اگر چه پرواز هوایی در کل امن است اما شما احتمالا اثرات جانبی ناخوشایندی بر بدنتان در ارتفاع ۳۵۰۰۰ فوتی تجربه می‌کنید. اثرات مسافرت هوایی بر بدن شامل یکسری تغییرات و ناخوشیهایی ناشی از ارتفاع بالا، کاهش اکسیژن و سایر موارد است که با هم آنها را بررسی خواهیم کرد.
کمبود اکسیژن سردرد و خواب آلودگی می آورد
میلیونها نفر از مردم سراسر دنیا هر روز بوسیله هواپیما سفر می‌کنند. اگر شما نیز به زودی یک سفر هوایی در پیش خواهید داشت، ممکن است آمادگی احساس ناخوشایندی را که در مسافرت هوایی در شما بروز می‌کند، نداشته باشید. علاوه بر جمعیت فرودگاه و استرس، مسافرت در چنین ارتفاع زیادی، واقعا اثراتی روی بدن دارد. اگر چه فشارسنج کابین برای جلوگیری از ناخوشی در ارتفاعات تنظیم شده است اما هنوز هم ممکن است که دچار سردرد یا خواب آلودگی شوید. دکتر پائول آلوز مدیر کل پزشکی بهداشت هوایی می‌گوید: فشار پایین اکسیژن موجود در کابین هواپیما معادل ۶۰۰۰ تا ۸۰۰۰ فوت ارتفاع است که برابر با میزان فشار هوا در شهر مکزیکوسیتی است. فشار اکسیژن در بخشی از بدن به تدریج کاهش می‌یابد و یک هیپوکسی خفیف (اکسیژن کم) رخ می‌دهد که می‌تواند موجب سردرد در برخی از افراد حساس شود. یک مطالعه در کشور انگلستان نشان داد که میزان اکسیژن مسافرین تا ۴ درصد کاهش یافته است که اگر دچار مشکلات قلبی یا ریوی هستید، می‌تواند سبب بروز مشکلاتی برای شما شود. برای جلوگیری از سردرد، مقدار زیادی آب بنوشید و از نوشیدن الکل و کافئین اجتناب کنید.
تجمع خون در پاها و ایجاد ورم در آنها
نشستن در صندلی تنگ هواپیما برای ساعتهای متمادی می‌تواند بر جریان خون در سراسر بدن اثر بگذارد، که منجر به تورم در پاها و مچ آن می‌شود. همچنین مشخص شده است که. زمانی که خون به خوبی گردش نمی‌کند، که در مسافرت هوایی اتفاق می‌افتد خطر لخته شدن خون به صورت ترومبوز ورید عمیقی (DT) افزایش می‌یابد. دکتر آلوس می‌گوید: در این وضعیت رگهادر پاهای ما فشرده شده و جریان خون از طریق آنها آهسته می‌شود. اگر چه شما اغلب اوقات شنیده‌اید که می‌گویند بلند شوید و راه بروید اما دکتر آلوز می‌گوید که اگر افراد زیادی بخواهند همزمان این کار را انجام دهند، ترافیک زیادی ایجاد می‌شود و به دلیل آشفتگی می‌تواند خطرناک باشد. وی گفت: مسافران متوسط اندام بدون هیچ گونه خطری می‌توانند از حرکات ساده مثل چرخش مچ پا، خم شدن، کشش، انقباض استفاده کنند که می‌توانند در صندلی‌های خود انجام دهند. عوامل خطر برای ترومبوز ورید عمقی (DVT) عبارتند از: چاقی، بودن در وضعیت بارداری، پس از زایمان، مصرف قرصهای بارداری، سن بالای ۴۰ سال یا داشتن بیماری جدی. افرادی که عوامل خطر زمینه ای را برای DVT دارند، می‌توانند از جوراب‌های واریس استفاده کنند و برای بعضی از افراد با خطر بالا حتی استفاده از داروهای ضد انعقاد ممکن است لازم باشد. اگر یک یا چند عامل خطر برای شما وجود دارد و در آینده نزدیک قصد رفتن به مسافرت هوایی را دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
به هنگام مسافرت هوایی کمی آب بخورید
هوایی که در هواپیما تنفس می‌کنید در واقع از بیرون وارد می‌شود و هوا در آن ارتفاع رطوبت کمی دارد. کوای سیندر مدیر عامل شرکت خدمات حمل و نقل پزشکی هوانوردی می‌گوید: این هوا بسیار خشک است و دارای رطوبت کمتر از ۱۰ درصد است. از دست دادن آب بدن می‌تواند منجر به احساس خستگی شود بخصوص وقتی که هم زمان فشار هوای داخل هواپیما کم شود. بعضی بیماری‌های مزمن و برخی از داروها ممکن است این حالتها را تشدید کند. بهترین راه برای جلوگیری از کم آبی، با توجه به توصیه‌های پزشکی، نوشیدن مقدار زیادی آب است حتی قبل از اینکه سوار هواپیما شوید. بطری آب خود را همراه ببرید، به این ترتیب مجبور نیستید منتظر مهماندار بمانید تا برای شما آب بیاورد. سازمان پزشکی هوانوردی نیز توصیه می‌کند از قطره اشک مصنوعی برای جلوگیری از خشکی چشم استفاده کنید و اسپری‌های تنفسی بینی را هم برای برای کمک به رفع خشکی راه‌های هوایی و جلوگیری از خونریزی بینی را همراه داشته باشید و استفاده کنید.
