داروی تگرتول (کاربامازپین) جز داروهای ضد تشنج است. مکانیسم اثر این دارو از طریق کاهش امواج عصبی در بدن که مولد تشنج و درد هستند است. کاربرد داروی تگرتول در کنترل و درمان انواع خاصی از تشنج با نام‌های تشنج جزئی، تشنج تونیک –کلونیک و نوع میکس آن است.
ما در این مقاله سعی خواهیم کرد که ضمن معرفی این داروی کاربردی به بررسی ویژگی‌ها، نحوه مصرف، عوارض جانبی و نکات مهم در مصرف آن بپردازیم.اطلاعات مهم در مورد داروی تگرتولجدای از مواردی که ذکر شد، از این دارو برای درمان دردهای عصبی مانند نورالژی عصب سه قلو(trigeminal neuralgia) و Tegretol همچنین برای درمان دردهای عصبی مانند نورالژی تریمینال و نورالژی گلوسوفارنژیال نورالژی (glossopharyngeal neuralgia) مورد استفاده قرار می‌گیرد
درصورت حساسیت شما به مصرف این دارو و یا سابقه اختلال و سرکوب در مغز استخوان شما و یا اگر شما داروهای مصرفی ضد افسردگی‌ای نظیر آمی تریپتلین، دسی پرامین، دوکسپین، ایمی پرامین یا نور تریپتلین مصرف می‌کنید، نباید این دارو را مصرف کنید.
در مورد تمام داروهای مصرفی، چه داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید و چه داروهایی که سابقه مصرف آنها را داشته‌اید به پزشک خود اطلاع دارید.
مصرف همزمان بعضی داروها با داروی تگرتول می‌تواند باعث افزایش یا کاهش سطح تگرتول در خون فرد مصرف کننده شده و متعاقباً باعث کاهش تاثیرگذاری این دارو و یا ایجاد عوارض جانبی در فرد شود. در مقابل تگرتول نیز می‌تواند سطح بعضی داروها را در خون بالاتر برده و از این طریق تاثیرگذاری و یا عوارض جانبی ناشی از مصرف آنها را بیشتر کند.
مصرف این داروها ممکن است باعث عوارض جدی نظیر مشکلات حاد خونی، بثورات خطرناک پوستی و یا واکنش‌های آلرژیک شود که ممکن است که جان فرد مصرف کننده این دارو را به خطر بیندازد. از این رو لازم است اگر دچار علائمی نظیر تب، ضعف و بی حالی غیر عادی، کبودی، خونریزی یا بثورات شدید پوستی شدید، فوراً با پزشک خود تماس گرفته و در این زمینه مشورت کنید.برخی از افراد، وقتی از داروهای ضد تشنج استفاده می‌کنند، دچار افکار خودکشی می‌شوند. بنابراین توجه داشته باشید که ممکن است دچار تغییرات روحی و خلق و خویی شوید و در این زمینه هوشیار باشید. هر گونه علائم جدید و یا بدتر شدن علائم قبلی خود را به پزشک اطلاع دهید.مصرف این دارو را بدون مشورت با پزشک متخصص قطع نکنید حتی اگر شما احساس بهبودی می‌کنید.اگر شما باردار هستید، مصرف این دارو را بدون مشورت با پزشک معالج خود شروع و یا متوقف نکنید.نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانیددرصورت حساسیت شما به مصرف این دارو و یا سابقه اختلال و سرکوب در مغز استخوان شما و یا اگر شما داروهای مصرفی ضد افسردگی‌ای نظیر آمی تریپتلین، دسی پرامین، دوکسپین، ایمی پرامین یا نور تریپتلین مصرف می‌کنید، نباید این دارو را مصرف کنید.همچنین اگر شما یک مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAO) را در ۱۴ روز گذشته مصرف کرده‌اید از این دارو استفاده نکنید. در صورت مصرف همزمان این داروهای با داروی تگرتول ممکن است که یک تداخل دارویی خطرناک رخ دهد.
