تری فلوپرازی چیست؟
تری فلوپرازین از داروهایی است که بر روی سیستم عصبی اثر می گذارد و در درمان برخی اختلالات اعصاب مانند شیزوفرنی، اختلالات رفتاری و… تجویز می گردد.
در بعضی مواقع این دارو به عنوان آرامبخش در مواقع اضطراب، بی قراری یا شکاک شدن نسبت به دیگران و حملات افسردگی حاد تجویز می گردد. این دارو به یک دسته دارویی تعلق دارد به نام فنوتیازین ها.
همچنین یکی از اثرات جانبی این دارو اثر ضد استفراغ آن است که در بعضی از مواقع از این عارضه جانبی به عنوان اثر درمانی استفاده می شود.
پیش از شروع مصرف تری فلوپرازین
-در صورت سابقه ی حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه آن مانند کلرپرومازین، تیوریدازین، پرفنازین، فلوفنازین و یا هرداروی دیگر حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
-در صورت سابقه یا ابتلا به افسردگی شدید، بیماری خونی، بیماری مرتبط با سرکوب مغز استخوان، بیماری عروقی، ضربان نامنظم قلبی، افت فشار خون شدید، آنژین قلبی، فشار بالای چشم (گلوکوم)، تشنج، دیابت نوع دو، کلسترول بالا حتما به پزشک خود بگویید.
-در صورت بارداری، شیردهی یا قصد بارداری پزشک خود را مطلع نمایید.
-مصرف این دارو برای افراد مبتلا به اختلالات کبدی، مناسب نیست لذا قبل از شروع مصرف آزمایشات بالینی تجویز شده توسط پزشک را انجام دهید تا از مناسب بودن وضعیت کبدی و خونی شما برای شروع این دارو اطمینان حاصل شود.
-در صورتی که در خانواده نزدیکتان سابقه ی بیماری های مرتبط به انعقاد خون و تشکیل لخته های خونی وجود دارد به پزشک خود اطلاع دهید.
-در صورتی که از فرآورده های الکلی یا دخانیات استفاده می نمایید حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
-لیست کاملی از کلیه داروها (حتی داروهای بدون نسخه)، مکمل ها و فرآورده های گیاهی مصرفی خود را در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید تا از بروز تداخلات دارویی جدی که ممکن است با مصرف همزمان این دارو با سایر داروها ایجاد شود، جلوگیری گردد.
-مصرف همزمان این دارو با داروهای حاوی نیترات (مانند نیتروگلیسیرین) احتمال افت شدید فشار خون را افزایش می دهد.
-مصرف همزمان این دارو با سایر داروهای تضعیف کننده ی اعصاب، اثر تضعیف کنندگی این دارو ها را تشدید می نماید لذا پیش از شروع مصرف هرگونه داروی آرامبخش حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
نحوه صحیح مصرف تری فلوپرازین
-دارو را کاملا طبق دستور پزشک به مقدار گفته شده و در فاصله زمانی های مشخص شده مصرف نمایید و تا زمانی که پزشک توصیه نموده است مصرف دارو را ادامه دهید.
-مصرف این دارو همراه با شربت ها و داروهای ضد اسید معده، می تواند منجر به کاهش جذب این دارو شود و در صورت نیاز به مصرف همزمان آن ها حداقل بین مصرف این دارو و داروهای ضد اسید دو ساعت فاصله لازم است.
-در صورت عدم توانایی بلع قرص، می توانید آن را خرد کنید و در آب یا سایر مایعات فاقد کافئین حل نمایید.
-فرم تزریقی این دارو تنها در مرکز درمانی یا تحت نظر پزشک مصرف شود.
-قطع ناگهانی این دارو می تواند عوارض جدی و آزار دهنده ای در بر داشته باشد به همین خاطر قطع دارو تنها باید زیر نظر پزشک و به صورت تدریجی انجام شود.
-در صورت فراموشی یک نوبت مصرف این دارو، به محض یادآوری آن را مصرف نمایید اما اگر این دارو بیشتر از دو نوبت در روز برای شما تجویز شده است، در صورت فراموشی یک نوبت دارو، حداکثر تا یک ساعت پس از موعد مقرر شده می توانید آن را مصرف نمایید در غیر این صورت، نوبت فراموش شده را مصرف نکنید و نوبت بعدی را طبق برنامه ی سابق مصرف نمایید و از دو برابر نمودن مقدار دارو در یک نوبت جدا خودداری نمایید.
