خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید
لب
در مورد داروهای ضد حساسیت چقدر اطلاعات دارید؟ یکی از آزاردهنده‌ترین و شایع‌ترین بیماری‌ها در جهان، انواع آلرژی است. آلرژی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما به یک ماده خارجی مانند گرده، سم نیش زنبورعسل، شوره حیوانات خانگی یا غذایی که در اکثر افراد واکنشی ایجاد نمی‌کند، واکنش نشان می‌دهد.
سیستم ایمنی بدن شما موادی به نام آنتی‌بادی تولید می‌کند. هنگامی که شما آلرژی دارید، سیستم ایمنی بدن شما آنتی‌بادی‌هایی می‌سازد که یک آلرژن خاص را مضر تشخیص می‌دهد و در برابر آن واکنش نشان می‌دهد. این در حالی است که شاید در واقعیت این ماده یک ترکیب مضر نباشد. هنگامی که با آلرژن تماس می‌گیرید، واکنش سیستم ایمنی شما می‌تواند پوست، سینوس‌ها، راه‌های هوایی یا سیستم گوارشی شما را ملتهب کند و در نتیجه واکنش‌ها را می‌توان در بخش‌های مختلف بدن مشاهده کرد.
معمولا آلرژی درمان به خصوصی ندارد و نمی‌توان به‌صورت دائمی آن را از بین برد. تنها می‌توان با استفاده از داروهای ضد حساسیت این واکنش‌ها را در زمانی که اتفاق می‌افتد، متوقف و کنترل کرد. داروهای ضد حساسیت بسیار متعددی وجود دارد که در ادامه این مطلب از داروباکس به معرفی آنها و تاثیر و عملکردی که دارند می‌پردازیم.
در داروباکس می‌توانید با بهترین متخصصین آسم و آلرژی آشنا شوید، با آنها به‌صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید. اگر در مورد این داروها نیاز به اطلاعات بیشتری داشتید، می‌توانید از خدمات مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید.
واکنش‌های آلرژیک در بدن شامل چه مواردی می‌شود؟
همان‌طور که گفته شد واکنش‌های آلرژیک می‌توانند در افراد مختلف به مواد متفاوت و به اشکال متنوع دیده شود. بسته به این که ماده آلرژن چیست و میزان آلرژی افراد به این مواد چه میزان است، واکنش‌های آلرژی نیز متفاوت است. به همین ترتیب نیز داروهای ضد حساسیت متفاوتی با دوزهای مختلف برای رفع علائم آلرژی مصرف می‌شوند.
این مواد آلرژن می‌توانند بر راه‌های هوایی، سینوس‌ها، مجاری بینی، پوست کل بدن، دستگاه گوارش و غیره تاثیر بگذارد. میزان شدت واکنش‌های آلرژیک در افراد متفاوت است. گاهی حتی یک واکنش ممکن است در یک فرد در زمان‌های مختلف با شدت‌های متفاوتی بروز کند. در شدیدترین حالت این واکنش‌ها می‌تواند موجب بروز یک واکنش تهدیدکننده زندگی به نام شوک آنافیلاکسی شود.
آسم و آلرژی یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که در بسیاری از افراد دیده می‌شود. در بیماری آسم معمولا مجاری تنفسی و ریه‌ها درگیر واکنش‌های آلرژیک می‌شوند. خارش پوست نیز یکی دیگر از واکنش‌های آلرژیک است که در برخی افراد به دلیل تماس پوست با یک ماده حساسیت‌زا ایجاد می‌شود. کهیر پوستی یا راش‌های پوستی نیز نوع دیگر واکنش‌های آلرژیک است که در افراد مختلف با شدت‌های متفاوت دیده می‌شود. ادم‌های پوستی، التهاب، خارش پوست، تورم لب‌ها و زبان و غیره از دیگر حالت‌های واکنش آلرژی است.
سرفه‌های شدید، عطسه‌های مکرر، قرمزی چشم، آبریزش بینی، آبریزش چشم‌ها، سوزش چشم، تنگی نفس، تغییر صدا، جوش‌های پوستی، کهیرهای پوستی و تهوع و استفراغ و درد معده از انواع واکنش‌های آلرژیکی است که در افراد مختلف با شدت‌های متفاوتی ممکن است بروز کند.
واکنش‌های آلرژیک در چه زمان‌هایی بروز می‌کند؟
برخی از مواقع آلرژی‌ها به‌صورت حساسیت فصلی هستند و ازاین‌رو علائم تنها تحت شرایطی خاص و در یک فصل مشخص بروز می‌کند. برای مثال در فصل بهار به دلیل وجود گرده‌های زیاد گل نرخ شیوع آلرژی‌های فصلی بسیار زیاد است. در فصل پاییز نیز معمولا واکنش‌های آلرژیک به‌صورت عطسه و سرفه بروز می‌کند.
