بیماری کرونا نوعی عفونت و ابتلا به بیماری ناشی از تماس با ویروس کرونا است. ویروس کرونا یک نوع از ویروس‌های شایع است که موجب عفونت در بینی، سینوس‌ها یا بالای گلو می‌شود. اکثر کرونا ویروس‌ها خطرناک نیستند.

ویروس کرونا خانواده‌ای از ویروس‌ ها است که موجب بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی معمولی، سندرم تنفسی حاد (SARS) و سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) است. در سال ۲۰۱۹، نوع جدیدی از ویروس به نام کرونا ویروس ۲ (SARS-CoV-2) موجب شیوع بیماری در چین شد. این بیماری به نام بیماری کرونا ویروس ۲۰۱۹ (COVID-19) نامگذاری شد.

شایع‌ترین علائم بیماری کرونا

اکثر علائم بیماری کرونا شبیه به سرماخوردگی یا هر نوع عفونت دیگر دستگاه تنفسی فوقانی است مثل آبریزش بینی، سرفه، گلو درد و گاهی اوقات تب. در اکثر موارد شما متوجه نستید که بیماری کرونا دارید یا یک سرماخوردگی ناشی از نوع دیگر ویروس مثل رینو ویروس‌ها. نشانه‌ها و علائم عفونت کرونا ویروس جدید ممکن است ۱۴ روز پس از ابتلا ظاهرا شود و عمدتا شامل موارد زیر است:

تب بالای ۳۸ درجه است اما به ندرت به بالای ۳۹ درجه می رسد
سرفه خشک
تنگی نفس یا دشواری در تنفس

عفونت‌های ناشی از کرونا از خفیف تا شدید رده بندی می‌شود. این ویروس اگر منجر به سینه پهلو (پنومونی)، نارسایی تنفسی یا شوک سپتیک شود، کشنده خواهد بود. افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیش از سایرین در معرض خطر هستند. افراد مبتلا به سرطان و بیماری‌های خود ایمنی باید بیش از سایرین مراقب باشند تا به این بیماری مبتلا نشوند. در زیر بین علائم بیماری کرونا، آنفولانزا و سرماخوردگی مقایسه ای به صورت جدول انجام شده است:

با توجه به اینکه این بیماری مرتب در حال نمود ابعاد جدیدی از خود با ظهور علائمی ست که قبلا یا بروز نکرده و یا مورد توجه قرار نگرفته است، سازمان بهداشت جهانی به صورت مستمر علائم جدید این بیماری را اعلام می کند.

ویروس عامل بیماری کرونا چیست؟

کرونا ویروس‌ها نخستین بار در سال ۱۹۶۰ شناسایی شدند اما مشخص نیست منشا آنها چیست. اسم آنها به دلیل شکل تاج مانندشان انتخاب شده است. گاهی اوقات و نه همیشه، کرونا ویروسها می‌توانند انسان و حیوان، هردو را مبتلا کنند. اکثر کرونا ویروس‌ها به همان شیوه ویروسهای سرماخوردگی منتقل می‌شوند یعنی از طریق سرفه یا عطسه افراد مبتلا به عفونت، لمس دستها یا صورت فرد عفونی شده یا بوسیله لمس چیزهایی همانند دستگیره در که با افراد مبتلا به بیماری کرونا در تماس بوده‌اند.

تقریبا همه ما در طول زندگی خود حداقل یک بار مبتلا به عفونت کرونا ویروس شده‌ایم بخصوص در دوران کودکی. این عفونت در فصل پاییز و زمستان شایع‌تر است اما هر موقع از سال ممکن است بروز کنند.

موارد شدید شیوع کرونا ویروس‌هایی که در گذشته موجب بیماری شده‌اند شامل موارد زیر هستند:

سندرم تنفسی خاورمیانه‌ای (MERS): حدود ۸۵۸ نفر مبتلا به MERS از بین رفتند که نخستین بار در عربستان سعودی و بعدا در کشورهای در خاورمیانه، آفریقا، آسیا و اروپا ظاهر شد. در آوریل ۲۰۱۴، در آمریکا هم دو مورد یافت شد که هر دو از عربستان برگشته بودند. در می سال ۲۰۱۵ در کشور کره هم چند مورد سندرم تنفسی خاورمیانه وجود داشت که بیشترین موارد ابتلا به این سندرم خارج از شبه جزیره عربی بود.
سندرم تنفسی حاد (SARS): در سال ۲۰۰۳، ۷۷۴ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری از بین رفتند. این بیماری بیشتر در شرق آسیا و کشورهایی مثل مالزی و اندونزی کشته داده است.

