آزیترومایسین (azithromycin) چیست؟

نکات برجسته و هشدارهای مهم در مورد آزیترومایسین

آزیترومایسین به عنوان قرص، قرص آهسته رهش، قطره چشم، و همچنین یک فرم داخل وریدی در دسترس است.

آزیترومایسین برای درمان عفونت های ناشی از باکتری استفاده می شود.

هشدار اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک آزیترومایسین:

تقریبا تمام آنتی بیوتیکها، از جمله آزیترومایسین، می توانند باعث اسهال شوند. آزیترومایسین ممکن است باعث اسهال خفیف شود ولی گاهی این اسهال می تواند تا التهاب شدید روده شما، که باعث مرگ شود ادامه یابد. در صورتی که اسهال دارید پس از قطع مصرف این دارو، با پزشک خود تماس بگیرید.

هشدارهای کبدی:

در موارد نادر، آزیترومایسین می تواند مشکلات کبدی ایجاد کند. اگر بیماری کبدی دارید، می تواند عملکرد کبدی شما را بدتر کنید. ممکن است پزشک شما نیاز به نظارت دوره ای بر عملکرد کبد داشته باشد.

پزشکتان ممکن است آزمایش خون انجام دهند تا ببینند کبد شما چطور کار می کند. اگر کبدتان خوب کار نکند، پزشک ممکن است از مصرف آزیترومایسین خودداری کند.

[divider]

آزیترومایسین یک نوع آنتی بیوتیک است که برای درمان انواع عفونت های باکتریایی مانند بیماری خراش گربه ، عفونت های گوش، عفونت های پوست یا بافت های اطراف و گلو و یا لوزالمعده استفاده می شود.

آزیترومایسین همچنین برای درمان عفونت های ریه و سایر عفونت های تنفسی مانند برونشیت، سینوزیت، پنومونی، برخی موارد بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD) و سیاه سرفه مورد استفاده قرار می گیرد.

پزشکان همچنین ممکن است آزیترومایسین را برای عفونت های دستگاه تناسلی و بیماری های منتقله از راه جنسی مانند گونوره، عفونت های مجاری ادراری یا رحم، زخم های تناسلی و بیماری های التهابی لگن تجویز نمایند.

آزیترومایسین متعلق به گروهی از داروهای شناخته شده به عنوان آنتی بیوتیک های ماکرولیدی است. این گروه با جلوگیری از ایجاد پروتئین های باکتری اثر می کنند.

همانند سایر آنتی بیوتیک ها، برای جلوگیری از گسترش عفونت های مقاوم در برابر دارو، اداره غذا و داروی آمریکا (FDA) به شدت به پزشکان توصیه کرده که تجویز دارو را تنها زمانی انجام دهند که احتمال خیلی قوی قوی برای وجود عفونت باکتری هایی که علیه آنها آزیترومایسین موثر است،وجود داشته باشد.

FDA برای اولین بار آزیترومایسین را تحت نام Zithromax در سال 1991 را تایید کرد. Pfizer Pharmaceuticals این دارو را تولید می کند.

هشدارهای دیگر آزیترومایسین

با توجه به یک هشدار ویژه توسط FDA در سال 2012، آزیترومایسین می تواند تغییرات غیر طبیعی در فعالیت الکتریکی قلب ایجاد کند که ممکن است منجر به آریتمی قلبی شود.

اگر قبل از مصرف آزیترومایسین، مشکلاتی در ریتم ضربان قلب، مانند ضربان قلب آهسته یا نامنظم داشته باشید یا برای درمان این بیماری ها دارو مصرف کنید، حتما قبل از مصرف دارو باید با پزشک خود صحبت کنید.

همچنین قبل از تجویز آزیترومایسین، پزشک باید اطمینان حاصل کند که سطح پتاسیم و منیزیم شما در حد طبیعی باشد.

در موارد زیر نباید آزیترومایسین را مصرف کنید مگر با توصیه اکید پزشک:

• اگر آلرژی به آزیترومایسین یا هر یک از مواد داخل آن دارید
• یک شکل زردی معروف به زردی کلستاتیک دارید (زردی پوست، چشم یا ناخن).
• مصرف پیموزاید (Orap) دارید
• ضربان قلب نامنظم یا آرام دارید
• مشکلات کبدی، از جمله هپاتیت دارند
• مشکلات کلیوی بسیار شدید دارید
• بیماری میاستنیا گراویس دارید؟
• قبل از مصرف آزیترومایسین برای گونوره یا سیفلیس، باید آزمایش بدهید تا مشخص شود آیا باکتری که باعث عفونت شده، واقعا به آزیترومایسین پاسخ خواهد داد.

افرادی که آزیترومایسین را برای مدت طولانی مصرف می کنند، مستعد ابتلا به عفونت های بسیار جدی باکتریایی یا قارچی می شوند که ممکن است درمان آن ها بسیار دشوار باشد.

بارداری و شیردهی و آزیترومایسین

آزیترومایسین به طور کلی در هنگام حاملگی خطرناک است. هرگونه مصرف آزیترومایسین حتی در رزوهای اول بارداری را باید به پزشکتان گزارش دهید.

مصرف آزیترومایسین در شیردهی بستگی به نظر پزشکتان دارد و گاهی تجویز می شود.

[divider]

عوارض جانبی آزیترومایسین

آزیترومایسین در مجموع عوارض جانبی کمتری نسبت به سایر داروهای آنتی بیوتیک های گروه ماکرولیدها مانند اریترومایسین (Erythrocin) دارد.