دسته دیگری از واکنش‌های آلرژی در یک‌زمان مشخص و به دنبال تماس با ماده آلرژن بروز می‌کند. برای مثال در اثر تماس با یک آلاینده در افراد مبتلا به آسم و آلرژی، ممکن است یک حمله آسم رخ دهد. در برخی افراد که به یک دارو یا ماده غذایی خاص آلرژی دارند، زمان بروز واکنش‌های حساسیتی در مواقع مصرف این غذاها و داروهاست. در تمام این حالت‌ها معمولا با مصرف داروهای ضد حساسیت علائم فروکش کرده و برطرف می‌شوند. بااین‌حال اگر علائم ادامه‌دار شد یا واکنش‌های شدیدتری مانند شوک آنافیلاکسی در افراد اتفاق افتاد؛ ممکن است به بستری شدن در بیمارستان و دریافت یک سری درمان‌های تخصصی‌تر نیز نیاز باشد.
دسته‌بندی انواع داروهای ضد حساسیت
داروهای ضد آلرژی به‌صورت قرص، شربت‌ها و داروهای مایع، داروهای استنشاقی، اسپری‌های بینی، قطره چشم، کرم‌های پوستی و موضعی و آمپول‌های تزریقی در دسترس هستند. بسیاری از این داروها به‌صورت آزاد و برخی نیز تنها با نسخه دکتر آسم و آلرژی در داروخانه‌ها عرضه می‌شوند.
دسته‌بندی مهم این داروهای ضد حساسیت به انواع داروهای ضد احتقان، آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای مهارت کننده لوکوترین، کورتیکواستروئیدها، داروهای تثبیت‌کننده ماست سل‌ها و غیره نیز انجام می‌شود و هر یک از این داروها مکانیسم عمل متفاوتی دارند. در ادامه به بررسی جامع‌تری از این داروهای رایج ضد آلرژی که ممکن است دکتر آسم و آلرژی برایتان تجویز کند، می‌پردازیم.
۱. آنتی‌هیستامین‌ها
یکی از بزرگ‌ترین دسته داروهای ضد حساسیت، انواع آنتی‌هیستامین‌ها هستند. آنتی‌هیستامین‌ها سال‌هاست که برای درمان علائم آلرژی استفاده می‌شوند. آنها را می‌توان به‌صورت قرص، مایع، اسپری بینی یا قطره چشم مصرف کرد. قطره‌های چشمی آنتی‌هیستامین بدون نسخه می‌توانند خارش قرمزی چشم‌ها را تسکین دهند، درحالی‌که اسپری‌های بینی را می‌توان برای درمان علائم آلرژی‌های فصلی یا درمان آلرژی در تمام طول سال استفاده کرد. برخی از آنتی‌هیستامین‌ها را به‌عنوان قرص ضد حساسیت به آرایش نیز در نظر گرفته می‌شوند و می‌توانند در درمان حساسیت‌های ناشی از مصرف مواد آرایشی نیز مورداستفاده قرار بگیرند.
داروهای آنتی‌هیستامینی به‌صورت قرص‌های ضد حساسیت و داروهای مایع خوراکی نیز در دسترس‌اند. از آنتی‌هیستامین‌ها برای کاهش علائم آبریزش بینی، خارش یا آبریزش چشم، کهیرهای پوستی، تورم و سایر علائم و نشانه‌های آلرژی استفاده می‌کنند.
بهترین داروهای ضد آلرژی و حساسیت فصلی در دسته همین آنتی‌هیستامین‌ها قرار می‌گیرند. رایج‌ترین داروهای ضد حساسیت در دسته آنتی‌هیستامین‌ها شامل داروهای زیر است:
در گروه آنتی‌هیستامین‌ها می‌توان بهترین قرص حساسیت پوستی برای کهیر را مشاهده کرد. دیفن هیدرامین، فکسوفنادین و قرص ضد حساسیت لوراتادین در این دسته قرار می‌گیرند.
اسپری‌های بینی آنتی هیستامین
اسپری‌های بینی آنتی‌هیستامینی به‌عنوان داروهای ضد گرفتگی بینی تجویز می‌شوند. آنها به تسکین عطسه، خارش یا آبریزش بینی، احتقان سینوسی و درمان ترشحات بینی کمک می‌کند. این اسپری‌ها معمولا یک سری عوارض جانبی نیز دارند که می‌توان به تلخی دهان، خواب‌آلودگی، احساس خستگی و غیره اشاره کرد. رایج‌ترین داروهای ضد گرفتگی بینی در قالب اسپری بینی شامل آزلاستین و اولوپاتادین می‌شود.