علل ابتلا به بیماری کرونا

مشخص نیست که ویروس کرونای جدید چقدر مسری است. به نظر می‌رسد که در بین افرادی که تماس نزدیک دارند از فردی به فرد دیگر گسترش می‌یابد. این بیماری ممکن است توسط قطرات تنفسی منتشر شود که توسط شخص مبتلا به بیماری کرونا از طریق سرفه یا عطسه منتشر می‌شود.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که علائم بیماری کرونا را دارید و یا اخیرا با شخص مبتلا به این بیماری تماس داشته اید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اگر به شهرهایی مراجعه کردید که میزان شیوع در آنها بیشتر بوده است، حتما به پزشک مراجعه کنید. علائم خود را به صورت دقیق به پزشک اعلام کنید و در صورتی که اخیرا مسافرتی به شهرهای آلوده کشور داشته‌اید، به وی اطلاع دهید.

پیشگیری از بیماری کرونا

از آنجایی که هیچ واکسنی برای پیشگیری از عفونت کرونا ویروس تاکنون ساخته نشده است بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری است. شما می‌توانید خطر ابتلا به عفونت را با انجام چندین کار ساده، کاهش دهید. این دستورالعمل‌ها توسط سازمان بهداشت جهانی ارائه شده و دستورالعمل‌های استاندارد برای پیشگیری از ابتلا به عفونت ویروسهای تنفسی است:

شستن دست‌ها: دست‌هایتان را با آب باز شیر و صابون بشویید. برای اینکار کف دست‌ها، روی دست، بین انگشتان و زیر ناخن‌ها را به مدت ۲۰ ثانیه با آب و صابون بسایید سپس با آب روان شیر بشویید.
موقع سرفه یا عطسه دهان و بینی را با دستمال بگیرید سپس دستمال را در سطل زباله بیندازید و دست‌تان را بشویید. بهتر است که دستمال را در پلاستیکی دربسته گذاشته سپس در سطل آشغال بگذارید. این کار شما را مطمئن می‌کند که این ویروس از هیچ طریقی منتقل نخواهد شد. اگر موقع سرفه یا عطسه دستمال نداشتید داخل آرنج‌تان عطسه کنید چون آرنج در معرض تماس با سایر اشیا نیست.
ماسک تا حدی محافظت ایجاد می‌کند چون قطرات مایع را در خود نگه می‌دارد. البته ماسکها نمی‌توانند ذرات معلق کوچکتر را نگه دارند و از بافت ماسک عبور می‌کنند. توجه کنید در صورتی که از ماسک‌های استاندارد حاوی اتین بلو استفاده می‌کنید در صورت ابتلا به بیماری سمت آبی ماسک را به سمت بیرون بگذارید و در صورتی که بیمار نیستید سمت سفید ماسک به سمت بیرون باشد. به این ترتیب امکان شناسایی را به اطرافیان هم می‌دهید. CDC استفاده از ماسک برای افراد سالم را توصیه نمی‌کند و فقط در صورت کارشناس درمانی خود، از آن استفاده کنید.
تماس با مراکز درمانی در صورت داشتن علائمی همچون تب، سرفه و دشواری تنفس لازم است و شرح حال و سابقه سفر خود را با مسئول درمانی در میان بگذارید. موقع مراجعه به مرکز درمانی توجه کنید که با دیگران تماس نداشته باشید تا سایرین به بیماری مبتلا نشوند.
اگر اخیرا به چین، شهرهای آلوده ایران مثل قم و یا شمال کشور طی دو هفته اخیر سفر داشته‌اید، در خانه بمانید و از تماس با دیگران به مدت ۱۴ روز خودداری کنید. این به معنای نرفتن سرکار، نرفتن به مدرسه و مناطق عمومی است. در صورتی که به بیماری خود مشکوک هستید سایر اعضای خانواده را مطلع کرده و از تماس با آنها پرهیز کنید.
اگر از یک منطقه آلوده به خانه برگشته‌اید و تب، سرفه، ابریزش بینی، گلو درد یا دشواری تنفس دارید تا موعدی که پزشکتان توصیه کرده است، خانه را ترک نکنید.
همچنین سازمان بهداشت جهانی توصیه کرد از خوردن گوشت یا سایر اندامهای حیوانی نیم پز و یا با پخت کمتر از حد مناسب، خودداری شود.
از تماس با حیوانات و سطوحی که در مناطق عمومی مورد تماس قرار گرفته‌اند، حتی الامکان خودداری کنید. در صورت تماس داشتن با دستگیره درها و یا سایر اشیا در مکانهای عمومی، پس از رسیدن به خانه، بلافاصله دستهای خود را در بدو ورود به ترتیب گفته شده، بشویید.