-پاسخ درمانی به این دارو معمولا پس از ۲ تا ۳ هفته پس از شروع درمان مشاهده می گردد. لذا تا زمانی که دارو اثر نماید، صبور باشید و مصرف منظم آن را تحت نظر پزشک خود ادامه دهید.
توصیه های مصرف تری فلوئوپرازین
-ممکن است در زمان مصرف این دارو احساس گرما یا سرمای ناگهانی کنید و تعریق بدنتان افزایش یابد. لذا در زمان هایی که دمای هوا خیلی بالا یا خیلی پایین است (هوای سرد یا گرم شدید) بیشتر مراقب خود باشید و تا جای ممکن در معرض هوای گرم خیلی شدید قرار نگیرید.
-در مدت مصرف این دارو، از مصرف فرآورده های الکلی خودداری نمایید. مصرف همزمان این دارو همراه با فرآورده های الکلی، اثر خواب آوری و گیجی این دارو را تا حد زیاد و خطرناکی می تواند افزایش دهد.
-در صورت مصرف غیر عمد دارو بیش از مقدار تجویز شده سریعا به یک مرکز درمانی یا پزشک خود مراجعه نمایید و بسته ی داروها را همراه تان ببرید. از علائم مسمومیت با این دارو می توان به مشکل در حرکت، افت فشار خون، گیجی و عدم تعادل اشاره کرد.
عوارض مهم تری فلوئوپرازین
-افت فشار خون وضعیتی و سرگیجه ناشی از آن در زمان مصرف این دارو شایع می باشد.
برای کاهش احتمال وقوع آن، از تغییر وضعیت ناگهانی بپرهیزید. (بطور مثال از حالت دراز کش ابتدا به حالت نشسته تغییر وضعیت دهید و پس از چند ثانیه به آرامی بلند شوید.)
-در صورت بروز علائمی مانند گلودرد، تب، خونریزی یا کبودی غیر معمول در نقاط بدن، لکه های پوستی قرمز، ضعف، لرزش، تغییر رنگ ادرار به رنگ تیره و درد و تکرر در دفع آن، زردی پوست یا چشم، اختلال در بینایی و روشن شدن مدفوع، حتما به پزشک خود مراجعه نمایید.
-در صورت گرفتگی عضلات گردن و یا بیرون زدگی زبان، حرکت غیر عادی لب ها، چشم، صورت و… حتما به پزشک خود مراجعه نمایید.
-خشکی دهان ناشی از این دارو با مصرف آدامس و آبنبات های بدون قند برطرف می شود.
-در صورت بروز یبوست یا اسهال در مدت درمان با این دارو، مایعات به مقدار کافی مصرف نمایید و در صورتی که ادامه دار شد، به پزشک خود مراجعه نمایید.
-در مدت درمان با این دارو، حساسیت بدن شما به نور بیشتر خواهد شد لذا از تماس با نور مستقیم خورشید تا جای ممکن خودداری نمایید و از فرآورده های ضد آفتاب و عینک دودی استفاده کنید.
-این دارو خواب آور می باشد لذا تا زمانی که اثر دارو کاملا برطرف نشده، از رانندگی و کار با وسایلی که نیاز به احتیاط دارند، خودداری نمایید.
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف تری فلوپرازین
در درمان اختلالات سایکوتیک مانند سایکوز و اضطراب کاربرد دارد.
مکانیسم اثر تری فلوپرازین
-آنتاگونیست برای گیرنده های D2 دوپامینرژیک مزولیمبیک در مغز؛ انتشار هورمون های هیپوتالاموس و هیپوفیز را کاهش می دهد.
فارماکوکینتیک تری فلوپرازین
پس از مصرف خوراكي جذب گرديده اما داراي متابوليسم عبور اول كبدي است . حداكثر غلظت پلاسمايي 4-2 ساعت پس از مصرف خوراكي ايجاد مي‌گردد . دارو به ميزان زيادي در كبد متابوليزه شده و عمدتاً‌از راه كليه دفع مي‌گردد. پيوند اين دارو به پروتئين‌هاي پلاسما بسيار زياد است.
