اطلاعات تخصصی
موارد مصرف
ضد سرفه و علائم سرماخوردگی
این ترکیب بصورت شربت عرضه می شود و 5 میلی لیتر آن محتوی 125 میلی گرم استامینوفن ضد درد و ضد تب، 50 میلی گرم گایافنزین خلط آور وضد سرفه و 2.5 میلی گرم فنیل افرین جهت رفع علائم آلرژی و آبریزش از بینی می باشد. در حجم های 60 و 120 و 200 میلی لیتر در بازار دارویی کشور موجود است.
مکانیسم اثر
-استامینوفن:اين دارو با مهار ساخته شدن پروستاگلاندینها موجب تب و كاهش شدت درد می گردد.
-گایافنزین: به نظر می رسد كه اثر خلط آوری دارو از طريق افزايش حجم و كاهش چسبندگی ترشحات نای و نايژه ها اعمال می شود. بنابراين ممكن است كارایی بازتاب سرفه را افزایش دهد و خروج خلط را تسهیل نماید.
-فنیل افرین:این دارو یک مقلد سمپاتیک است كه مستقیما گیرنده های آلفا-آدرنرژیک درعضله گشادكننده مردمک را تحریک می كند و اين عضله را منقبض می كند. همچنين گيرنده های آلفا-آدرنرژیک در عروق ملتحمه و بينی را تحریک می كند و موجب تنگی عروق می شود.
فارماکوکینتیک
-استامینوفن:شروع اثر: ۱ساعت، اتصال به پروتئین: ۱۵تا۲۵درصد، متابولیسم: کبدی، دفع:ادراری.
-گایافنزین: شروع اثر: ۳۰دقیقه، مدت اثر: ۴-۶ساعت، متابولیسم:کبدی، دفع: ادراری.
-فنیل افرین: فراهمی زیستی:کمتر از۳۸درصد، شروع اثر:۱۰-۱۵درصد، مدت اثر:۱۵دقیقه، زمان پیک پلاسمایی: ۰/۷۵-۲ساعت، متابولیسم:عمدتا در دیواره ی روده و مقداری در کبد، متابولیت:ام-هیدروکسی مندلیک اسید(غیرفعال)، نیمه عمر: ۲-۳ساعت، دفع: ادراری(۸۰ـ۹۰درصد)
عوارض جانبی
-هایپرتنشن، تاکی کاردی برگشتی، سرگیجه، سردرد، بی قراری، خواب آلودگی، لرزش، راش پوستی، افزایش اشتها، کم خونی، افزایش احتمالی بیلی روبین و آلکالین، تحریک پذیری، انقباض عروقی شدید محیطی یا احشایی.
تداخلات دارویی
-داروهایی که آنزیم های کبدی را فعال تر میکنند تاثیر استامینوفن را کمتر میکنند.
بعنوان مثال:کاربامازپین (تگرتول)، ایزونیازید، باربیتورات ها مانند فنوباربیتول، ریفامپین.
-داروی کلستیرامین موجب کاهش جذب استامینوفن از روده شده و بنابراین استامینوفن باید یک ساعت قبل و یا 4-3 ساعت بعد از مصرف کلستیرامین استفاده شود.
-وارفارین: مصرف استامینوفن با دوز بیش از 2 گرم در روز میتواند اثر رقیق کنندگی خون وارفارین را افزایش دهد.
-هپارین: افزایش خطر خونریزی
-در صورت جذب سيستميک، پس از مصرف توأم فنیل افرین همراه با داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای مهاركننده های آنزيم منوآمین اكسیداز MAO) ) و ماپروتیلین ممكن است فشار خون افزايش یابد.
هشدار ها
-حساسیت
-در برخی محصولات احتمال وجود فنیل آلانین وجود دارد.
توصیه های دارویی
-دارو را دقیقا به مقداری که پزشک در هر نوبت تجویز کرده، اندازه گیری کرده و مصرف کنید.
-مصرف بیش از 5 بار در روز در کودکان فقط تحت نظر پزشک صورت گیرد.
-مصرف روزانه بیشتر از 2/6 گرم در کودکان و 4گرم در بزرگسالان فقط تحت نظر پزشک صورت گیرد.
-این دارو با مصرف الکل تداخل دارویی دارد.
-در بیماران مبتلا به فنیل کتونوری در صورت تجویز این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
-در صورت مشاهده ی علائم التهاب شدید پوست، دهان یا چشم، مصرف دارو را فورا قطع و به پزشک مراجعه کنید.
دارو های هم گروه
گروه C
در شرايط خاص و نظارت ويژه پزشك قابل استفاده است: مطالعات حیوانی مواردی از عارضه جانبی برای جنین نشان داده است و مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست. منافع دارو در مقابل خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است.