شستشوی دستها در افراد مبتلا به بیماریهای پوستی

در مورد افرادی که دچار مشکلات پوستی هستند، استفاده مکرر از ضد عفونی کننده دست و شستشوی آن می‌تواند پروتئین‌ها را در لایه اپیدرم (لایه بالایی پوست) از بین ببرد که منجر به اختلال در محافظت پوستی و در نتیجه خطر عفونت شود. علاوه بر این صابونها می‌توانند تحریک خشکی و التهاب پوست را بیشتر کنند که به صورت پوسته پوسته شدن، پوست قرمز خارش دار، ظاهر می‌شود به خصوص در فضای بین انگشتان و روی قسمت برآمده بند انگشتان. برای اجتناب از چنین وضعیتی متخصصان پوست توصیه می‌کنند که از یک مرطوب کننده معمولی استفاده کنید.

افراد متبلا به مشکلات پوستی بیشتر در خطر صدمه پوستی هستند. این افراد بهتر است شستن دست را با یک مرطوب کننده که حاوی مواد ضد عفونی کننده است انجام دهند مثل کلرهگزیدین یا بنزالکونیوم کلراید. با این حال، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که ضدعفونی کننده دست حاوی این عناصر تسبت به ژل‌های دستی مبتنی بر الکل، اثر کمتری در از بین بردن ویروس دارند. علاوه بر مرطوب کننده، لازم است که دستها مرتب خشک شوند. به دو دلیل این کار باید انجام شود؛ نخست اینکه میکروبها بین دستهای مرطوب راحت‌تر منتقل می‌شوند. دوم اینکه آب خودش هم موجب خشک شدن پوست می‌شود چون به هنگام بخار شدن، روغن‌های طبیعی پوست را کاهش می‌دهد. در کل متخصصان وست برای این افراد دو گزینه را مطرح می‌کنند:

دست‌تان را با صابون یا با مرطوب کننده ضد عفونی کننده و آب بشویید سپس مرطوب کننده بزنید.
از یک ژل دست بر پایه الکل استفاده کنید سپس بعد از گذشت زمانی، کرم مرطوب کننده بزنید. استفاده از مرطوب کننده بلافاصله پس از ژل دست، اثرات ضد میکروبی ژل دست را از بین می‌برد.

تشخیص

اگر علائم بیماری کرونا را دارید، با پزشکتان تماس بگیرید. به وی در مورد مسافرت‌های خود طی دو هفته اخیر گزارش بدهید. برای تشخیص این بیماری از نمونه بزاق، مخاط بینی و یا گلو و حتی خون استفاده می‌شود.

درمان

تا کنون هیچ درمان پذیرفته شده‌ای برای مقابله با کووید ۱۹ وجود ندارد. درمان بر رفع علائم تمرکز دارد و عمدتا شامل موارد زیر است:

داروهای مسکن
شربت سرفه یا داروی سرفه
استراحت
جذب مایعات کافی

اگر پزشکتان تشخیص دهد که در خانه درمان خواهید شد، به شما دستورالعملهای خاصی از جمله قرنطینه شدن در خانه و دوری از اعضای خانواده تا حد امکان را خواهد داد و معمولا به مدت دو هفته قرنطینه در خانه انجام خواهد شد. در مورد افرادی که علائم شدید دارند، بهتر است که در بیمارستان تحت مراقبت باشند. ( از آخرین پیشرفتها در داروها و واکسنهای درمان کرونا باخبر شوید).

