بیماری لوسمی یا سرطان سلولهای خونی، موجب ایجاد علائم جالب و پنهانی در کل بدن میشود. اینها علائم مشخصی هستند که باید مرتبا چک شوند.
بیماری لوسمی چیست؟
لوسمی یک نوع سرطان خون و مغز استخوان بدخیم است که موجب تولید غیر طبیعی سلولهای خونی میشود. به محض اینکه سلولهای خونی ناسالم از سلولهای سالم بیشتر میشوند، عملکرد خون شروع به وقفه میکند و شما ممکن است علائم جسمی آن را متوجه شوید. اگر دچار یک نوع لوسمی که به عنوان لوسمی حاد شده باشید، این بیماری به سرعت بدتر میشود و اگر دچار بیماری لوسمی مزمن شوید، روند این بیماری به کندی پیش میرود و به مرور زمان بدتر میشود. صرفنظر از اینکه چه نوع لوسمی دارید، اگر متوجه شدید که مجموعهای از این علائم پنهان در زمینه لوسمی در شما وجود دارد باید به مسئول سلامت و مراقبتهای بهداشتی خود برای ارزیابی و بررسی علائم مراجعه کنید.
ضعف و خستگی
به گفته مارک لوئیس پزشک متخصص و مدیر برنامه لوسمی در مرکز سرطان جان هاپکینز، ضعف و خستگی معمولترین علائم همه نوع بیماری لوسمی است. این علائم اغلب به دلیل کم خونی (کمبود گلبولهای قرمز خون) به وجود میآیند که تنها خستگی جسمی ایجاد میکند. در هر دو مورد بیماری لوسمی حاد و مزمن، شما ممکن است طیفی از خستگی خفیف تا ضعف شدید جسمی را تجربه کنید اما در همه این موارد، علائم به مرور زمان بدتر میشود. دکتر لوئیس میگوید: مشکل این است که این علامت به صورت آرام و خزنده روی افراد اثر میگذارد.
کوتاه شدن نفس
همچنان که بیماران خسته و ضعیف میشوند، ممکن است ضعف تنفسی ناشی از کم خونی یا در موارد بسیار نادر تودههایی در قفسه سینه را تجربه کنند. دکتر لوئیس میگوید: آنها نفس نفس میزنند، زود از نفس میافتند. راه رفتن در اتاق هم ممکن است دشوار باشد. کوتاه شدن نفس همچنین میتواند یکی از علائم سرطان ریه باشد.
کبودی بیش از حد یا خود به خود
طبق نظر دکتر پاملا کریلی دو، رئیس بخش انکولوژی مرکز درمانی سرطان آمریکا، کبودیهای ناشناخته بدون هیچ گونه ضایعات فیزیکی ممکن است نشانهای از بیماری لوسمی باشد. دکتر لوئیس توضیح میدهد که کبودی غیر عادی ناشی از کمبود پلاکتها یا مشکلات لخته شدن خون است. وی میگوید: شما به طور خود به خودی کبود میشوید، ظاهرا بدون اینکه هیچ کاری بکنید این امر صورت میگیرد. این کبودی میتواند در هر کجا باشد اما معمولا در اندامهایی مثل پاها یا بازوها به وجود میآید.
خونریزی غیر عادی
دکتر کریلی میگوید: همچون کبودی، خونریزی غیر عادی بینی، یا خونریزی در لثهها، رودهها، ریهها یا سر ممکن است یکی از علائم کمبود پلاکت و مشکلات لخته شدن باشد که میتواند فرمهای حاد لوسمی را نشان دهد.
پتشیا (لکههای قرمز کوچک زیر پوست ناشی از خونریزی)
دکتر کریلی پتشیا را این طور توضیح میدهد: مثل کسی که نقطههای قرمز رنگ کوچکی را با یک خودنویس یا خودکار ایجاد کند، این لکهها ایجاد میشوند. این لکهها که شما ممکن است به خاطر اندازه کوچک، بدون درد بودن و قرار گرفتن در اندامهای پایین به آنها توجه نکنید، نشان دهنده کم بودن تعداد پلاکتهاست. به گفته دکتر لوئیس پتشیا معمولا در اطراف مچ پا یافت میشود زیرا نیروی جاذبه منجر به انباشت سیالات در قسمتهای پایین پا در طول روز میشود.
لثههای متورم و بزرگ هم نشانه بیماری لوسمی است
اگر چه افزایش در سایز لثهها که به عنوان هیپرپلازی لثه هم شناخته میشود، معمولا فقط در تعداد کمی از بیماران لوسمی حاد به وجود میآید، یکی از واضحترین علائم بیماری لوسمی است. دکتر کریلی گفت: اگر شما یک بیمار با لوسمی دارید، باید همیشه به دهان وی نگاه کنید که ببینید آیا لثه بیمار بزرگتر شده است یا نه. دکتر لوئیس گفت: لثه ممکن است متورم به نظر بیاید و تقریبا همیشه یک حالت تنگی عجیب را در دهانتان احساس میکنید.
احساس سیری یا نفخ
یکی از علائم انواع بیماری لوسمی مزمن و حاد، طحال بزرگ است که ممکن است سبب از دست رفتن اشتها شود. به گفته دکتر کریلی، ممکن است دارای مشکلی باشید که «سیری زودرس» نامیده میشود. وی گفت: بیماران مقدار کمی غذای میخورند اما به سرعت احساس سیری میکنند که به دلیل فشار طحال بر معده است.
