اطلاعات تخصصی
موارد مصرف ایداروبیسین
ایداروبیسین به همراه سایر داروهای ضد لوسمی برای درمان AML در بزرگسالان مصرف می شود.
مکانیسم اثر ایداروبیسین
-متوقف کردن سنتز و بازسازی DNA و RNA، متلاشی کردن DNA (با اتصال بین جفت بازهای DNA و مهار آنزیم توپوایزومراز II)
فارماکوکینتیک ایداروبیسین
فراهمی زیستی: 30%
پیک پلاسمایی: 5-1 ساعت
اتصال به پروتئین: 97-94%
متابولیسم: کبدی (به متابولیت فعال *ایداروبیسینول)
نیمه عمر:
کودکان (بزرگتر از یک سال و نوجوانان) 29.6-8.3 ساعت
بزرگسالان 48-4 ساعت (*ایداروبیسینول >45 ساعت)
دفع: عمدتا صفراوی، ادرار (5-2% داروی تغییرنیافته، 10-8% *ایداروبیسینول)
*ایداروبیسینول: متابولیت فعال ایداروبیسین
عوارض جانبی ایداروبیسین
عوارض شایع (%10<):
قلبی عروقی: نارسایی قلبی (وابسته به دوز)، الکتروکاردیوگرام غیرطبیعی (گذرا، شامل: انقباضات زودرس دهلیزی، تغییر در موج ST، تاکی کاردی فوق بطنی، انقباضات زودرس بطنی؛ به صورت کلی بدون علامت و خودمحدودشونده)
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد
پوستی: ریزش مو، راش پوستی، کهیر
گوارشی: استفراغ، خونریزی گوارشی، اسهال، التهاب دهان، تهوع
ادراری تناسلی: تغییر رنگ ادرار (زرد تیره)
هماتولوژی و انکولوژی: آنمی(در صورت مصرف خوراکی، شدت کمتری دارد)، سرکوب مغز استخوان (فروکش: 15-10 روز، بهبود: 28-21 روز؛ ابتدا به صورت لکوپنی؛ در صورت مصرف خوراکی، شدت کمتری دارد)، ترومبوسیتوپنی (در صورت مصرف خوراکی، شدت کمتری دارد)
کبدی: افزایش بیلی روبین سرم، افزایش ترانس آمینازهای سرم
متفرقه: radiation recall phenomenon
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: نوروپاتی محیطی، تشنج
تداخلات دارویی ایداروبیسین
*مشخصات کلی تداخلات:
-تشدید سمیت قلبی
– عامل انکولوژیک سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
– عامل انکولوژیک سرکوب‌کننده مغز استخوان
تداخلات رده X (پرهیز):
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، بواسیزومب، کلادریبین، دیپیرون، لاسمیدیتان، ناتالیزومب، پیمکرولیموس، تاکرولیموس (موضعی)، اوپاداستینیب، واکسن (زنده)
کاهش اثرات داروها توسط ایداروبیسین:
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، گلیکوزید های قلبی، تست پوستی کوکسیدیوئید ایمیت، لنوگراستیم، لیپگفیلگراستیم، نیولومب، پیدوتیمود، سیپولوسل-تی، واکسن آبله و آبله میمونی (زنده)، واکسن (زنده)، واکسن (غیرفعال)، ترتوموتید
کاهش اثرات ایداروبیسین توسط داروها:
گلیکوزید های قلبی، اکیناسه، القاکننده‌های P-gp/ABCB1، لوماکافتور و ایواکافتور
افزایش اثرات داروها توسط ایداروبیسین:
باریسیتینیب، کلوزاپین، دفریپرون، فینگولیمود، لفلونومید، ناتالیزومب، اوزانیمود، سیپونیمود، توفاسیتینیب، اوپاداسیتینیب، واکسن (زنده)
افزایش اثرات ایداروبیسین توسط داروها:
آدوتراستوزومب امتانسین، بواسیزومب، کلرامفنیکل (چشمی)، کلادریبین، سیکلوفسفامید، دنوزومب، دیپیرون، اردافتینیب، فام تراستوزومب دروکس تکان، اینبلیزومب، لاسمیدیتان، لوماکافتور و ایواکافتور، مزالامین، اوکرلیزومب، پالیفرمین، مهارکننده‌های P-gp/ABCB1، پیمکرولیموس، پرومازین، رانولازین، رفلومیلاست، تاکرولیموس (موضعی)، تراستوزومب، مشتقات تاکسان
تداخل با غذا:
ذکر نشده است.
هشدار ها ایداروبیسین
1- پیش از شروع درمان، ارزیابی جامعی از وضعیت قلبی عروقی بیمار انجام گیرد؛ از جمله بررسی سابقه بیمار، بررسی فیزیکی، ارزیابی ریسک فاکتورهای بیماری های قلبی عروقی (مانند پرفشاری خون، دیابت، دیس لیپیدمی، چاقی و مصرف سیگار).
2- عملکرد قلبی (مانند کسر تخلیه بطن چپ)، پیش از شروع درمان و در طول دوره درمان پایش گردد.
3- پیش از شروع درمان اکوکاردیوگرام بیمار بررسی شود.
4- در صورت مشاهده علائم اختلال قلبی در طول دوره درمان، بررسی اکوکاردیوگرام توصیه می شود. در صورتی که امکان اکوکاردیوگرافی وجود نداشته باشد، ام آر آی قلبی (انتخاب ارجح) و یا اسکن موگا توصیه می شود.
5- بیومارکرهای قلبی در سرم پایش شود.
6- شمارش افتراقی سلول های خونی (CBC with diff) و سطح پلاکت ها به صورت دوره ای ارزیابی شود.
7- عملکرد کلیوی (کراتینین سرم)، عملکرد کبدی (آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز و بیلی روبین)، سطح الکترولیت های سرم و اوریک اسید، پیش از شروع درمان و سپس به صورت دوره ای پایش شود. ممکن است در اختلالات کبدی یا کلیوی به تنظیم دوز نیاز باشد.
8- برای جلوگیری از نشت دارو به بافت، محل انفوزیون/تزریق به دقت پایش شود. نشت دارو به بافت ممکن است به سلولیت شدید یا نکروز بافتی منجر شود. هم چنین در حین تزریق ایداروبیسین از گرم کردن محل تزریق خودداری شود.
9- بیمار از لحاظ بروز سمیت قلبی (افزایش وزن، ضربان قلب غیرنرمال، تورم)، سرکوب مغز استخوان (تب، لرز، عفونت، خونریزی و کبودی) و راش یا قرمزی کف دست و پا به صورت دوره ای در طول درمان پایش شود و به بیمار گوشزد شود که این علائم را به سرعت گزارش کند.
10- بیمار از لحاظ بروز سمیت گوارشی و عفونت به طور دوره ای پایش شود.
توصیه های دارویی ایداروبیسین
1- ایداروبیسین باید آهسته و طی 15-10 دقیقه تزریق شود.
2- ایداروبیسین هنگام تزریق نباید با سایر داروها مخلوط شود.