چرا بیماری کرونا از آنفولانزا بدتر است؟

در حال حاضر دانش کمی در مورد خطرات کرونا ویروس جدید یا همان عامل بیماری کرونا وجود دارد و تا زمانی که داده‌های علمی بیشتری به دست نیاید نمی‌توان در مورد آن نظر دقیقی داد. نرخ مرگ و میر در منطقه اصلی شیوع یعنی چین ۲% است. به عنوان مقایسه، آنفلولانزای فصلی به طور میزان مرگ و میر زیر ۱% را دارد و تصور می‌شود که سالانه در حدود ۴۰۰ هزار مرگ و میر بر اثر این بیماری در سطح جهان رخ می‌دهد. نرخ مرگ و میر بیماری سارس بیش از ۱۰% بود. البته بعدها در مورد آمار ارائه شده توسط چین از سوی دکتر کیانوش جهانپور سخنگوی سابق وزارت بهداشت ایران و مدیر کل روابط عمومی این وزارتخانه با ارائه ادعایی مبنی بر «شوخی تلخ» تشکیک صورت گرفت که در آن زمان از سوی عده ای این ادعا مورد هجمه قرار گرفت چون با توجه به قرنطینه سفت و سخت انجام شده در ووهان و انجام کلیه تمهیدات لازم این آمار درست به نظر می رسید اما بعدها دکتر جهانپور در مصاحبه با روزنامه جام جم گفت: در نشست خبری به سوال خبرنگاران درباره این که چین به سرعت بیماری را کنترل کرده بود و آماری کمتر از کشورهای اروپایی داشت، جواب دادم که من خدشه‌ای به بخشی از آمار چین وارد می‎دانم. با شوخی تلخ این نکته را گفتم و بعد از پنج روز، چین آمار مرگ‌ومیر را تصحیح کرد و ۵۰ درصد آمار ووهان و ۳۵درصد آمار کل کشور را افزایش داد. این نشان می‌دهد که خود چینی‌ها هم به این موضوع واقف بودند و آن را اصلاح کردند.

تا به امروز نرخ ابتلا به بیماری کرونا ۶% و نرخ مرگ و میر ناشی از این بیماری ۱% از سوی سازمان بهداشت جهانی اعلام شده است.

واکسن کرونا

پژوهشگران در حال تلاش برای ساختن واکسن کرونا ویروس به روشهای مختلفی هستند از جمله:

واکسن ویروس کامل
واکسن زیر واحد پروتئین نوترکیب
واکسن آنتی بادی
واکسن اسید نوکلئیک

در زیر این روشها به تفصیل شرح داده خواهد شد.

واکسن بدست آمده از ویروس کامل

واکسن ویروس کامل از شکلهای تضعیف شده یا مرده ویروس استفاده می‌کند که موجب بیماری می‌شود. آنها می‌توانند در طولانی مدت در ایجاد ایمنی موثر باشند اما این خطر وجود دارد که در برخی از افراد به خاطر واکسن علائم بیماری ایجاد شود. گزارشها حاکی از آن است که محققان دانشگاه هنگ کنگ روی این نوع واکسن کار می‌کنند.

واکسن زیر واحد پروتئین نوترکیب

واکسنهای زیر واحد پروتئین نوترکیب خطر ایجاد عفونت در افراد واکسن شده را ایجاد نمی‌کنند چون حاوی پاتوژن زنده (عامل بیماری زا) نیستند. پژوهشگران در حال بررسی هستند که ایا می‌توانند یک واکسن زیر واحد پروتئین نوترکیب ایجاد کننده پروتئینی به نام اسپایک (-S) را هدف قرار دهد. کرونا ویروس جدید از پروتئین S برای اتصال و عفونت سلولها استفاده می‌کند. نواواکس داروهای زیستی، دانشگاه کوئیزلند و یک کنسرسیوم به سرپرستی بیمارستان کودکان تگزاس برای تهیه واکسن در حال استفاده از این روش برای تهیه واکسن کرونا ویروس هستند.

واکسن آنتی بادی

پژوهشگران دیگر در حال بررسی این هستند که آیا می‌توانند با استفاده از آنتی بادی‌های بدست آمده از شیوع ویروس که در سال ۲۰۰۲ شروع شده بود، واکسن بسازند. سارس شباهتیهای بسیار زیادی به کووید ۱۹ دارد چون آنها بوسیله ویروس کرونا ایجاد می‌شوند. دانشمندان تا کنون نشان داده‌اند که آنتی بادی‌هایی که ویروس ایجاد کننده سارس را خنثی می‌کند می‌تواند کرونا ویروسی که سلولها را عفونی می‌کند، در مطالعات آزمایشگاهی محدود کنند.