قطره‌های چشمی آنتی هیستامین
قطره‌های چشمی آنتی‌هیستامین که بدون نسخه یا با نسخه در دسترس هستند، می‌توانند خارش، قرمزی و تورم چشم را کاهش دهند. این قطره‌ها ممکن است ترکیبی از آنتی‌هیستامین‌ها و سایر داروها را داشته باشند. عوارض جانبی ممکن است شامل سردرد و خشکی چشم باشد. رایج‌ترین قطره‌های چشمی آنتی‌هیستامینی شامل کتوتیفن، اولوپاتادین و قطره فنیرامین و نفازولین می‌شود.
یکی از بزرگ‌ترین دسته داروهای ضد حساسیت، انواع آنتی‌هیستامین‌ها هستند. آنها را می‌توان به‌صورت قرص، مایع، اسپری بینی یا قطره چشم مصرف کرد.
آنتی‌هیستامین‌ها چگونه کار می‌کنند؟
هنگامی که شما در معرض یک ماده حساسیت‌زا قرار می‌گیرید؛ به‌عنوان‌مثال، گرده گل که باعث تحریک سیستم ایمنی شما می‌شود. افراد مبتلا به آلرژی پاسخ ایمنی اغراق‌آمیزی دارند. سلول‌های سیستم ایمنی به نام «مست سل» ماده‌ای به نام هیستامین آزاد می‌کنند که به گیرنده‌های رگ‌های خونی متصل شده و باعث بزرگ‌شدن آنها می‌شود. هیستامین همچنین به گیرنده‌های دیگر نیز متصل می‌شود و باعث قرمزی، تورم، خارش و تغییر در ترشحات می‌شود. آنتی‌هیستامین‌ها با مسدودکردن هیستامین و جلوگیری از اتصال آن به گیرنده‌ها از این علائم جلوگیری می‌کنند.
۲. ضد احتقان‌ها یکی از رایج‌ترین داروهای ضد حساسیت
داروهای ضد احتقان، احتقان را تسکین می‌دهند و اغلب همراه با آنتی‌هیستامین‌ها برای آلرژی تجویز می‌شوند. آنها می‌توانند در اسپری‌های بینی، قطره‌های چشمی، مایعات و قرص‌ها عرضه شوند. اسپری بینی و ضد احتقان‌های قطره چشم باید فقط چند روز در یک‌زمان استفاده شوند، زیرا استفاده طولانی‌مدت می‌تواند علائم را بدتر کند. قرص‌ها و ضد احتقان‌های مایع را می‌توان با خیال راحت مصرف کرد.
ضد احتقان‌ها برای تسکین سریع و موقت گرفتگی بینی و سینوس‌ها استفاده می‌شوند. آنها می‌توانند باعث مشکلات خواب، سردرد، افزایش فشارخون و تحریک پذیری شوند. این دسته از داروهای ضد حساسیت برای افراد مبتلا به فشارخون بالا، بیماری‌های قلبی عروقی، گلوکوم یا پرکاری تیروئید توصیه نمی‌شوند. ضد احتقان‌ها نیز در دسته داروهای ضد گرفتگی بینی قرار می‌گیرند.
برخی از این داروهای ضد احتقان به‌صورت قرص و مایعات خوراکی برای گرفتگی بینی و سینوسی ناشی از رینیت آلرژیک تجویز می‌شوند. سودوافدرین یکی از رایج‌ترین داروهای ضد احتقان است که معمولا بدون نسخه در دسترس است.
بسیاری از رایج‌ترین داروهای ضد حساسیت ترکیبی از یک داروی ضد احتقان به همراه یک آنتی‌هیستامین است. برای مثال یکی از این داروها ترکیب سیتریزین به همراه سودوافدرین است. دزلوراتادین و سودوافدرین نیز یکی دیگر از داروهای ضد احتقان خوراکی و ترکیبی است.