ناراحتی معده، اسهال / مدفوع شل، تهوع، استفراغ یا درد شکمی ممکن است در مصرف آزیترومایسین رخ دهد. اگر هر یک از این علائم پس از مدتی همچنان ادامه داشته باشد یا بدتر شود، باید به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که پزشک شما وقتی این دارو را تجویز کرده است محاسبه کرده است که منافع دارو برای شما بیشتر از خطرات عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که دارو را مصرف می کنند هیچ عارضه جانبی جدی را تجربه نمی کنند.

با این وجود هنوز ممکن است برخی افراد عوارض جانبی را تجربه کنید، به خصوص اگر پزشک دوز بالایی از آزیترومایسین را تجویز کند.

اگر هر یک از موارد زیر را تجربه کردید بهتر است به پزشک خود بگویید:

• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• احساس گاز در روده ها
• مدفوع شل
• ناراحتی معده
• گرفتگی عضلانی
• عفونت واژن

 

عوارض جانبی جدی تر

در صورت بروز هر یک از موارد زیر، فورا بصورت اورژانسی کمک بخواهید:

• درد قفسه سینه
• تشنج
• تورم پا یا مچ پا
• التهاب کولون (علائم ممکن است شامل درد شکمی، اسهال شدید، خستگی باشد)
• ایجاد مایع بین ریه ها و دیواره قفسه سینه (علائم ممکن است شامل درد قفسه سینه یا سنگین بودن تنفس یا دشواری تنفس باشد)
• کاهش تعداد گلبول های سفید خون (این مورد معمولا در آزمایش خون کشف می شود، اما ممکن است خود را با علائم ضعف، خستگی، ضعف تنفسی یا عفونت های مقاوم به درمان نشان دهد)

[divider]

دوز و نحوه مصرف آزیترومایسین

تمام دوزهای ممکن و فرمهای دارویی ممکن است در این قسمت وجود نداشته باشد.

مقدار دوز، فرم دارویی و چگونگی مصرف دارو، بستگی به موارد زیر دارد:

• سن شما
• شرایطی که دارید برای آن درمان می شوید
• بیماری های زمینه ای دیگری که دارید
• شدت بیماری شما
• واکنش بدن شما به اولین دوز دارو

فرم: قرص خوراکی
دوز های موجود: 250 میلی گرم، 500 میلی گرم، 600 میلی گرم
مارک تجاری: Zithromax

[divider]

دوز دارو برای برونشیت بزرگسالان (18 سال و بالاتر)

دوز معمول 500 میلی گرم یک بار در روز به مدت سه روز است. پزشک شما همچنین ممکن است 500 میلی گرم در روز اول به صورت تک دوز تجویز کند و سپس 250 میلی گرم یک بار در روز در روزهای 2 تا 5 تجویز شود.

دوز دارو برای سینوزیت بزرگسالان (18 سال و بالاتر)

دوز معمول مصرف 500 میلی گرم یک بار در روز به مدت سه روز است.

دوز کودکان (سنین 6 ماه تا 17 سال)

دوز معمول 10 میلی گرم بر هر کیلوگرم وزن بدن یک بار در روز به مدت سه روز است.ولی دوز دارو را حتما باید پزشک تنظیم کند.

دوز کودکان (سن 0 تا 6 ماه)

این دارو نباید در کودکان زیر 6 ماه استفاده شود.

برای عفونت پوستی در بزرگسالان (18 سال و بالاتر)

پزشک شما ممکن است 500 میلی گرم یک روز در روز 1 تجویز کند و سپس 250 میلی گرم یک بار در روز در روزهای 2 تا 5 تجویز شود.

برای اورتریت و سرویسیت در بزرگسالان (18 سال و بالاتر)

اگر عفونت شما ناشی از گنوره نباشد، به طور معمول یک دوز 1 گرم به طور کامل دریافت خواهید کرد. اگر درمان علامتی از عفونت گونوره را دارید، معمولا یک دوز دو گرم را تحت نظر پزشکتان مصرف می کنید.

برای بیماری زخم تناسلی در بزرگسالان (18 سال و بالاتر)

پزشک معمولا یک دوز 1 گرم تجویز می کند.

برای عفونت حاد گوش میانی در کودکان (سنین 6 ماه تا 17 سال)

دوز معمول 30 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به عنوان دوز کلی است. پزشک ممکن است در روز اول 10 میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن تجویز کند و در روزهای 2 تا 5 روزانه 5 میلی گرم بر کیلوگرم تجویز کند.

دوز کودکان (سن 0 تا 6 ماه)

این دارو نباید در کودکان زیر 6 ماه استفاده شود.

برای عفونت ریه  در بزرگسالان (18 سال و بالاتر)

پزشک شما همچنین ممکن است 500 میلی گرم در روز اول به صورت تک دوز تجویز کند و سپس 250 میلی گرم یک بار در روز در روزهای 2 تا 5 تجویز شود.

 

دقت کنید که در هیچ رده سنی نباید این دارو را خودسرانه و بدون تجویز مصرف نمود.

[divider]

این مطلب فقط برای آموزش اطلاعات عمومی پزشکی برای عموم مردم است و به هیچ عنوان جنبه تشخیصی درمانی ندارد و جایگزین ویزیت تخصصی و حضوری پزشک نیست.

دکتر مصطفی امیری متخصص مغزواعصاب و فوق تخصص اختلالات خواب

بورد تخصصی مغزواعصاب از دانشگاه تهران

[divider]