واکسن نوکلئیک اسید

واکسن نوکلئیک اسید ماده ژنتیکی همانند DNA یا RNA را داخل میزبان زنده تزریق می‌کنند. سلولهایی که حاوی نوکلئیک اسید جدید هستند بعد پروتئین‌هایی می‌سازند که در DNA یا RNA کدگذاری شده‌اند و به سیستم ایمنی بدن ارائه می‌شوند. اگر چه این فرایند پیچیده است اما واکسن اسید نوکلئیک سیستم ایمنی را قادر می‌سازد که با پاتوژنهای خاصی مبارزه کند. استفاده از اسیدهای نوکلئیک مثل DNA یا RNA برای ایجاد ایمنی، روشی امیدوار کننده است اما این روشی است که تاکنون فقط در دامپزشکی مورد استفاده قرار گرفته است. البته پژوهشگران می‌گویند که سه موسسه در حال تحقیق برای ارائه واکسن ویروس کرونا با استفاده از این روش هستند.

چه موقع واکسن آماده می‌شود

اینکه چه مدت زمانی طول می‌کشد که طرحهای ساخت واکسن کرونا به سرانجام برسد بستگی به این دارد که شخصی که در حال ساخت آن است دانشمند است یا سیاستمدار یا یک تاجر. سیاستمداران و تولید کنندگان هرد دو می‌گویند که واکسن کرونا ویروس در عرض چند ماه قابل دسترسی است. با این وجود دانشمندان بر اساس دانش و تجربه علمی چند چیز را در مورد زمان ارائه واکسن کرونا ویروس می‌گویند:

ممکن است حداقل یک سال طول بکشد
ممکن است در دوره شیوع اخیر ممکن نشود
ممکن است ۱۲ تا ۱۸ ماه زمان ببرد

اگر می‌بینید که طول زمان تولید و توزیع واکسن اینقدر طولانی است بخاطر این است که مراحل بسیاری باید انجام شود تا از ایمنی و موثر بودن آن اطمینان حاصل شود. به طور خاص، هنگامی که محققان یک واکسن بالقوه ایجاد کنند، تولید کنندگان بعدی باید آن را به سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) ارائه دهند که طرحی ست که تولید، مراحل ساخت و اثر گذاری آن بر حیوانات در آزمایش حیوانی را شرح می‌دهد.

در فاز بعد واکسن باید مجموعه آزمایشات بالینی زیر را با موفقیت تکمیل کند:

فاز ۱: این مرحله ایمنی واکسن و توانایی آن برای ایجاد یک پاسخ سیستم اسمنی در گروه کوچکی از افرا را ارزیابی می‌کند.
فاز ۲: در این مرحله روی افراد بسیاری و حتی الامکان صد نفر، آزمایش می‌شود تا دوز درست آن تعیین شود.
فاز ۳: این مرحله هزاران نفر را تست می‌کند تا ایمنی و اثر دارو را تحلیل کند.

در حال حاضر چه داروهایی برای درمان کرونا وجود دارند؟

هیچ داروی خاصی برای درمان کووید ۱۹ وجود ندارد. درمان بیشتر بر کاهش علائم در حین دوره بهبود، تمرکز دارند. آنتی بیوتیکها نمی‌توانند COVID-19 را درمان کنند چون آنها برای عفونتهای باکتریایی ساخته شده‌اند و هیچ اثری بر ویروسهایی همانند کرونا ویروس ندارند. البته برخی از پژوهشگران به داروهای موجود از جمله آنتی بیوتیکها به عنوان درمان کووید ۱۹ بازنگری می‌کنند.

کارشناسان سلامت عمومی و متخصصان پزشکی نیز توصیه می‌کنند که افراد مبتلا به بیماری باید در دوره بیماری از سایر افراد دوری کنند و در قرنطینه یا نقاهتگاه بمانند. بخش درمان محدوده گسترش عفونت را محدود می‌کند که شامل:

غربالگری و انجام سریع تست و مشخص کردن افراد بیمار
جداسازی افراد مبتلا به بیماری کرونا
جداسازی اجتماعی از جمله بستن مدرسه‌ها و کاسبی‌ها و لغو کردن اجتماعات بزرگ

دولتهای مختلف و سازمانها روشهای متفاوتی برای محدود کردن گسترش کرونا ویروس دارند. در ابتدا طرح قرنطینه، سپس فاصله گذاری اجتماعی و در نهایت فاصله گذاری هوشمند اجرا شده است. افرادی که فکر می‌کنند با فرد مبتلا به کووید ۱۹ برخورد داشته‌اند و علائمی همچون تب، سرفه یا مشکلات تنفسی را دچار شده‌اند باید با پزشک خود یا اورژانس تماس بگیرند.