داروهای ضد احتقان به‌صورت اسپری بینی
اسپری‌ها و قطره‌های ضد احتقان بینی اگر فقط برای مدت کوتاهی استفاده شوند، گرفتگی بینی و سینوس‌ها را برطرف می‌کنند. استفاده مکرر از این داروها برای بیش از سه روز متوالی ممکن است منجر به چرخه‌ای شود که در آن احتقان عود می‌کند یا بدتر می‌شود. رایج‌ترین اسپری‌های بینی ضد احتقان شامل اکسی متازولین و تتراهیدروزولین می‌شود. این داروهای ضد حساسیت معمولا در فصول سرد سال یا در دوره‌های عود آلرژی به‌مراتب بیشتر مصرف می‌شوند. خصوصا برای درمان گرفتگی ناشی از سرماخوردگی نیز از این اسپری‌های بینی استفاده می‌شود. قطره نفازولین نیز یکی از رایج‌ترین داروهای ضد احتقان است که برای کاهش خارش و التهابات چشم و بینی از آن استفاده می‌شود. این دارو به‌صورت اسپری بینی و قطره چشمی در دسترس است. داروی رایج بعدی، فنیل آفرین است که از آن خصوصا برای درمان سرماخوردگی‌ها و درمان سینوزیت استفاده می‌شود.
۳. کورتیکواستروئیدها
دسته دیگر داروهای ضد حساسیت شامل کورتیکواستروئیدها می‌شوند. این داروها با سرکوب التهاب مرتبط با آلرژی، علائم ایجاد شده را تسکین می‌دهند. این داروها را نیز می‌توان در قالب اسپری بینی، داروهای استنشاقی، قطره‌های چشمی و به‌صورت قرص و مایعات خوراکی تهیه کرد.
اسپری بینی کورتیکواستروئید
اسپری‌های کورتیکواستروئیدی از گرفتگی، عطسه و آبریزش بینی جلوگیری کرده و آن را تسکین می‌دهد. عوارض جانبی می‌تواند شامل طعم ناخوشایند، تحریک بینی و خونریزی بینی نیز به دنبال استفاده از این اسپری‌ها ایجاد شود. برخی از رایج‌ترین اسپری‌های بینی کورتیکواستروئیدی موجود شامل موارد زیر است:
- بودزوناید
- فلکوتیکازون فوروات
- مومتازون
- تریامسینولون
- فلوتیکازون پروپیونات
- بکلومتازون
- سیکلسوناید.
داروهای استنشاقی کورتیکواستروئیدی
کورتیکواستروئیدهای استنشاقی اغلب روزانه به‌عنوان بخشی از درمان آسم ناشی از واکنش به محرک‌های آلرژی موجود در هوا (آلرژن‌ها) مصرف می‌شوند. عوارض جانبی معمولا جزئی هستند و می‌توانند شامل تحریک دهان و گلو و عفونت‌های قارچی دهان باشند.
برخی از داروهای ضد حساسیت استنشاقی کورتیکواستروئیدها را با گشادکننده‌های برونش طولانی اثر ترکیب می‌کنند. برخی از رایج‌ترین داروهای استنشاقی تجویزی عبارت‌اند از:
- بکلومتازون
- بودزوناید
- سیکلسوناید
- فلوتیکازون
- مومتازون.
قطره‌های چشمی کورتیکواستروئیدی
قطره‌های کورتیکواستروئیدی برای تسکین خارش مداوم چشم‌ها، قرمزی یا آبریزش چشم‌ها زمانی که سایر مداخلات موثر نیستند، استفاده می‌شود. یک پزشک متخصص در اختلالات چشمی (چشم‌پزشک) معمولاً استفاده از این قطره‌ها را به دلیل خطر مشکلاتی مانند آب مروارید، گلوکوم و عفونت کنترل می‌کند. رایج‌ترین داروهای ضد حساسیت موجود در این دسته شامل موارد زیر است:
- فلورومتولون
- لوتپردنول
- پردنیزولون.