ناراحتی یا درد شکم در قسمت فوقانی چپ
بزرگ شدن طحال بر اثر لوسمی، گاهی اوقات منجر به ناراحتی شکمی یا حتی درد شدید میشود. دکتر لوئیس میگوید: چند هفته پیش بیماری با لوسمی مزمن به مراحعه کرد، بخشی از طحال وی بر اثر بزرگ شدن از بین رفته بود. این مشکل صدمه زننده است. وی درد شدیدی در ناحیه شکم داشت. به دلیل اینکه طحال در یک چهارم چپ فوقانی شکم قرار دارد، نارحتی معمولا در آن ناحیه رخ میدهد.
تب یا لرز
تب یا لرز جزو معمولترین علائم بیماری لوسمی نیستند اما معمولا فقط در یک چهارم موارد لوسمی حاد رخ داده و در لوسمی مزمن هرگز به وجود نمیآید. در اغلب موارد، تکرار تبهای با درجه پایین نشان دهنده ضعف و عفونت در سسیتم ایمنی است که همچنین ممکن است مربوط به لوسمی باشد.
تعریق شبانه
تعریق شبانه اغلب به علت عفونتهایی است که ممکن است به لوسمی مرتبط باشند. دکتر کریلی میگوید: نه تنها خودتان خیس میشوید بلکه حتی ملحفهها هم خیس میشوند. چیزهایی از این دست باید مورد بررسی قرار گیرند.
سردرد نبضی
سردرد نبضی اگر چه معمول نیست ممکن است یکی از علائم لوسمی مربوط به کم خونی یا یک مورد تهدید کننده خونریزی در سر باشد.
رنگ پریدگی شدید
همچون سردرد، خستگی و کوتاهی نفس، رنگ پریدگی غیر معمول ممکن است نشانه کم خونی در بیماران با لوسمی حاد و برخی از بیماران با لوسمی مزمن باشد. دکتر لوئیس گفت: اگر بیمار خیلی رنگ پریده به نظر میرسد، نشان دهنده این است که در حال حاضر بیماری بسیار پیشرفته شده و شخص بسیار بیمار است. این بیماران تقریبا همیشه خسته هستند. اگر سطح گلبولهای قرمز شخص خیلی کم باشد حتی هنگام راه رفتن در اتاق هم احساس خستگی و بی حالی میکند.
درد استخوان
با توجه به گفته دکتر لوئیس، درد در استخوان نسبتا غیر معمول است اما اغلب علامت مشخصه هر دو نوع لوسمی مزمن و حاد است. سلولهای بدخیم در داخل استخوان ساخته میشوند، بنابراین اگر هر چیزی از احساس درد ملایم تا درد شدید در استخوانها را احساس کردید، بهتر است که به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید.
تورم غدد لنفاوی
دکتر کریلی میگوید: ناحیه گردن، زیر بغل و کشاله ران را برای تورم قابل توجه اما بدون درد در گرههای لنفاوی، بررسی کنید. وی گفت: اینکه غدد در طول دورههای عفونت بالا و پایین بیفتند طبیعی است اما اگر بزرگ شوند یا رشد کنند ممکن است نشانهای از لوسمی یا لنفوم باشد.
بثورات پوستی
به گفته دکتر لوئیس، تقریبا یک نفر از هر ۲۰ بیمار لوسمی ممکن است بثورات پوستی داشته باشد که در یکی از این دو طبقه بندی جای میگیرد: لوسمی پوستی یا یک راش پوستی ایجاد شده بر اثر سندرم شیرین که معمولا مرتبط با لوسمی است. وی گفت: لوسمی پوستی تقریبا همیشه اینطور به نظر میآید که یک توده در داخل پوست وجود دارد. یک برجستگی کوچک شروع به رشد میکند که گاهی اوقات میتواند چیزی شبیه به پلاک باشد. از سوی دیگر سندرم شیرین قرمز و برافروخته است مثل واکنش آلرژیک. اما هر چند که بثورات پوستی در تمام اشکال و اندازهها رخ میدهد، بثورات مرتبط با لوسمی یک وجه اشتراک دارند: آنها رشد کرده و گسترش پیدا میکنند.
عفونتهای مکرر و یا در محدوده زمانی معین
اگر عفونت کوچکی دارید که نمیخواهد از بین برود، مهم نیست که چقدر آنتی بیوتیک توسط پزشک شما تجویز میشود، ممکن است وقت آن رسیده باشد که تست شمارش کامل خون برای بررسی اختلال در گلبولهای سفید خون، هموگلوبین و سطح پلاکت را انجام دهید. سطح غیر طبیعی گلبولهای سفید خون منجر به اختلال در سیستم ایمنی شده و میتواند عفونتهای مکرر و احساس سرماخوردگی دائم یا عفونت را ایجاد کند. این علائم همراه با علائم دیگر مانند خستگی یا کبودی باید به اندازه کافی برای مراجعه شما به پزشک کافی باشد. دکتر لوئیس میگوید: لوسمی همیشه یک شگفتی است چون معمولا به صورت خزنده و بی صدا شما را درگیر میکند. چون بیماران مبتلا به لوسمی ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند یا علائمی مشابه بیماریهای معمول دیگر داشته باشند، معاینه فیزیکی، شمارش سلولهای خون و نمونه برداری از مغز استخوان که نوع دقیق سرطان را مشخص خواهد کرد و تجویز درمان دقیق لازم است.
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط داروباکس
منبع: ریدرز دایجست