تغییر در فشار کابین بدن شما را پر از گاز می‌کند
انجمن پزشکی هوانوردی می‌گوید» گاز بدن ما موقع پرواز می‌تواند ۲۵ درصد افزایش یابد. ما از طریق علم فیزیک می‌دانیم که گازها به طور معکوس فشار را افزایش می‌دهد یعنی از جایی که بیشتر است به جایی که کمتر است، می‌رود. بنابراین با افزایش ارتفاع در پرواز، فشار خارجی به طور پیوسته کاهش می‌یابد و گاز به دام افتاده در بدن ما بر این اساس افزایش می‌یابد. این شامل گاز روده شما هم می‌شود که می‌تواند منجر به نفخ و خارج شدن از گاز بدن شود، پس باید چکار کنید؟ نگه داشتن آن در بدنتان، برای شما خوب نیست، پس اگر احساس فشار می‌کنید، بهتر است اگر امکان دارد به دستشویی بروید.
تغییرات فشار هوا باعث می‌شود که گوش شما صدا کند
در کنار افزایش گاز روده، گوش شما نیز احتمالا تحت تاثیر تغییرات در فشار هوا را احساس کند. وقتی که به ارتفاعات می‌رویم، گاز افزایش می‌یابد، که باعث می‌شود پرده صماخ به سمت بیرون برآمده شود که ما آن را به عنوان احساس فشار می‌شناسیم. دکتر آلوس می‌گوید: این تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که هوای بدام افتاده بیورن از طریق پرده شیپور استاش به حنجره ما برسد و گوشت به حالت نرمال برگردد. جویدن آدامس در این وضعیت مفید است. خلاف این موضوع هنگام فرود رخ می‌دهد به این صورت که فشار هوا افزایش می‌یابد بنابراین هوای بیشتری برای حرکت برگشتی گوش میانی لازم است. وی می‌گوید این کار با بلعیدن هوا یا خمیازه کشیدن انجام می‌شود. راه دیگر برای انجام این کار این است که به آرامی هوای داخل ریه‌ها را بوسیله پوشاندن بینی و دهان خارج کنید، بنابراین آن هوا از طریق شیپور استاش درون گوش میانی خارج می‌شود که فشار هوا را برابر می‌کند. خوشبختانه این فشار موقت هیچ گونه آسیب دائمی به گوش وارد نمی‌کند.
جوانه‌های چشایی شما ممکن است چندان عکس العمل نشان ندهند
مواد غذایی هواپیما واقعا آن طور که شما فکر می‌کنید، بی مزه نیستند. هوای کم رطوبتی که شما در هواپیما تنفس می‌کنید، مخاط دهان و بینی را خشک می‌کند که می‌تواند بر احساس مزه تاثیر بگذارد. یک تحقیق انجام یافته از سوی لوفت هانزا نشان داد که احساس غذاهای شیرین و شور به میزان ۳۰ درصد در شبیه سازی یک سفر هوایی کاهش یافت. سازمان هوانوردی بریتانیا اخیرا سعی کرده‌اند طعم دهنده‌های ژاپنی اومامی را به این لیست اضافه کنند تا با این حالت مقابله کنند اما شما نیز می‌توانید جوانه‌های چشایی خود را با آشامیدن آب دوباره فعال کنید. دکتر سیندر می‌گوید: خشکی دهان ممکن است حساسیت به مزه‌ها را کاهش دهد اما طعم با آبرسانی بدن دوباره احیا می‌شود.
تغییرات هوا می‌تواند موجب دندان درد شود
اگر چه این وضعیت کمتر شایع است اما تغییرات گاز دردبدن ما حتی می‌تواند روی دندانهای ما نیز تاثیر بگذارد که از طریق گاز به دام افتاده حین پرکردن دندانها این امر رخ می‌دهد. توماس پی. کانلی دندانپزشک گفته است: یکی از مشکلات دندان درد هواپیما، برخلاف درد گوش یا درد سینوس این است که کار چندانی نمی‌توان برای پیشگیری از آن کرد. به عبارت دیگر، جویدن آدامس یا بلعیدن هوا نمی‌تواند فشار داخل دندان شما را از بین ببرد. این باعث می‌وشد که مسافرت هوایی همراه با دندان درد یک مشکل واقعی باشد. شما می‌توانید از مسکنهایی همچون تیلنول در طول پرواز برای از بین بردن علائم استفاده کنید. اما اگر دچار دندن درد جزئی هستید، قبل از برنامه ریزی برای پرواز به دندانپزشک خود مراجعه کنید. این یکی از دلایلی است که برای خلبانان داشتن دندانهای سالم بسیار مهم است.