قرص و مایعات کورتیکواستروئیدی
کورتیکواستروئیدهای خوراکی برای درمان علائم شدید ناشی از انواع واکنش‌های آلرژیک استفاده می‌شوند. مصرف طولانی‌مدت می‌تواند باعث آب مروارید، پوکی‌استخوان، ضعف عضلانی، زخم معده، افزایش قند خون (گلوکز) و تاخیر در رشد در کودکان شود. برخی از آنها را به‌عنوان قرص ضد حساسیت کودکان در نظر می‌گیرند. بااین‌حال مصرف آنها باید تحت‌نظر پزشک یا دکتر آسم و آلرژی باشد. کورتیکواستروئیدهای خوراکی نیز می‌توانند فشارخون بالا را بدتر کنند. برخی از رایج‌ترین کورتیکواستروئیدهای خوراکی تجویزی شامل موارد زیر است:
کرم‌های پوستی کوتیکواستروئیدی
کرم‌های کورتیکواستروئیدی واکنش‌های آلرژیک پوستی مانند خارش، قرمزی یا پوسته ریزی را تسکین می‌دهند. آنها به‌عنوان داروهای درمان خارش پوست یا کهیر در نظر گرفته می‌شوند. برخی از کرم‌های کورتیکواستروئیدی کم قدرت بدون نسخه نیز در دسترس هستند، اما قبل از استفاده از این داروهای ضد حساسیت موضعی برای بیش از چند هفته باید با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض جانبی می‌تواند شامل تغییر رنگ و تحریک پوست باشد. استفاده طولانی‌مدت، به‌ویژه کورتیکواستروئیدهای تجویزی قوی‌تر، می‌تواند باعث نازک شدن پوست و ایجاد سطوح غیرطبیعی هورمونی شود. رایج‌ترین و شناخته‌شده‌ترین کرم‌های پوستی کورتیکواستروئیدی شامل موارد زیر است:
۴. تثبیت‌کننده‌های ماست سل
تثبیت‌کننده‌های ماست سل مانع از انتشار مواد شیمیایی در سیستم ایمنی می‌شوند که وجود آنها به واکنش‌های آلرژیک کمک می‌کنند. این داروها به‌طورکلی بی‌خطر هستند اما معمولاً برای ایجاد اثر کامل باید چندین روز استفاده شوند. آنها معمولاً زمانی استفاده می‌شوند که آنتی‌هیستامین‌ها کار نمی‌کنند یا به‌خوبی تحمل نمی‌شوند.
این داروها نیز به اشکال مختلف در دسترس است. اسپری‌های بینی به‌صورت اسپری‌های تنفسی که از راه بینی استنشاق می‌شوند بدون نسخه نیز در دسترس‌اند و از جمله آنها می‌توان به اسپری کرومولین اشاره کرد. قطره‌های چشمی نیز مدل رایج دیگر این داروهای ضد حساسیت‌اند که رایج‌ترین آنها شامل قطره چشمی کرومولین، لودوکسامید و ندوکرومیل می‌شود.
۵. داروهای ضد حساسیت مهارت کننده لکوترین
مهارکننده لکوترین یک داروی تجویزی است که مواد شیمیایی ایجادکننده علائم آلرژی، به نام لکوترین‌ها را مسدود می‌کند. این داروی خوراکی علائم و نشانه‌های آلرژی از جمله احتقان بینی، آبریزش بینی و عطسه را تسکین می‌دهد. تنها یک نوع از این دارو، مونته لوکاست (Singulair) برای درمان تب یونجه یا همان رینیت آلرژیک تایید شده است.
در برخی افراد، مهارکننده‌های لوکوترین می‌توانند علائم روان‌شناختی مانند اضطراب، افسردگی، رویاهای عجیب‌وغریب، مشکلات خواب و تفکر یا رفتار خودکشی را به‌عنوان عوارض جانبی مصرف این داروها ایجاد کنند. مصرف آنها حتما باید تحت‌نظر پزشک باشد.
۶. داروهای ضد حساسیت تزریقی
دسته مهمی از داروهای ضد آلرژی به‌صورت تزریقی و آمپول‌های ضد حساسیت مصرف می‌شوند. در این دسته می‌توان انواع داروهای آنتی‌هیستامینی، کورتیکواستروئیدی، سرکوب‌کننده‌های ماست سل و را مشاهده کرد.
رایج‌ترین داروهای ضد حساسیت تزریقی آنتی‌هیستامینی شامل موارد زیر است:
- دیفن هیدرامین
- سیتریزین
- لوراتادین
- فکسوفنادین
- دسلوراتادین.
این داروها را برای درمان واکنش‌های آلرژیکی مانند خارش پوست، رینیت آلرژیک، آبریزش بینی، سرفه استفاده می‌کنند. این داروها به‌صورت داخل عضلانی و داخل وریدی تجویز می‌شوند. آمپول هیدروکسی زین هیدروکلراید نیز یکی از داروهای آنتی‌هیستامینی تزریقی است که فقط به‌صورت عضلانی تجویز می‌شود.
آمپول تریامسینولون نیز یکی دیگر از داروهای ضد حساسیت تزریقی است که در دسته کورتیکواستروئیدها قرار می‌گیرد. این دارو را به‌عنوان یک آمپول ضد حساسیت کورتون می‌شناسند. آمپول تریامسینولون، قوی‌ترین آمپول ضد حساسیت است که به دلیل خواص ضدالتهابی خود در درمان لوپوس، واکنش‌های آلرژیک حاد، آلوپسی، پسوریازیس و آرتریت خودایمنی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
آمپول بتامتازون یکی دیگر از داروهای ضد حساسیت تزریقی است که در دسته کورتیکواستروئیدها قرار می‌گیرد. این آمپول ضد حساسیت شیری رنگ را به‌عنوان داروی کورتون می‌شناسند و یک سرکوب‌کننده سیستم ایمنی است. از این آمپول ضد حساسیت قوی برای درمان بیماری‌های خودایمنی مانند آسم و آلرژی‌های شدید، لوپوس و رماتیسم مفصلی استفاده می‌کنند.
