساسیت دارید، این موضوع را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید. داروی ستیریزین ممکن است شامل ترکیبات غیرفعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. برای اطلاعات بیشتر با دکتر داروخانه صحبت کنید.
سابقه پزشکی:
اگر یکی از شرایط زیر را دارید حتما به پزشک اطلاع دهید، زیرا مصرف سیتریزین در این موارد باید با احتیاط باشد:
- انسداد گردن مثانه
- هيپرترفي پروستات
- احتباس ادرار
- گلوكوم
- حساسيت به آنتي‌هيستامين‌ها
- مشکل در دفع ادرار (برای مثال بیماری‌های ناشی از بزرگ‌شدن پروستات)
- بیماری‌های کلیوی
- مشکلات کبدی.
اگر از این دارو برای درمان کهیر استفاده می‌کنید و با علائم جدی دیگری مواجه شدید فورا به پزشک خود اطلاع دهید؛ زیرا ممکن است با نشانه‌هایی مواجه شوید که علائم بیماری‌های خطرناک دیگری هستند، مانند:
- کهیرهایی با رنگ‌های غیرمعمول
- کهیرهایی شبیه به کبودی
- تاول و کهیرهایی که خارش ندارند.
هشدارها:
- مصرف داروی سیتریزین ممکن است موجب گیجی و خواب‌آلودگی شما بشود. لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری دارند، تا زمانیکه در هوشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید.
- هنگام مصرف این دارو از خوردن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری جوآنا با پزشک خود صحبت کنید.
- با توجه به اینکه ممکن است شکل شربت این دارو حاوی قند باشد، در صورت ابتلا به دیابت، برای مصرف این دارو، با پزشک خود یا دکتر داروخانه مشورت کنید.
- قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی که مصرف می‌کنید را با پزشک یا دندانپزشک خود در میان بگذارید.
- اگر مبتلا به صرع هستید یا سابقه تشنج دارید قبل از مصرف ستریزین با پزشک خود مشورت کنید.
- در دوره مصرف سیتریزین باید سطح کراتین بدن در سالمندان، از ابتدا و در طول درمان مورد بررسی قرار بگیرد.
- برای مصرف داروی ستیریزین در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید.
- چنانچه باردار هستید فقط در صورت نیاز ضروری این دارو را استفاده کنید و در مورد فواید و مضرات آن از پزشک خود کمک بگیرید.
برای اطلاع از موارد مصرف، نحوه مصرف، عوارض و تداخلات دارویی این دارو بهتر است از سرویس مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید.
تداخلات دارویی ستیریزین چیست؟
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی ستیریزین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست؛ بنابراین لیست تمامی داروهای مصرفی خود را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید. درست است که بدون داشتن نسخه می‌توانید سیتریزین را از داروخانه تهیه کنید، اما بدون صلاح‌دید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی ستیریزین نکنید.
داروهای زیر ممکن است با داروی ستیریزین تداخل داشته باشد. در صورت مصرف این داروها، پزشک خود را مطلع سازید:
- داروهای دیگری که خواب‌آلودگی ایجاد می‌کنند (مخدرهایی که کاهنده‌ی سرفه یا درد هستند مثل کدئین و هیدروکدون)
- الکل
- ماری جوانا
- داروهای خواب‌آور یا ضد اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام و زولپیدم)
- شل کننده‌های عضلانی (مانند کاریزوپرودول و سیکوبنزاپرین)
- سایر آنتی‌هیستامین‌ها (مانند کلرفنیرامین و دیفن هیدرامین).
داروی سیتریزین حاوی ترکیباتی است که می‌تواند موجب خواب‌آلودگی شود. لذا برچسب تمامی داروهای خود را با دقت مطالعه بفرمایید و برای اطمینان بیشتر در طول مصرف دارو از پزشک خود سؤال کنید. همچنین می‌توانید از سرویس مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید.
آنتی هیستامین‌هایی که مصرف پوستی دارند، شامل کرم، پماد یا اسپری، می‌توانند با این دارو تداخل دارویی ایجاد کنند.
داروی ستیریزین شباهت بسیاری با هیدروکسی‌زین و لووستیریزین دارد. هنگام مصرف ستیریزین از این داروها استفاده نفرمایید.
همچنین داروی ستیریزین ممکن است با نتایج بعضی از آزمایش‌ها، مثل آزمایش‌های پوستی آلرژی، تداخل ایجاد کند و موجب نتیجه‌ی کاذب شود. در نتیجه کارکنان آزمایشگاه و پزشکتان را نسبت به مصرف این دارو آگاه کنید.
علائم اوردوز سیتریزین چیست؟
مصرف بیش از اندازه‌ی داروی ستیریزین ممکن است موجب بروز علائمی مانند خواب‌آلودگی شدید شود. همچنین در کودکان تغییرات روحی و روانی مانند بی‌قراری و کج‌خلقی پیش از خواب‌آلودگی مشاهده می‌شود. اگر با مصرف داروی ستیریزین دچار عوارضی جدی مانند بی‌هوش‌شدن یا مشکلات تنفسی شدید با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
سؤالات متداول شما
طبق روال همیشه در این قسمت از مطلب به سؤالات شما در رابطه با داروی سیتریزین می‌پردازیم.