مهمترین چیزی که افراد با فرم خفیف بیماری باید انجام دهند این است که تماس با افراد دیگر و بخصوص افراد مسن‌تر و کسانی که مبتلا به بیماریهای سیستم ایمنی هستند، محدود کنند. بعضی از افراد مبتلا به کووید ۱۹ نیازمند درمان پزشکی هستند و بعضی هم باید در بیمارستان بستری شوند. به جای رفتن به پزشک و بیمار کردن دیگران بهتر است که ابتدا در سامانه سلامت وزارت بهداشت به آدرس salamat.gov.ir مراجعه کنید و با ذکر مشخصات علائم خود را اعلام کنید. کارشناسان سلامت در اسرع وقت با شما تماس خواهند گرفت. یا می‌توانید با سامانه ۴۰۳۰ تماس بگیرید و از راهنمایی و مشورت آنها استفاده کنید.

بیمارستانها مجهز به دارو و پرسنل لازم برای پشتیبانی از جدی‌ترین عوارض بیماری از جمله ذات الریه و سپسیس هستند. بنابراین بهتر است که این امکانات برای افراد دارای مشکل استفاده شود نه کسانی که فرم خفیف بیماری را دارند.

عملکرد واکسن چگونه است؟

واکسنها بوسیله تحریک سیستم ایمنی بدن می‌توانند آنتی بادی‌هایی را برای دفاع از بدن در برابر یک بیماری خاص ایجاد کنند، طوری که انگار این بیماری را دارند. نکته مهم این است که بدون بیمار کردن شخص این کار را انجام دهند. بعد از اینکه شخص واکسن را دریافت کرد، آنها ایمنی در برابر بیماری را ایجاد می‌کنند که به این معناست که بدن هر گاه در برابر این بیماری قرار بگیرد، قادر خواهد بود تا با آن مبارزه کند.

یک واکسن موثر باید سیستم ایمنی را تحریک کند اما زیادی به آن فشار وارد نکند. یافتن تعادل درست میان موثر بودن واکسن و اینکه موجب عوارض ناخواسته نشود، چالشی برای همه واکسنهای در حال ساخت است. در مواقع اضطراری سلامتی، هنگامی که سرعت بسیار حیاتی است، این بخش ممکن است مهمترین عامل کاهش سرعت تولید واکسن جدید باشد.

واکسن‌ها باید برای گروه‌های مختلف افراد از جمله کودکان خردسال، افراد مسن، کارکنان درمانی و افراد مبتلا به بیماریهای زمینه‌ای ایمن باشد.

چرا کرونا بر افراد مبتلا به بیماریهای قلبی و دیابت اثر بدی دارد؟

بیماریهایی که خطر شدت کووید ۱۹ را بالا می‌برند، فشار خون، دیابت، بیماری قلبی، بیماری عروقی، بیماریهای تنفسی همچون انسداد ریوی مزمن و بیماریهای اثرگذار بر کلیه هستند. پژوهشگران هنوز در حال بررسی علل دقیق و مکانیسمهای ایجاد کننده ناشی از این بیماریها هستند که باعث بدتر شدن کووید-۱۹ می‌شوند.

درمقاله‌ای که توسط دکتر هونگ لونگ جی و همکاران وی از دانشگاه تگزاس در نشریه Physiological Reviews منتشر شده است، خونریزی یا اختلالات خونریزی از مهمترین دلایل مرگ و میر در این بیماران است.

فعالیت زیاد بدن برای از بین بردن لخته خون به عنوان هایپرفیبرینولیز شناخته می‌شود. فیبرینولیز، یک آنزیم سیستمی است که با توجه به تحقیقات انجام شده برای مشخص کردن مکان و محدود کردن تشکیل لخته خون انجام وظیفه می‌کند. در فیبرینولیز، یک پروتئین خون به نام فیبرین تجزیه شده یا یا از طریق فرایندی که دو نیرو در خلاف جهت به حرکت در می‌آیند، تخریب می‌شود. این محرکهای مخالف «جنبه مثبت و منفی تبدیل پلاسیمنوژن به پلاسمین را تنظیم می‌کند که آنزمی فعال است که لخته فیبرین را در درون محصولات تخریبی فیبرین محلول، حل می‌کند. افراد مبتلا به کووید-۱۹ شدید نیز فراورده‌های فیبرین تخریب یافته و پلاکتهای کاهش یافته وجود دارد که که می‌توانند نشان دهنده هایپرفیبرینولیز باشد. خونریزی در اندامهای چندگانه همراه با وابستگی مثبت میان فیبرینولیز و مرگ و میر، این عقیده را که هیپرفیبرینولیز ممکن است مرگ و میر را در بیماران با شرایط موجود تبیین کند، مورد تاکید قرار می‌دهد.

