آفت دهانی و راه های درمان آن
آفت دهانی یا Aphthous stomatitis زخم هایی است دردناک که در ناحیه دهان، زبان، لثه، داخل بینی، یا حتی گلو دیده می شوند. تقریبا سفید، زرد و خاکستری رنگ که همواره با هاله ی قرمز رنگ و ملتهب احاطه شده اند.
دلیل ویروسی بودن برای اینگونه زخم ها وجود ندارد ولی یکسری شرایط و عوامل که در مورد آن توضیح خواهیم داد در به وجود آمدن آن تاثیرگذارند. آفت های دهانی واگیر دار و مسری نیستند. طول درمان آنها نهایت یک ماه است و درمان خاصی ندارند و معمولا برای درمانشان دهانشویه و یک سری قطره های ضدعفونی کننده تجویز می شود.
آفت های دهانی در بزرگسالان عموما دیده میشوند و با سوزش و گزگز و خارش همراه است.
انواع آفت و علائم و نشانه ها
آفت کوچک(مینور): آفت های کوچک، آفت هایی اند که درواقع زخم های کوچک سفید رنگی هستند به اندازه نوک مداد و گروهی ایجاد میشوند به شکل چند دانه که در دهان، لثه و زبان ایجادمی شوند و بعد از یک یا ده روز بدون اینکه اثری از خود بجا بگذارند درمان میشوند.
آفت بزرگ(ماژور): آفت های بزرگ معمولا در ناحیه لوزه ایجاد میشه و زخم های دردناکتر و عمیقتری را ایجاد میکنند طول درمان آنها به بیشتر از شش هفته می رسد. آفت های بزرگ یا همان ماژور معمولا در هنگام غذا خوردن و آشامیدن ملتهب تر می شوند که همراه با دردی سوزناک است که بنظر می آید زخم با این ابعاد نباید در این حد دردناک باشد.
تبخال دهانی یا همان هرپتی فرم : زخم های ریزی هستند که به صورت خوشه ای ایجاد می شود و طول درمانش تقریبآ ده روز است با آفت متفاوتند و ممکن است احتیاج به درمان داشته باشند.
علت پدیدار شدن آفت دهانی چیست ؟
علت به وجود آمدن آفت های درمانی بطور قطعی مشخص نیست ولی در عین حال مسآله نگران کننده ای هم نمی تواند باشد. یکسری عوامل هستند که در بروز این عارضه می تواند تاثیراتی داشته باشند مثل:
- رژیمهای غذایی فاقد ویتامین B12، روی، فولات (اسید فولیک) یا آهن
- خمیردندان حاوی سدیم لوریل سولفات
- هورمونها
- اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک یا بیماری بهجت
- استرس عاطفی
- آلرژی به مواد غذایی، شرایط اسیدی، عادتهای اشتباه در بهداشت دهان و دندان
- سیگار کشیدن
- بیماریهای دستگاه گوارش مانند بیماری سلیاک یا بیماری کرون
- سرطان دهان
- ضعف سیستم ایمنی بدن مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا، ایدز یا پیوند عضو
- حساسیت به باکتریهای خاصی در دهان
- کمبود در سیستم تغذیهای
برخی از داروهایی که ممکن است باعث ایجاد آفت دهان شوند، شامل موارد زیر هستند:
- آسپرین
- سرکوب کنندههای سیستم ایمنی
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID)
- پنی سیلامین
- مسدود کنندههای بتا
- نیکوتین خوراکی
- داروهای شیمی درمانی
- داروهای سولفا
- فنیتوئین
- وازودیلاتورها
- آنتی بیوتیکها
- آنتی کولینرژیک
- مهارکنندههای تجمع پلاکتی
- مهار کنندههای پروتئین
- ضد فشار خونها
- ضد ویروسها
روشهای درمان آفت دهان
آفت دهانی در واقع درمان قطعی ندارد اما با یکسری راهکارها میتوان تکثیر آنها را کنترل کرد و از شدت درد آن کاست، بطور مثال:
- استفاده از دهانشویه آب نمک و جوش شیرین
- گذاشتن یخ روی زخم
- امتحان کردن درمانهای خانگی مانند چای بابونه، اکیناسه (سرخارگل)، صمغ مرمکی و شیرین بیان
- پوشاندن آفت با خمیر جوششیرین
- مصرف فراوردههای غیرتجویزی بنزوکائین (داروی بیحسی موضعی) مانند اوراژل یا انبسول
- مصرف مکملهای تغذیهای مانند فولیک اسید، ویتامین B6، ویتامین B12 و روی
- قرار دادن شیر منیزیم روی آفت دهان
- استفاده از خمیرهای موضعی
- قرار دادن چای کیسهای مرطوب روی آفت
- استفاده از دهانشویه حاوی استروئید به منظور کاهش درد و ورم
خدمات پرستار در منزل داروباکس
شرکت داروباکس یکی از برترین شرکت های ارائه دهنده خدمات پزشکی و درمانی می باشد. شما عزیزان علاوه بر خدمات پرستار در منزل می توانید از خدمات ویزیت پزشک در منزل، فیزیوتراپی و رادیولوژی در منزل، تست کرونا و آزمایش خون در منزل و… استفاده کنید. برای بهره برداری از تمامی خدمات داروباکس می توانید به وب سایت داروباکس مراجعه کنید و یا اپلیکیشن داروباکس را در موبایل خود نصب کرده اطلاعات خود را در آن ثبت کرده و در زمان نیاز بدون اتلاف وقت از خدمات پزشکی و درمانی داروباکس بهرمند شوید.
توصیههایی برای جلوگیری از ایجاد آفت
روشهای سادهای برای پیشگیری از ایجاد آفت وجود دارد؛ برای مثال میتوانید از خوردن غذاهای تحریک کننده دهان، مانند میوههای اسیدی چون آناناس، گریپ فروت، پرتقال یا لیمو و همچنین آجیل، چیپس یا هر نوع خوراکی ادویهدار خودداری کنید و در عوض غلات کامل و سبزیجات و میوههای قلیایی غیراسیدی میل کنید. رژیم غذایی سالم و متعادل در پیش بگیرید و هر روز مولتی ویتامین مصرف کنید. همچنین سعی کنید هنگام جویدن غذا صحبت نکنید تا احتمال گاز گرفتن تصادفی داخل گونهها و دهان کاهش یابد. کاهش فشار و رعایت بهداشت دهان و دندان از طریق مسواک زدن روزانه پس از صرف وعدههای غذایی نیز در جلوگیری از ایجاد آفت مفید است. آخرین توصیه این که به اندازه کافی استراحت کنید و بخوابید. خواب کافی نه تنها از ایجاد آفت که از ابتلا به دهها بیماری جلوگیری میکند.