تری فلوئوپرازین: معرفی ویژگی ها، کارکرد، نحوه مصرف و عوارض جانبی

تری فلوئوپرازین یا تری فلوپرازین (Trifluoperazine)، یکی از داروهایی است که برای درمان بیماری‌های روان پریشی و جنون مورد استفاده قرارمی‌گیرد.این دارو جز دسته کلی داروهای خانواده فنوتیازین ها است. مکانیسم عمل این دارو از طریق تغییر در فعالیت‌هایی است که در مغز فرد مبتلا به روان پریشی اتفاق می افتد. همچنین از کاربردهای این دارو، استفاده برای درمان عارضه اضطراب (تشویش) و بیماری شیروفرنی (اسکیزوفرنی) است.همچنین این دارو ممکن است برای مقاصدی به‌جز موارد مورد استفاده در این راهنمای دارو استفاده شود. در این مقاله به بررسی نکات مهم و کلیدی در مورد این دارو، نحوه مصرف آن و اثرات جانبی احتمالی ناشی از مصرف آن خواهیم پرداخت.اطلاعات مهم در مورد داروی تری فلوئوپرازیناستفاده از این دارو برای درمان بیماری‌های در ارتباط با زوال عقل مورد تأیید نمی‌باشد. از عوارض استفاده از این دارو در افراد کهن سال بالا رفتن شانس خطر مرگ و میر در اثربیماری‌های در ارتباط با زوال عقل است.در ابتلای به بعضی از مشکلات جسمی نباید این دارو را مصرف کرد از جمله اینکه فرد مبتلا به مشکلات مربوط به سرکوب مغز استخوان، ابتلای به بیماری‌هایکبدی، بیماری‌های مربوط به گویچه‌های خونی، خواب آلودگی، تنفس آهسته (برادی پنه)، ضربان قلب ضعیف، کاهش هوشیاری (که ممکن است فرد در اثر مصرف الکل یا نوشیدنی‌های الکلی یا داروهایی که باعث خواب آلودگیمی‌شوند، به آن دچار شود) باشد. در این موارد باید از مصرف این دارو اجتناب شود و در صورت مصرف به پزشک یا روان پزشک خود در این باره اطلاع دهید.نکاتی که باید قبل از استفاده از تری فلوئوپرازین بدانیداگر به مصرف داروی تری فلوئوپرازین ( اعم از داروی تری فلوئوپرازین ۱ یا داریو تری فلوئوپرازین ۵) آلرژی دارید یا اگر به موارد زیر دچار هستید، نباید این دارو را مصرف کنید:سرکوب مغز استخوان،ابتلای به بیماری‌هایکبدی،بیماری‌های مربوط به گویچه‌های خونی،خواب آلودگی، تنفس آهسته (برادی پنه)، ضربان قلب ضعیف، کاهش هوشیاری (که ممکن است فرد در اثر مصرف الکل یا نوشیدنی‌های الکلی یا داروهایی که باعث خواب آلودگیمی‌شوند، به آن دچار شود).جدای از موارد فوق مصرف طولانی مدت (و همچنین بی رویه) این دارو می‌تواند منجر به اختلالات جدی دیگری در فرد شود. یکی از این موارد، اختلال حرکتی جدی که از خصوصیات این عارضه جانبی این دارو، این است که برگشت ناپذیر بوده و به درمان جواب نمی‌دهد. از نشانه‌های ابتلا به این بیماری می‌توان به حرکات غیر قابل کنترل و غیر ارادی عضلات بدن، لب‌ها، زبان، چشم‌ها، صورت، بازوها و پاها اشاره کرد.شدت علائم این اختلال رابطه مستقیمی با طول مدت درمان دارد، به این معنی که هرچه مدت درمان با این دارو بیشتر شده و فرد داروی تری فلوئوپرازین را مصرف کند، خطر ابتلای به این اختلال حرکتی جدی در او افزایش می‌باید. معمولاً شانس ابتلای به این عوارض جانبی این دارو در افراد سالمند و زنان بیشتر است.برای اطمینان از اینکه این دارو برای شما خطری را در پی ندارد، اگر موارد زیر را داشتید، با پزشک خود در این باره مشورت کنید:تومور مغزی؛بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا (هایپر تنشن)؛بیماری کلیوی؛انسداد در دستگاه گوارش (معده یا روده) شما؛سابقه ابتلای به سرطان سینه در گذشته یا ابتلا در زمان حال؛گلوکوم (آب سیاه)؛تشنج و یا صرع؛فئوکروموسیتوما (تومور غده فوق کلیوی)؛بزرگی پروستات یا مشکلات مربوط به مجاری ادراری؛ یااگر شما لیتیوم یا یک داروی رقیق کننده خون (وارفارین، کومادین، جانتوون) را مصرف می‌کنید.