منع مصرف تری فلوپرازین
اين دارو در صورت وجود بيماري قلبي، (كمي يا زيادي فشار خون) ضعف شديد CNS، كوما، سندرم مادرزادي QT طولاني، سابقه آريتمي قلبي و نقايص مادرزادی ژنتيكي كه سبب كاهش فعاليت ايزوآنزيم P4502D6شود، نبايد مصرف شود.
عوارض جانبی تری فلوپرازین
عوارض با درصد نامشخص:
قلبی عروقی: افت فشارخون، افت فشارخون وضعیتی
سیستم اعصاب مرکزی: کاهش آستانه تشنج، سرگیجه، اختلال در تنظیم دمای بدن، واکنش خارج هرمی (آکاتیزیا یا بی قراری حرکتی، دیستونی، علایم پارکینسون کاذب، دیس کینزی تاردیو یا حرکات مکرر غیرارادی)، سردرد، سندرم نورولپتیک بدخیم
پوستی: تغییر رنگ پوست (آبی خاکستری)، حساسیت پوست به نور، راش پوستی
غدد درون ریز و متابولیسم: تغییر در میل جنسی، تغییر میزان خونریزی قاعدگی، گالاکتوره، ژینکوماستی، افزایش قندخون، افت قندخون، افزایش وزن
گوارشی: یبوست، تهوع، درد معده، استفراغ، خشکی دهان
ادراری تناسلی: سختی در دفع ادرار، اختلال در انزال، تولید شیر، درد پستان، پریاپیسم، احتباس ادراری
هماتولوژی و انکولوژی: آگرانولوسیتوز، آنمی آپلاستیک، افزایش سطح ائوزینوفیل، آنمی همولیتیک، ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک (ITP)، لکوپنی، پان سیتوپنی (کاهش تمام سلول های خون)
کبدی: یرقان کلستاتیک، سمیت کبدی
عصبی، عضلانی و اسکلتی: لرزش
چشمی: تغییرات قرنیه، اختلالات لنز، رتینیت پیگمنتوزا (ورم رنگیزه ای شبکیه)
تنفسی: احتقان بینی
تداخلات دارویی تری فلوپرازین
– تشدید اثرات آنتی کولینرژیک
– تشدید اثرات تضعیف‌کننده CNS
– کاهش اثرات مرکزی هیستامین
– آنتاگونیست دوپامین
– تشدید اثرات خارج هرمی
– تشدید هایپرگلایسمی
– تشدید هایپرپرولاکتینمی (قوی)
– تشدید هیپودوپامینرژیک
– تشدید هایپوناترمی
– تشدید اثرات کاهنده فشارخون
– کاهش آستانه تشنج
– تشدید حساسیت به نور
تداخلات رده X (پرهیز):
آکلیدینیوم، آمینولوولینیک اسید (سیستمیک)، آمیسولپرید (خوراکی)، آزلاستین (نازال)، بروموپرید، برومپریدول، سیمتروپیوم، الوکسادولین، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، لووسولپیرید، متوکلوپرامید، اورفنادرین، اوکساتومید، اوکسوممازین، پارالدهید، پیریبدیل، پتاسیم کلراید، پتاسیم سیترات، روفناسین، ساکویناویر، سولپیرید، تالیدومید، تیوتروپیوم، اومکلیدینیوم
کاهش اثرات داروها توسط تری فلوپرازین:
مهارکننده‌های استیل کولین استراز، آمفتامین‌ها، داروهای ضد پارکینسون (آگونیست دوپامین)، داروهای معدی – روده‌ای (عوامل معده روده ای (پروکینتیک))، گوانتیدین، ایتوپراید، لووسولپیرید، نیتروگلیسیرین، پیریبدیل، کیناگولید، سکرتین
کاهش اثرات تری فلوپرازین توسط داروها:
مهارکننده‌های استیل کولین استراز، آنتی‌اسیدها، داروهای ضد پارکینسون (آگونیست دوپامین)، لیتیم، پیریبدیل
افزایش اثرات داروها توسط تری فلوپرازین:
الکل (اتیل)، آمی‌فامپریدین، آمینولوولینیک اسید (موضعی و سیستمیک)، داروهای آنتی کولینرژیک، آزلاستین (نازال)، بتابلاکر ها، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، سیمتروپیوم، کلوزاپین، تضعیف‌کننده‌های CNS، الوکسادولین، فلونیترازپام، گلوکاگون، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، آیوهگزول، آیومپرول، آیوپامیدول، مکیتازین، متوتری‌مپرازین، متیل‌فنیدات، متی‌روسین، میرابگرون، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پورفیمر، پتاسیم کلراید، پتاسیم سیترات، راموسترون، روفناسین، ساکویناویر، داروهای سروتونرژیک (با خطر بالا)، سولپیرید، سوورکسانت، تالیدومید، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی، تیوپنتال، تیوتروپیوم، توپیرامات، ورتپورفین، زولپیدم