لازم به ذکر است که مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز ( MAO) شامل ایزوکاربوکساید، لینزولید ، فنلزین، رزاژیلین، سلژیلین و ترانیل سیپرومین هستند.مصرف این دارو به خصوص در افرادی با نژاد آسیایی ممکن است باعث ایجاد راش‌های پوستی شدید و یا تهدید کننده زندگی در فرد مصرف کننده شود. از این رو ضروری است که قبل از مصرف این دارو، از فرد آزمایش خون گرفته شده و ایمنی مصرف این دارو و نداشتن عوارض جانبی بعد از مصرف مورد توجه کادر درمان قرار گیرد.اگر موارد زیر را دارید به پزشک خود اطلاع دهید:مشکلات قلبی – عروقیبیماری کبد یا کلیه؛گلوکوم؛پورفیری؛افسردگی، اختلال خلقی؛ یاافکار یا اقدام به خودکشی. در صورت باردار شدن به پزشک خود فوراً اطلاع دهید. به یاد داشته باشید که مصرف این دارو را بدون مشورت با پزشک معالج خود شروع و یا قطع نکنید. همچنین به دستورالعمل‌های پزشک در مورد مصرف داروهای ضد تشنج در این دوران دقت و عمل کنید. اگر چه مصرف این دارو ممکن است برای جنین که به دنیا نیامده آسیب زا باشد، اما وقوع تشنج و صرع در دوران بارداری می‌تواند هم برای جنین و هم مادر باردار مخاطره آمیز باشد. از این رو فواید پیشگیری از تشنج می‌تواند بیشتر از هزینه و اثرات جانبی ناشی از مصرف دارو بر روی جنین باشد.از جمله عوارض ناشی از مصرف این دارو کم کردن تأثیر قرص‌های پیشگیری از بارداری و یا ایمپلمنت ها است. با توجه به نکته‌ای که ذکر شد نیاز است که در کنار مصرف داروهای پیشگیری از بارداری از یک روش دیگر پیشگیری از بارداری مانند (کاندوم و یا دیافراگم) استفاده کنید.شما در طول مصرف این دارو نباید نوزاد شیرخوار خود را با شیرمادر تغذیه کنید. نحوه مصرف داروی تگرتولداروی تگرتول را دقیقاً همان‌طور که توسط دکتر شما تجویز می‌شود، مصرف کنید. راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و بر اساس آن عمل کنید. پزشک شما ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما را برای اطمینان از حصول بهترین نتایج، تغییر دهد. این دارو را در دوزهای بیشتر و یا کمتر از مقادیر توصیه شده، مصرف نکنید.این دارو را همراه با غذا مصرف کنید.هرگز فرم گسترده رهش این دارو را نشکنید، نجوید و این دارو را به صورت کامل مصرف کنید. اگر قادر به بلع کامل این دارو نیستید، به پزشک خود در این باره اطلاع دهید.سوسپانسیون( مایع) خوراکی این دارو را قبل از اندازه گیری و مصرف، تکان دهید. داروی مایع را با سرنگ دوز، و یا با یک قاشق‌های خاص اندازه گیری دوز و یا فنجان پزشکی، اندازه گیری کنید. اگر شما یک دستگاه دوز های اندازه گیری را نداشته باشند، از یک داروساز آن را درخواست کنید.میزان زمانی که نیاز است تا این دارو باعث بهبود علائم تشنج در بیمار شود،۴ هفته است.
از این رو باید این دارو را همان طور که پزشک معالج توصیه کرده مصرف کرد و در صورت مؤثر بودن در پیشگیری از بروز تشنج،سریعاً به پزشک اطلاع داده شود.در هنگام استفاده از این دارو، شما ممکن است که به چندین آزمایش احتیاج داشته باشید.این دارو باید در دمای اتاق بهدوراز گرما، رطوبت و همچنین نور خورشید نگهداری شود.علی رغم اینکه ممکن است احساس بهبودی کنید ولی به طور ناگهانی مصرف داروی تگرتول را متوقف نکنید، چون توقف ناگهانی مصرف این دارو ممکن است باعث بیشتر شدن تشنج در فرد مصرف کننده این دارو شود. پس نیاز است که توصیه‌های پزشک معالج خود را در کاهش تدریجی مصرف این دارو انجام دهید.چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.علائم مصرف بیش از حد این دارو ممکن است شامل خواب آلودگی شدید، تنفس ضعیف و یا کم عمق و همچنین از دست دادن هوشیاری باشد.در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟الکل یا نوشیدنی های الکلی ننوشید. مصرف الکل یا نوشیدنی‌های الکلی می‌تواند بعضی از عوارض جانبی این دارو را افزایش دهد.مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت، همراه با این دارو ممکن است باعث تداخل با اثر آن شود و در نهایت منجر به عوارض ناخواسته شود.در مورد استفاده از محصولات گریپ فروت با پزشک خود صحبت کنید و در هنگام مصرف این دارو از مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت خودداری کنید. تا زمانی که از تأثیر این دارو بر فعالیت‌های خود آگاه نشده‌اید، از رانندگی و فعالیت‌های خطرناک پرهیز کنید. مصرف این دارو ممکن است باعث مختل شدن هوشیاری و قدرت واکنش در فرد مصرف کننده این دارو شود.
نوشیدن الکل علاوه بر اینکه باعث افزایش در برخی از عوارض جانبی این دارو شده، همچنین می‌تواند خطر ابتلا به تشنج را افزایش دهد.مصرف این دارو باعث می شود که شانس ابتلای فرد به آفتاب سوختگی بالاتر رود. از این رو کسانی که این دارو را مصرف می کنند ، نیاز است که از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و یا دراز کشیدن بر روی تخت های برنزه کردن و حمام آفتاب (چه طبیعی و چه مصنوعی) اجتناب کند.
