آیا ریتالین اعتیاد آور است؟

چرا سوء استفاده از این دارو محرک برای درمان ADHD می تواند به اعتیاد منجر شود؟

ریتالین به طور گسترده ای برای کودکان و بزرگسالانی که اختلال بیش فعالی – نقص توجه ( ADHD ) دارند تجویز می شود، اما همچنین دارای پتانسیل سوءاستفاده است – این پرسش مطرح است که :

آیا ریتالین اعتیاد آور است؟ متاسفانه پاسخ ساده ای نیست ولی باید بدانید که ریتالین چونه کار میکند.

چگونه ریتالین کار می کند؟

ریتالین، همچنین به عنوان متیل فنیدیت شناخته می شود، یک داروی محرک است که معمولا برای درمان مشکلات توجه در بزرگسالان و کودکان استفاده می شود، که بسیاری از آنها اثرات مثبت دارو را توصیف می کنند.

این کار عمدتا با افزایش یک انتقال دهنده عصبی به نام دوپامین در مغز است. در میان سایر توابع، دوپامین با لذت، حرکت و توجه همراه است.

در صورت مصرف دوزهای بالاتری نسبت به تجویز، ریتالین موجب سرخوردگی می شود و باعث افزایش برخی از عوارض در  افراد می شود.

همچنین  ادرال ( Adderall) ، آمفتامین  اغلب برای اختلال بیش فعالی – نقص توجه ( ADHD ) تجویز می شود، و  مشابه با ریتالین کار می کند.

داروهای محرک  به طور معمول برای بهبود عملکرد با سرعت بخشیدن به پردازش ذهنی و پاسخ های فیزیکی، تجسم و یا سرکوب اشتها، مورد سوء استفاده قرار می گیرند.

آنها ممکن است در اثر اختلالات خوردن، اعتیاد به مواد غذایی و یا مشکلات چاقی به افرادی که در معرض افسردگی  هستند، نیز تجویز شود.

نوجوانان گزارش می دهند که به عملکرد تحصیلی آنها کمک می کند و بعضی از والدین حتی از آن حمایت می کنند. افرادی که به دلیلی از این داروها استفاده می کنند ممکن است آسیب پذیری های احساسی داشته باشند که به طور بالقوه به اعتیاد کمک می کند.

اگر بر اساس دوز تجویز شده مصرف شود، ریتالین به طور کلی به عنوان اعتیادآور در نظر گرفته نمی شود. همانطور که هیچ دوز تنظیم ریتالین وجود ندارد و دوز معمولا با کم شروع و افزایش می یابد تا علائم ADHD کنترل  شود.

شیوع اعتياد به ريتالين شناخته نشده است. با این حال، نظرسنجی از کلاس گریدر 12 نشان داد که بیش از 3 درصد ازافراد از ریتالین بدون نسخه در سال گذشته استفاده کرده بودند.

ریتالین می تواند یک دارو  برای برخی از افرادی  باشد که به مصرف داروهای دیگر فکر میکنند. مصرف ریتالین همچنین می تواند تجارب اولیه خرید دارو را برای برخی از دانش آموزان ایجاد کند و اگر دارو در دوزهای بالاتر یا از طریق مسیرهایی که تأثیرات را تقویت می کنند مانند مصرف مواد مخدر از طریق بینی یا تزریق آن، خطر ابتلا به اعتیاد افزایش می یابد.

عوارض جانبی ریتالین

ممکن است ریتالین اثرات جانبی ناخوشایند و اثرات بالقوه طولانی مدت پزشکی نیز داشته باشد و اینها شامل:

بیخوابی
عصبی شدن
سردرد
کاهش اشتها
درد شکمی و سایر علائم گوارشی
عوارض جانبی قلبی عروقی (تاکیکاردی و تپش قلب)
کاهش فشارخون

بعضی منتقدان از روش دارویی برای درمان اختلال بیش فعالی – نقص توجه ( ADHD ) استدلال می کنند که خطرات عوارض جانبی غیرقابل قبول است و تجویز ریتالین، آدرال و داروهای دیگر برای کودکان به ویژه به طور گسترده ای که در ایالات متحده آمریکا تجویز می شوند، نامناسب است.

گرچه داروها به طور معمول خط اول درمان ارائه شده برای کنترل علائم  اختلال بیش فعالی – نقص توجه (ADHD)  هستند، ریتالین و سایر داروها تنها درمان موثر برای ADHD نیستند.

درمان های غیر دارویی برای اختلال بیش فعالی – نقص توجه ( ADHD ) شامل تعدادی از مداخلات اجتماعی، روحی و رفتاری می شود.

اکثر این مداخلات مستلزم کار مستقیم با کودک است، اما برخی از آنها شامل والدین، پرستاران و معلمان می شوند.

مداخلات تغذیه ای ممکن است هنگامی مفید باشد که غذاهای خاص بیش فعالی را تشدید کنند.

 نوروتراپی در مطالعات نشان داده شده است که یک گزینه مؤثر و بلند مدت و بدون دارو برای اختلالات توجه است.

والدین اغلب با استفاده از محرک ها  کودک مبتلا به ADHD خویش را آرام می کنند. مکانیسم دقیق این پیچیده است و به طور کامل شناخته نشده است، اما محرک ها توجه و عملکرد قشر جلویی مغز را بهبود می بخشد و این باعث می شود که رفتار و تکانشگری کودک تنظیم  وبهتر شود.

منبع

• مریم عبداللهی
• روانشناس و نوروتراپیست
• درمانگر تخصی کودکان