افزایش اثرات تری فلوپرازین توسط داروها:
مهارکننده‌های استیل کولین استراز (مرکزی)، آکلیدینیوم، آلیزاپرید، داروهای ضد مالاریا، بتابلاکر، فرآورده‌های حاوی سم بوتولونیوم، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، بوپروپیون، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرال بتائین، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، دیوتترابنازین، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، اسکتامین، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، هیدروکسی‌زین، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، گیاه کاوا، لمبورکسانت، لیتیم، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، متوتری‌مپرازین، متیل‌فنیدات، متوکلوپرامید، متی‌روسین، میانسرین، مینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، اوکساتومید، اوکسوممازین، پرامپانل، پراملینتید، روفینامید، داروهای سروتونرژیک (با خطر بالا)، سدیم اکسیبات، تترابنازین، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول وکانابیدیول، تری‌مپرازین، اومکلیدینیوم
تداخلات با غذا:
ذکر نشده است.
هشدار ها تری فلوپرازین
. اين دارو در موارد زير بايد با احتياط فراوان مصرف شود:
الكلسيم حاد، ديسكرازي خونی، اسيب شديد مغزي، تصلب عروق مغزي، كاهش ذخيره قلبي مانند بي‌كفايتي دريچه ميترال، بي كفايتي عروق مغزي، فئوكروموسيتوم، بي كفايتي كليه، سندرم Reye، عيب كار كبد، سابقه حساسيت به هر يك از فنوتيازين‌ها.
2.بررسي حركت غيرطبيعي و مشاهده دقيق علائم اوليه ديسكينزي، به طور منظم در طول درمان ، بويژه در سالخوردگان و بيماراني كه مقادير زياد دارو دریافت می کنند، توصيه مي‌شود.
توصیه های دارویی تری فلوپرازین
1. دوره درمان با اين دارو بايد كامل شود. اين دارو نبايد بيش از مقدارتجويز شده مصرف شود.
2. براي حصول اثرات درماني مطلوب، ممكن است چند هفته زمان مورد نياز باشد.
3. در صورتي كه يك نوبت مصرف دارو فراموش شود، اگر رژيم درماني بصورت يك نوبت مصرف در روز باشد، به محض به ياد آوردن در همان روز، نوبت فراموش شده بايد مصرف شود. درغير اينصورت، از مصرف نوبت فراموش شده بايد خودداري شود. اگر رژيم درماني بصورت چند نوبت در روز باشد،به محض به يادآوردن طي يك ساعت ، آن نوبت بايد مصرف شود. در غير اين صورت از مصرف نوبت فراموش شده يا دوبرابر كردن مقدار مصرف بعدي بايد خودداري گردد.
4. قبل از قطع مصرف دارو، بايد به پزشك مراجعه شود. قطع تدريجي مصرف دارو ممكن است ضروري باشد.
5. از مصرف فرآورده‌هاي حاوي الكل و ساير داروهاي مضعف CNS با اين دارو بايد خودداري گردد.
6. در صورت نياز به هرگونه عمل جراحي يا درمان اورژانس، پزشك بايد از مصرف اين دارو آگاه گردد.
7. هنگام رانندگي يا كار با ماشين‌آلاتي كه نياز به هوشياري دارند، بايد احتياط نمود.
8. هنگام برخاستن ناگهاني از حالت خوابيده يا نشسته ، بايد احتياط نمود.
9. هنگام ورزش، در هواي گرم ياهنگام حمام آب گرم، به علت احتمال بروز شوك حرارتي بايد احتياط نمود.
10. اين دارو ممكن است سبب بروز خشكي دهان شود. در صورت تداوم خشكي به مدت بيش از دو هفته ، بايد به پزشك مراجعه نمود.
11. احتمال بروز حساسيت به نور با مصرف اين دارو وجود دارد. استفاده از عينك و لباس محافظت كننده ممكن است ضروري باشد.
