اطلاعات تخصصی
موارد مصرف پروپوفول
پروپوفول يك داروي بيهوش كننده است كه به منظور القاء و ادامه بيهوشي مصرف مي‌شود. اين دارو همچنين براي ايجاد تسكين در حين مراقبتهاي ويژه و يا اعمال جراحي و تشخيصي به كار مي‌رود.
مکانیسم اثر پروپوفول
-کوتاه اثر، آرامبخش / هیپنوتیزم لیپوفیل
احتمالا از طریق اقدامات آگونیست بر گیرنده های GABAa باعث تضعیف CNS می شود.
فارماکوکینتیک پروپوفول
پروپوفول به سرعت در بدن توزيع شده و وارد CNS نيز مي‌شود. خروج سريع آن نيز از CNS دليل طول اثر كوتاه آن است. به سرعت در كبد متابوليزه مي‌گردد. نيمه عمر دفع آن حدود 12-3 ساعت است و طي 40 ثانيه بعد از تزريق بيمار هوشياري خود را از دست مي‌دهد. طول اثر آن حدود 5-3 دقيقه است. زمان هوشيابي بعد از قطع مصرف دارو نيز سريع بوده واغلب بيماران طي 8 دقيقه بيدار مي‌شوند.
منع مصرف پروپوفول
در صورت سابقه حساسيت به دارو نباید مصرف شود. همچنين اين دارو نبايد در بيماران سالخورده و ناتوان به سرعت تزريق شود.
عوارض جانبی پروپوفول
عوارض شایع (%10<):
قلبی عروقی: افت فشارخون
سیستم اعصاب مرکزی: حرکات غیرارادی بدن
موضعی: احساس سوزش در محل تزریق، درد محل تزریق
تنفسی: آپنه
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: افزایش فشارخون، برادی کاردی، آریتمی قلبی، برون ده کم قلبی، تاکی کاردی
پوستی: راش پوستی، خارش
غدد درون ریز و متابولیسم: افزایش تری گلیسیرید خون, اسیدوز تنفسی
تداخلات دارویی پروپوفول
*مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای UGT1A9
– تشدید اثرات تضعیف‌کننده CNS
– تشدید اثرات کاهنده فشارخون
تداخلات رده X (پرهیز):
آزلاستین (بینی)، برومپریدول، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، پیموزاید، تالیدومید
کاهش اثرات داروها توسط پروپوفول:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
کاهش اثرات پروپوفول توسط داروها:
برومپریدول
افزایش اثرات داروها توسط پروپوفول:
اتانول، آمیفوستین، داروهای ضد سایکوز (آتیپیکال]نسل‌دوم[)، آریپیپرازول، آزلاستین (بینی)، بلونانسرین، برکسانولون، برومپریدول، بوپرنورفین، داروهای تضعیف‌کننده CNS، دوفتیلید، دولوکستین، افدرین (سیستمیک)، فنتانیل، فلیبانسرین، فلونیترازپام، هالوپریدول، داروهای کاهنده فشارخون، لمبورکسانت، فرآورده‌های حاوی لوودوپا، لومیتاپید، متوتری‌مپرازین، متی‌روسین، میدازولام، نیمودیپین، نیتروپروسید، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، فولکودین، پیموزاید، پیریبدیل، پرامی‌پکسول، عوامل طولانی کننده فاصله QT (بالاترین خطر)، روپینیرول، روپیواکائین، روتیگوتین، سوورکسانت، تالیدومید، تریازولام، آبروگپنت، زولپیدم
افزایش اثرات پروپوفول توسط داروها:
آلفنتانیل، آلفوزوسین، آلیزاپرید، باربیتورات ها، بنپریدول، داروهای کاهنده فشارخون، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، دیازوکسید، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، اسکتامین، گیاهان (با خاصیت کاهنده فشارخون)، هیدروکسی زین، گیاه کاوا، لمبورکسانت، لیزورید، لوفکسیدین، لورمتازپام، منیزیم سولفات، متوتری‌مپرازین، متوکلوپرامید، میدازولام، ماینوسیکلین (سیستمیک)، مولسی‌دومین، نابیلون، نفتوپیدیل، نیکرگولین، نیکوراندیل، اوبینوتوزومب، اوکسوممازین، پنتوکسی فیلین، پرامپانل، مهارکننده‌های فسفودی استراز 5، آنالوگ‌های پروستاسیکلین، کیناگولید، ریفامپین، روفینامید، سدیم اکسیبات، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول و کانابیدیول، تیوتپا، تری‌مپرازین، فرآورده‌های والپروات
تداخل با غذا:
ادتات دی سدیم، جزئی از اجزای امولسیون پروپوفول، ممکن است منجر به کاهش سطوح روی در بیمارانی که تحت درمان طولانی‌مدت (بیش از 5 روز) قرارگرفته‌اند و یا افراد مستعدی که با کمبود روی (ناشی از سوختگی، اسهال، و یا سپسیس شدید) هستند، شود. راهکار: در صورت لزوم استفاده از مکمل‌های روی مدنظر قرار گیرد.
هشدار ها پروپوفول
موارد احتیاط:
1. مصرف پروپوفول هنگام زايمان توصيه نمي‌شود.
2. مصرف پروپوفول در اختلالات قلبي- عروقي، اختلالات متابوليسم چربي، افزايش فشار داخل جمجمه‌اي و اختلالات عروق مغزي بايد با احتياط فراوان صورت گيرد.
3. احتمال بروز تشنج، آنافيلاكسي و تأخير در بازگشت از بيهوشي وجود دارد.
4. به دليل احتمال بروز تشنج به صورت تأخيري تا يك روز بعد از عمل بايد مراقبت از بيمار به عمل آيد.
5. اين دارو فقط بايد توسط افراد مجرب و متخصص در بيهوشي عمومي تزريق شود و وسايل احياء قلبي –عروقي و اكسيژن نيز بايد در دسترس باشد.
6. اين دارو فقط بايد از راه وريدي تزريق شود.
توصیه های دارویی پروپوفول
به منظور جلوگيري از بروز عفونت ناشي از آلودگي باكتريايي در هنگام كشيدن دارو در سرنگ بايستي كاملاً شرايط استريل ايجاد نمود.