در حین مصرف این دارو اگر در معرض سرما، گرما زدگی و یا سموم کشنده حشرات قرار گرفتید در این زمینه به پزشک خود اطلاع دهید.مصرف داروی ضد روان پریشی (ضد جنون) در سه ماهه آخر بارداری می‌تواند باعث ایجاد مشکلات و عوارضی جدی در نوزاد تولد متولد شده مثل علائم ترک مصرف، ایجاد مشکلاتی در تنفس نوزاد، اخلال در تغذیه نوزاد، نق نق کردن، رعشه (ترمور) و شلی یا سفتی ماهیچه‌های بدن نوزاد شود. در مقابل در دوران بارداری در صورت توقف مصرف این دارو مادر باردار ممکن است دچار علائم ترک مصرف این دارو و یا مشکلات دیگری شود. پس اگر فرد در حین مصرف این دارو باردار شد، نباید بدون مشورت با پزشک یا روان پزشک مصرف این دارو را قطع کند.معلوم نیست که این دارو می‌تواند از طریق تغذیه با شیر مادر به نوزاد انتقال یابد و ممکن است به یک کودک شیرخوار آسیب برساند. هنگام دریافت این دارو نباید به کودک شیرخوار خود را با شیر مادر تغذیه کنید.قبل از اینکه این دارو را به کودکی که مریض است و دچار علائمی مثل تب یا علائم بیماری انفلوانزا است، نیاز است که با پزشک در این باره مشورت کنید.نحوه مصرف تری فلوئوپرازینراهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید.پزشک شما ممکن است گاهی اوقات دوز داروی شما را برای اطمینان از حصول بهترین نتایج، تغییر دهد.قبل از اینکه این دارو را به کودکی که مریض است و دچار علائمی مثل تب یا علائم بیماری انفلوانزا است، نیاز است که با پزشک در این باره مشورت کنید.در صورتی که مصرف این دارو باعث بهبود نشانه‌های مروبط به بیماری نشد و یا اینکه علائم بیماری بدتر شد در این زمینه به پزشک خود اطلاع دهید.این دارو را در دمای اتاق به دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.چه اتفاقی می‌افتد اگر شما یک دوز از این دارو را فراموش کنید؟اما به‌محض اینکه شما دوز فراموش‌شده را به یاد آوردید البته به شرطی که چندان دیرهنگام نباشد، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش‌شده اجتناب کنید. برای جبران دوز ازدست‌رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.نشانه‌های مصرف بیش از حد این دارو ممکن است از خشکی دهان گرفته تا یبوست، خواب آلودگی شدید، احساس بی قراری و آشفتگی، تغییرات در میزان ضربان قلب، خستگی و تشنج (صرع) باشد.در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟مصرف داروی ویوانس ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز دارد که به گوش باشید، هوشیار باشید.نشانه‌های مصرف بیش از حد این دارو ممکن است از خشکی دهان گرفته تا یبوست، خواب آلودگی شدید، احساس بی قراری و آشفتگی، تغییرات در میزان ضربان قلب، خستگی و تشنج (صرع) باشد.در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنید؟مصرف داروی تری فلوئو پرازین ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز به تمرکز دارد لازم است که هوشیار باشید.اجتناب از بلند شدن بیش از حد سریع از حالت نشسته یا وضعیت دراز کشیده، چون با این کار شما ممکن است احساس سرگیجه کنید. برای جلوگیری از سقوط به آرامی و با حوصله بلند شوید.یکی از نکاتی که در مورد تری فلوئوپرازین ( اعم از تری فلوئوپرازین ۱ یا تری فلوئوپرازین ۵) باید مورد توجه قرار گیرد این است که مصرف این دارو باعث می شود که شانس ابتلای فرد به آفتاب سوختگی بالاتر رود. از این رو کسانی که این دارو را مصرف می کنند ، نیاز است که از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و یا دراز کشیدن بر روی تخت های برنزه کردن و حمام آفتاب (چه طبیعی و چه مصنوعی) اجتناب کند. اگر به هر عنوان فرد مجبور بود که در معرض نور آفتاب قرار گیرد و در وقتی در خارج از منزل قرار دارد، لازم است که لباس محافظ بپوشد و از کرم ضدآفتاب (SPF 30 یا بالاتر) استفاده کند.