درمان آلرژی از طریق ایمونوتراپی آلرژن‌ها به چه معناست؟
ایمونوتراپی بادقت زمان‌بندی می‌شود و به‌تدریج با قرارگرفتن در معرض آلرژن‌ها، به‌ویژه مواردی که اجتناب از آنها دشوار است، مانند گرده‌ها، کنه‌ها، گردوغبار و کپک‌ها افزایش می‌یابد. هدف ازاین‌روش درمانی، آموزش سیستم ایمنی بدن برای عدم واکنش به این آلرژن‌ها است.
ایمونوتراپی ممکن است زمانی مورداستفاده قرار گیرد که سایر درمان‌ها و مصرف داروهای ضد حساسیت موجود موثر یا قابل‌تحمل نباشند. همچنین در کاهش علائم آسم در برخی بیماران مفید است. در درمان‌های ایمونوتراپی ممکن است از تزریق یک سری آمپول‌ها به‌صورت هفتگی یا هر دوهفته یک‌بار استفاده شود.
نوع دیگر نیز استفاده از درمان‌های خوراکی است. یک قرص حاوی یک آلرژن را در این نوع درمان زیر زبان قرار می‌دهند تا به‌تدریج جذب شود. این روش درمانی برای ازبین‌بردن علائم ناشی از رینیت آلرژیک و درمان آبریزش بینی، سوزش چشم‌ها و احتقان بینی مورداستفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این گاهی به‌عنوان روشی برای بهبود علائم آسم نیز در نظر گرفته می‌شود.
مصرف داروهای ضد حساسیت در کودکان
برای کودکان معمولا از یک سری داروهای ضد حساسیت مخصوص استفاده می‌شود و نکته مهم‌تر این که دوز مصرفی در آنها با بزرگسالان متفاوت است. مصرف بدون نسخه داروهای ضد آلرژی نیز در کودکان ممنوع است و حتما باید با پزشک و دکتر آسم و آلرژی مخصوص کودکان در این زمینه مشورت شود.
بانوفن یا دیفن هیدرامین به‌صورت شربت یا قرص یکی از داروهای رایجی است که به‌عنوان شربت یا قرص ضد حساسیت کودکان مصرف می‌شود. از این دارو برای درمان خارش، آبریزش چشم‌ها، سوزش بینی و گلو و درمان سرفه در کودکان استفاده می‌شود. شربت دیفن هیدرامین در کودکان برای درمان سرفه استفاده می‌شود. قرص آن را نیز به‌عنوان قرص ضد حساسیت سرفه تجویز می‌کنند. داروهای لوراتادین و فکسوفنادین را نیز در دوزهای کم‌تر و تحت‌نظر پزشک برای درمان برخی حساسیت‌ها و آلرژی‌ها در کودکان تجویز می‌کنند.
بیماری آسم و درمان آن
بین بیماری آسم و آلرژی ارتباط وجود دارد. آسم یکی از رایج‌ترین بیماری‌هایی است که مجاری تنفسی را درگیر کرده و تنفس را برای افراد دشوار می‌کند. حملات آسم ممکن است در شرایط مختلف مانند شرایط استرسی، آلودگی هوا، بروز برخی بیماری‌ها مانند درگیری ریه در کرونا و غیره تشدید شود.
هیچ درمان قطعی برای آسم وجود ندارد. یک سری داروهای ضد حساسیت و سرکوب‌کننده سیستم ایمنی وجود دارند که مصرف آنها به تسکین علائم، کاهش حملات، کنترل طولانی‌مدت بیماری، کاهش التهاب و بازشدن مجاری تنفسی کمک می‌کند. این داروها به‌صورت استنشاقی یا خوراکی مصرف می‌شوند و می‌توانند در هنگام بروز علائم ماهیچه‌های سفت اطراف راه‌های هوایی را شل کرده و جریان هوا را تسهیل کنند.
کورتون‌ها یا همان داروهای ضد حساسیت کورتیکواستروئیدی یکی از رایج‌ترین داروهای مورداستفاده در درمان آسم و آلرژی است. این داروها برای کاهش التهاب تجویز می‌شوند. مصرف کورتیکواستروئیدهای استنشاقی برای جلوگیری از بدتر شدن مشکلات تنفسی تجویز می‌شود.