علاوه بر این بیماران کووید-۱۹ مبتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی، ریوی و کلیوی، اغلب سطح بالایی از پلاسمینوژن و پلاسمین را دارند. پلاسمینوژن یک ماده غیرفعال در خون است. هنگامی که مواد موجود در سلولهای رگهای خون، پلاسمینوژن را فعال می‌کنند، این ماده به پلاسمین تبدیل می‌شود که آنزیمی ست که لخته‌های خون را کاهش می‌دهد. بنابراین پلاسمینوژن و پلاسمین زیادی، موجب خونریزی می‌شود. علاوه بر این بیش از ۹۷% درصد افرادی که در بیمارستان بستری شده‌اند، سطح پروتئین دیگری به نام D-dimer را افزایش داده‌اند.

D-dimer به هنگامی که یک لخته حل می‌شود، تشکیل می‌شود. در افراد مبتلا به بیماری شدید، سطح این ماده افزایش می‌یابد. وقتی کووید-۱۹ شدیدتر می‌شود، سطح D-dimer هم افزایش می‌یابد بخصوص در افرادی که مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد هستند. از آن سو، سطح D-dimer در بازماندگان کووید-۱۹ یا بیماران بدون سندرم دیسترس تنفسی حاد، سطح آن کاهش یافته است. دوره زمانی کاهش سطح این ماده افزایش یافته بستگی به خفیف یا شدید بودن بیماری دارد. معمولا برای موارد خفیف حداقل ۱ هفته و برای موارد شدیتر زمان بیشتری طول می‌کشد.

در کل نویسندگان مقاله نتیجه گرفتند که بالا رفتن پلاسمین می‌تواند عامل مستقلی برای طبقه بندی خطر بیماران مبتلا به کووید-۱۹ باشد. اندازه گیری‌های سطح پلاسمینوژن و فعالیت آنزیمی آن ممکن است بیومارکرهای مهم شدت بیماری به همراه D-dimer باشد.

تست کرونا ویروس چگونه انجام می‌شود؟

اکثر تستها برای سویه جدید کرونا ویروس شامل گرفتن یک نمونه سواب برای تجزیه و تحلیل در آزمایشگاه است. دو نوع تست برای کووید-۱۹ وجود دارد: تست ویروسی و تست آنتی بادی.

تست ملکولی که شامل گرفتن نمونه با سواب از پشت گلو و به منظور بررسی علائم عفونت فعال است. نمونه تحت تست PCR یا واکنش زنجیره پلی مراز قرار می‌گیرد. این نوع تست علائم مواد ژنتیکی ویروس را شناسایی می‌کند. برای شناسایی فعال بیماران در کشور ما از این تست استفاده می‌شود.
تست سرولوژیک که آنتی بادی‌هایی که بدن برای مبارزه با ویروس تولید می‌کند، شناسایی می‌کند. این آنتی بادی‌ها در تمامی افراد بهبود یافته از کووید-۱۹ وجود دارد. تست سرولوژیکی با استفاده از یک نمونه خون انجام می‌شود. این تست برای شناسایی موراد عفونت ملایم با بدون علامت مفید است.

از آنجایی که بدن بعد از ۱ تا ۳ هفته از عفونت، آنتی بادی می‌سازد، اگر شخصی اخیرا دچار عفونت شده باشد، تست آنتی بادی نمی‌تواند آن را شناسایی کند.

چه کسی باید این تست را انجام بدهد؟

اگر اخیرا با فرد بیماری تماس داشتید و در صورتی که به مکانهایی رفتید که احتمال ابتلا به این ویروس بیشتر است می‌توانید ابتدا به سامانه ۴۰۳۰ زنگ بزنید و از آنها راهنمایی بخواهید. در صورتی که آنها شما را ناقل یا بیمار تشخیص دهند، به مراکز درمانی مخصوص بیماران کرونایی راهنمایی خواهید شد. توجه داشته باشید که هر کسی نیاز به این تست ندارد و بسیاری از افرادی که خودسرانه به بیمارستان رفته و درخواست انجام تست داشتند به دلیل حضور در چنین مراکزی مبتلا به بیماری شدند. در صورتی که فردی در خانواده خود یک فرد بیمار داشته باشد، باید به مراکز شناسایی بیماران مراجعه کند.