در طول مسافرت هوایی پوست شما خشک می‌شود
یکی دیگر از اثرات مسافرت هوایی خشکی پوست است. دکتر سیندر گفت: اگر چه زمان مسافرت در هواپیما کوتاه است اما از دست دادن آب می‌تواند منجر به خشکی پوست و ترک خوردگی لبها شود. استفاده از لوسیونهای مرطوب کننده قبل از پرواز می‌توانند این اثرات را از بین ببرند. لوسیونها بهتر از مرطوب کننده‌های آبرسان هستند که در هوای خشک بی اثر خواهند بود. آب کافی بنوشید تا آبرسانی کل بدن حفظ شود و صورتتان را به هنگامی که از هواپیما خارج شدید، بشویید، لایه برداری می‌تواند سلول مرده که باعث خشکی پوست می‌شود را بردارد، که ممکن است منجر به آکنه شود.
مسافرت هوایی بوی دهان را بیشتر می‌کند
هنگامی که دهان در هواپیما خشک می‌شود، به اندازه کافی بزاق ندارد که می‌تواند باعث رشد و گسترش باکتری‌ها و منجر به بوی بد دهان شود. اگر چیزی نخورده باشید بخصوص اگر آب کافی ننوشیده باشید، حالت بوی دهان صبحگاهی به وجود می‌آید. دکتر اسنایدر می‌گوید: ترکیب دهان خشک و مسواک نزدن به دندانها در پروازهای طولانی ممکن است منجر به بوی بد دهان شود. شما می‌توانید این وضعیت را با مسواک کردن در حین پرواز (بعضی از ایرلاین‌ها به شما یک مسواک و خمیردندان می‌دهند) و حفظ آب بدن، رفع کنید.
پرواز کردن در مسیر طولانی ریتم بدن را بهم می‌زند
ما در مورد جت لگ صحبت می‌کنیم. دکتر آلوز گفت: ترشح هورمون، خواب آلودگی، هوشیاری و احساس گرسنگی در بین سایر عملکردهای بدن، بیشتر به ساعت داخلی بدن وابسته است. مسافرت به یک منطقه زمانی دیگر، ما را دچار اختلال می‌کند و ما نیازمند بازنشانی ساعت بدنمان هستیم. قاعده کلی آن این است که ما برای هر ساعت اختلاف زمانی که از منطقه‌ای عبور می‌کنیم، حدود یک روز نیاز داریم به این معنی که پس از یک پرواز شش ساعته بر روی اقیانوس اطلس، حدود ۶ روز برای چرخه‌های فیزیولوژیک ما نیاز است تا بتوانند با زمان محلی هماهنگ شوند. وی می‌گوید: پس اگر سفر شما فقط یک هفته یا کمتر طول بکشد چکار باید بکنید؟ در یک سفر تجاری سریع بهتر است سعی کنید که به یک منطقه زمانی جدید نروید زیرا انطباق کامل از نظر فیزیولوژیکی غیر ممکن است. از سوی دیگر اگر ما بخواهیم اقامتمان را در یک سفر توریستی طولانی‌تر کنیم، بهت راست سعی کنیم تا حد امکان در زیر آفتاب رویم و در فضای باز فعالیت جسمانی داشته باشیم. از آنجایی که ما بهتر قادر به تحمیل یک روز طولانی‌تر در عوض یک روز کوتاهتر هستیم، پرواز کردن از سمت شرق به غرب راحت‌تر از پرواز از سمت غرب به شرق است.
ممکن است واقعا بیمار نشوید
اگر چه عفونت‌های هوایی در محیط‌های کم رطوبت مانند هواپیما رشد می‌کنند، خطر بیمار شدن از یک هواپیما به دلیل استفاده از فیلترهای استفاده شده واقعا کم است. دکتر اسنایدر گفت: مزیت آن این است که هوا در داخل کابین هواپیما بیشتر از سایر ساختمان‌های صنعتی، مدارس و خانه‌ها مبادله می‌شود. این درجه تبادل هوا همراه با فیلتر کردن آن و الگوهای گردش هوا، خطر عفونت‌های هوایی را در هواپیما از طریق سایر مسافران یا خدمه در مقایسه با سایر وسایل نقلیه کاهش می‌دهد. بنابراین زیاد نگران بیماری در هواپیما نباشید مگر اینکه بغل دستی شما بیمار باشد و عطسه و سرفه کند. با این حال بخاطر باکتری‌هایی که در سطح هواپیما زندگی می‌کنند، به طور مرتب دستان خود را بشویید و آنها را از چشم، بینی، گوشها و دهان خود دور نگه دارید.
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط داروباکس
منبع: ریدرز دایجست