اگر به هر عنوان فرد مجبور بود که در معرض نور آفتاب قرار گیرد و در وقتی در خارج از منزل قرار دارد، لازم است که لباس محافظ بپوشد و از کرم ضدآفتاب (SPF 30 یا بالاتر) استفاده کند.عوارض جانبی داروی تگرتول اگر علائم واکنش آلرژیک به این دارو (نظیر کهیر، تنفس سخت و دشوار، تورم در ناحیه صورت یا گلو) یا یک واکنش شدید پوستی (تب، گلودرد، سوزش در چشم، درد بدنی، قرمزی و یا رنگ پریدگی پوست) که گسترش یافته و باعث تاول و پوست انداختن می‌شود را دارید، سریعاً به اورژانس پزشکی خبر داده و یا مراجعه کنید.در صورتی که بدن شما یک واکنش جدی نسبت به این دارو دارد که می‌تواند بر عملکرد و سلامت بسیاری از قسمت‌های بدن تأثیر بگذارد، از درمان‌های پزشکی استفاده کنید.
این علائم ممکن است عبارت باشند از: خارش پوست، تب، تورم غدد، علائم آنفولانزا، درد عضلانی، ضعف شدید، کبودی غیرمعمول، یا زرد شدن پوست یا چشم شما. بروز این علائم ممکن است تا چند هفته بعد از شروع استفاده از این دارو اتفاق بیفتد.هرگونه علائم جدید یا بدتر شدن در وضعیت شما مانند: تغییرات خلقی یا رفتاری، افسردگی، اضطراب، بی خوابی، و یا اگر احساس می‌کنید تحریک‌پذیر، آشفته، خصمانه، دارای رفتار تهاجمی، بی‌قراری، افسردگی شدید (ذهنی یا جسمی) ، یا افکار را در مورد خودکشی یا صدمه زدن به خودتان دارید، در این باره به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر موارد زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید:بروز بثورات پوستی که مهم نیست که شدت آنها خفیف باشد؛از دست دادن اشتها، احساس درد در قسمت فوقانی معده، ادرار تیره رنگ؛آهسته یا تندتر شدن ضربان قلب؛علائم ابتلا به کم خونی یا سایر مشکلات خونی مانند: تب، لرز، گلو درد، زخم دهان، خونریزی لثه، خونریزی بینی، رنگ پریدگی پوست ، کبودی، خستگی غیرمعمول، احساس سرگیجه یا تنگی نفس.
یاعلائم پایین بودن سطح سدیم در بدن مانند سردرد، سردرگمی و گیجی، ضعف شدید، احساس عدم آرامش، افزایش تشنج. عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است :سرگیجه، از دست دادن هماهنگی در حرکات بدن، وجود مشکلاتی در هنگام راه رفتن؛تهوع، استفراغ؛ یاخواب آلودگیاین یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید.
در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید. چه داروهایی داروی تگرتول را تحت تاثیر قرار می دهند؟گاهی اوقات مصرف داروهای خاصی ممکن است برای سلامت فرد مصرف کننده چندان خالی از خطر نباشد به صورتی مصرف بعضی از داروها ممکن است داروهای دیگری را تحت تأثیر قرار دهند یعنی ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی آن دارو و یا کمتر شدن تأثیر آن شوند.مصرف داروی تگرتول همراه با داروهای دیگر می‌تواند منجر به عوارض جانبی خطرناک و یا تهدیدکننده زندگی شود. قبل از مصرف یک قرص خواب، داروهای ضد درد تخدیری، داروهای تجویزی برای درمان سرفه، مصرف یک شل کننده (آرامش دهنده) عضلانی، یا داروهای مصرفی برای اضطراب، افسردگی، یا تشنج با پزشک خود مشورت کنید.مصرف همزمان بسیاری از داروها می‌تواند با مصرف این دارو تداخل ایجاد کند. این داروها شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات و داروهای گیاهی است. با پزشک خود در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی خود و یا داروهایی که شروع و یا متوقف کرده اید ، مشورت کنید. اطلاعات بیشتربه یاد داشته باشید که این دارو را به دور از دسترس کودکان نگه داری کرده و با فرد دیگری به خاطر عوارض احتمالی ناشی از مصرف یا مصرف نادرست آن به اشتراک نگذارید و این دارو را تنها زمانی مصرف کنید که توسط پزشک معالج برای شما تجویز شده باشد.منبع مقاله Drugs.comترجمه و تالیف اختصاصی توسط داروباکس