اکثر افراد مبتلا به فرم خفیف بیماری می‌توانند بدون مراقبت درمانی در خانه بمانند و ممکن است حتی نیازی هم به تست نداشته باشند.
برای اطمینان از وجوب تست ابتدا با سامانه ۴۰۳۰ تماس گرفته یا به سایت salamat.gov.ir مراجعه کنید.
اگر هم از وجود علائم در خود اطمینان دارد بهتر است ابتدا با مراکز درمانی تماس بگیرید سپس اقدام به مراجعه به مراکز تست کرونا نمایید.
بخاطر داشته باشید که پیش از مراجعه کلیه مراقبتهای بهداشتی مثل پوشیدن ماسک و دستکش را انجام دهید تا افراد دیگر را بیمار نکنید یا در صورت محرز نبودن بیماری به آن مبتلا نشوید.

در صورتی که خودتان اقدام به رفتن به مراکز برای انجام تست و به صورت خصوصی کنید، باید هزینه گزافی را بابت انجام تست بدهید. در صورتی که با کارشناسان سلامت تماس بگیرید و علائم خود را در میان بگذارید، آنها شما را به مراکز دولتی ارجاع داده و تست به صورت رایگان یا با هزینه‌ای کم انجام می‌شود. هم اکنون در کشور ما نزدیک به ۸۰۰ هزار تست PCR انجام گرفته و با توجه به افزایش تعداد آزمایشگاه‌های تشخص بیماری کووید-۱۹، سطح بیماریابی به میزان چشمگیری افزایش یافته است.

آیا بیماری کرونا یک جنگ بیولوژیک است؟

ویروس کرونا یکی از ویروس‌های کمتر شناخته شده نسبت به آنفولانزا و رینو ویروس‌هاست. ویروس کرونا در همه حالات خطرناک نیست و بسیاری از ویروسهای کرونا تنها علائمی خفیف ایجاد می‌کنند. این بیماری تا کنون سه شیوع مهم داشته است که بیماری سارس در سال ۲۰۰۳ در شرق اسیا و ابتدا در کشور مالزی بود. مورد بعد هم سندرم حاد خاورمیانه بود که در عربستان سعودی رخ داد.

بعضی افراد با در کنار هم گذاشتن شیوع بیماری سارس در کشور مالزی و بیماری کرونا ویروس ۲۰۱۹ در چین به این نتیجه می‌رسند که دستهایی در کار است تا از قدرت اقتصادی شرق و اقتصادهای نوظهور کاسته و کفه تراز اقتصادی جهان را به سمت غرب سنگین‌تر کند. به خصوص که این امر نزدیک به سال نوی چین رخ داده است و علنا توریسم این کشور را به طور کامل فلج کرد. این امر نه تنها در سال ۲۰۲۰ بلکه در چند سال آینده نیز برای کشور چین تبعاتی را به دنبال خواهد داشت.

اما لازم است بدانید، برخلاف دوران گذشته که جنگهای بیولوژیک و انجام عملیات بیوتروریسم، سلاحی برای خرد کردن قدرت کشورهای مهاجم از درون خود کشور بود، امروزه به دلیل ارتباطات گسترده میان کشورهای جهان و یکپارچگی سیستم اقتصادی آنها چنین امری کل جهان را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد و عواقب زیان بار آن تمامی انسانهای کره زمین را در بر خواهد گرفت. با توجه به خارج از کنترل بودن ویروسها، استفاده از آنها در بیوتروریسم امری بسیار دور از ذهن و منطق است اگر چه نامحتمل نیست.

تا نتیجه گیری کامل و داشتن اطلاعات کافی نمی‌توان براحتی در مورد چنین قضایایی ابراز نظر کرد و بخش سلامت داروباکس توجه خود را بر آگاهی و دانش افزایی افراد جامعه برای مقابله هر چه بهتر با این بیماری، معطوف کرده است نه حواشی رویدادهایی که موجب نگرانی جامعه می شوند.

این مقاله طی روزهای آینده بروز رسانی خواهد شد.

ترجمه و تالیف اختصاصی توسط هالث از نویسندگان مجله قرمز

منابع

بیماری کرونا ؛ علائم، پیشگیری، درمان و علت مرگ و میر زیاد این بیماری