عوارض جانبی داروی تری فلوئوپرازیناگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به داروی تری فلوئوپرازین مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید. اگر موارد زیر را داشتید، به پزشک خود اطلاع دهید :وجود حرکات غیرقابل کنترل ماهیچه در چهره فرد (جویدن لب، ملچ ملچکردن، چرت زدن، حرکات زبان، چشمک زدن یا حرکات بی اراده چشم)؛وچود حالت سختی در گردن، تنگی در گلو، وجود مشکل در هنگام نفشکشیدن و یا خوردن غذا؛احساس بی قراری، ترس یا هیجان زدگی؛ضعف ناگهانی یا بیماری، تب، لرز، گلودرد، تورم لثه‌ها، وجود زخم‌هایدردناک در دهان فرد، درد در زمان مصرف غذا، بروز راش و زخم‌هایپوستی، بروز علائم سرماخوردگی یا انفلوانزا در فرد، سرفه؛رنگ پریده بودن پوست، کبودی یا خونریزی ؛کاهش دید در شب، دوبینی آبریزش از چشم، افزایش حساسیت در هنگام مواجهه با نور؛تشنج ( به حالت سیاه در آمدن یا تشنج) ؛علائم بروز اختلالات کبدی مانند حالت تهوع، وجود درد در قسمت بالای معده، خارش، احساس خستگی، از دست دادن اشتها، ادرار تیره رنگ، مدفوع به رنگ رسی، زردی (زرد شدن پوست یا چشم‌ها)؛ یاواکنش‌های شدید سیستم عصبی شدید فرد مانند سفتی شدید عضلات، تب بالا، عرق کردن، سردرگمی و گیجی، ضربان قلب سریع یا ناهموار، رعشه (ترمور)، وجود حسی مثل اینکه شما ممکن است بیهوش شوید.عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است:سرگیجه، خواب آلودگی، احساس خستگی کردن؛تاری دید؛خشکی دهان، از دست دادن اشتها؛مشکلات خواب (نظیر بی خوابی)؛ضعف در ماهیچه‌های فرد؛خارش یا بروز بثورات پوستینداشتن دوره‌های قاعدگی؛ یاتورم یا وجود ترشحاتی از سینه فرد مصرف کننده این دارو.این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.چه داروهایی مصرف این دارو را تحت تاثیر قرار می دهند؟مصرف این دارو همراه با دیگر داروها ممکن است باعث عوارض جانبی ناشی از تداخل مانند ایجاد حالت خواب آلودگی و کند شدن تنفس (به رادیپنه) در فرد مصرف کننده این دارو شود که گاها می‌تواند برای فرد خطرناک بوده و باعث بروز مرگ در او شود. قبل از مصرف هرگونه از داروهایخواب آور، داروهای ضد درد، داروهای ضد سرفه، آرام بخش‌هایماهیچه‌ای (شل کننده‌های عضلانی) یا داروهای مصرفی برای کنترل و درمان بیماری‌های مانند اضطراب، افسردگی یا تشنج، با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.مصرف هم‌زمان بسیاری از داروها می‌تواند با مصرف این دارو تداخل ایجاد کند. این داروها شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات و داروهای گیاهی است. با پزشک خود در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی خود و یا داروهایی که شروع و یا متوقف کرده اید ، مشورت کنید.اطلاعات بیشتر در مورد داروی تری فلوئوپرازینعلاوه بر مواردی که در مطلب بالا گفته شد فراموش نکنید که این دارو را دور از دسترس کودکان قرار دهید، هرگز داروی خود را به خصوص بدون تجویز پزشک با شخص دیگری به اشتراک نگذارید چون این کار می‌تواند باعث ایجاد علائم گاها خطرناکی در فرد شود و علاوه بر این از این دارو فقط با تجویز پزشک استفاده کنید.منبع: drugs.comاین مقاله توسط داروباکس به صورت اختصاصی، ترجمه شده است.