داروهای مهارکننده لکوترین نیز در درمان آسم و برای پیشگیری از حملات بیماری تجویز می‌شوند. قرص ایروکاست یکی از این داروهاست که در درمان آسم از آن استفاده می‌شود. قرص کتوتیفن یکی دیگر از داروهای ضد حساسیت است که در درمان و پیشگیری از حملات آسم در کودکان و بزرگسالان از آن استفاده می‌شود. این دارو هم به‌صورت قرص و هم به‌صورت شربت موجود است و از آن خصوصا در حملات آسم ناشی از حساسیت استفاده می‌شود. نام دیگر این دارو، قرص زاتیدن است. این دارو موجب بازشدن مجاری تنفسی می‌شود.
شوک آنافیلاکسی و درمان آن
همیشه واکنش‌های آلرژیک در حد حساسیت‌ها و واکنش‌های معمول نیستند. اگر واکنش‌ها بسیار شدید و جدی باشند، خطر مرگ برای افراد بالاست. به برخی از این واکنش‌های آلرژیک شدید و خطرناک، شوک آنافیلاکسی گفته می‌شود.
معمولا در اثر نیش حشرات مانند نیش زنبور یا نیش مار، تزریق پنی‌سیلین یا مصرف برخی داروها، مصرف یک سری غذاهای حساسیت‌زا و غیره ممکن است این واکنش‌های شدید و شوک آنافیلاکسی رخ دهد. معمولا برای درمان این حملات به‌صورت اضطراری، از تزریق اپی نفرین استفاده می‌شود.
سؤالات متداول شما
در این بخش از مطلب طبق روال همیشگی به سؤالات شما پاسخ می‌دهیم.
برخی از این داروها از جمله آمپول دیفن هیدرامین و دیمن هیدانات به‌عنوان داروهای دسته B برای دوران بارداری دسته‌بندی می‌شوند. پرومتازین نیز در مواردی تحت‌نظر پزشک تجویز می‌شود. اما آمپول هیدروکسی زین در رده داروهای دوران بارداری و شیردهی قرار ندارد.
قوی‌ترین قرص ضد حساسیت پوستی برای درمان خارش پوستی، کهیر و پسوریازیس پوستی در دسته آنتی‌هیستامین‌ها قرار دارد. سیتریزین با نام تجاری زیرتک و لوراتادین با نام تجاری کاریتین که در دسته آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم قرار می‌گیرند، به‌عنوان بهترین داروهای ضد حساسیت پوستی در نظر گرفته می‌شوند. قرص ضد حساسیت سیتریزین به همراه قرص ضد حساسیت لوراتادین جز رایج‌ترین داروهای ضد آلرژی و حساسیت فصلی نیز هستند.
داروی ضد حساسیت پوستی قوی دیگری که وجود دارد، قرص ضد حساسیت نئوتادین است. این دارو را نیز به‌عنوان قوی‌ترین قرص ضد حساسیت پوستی می‌شناسند. از این دارو نیز برای درمان خارش و کهیرهای پوستی استفاده می‌شود. قرص آستمیزول یا قرص ترفنادین نیز از دیگر داروهای نسل دوم آنتی‌هیستامینی هستند که به‌عنوان یک دارو با اثربخشی طولانی‌مدت در درمان کهیرهای پوستی و درمان واکنش‌های آلرژیک از آن استفاده می‌شود.
اکثر داروهای ضد آلرژی موجود خاصیت خواب‌آلودگی دارند. ازاین‌رو در برخی مواقع می‌توانند منع مصرف داشته باشند. اما بااین‌حال داروسازان یک سری قرص ضد حساسیت غیرخواب‌آور را نیز تولید کرده‌اند که می‌توان از آنها استفاده کرد. در هنگام رانندگی یا زمانی که افراد سر کار هستند، بهتر است از این داروهای ضد حساسیت غیر خواب‌آور استفاده شود. قرص فکسوفنادین که با نام قرص ضد حساسیت تلفست شناخته می‌شود، به‌عنوان یک قرص ضد حساسیت و خارش پوست است که موجب خواب‌آلودگی در افراد نمی‌شود. قرص ضد حساسیت تلفست یکی از رایج‌ترین داروهای ضد آلرژی و حساسیت فصلی است که مورداستفاده قرار می‌گیرد.
شایع‌ترین آلرژن‌ها شامل خز یا موی حیوانات (مانند سگ، گربه و خرگوش)، گردوغبار، برخی غذاها حساسیت‌زا (مانند شیر گاو، تخم‌مرغ، بادام‌زمینی، برخی از غذاهای دریایی، آجیل، سویا، گندم و غیره)، نیش حشرات، لاتکس، برخی داروها، گرده‌های گیاهان می‌شود. یک آلرژن ممکن است در یک فرد دیگر مشکلی ایجاد نکند.