اگر دوز مصرفی داروی ستیریزین را فراموش کردید، در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی، به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید، نیازی به مصرف دو برابر داروی ستیریزین نیست؛ فقط دوز مقرر را مصرف کنید.
برای نگهداری صحیح داروی دیفن ستیریزین آن را در دمای اتاق، به دور از حرارت و رطوبت و دور از دسترس کودکان قرار دهید. همچنین شربت ستیریزین را فریز نکنید و در حمام نگه ندارید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید.
بله این دارو در هر شکل دارویی اعم از قرص و شربت خواب آور است.
بهتر است از شربت یا قرص سیتریزین در بارداری استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک تشخیص دهد که برای مدیریت علائم خود به این دارو نیاز دارید. البته این دارو خطری برای جنین ندارد، اما باز هم بهتر است قبل از مصرف آن شرایط خود را به پزشک اطلاع دهید و با او در این مورد مشورت کنید.
بله این دارو برای کودکان هم تجویز می‌شود. دوز مصرفی برای کودکان ۶ تا ۱۱ سال، ۵ میلیگرم دو بار در روز است. کودکان ۲ تا ۵ ساله باید ٢/۵ میلی گرم سیتریزین دو بار در روز مصرف کنند.
همان‌طور که در طول مطلب هم گفتیم این دارو برای درمان علائم آلرژی مصرف می‌شود. علائمی مانند کهیر، خارش، آبریزش بینی و چشم، خارش بینی و چشم و غیره.
خیر. سیتریزین جزء داروهای غیراستروئیدی است. داروهای غیر استروئیدی همان‌طور که از اسمشان مشخص است کورتون یا همان استروئید را ندارند.
این دارو اعتیاد یا وابستگی دارویی ایجاد نمی‌کند و عوارض جانبی خاصی هم ندارد. البته در این مورد بهتر است با پزشکتان مشورت کنید. استفاده در طولانی مدت به صورت کلی توصیه نمی‌شود. بهتر است دلیل آلرژی را پیدا کنید و به صورت ریشه‌ای مشکل را حل کنید.
خیر. برای کاهش علائم عفونت ادراری بهتر است با متخصص اورولوژی مشورت کنید.
بیشترین مقدار مصرف ستریزین در روز نباید از ۱۰ میلی گرم بالاتر برود.
به صورت میانگین این دارو در کمتر از ۱ ساعت اثر خود را نشان می‌دهد و ممکن است اثر آن تا ۲۴ ساعت هم باقی بماند.
خیر. این دارو در افزایش یا کاهش وزن تاثیری ندارد.
سیتریزین و لوراتادین هر دو دارو ضدحساسیت هستند. اما ستیریزین عوارض جانبی کمتر و خواب آلودکی کمتری نسبت به دسته اول آنتی هیستامین ها ایجاد می‌کند.
خیر. این دارو هیچ تاثیر ثبت شده‌ای برای کاهش و یا درمان علائم کرونا نداشته است. چرا که این دارو یک آنتی هیستامین است و آنتی هیستامین خاصیت ضدویروسی ندارد.
سیتریزین برای تسکین علائم سرماخوردگی مانند سرفه کاربرد دارد.
نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
ستیریزین داروی آشنایی برای همه‌ی ماست. عموما زمانی به سراغ این دارو می‌رویم که دچار علائم آلرژی شده باشیم یا آبریزش بینی و چشم داشته باشیم. این داروی برای درمان علائم آلرژی و حساسیت‌های فصلی استفاده می‌شود. پس اگر با کهیر، خارش، آبریزش بینی، آبریزش چشم و غیره مواجه هستید، احتمال پزشک برای شما سیتریزین را تجویز خواهد کرد.
این دارو عوارض جانبی خاصی ندارد، شایع‌ترین عوارض ستیریزین، خواب‌آلودگی است. ستیریزین در سه شکل قرص خوراکی، شربت و کپسول نرم یا ژله‌ای موجود است. اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده باشد، احتمالا با شکل قرص سیتریزین 10 میلیگرم آن آشنا هستید. هرچند مصرف این دارو در شکل شربت هم رایج است، البته در کودکان.
برای اطلاعات بیشتر در مورد این دارو باید با متخصص آسم و آلرژی در داروباکس مشورت کنید. البته شما می‌توانید اطلاعات کلی در مورد این دارو را از مشاوره دارویی داروباکس با از پزشکان عمومی داروباکس هم دریافت کنید. در داروباکس می‌توانید با بهترین پزشکان برای تشخیص و درمان علائم خود آشنا شوید، به آنها به‌صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
داروباکس مراقب سلامتی شماست!