یکی دیگر از رایج‌ترین داروهای ضد حساسیت تجویزی، دگزامتازون است که به‌صورت قرص خوراکی، قطره‌های چشمی و گوشی و تزریقی در دسترس است. این داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی برای درمان بیماری‌هایی که باعث التهاب می‌شوند مصرف می‌شود. برای درمان التهاب، واکنش‌های آلرژیک، آرتریت روماتوئید، لوپوس، بیماری‌های پوستی و غیره از این دارو استفاده می‌شود. دگزامتازون در دسته داروهای استروئیدی قرار می‌گیرد و در برخی موارد مصرف آن می‌تواند عوارض بسیار شدیدی را در افراد ایجاد کند. ازاین‌رو مصرف آن به‌عنوان یک درمان اصلی معمولا پیشنهاد نمی‌شود. برای مثال در بیمارانی که با درگیری ریه در کرونا مواجه می‌شوند، در برخی مواقع از دگزامتازون استفاده می‌شود. مصرف آن به همراه سایر کورتون‌ها، درگیری بیماران با بیماری‌های بیمارستانی مانند قارچ سیاه را افزایش داده است.
بسیاری از آلرژی‌ها را می‌توان به طور موثر با داروهای ضد حساسیت بدون نسخه درمان کرد. اگر آلرژی‌های مداوم دارید که در زندگی روزمره‌تان اختلال ایجاد می‌کند یا اگر واکنش‌های شدیدی دارید، حتما باید برای درمان و پیگیری بیماری به پزشک خود مراجعه کنید. خصوصا در مواردی که درمان‌های بدون نسخه و موقتی مؤثر نیستند.
افرادی که دچار شوک آنافیلاکسی می‌شوند باید همیشه 24 ساعت شبانه‌روز یک تزریق‌کننده خودکار اپی‌نفرینی به همراه داشته باشند و نحوه استفاده از آن را نیز بدانند. افراد همچنین باید پس از استفاده از انژکتور خودکار به بخش اورژانس مراجعه کنند تا از عدم بازگشت علائم پس ازبین‌رفتن اثرات تزریق اطمینان حاصل کنند.
آلرژی و حساسیت‌های فصلی می‌توانند در هر فردی و در هر بازه‌ای از زندگی رخ دهد. بااین‌حال برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا به آلرژی هستند. برای مثال کسانی که سابقه خانوادگی آلرژی یا ابتلا به آسم دارند، بیشتر در معرض ابتلا به آلرژی و حساسیت‌اند. کودکان، خصوصا کودکانی که در زمان ابتلا به بیماری‌های تنفسی مبتلا شده‌اند و زمینه ابتلا به آسم و تنگی نفس می‌تواند ریسک ابتلا به آلرژی را افزایش دهد.
با این که بروز آلرژی معمولا غیرقابل‌پیشگیری است، اما بااین‌حال می‌توان با یک سری راه کارها از بروز این واکنش‌ها تا حدود زیادی جلوگیری کرد. برای مثال باید تا جای ممکن از محرک‌های شناخته شده ایجادکننده آلرژی اجتناب کرد. شناسایی عواملی که موجب تشدید علائم می‌شوند و خودداری از برخورد با آنها می‌تواند میزان واکنش‌ها را کاهش دهد. مصرف تحت‌نظر پزشک داروهای ضد حساسیت نیز می‌تواند موثر باشد.
نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
واکنش‌هایی که در اثر واکنش سیستم ایمنی بدن به یک ماده محرک ایجاد می‌شود را به‌عنوان واکنش‌های آلرژیک می‌شناسند. این بیماری قابل‌درمان نیست و تنها می‌توان با استفاده از داروهای ضد حساسیت موجود، شدت آنها را کاهش داد و آنها را کنترل کرد. رایج‌ترین داروهای ضد حساسیت در دسته آنتی‌هیستامین‌ها، کورتیکواستروئیدها، ضد احتقان‌ها و مهارکننده‌های لوکوترین دسته‌بندی می‌شوند و انواع بسیار متنوعی دارند. اگر سوالی در مورد انواع داروهای ضد حساسیت دارید، می‌توانید از متخصصان در پنل داروباکس بپرسید.
در داروباکس می‌توانید با بهترین متخصصین آسم و آلرژی آشنا شوید، با آنها به‌صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید. اگر در مورد این داروها نیاز به اطلاعات بیشتری داشتید، می‌توانید از خدمات مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید.
داروباکس مراقب سلامتی شماست!
