هاشیموتو در زنان؛ این بیماری چگونه بر سلامتی زنان تاثیر می‌گذارد؟

بیماری هاشیموتو یا تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری خودایمنی است که به غده تیروئید آسیب می‌رساند. ابتلا به بیماری هاشیموتو در زنان بیشتر از مردان است. این بیماری شایع‌ترین علت کم‌کاری تیروئید (تیروئید کم‌کار) است. کم‌کاری تیروئید با دارو قابل درمان است.  کم‌کاری تیروئید در صورت عدم درمان، می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در باروری و در دوران بارداری شود. علائم کم‌کاری تیروئید شامل خستگی، افزایش وزن، افسردگی و درد مفاصل است.

بیماری هاشیموتو چیست؟

بیماری هاشیموتو یک بیماری خودایمنی است که غده تیروئید را تحت تاثیر قرار می‌دهد. غده‌ی تیروئید یک غده کوچک در پایه گردن است. غده تیروئید هورمون‌هایی می سازد که بسیاری از فعالیت‌های بدن را کنترل می‌کنند، از جمله سرعت ضربان قلب و سرعت کالری‌سوزی.

در افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو، سیستم ایمنی آنتی‌بادی‌هایی می‌سازد که به غده تیروئید حمله می‌کنند. این حمله به غده تیروئید آسیب می‌رساند، بنابراین نمی‌تواند هورمون تیروئید کافی تولید کند. بیماری هاشیموتو اغلب منجر به کم‌کاری تیروئید می‌شود. کم‌کاری تیروئید، اگر شدید باشد، می‌تواند باعث کند شدن متابولیسم شده و منجر به افزایش وزن، خستگی و علائم دیگر شود.

چه کسانی به این بیماری مبتلا می شوند؟

بیماری هاشیموتو زنان را بیشتر از مردان مبتلا می‌کند. این بیماری می‌تواند در دختران نوجوان و زنان جوان رخ دهد، اما اغلب در سنین ۴۰ تا ۶۰ سالگی ظاهر می‌شود. بیماری هاشیموتو در اغلب موارد در افراد یک خانواده دیده می‌شود.

در صورت ابتلا به بیماری‌های خودایمنی دیگر مانند آرتریت روماتوئید، بیماری سلیاک، دیابت نوع ۱، کم‌خونی کشنده (کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین B12) یا لوپوس، خطر ابتلا به بیماری هاشیموتو بیشتر است.

Photo by Marcus Aurelius from Pexels

علائم بیماری هاشیموتو چیست؟

ممکن است سال‌ها هیچ علامتی از بیماری هاشیموتو نداشته باشید. اولین علامت این بیماری اغلب بزرگ شدن تیروئید است که گواتر نامیده می‌شود. گواتر ممکن است باعث شود جلوی گردن شما متورم به نظر برسد. ممکن است این تورم را در قسمت گلو احساس کنید یا قورت دادن برایتان سخت باشد. اما اکثر مردم هیچ علامتی ندارند و گواتر به‌ندرت باعث درد می‌شود.

برخی از زنان مبتلا به بیماری هاشیموتو برای باردار شدن به مشکل برمی‌خورند.

بیماری هاشیموتو اغلب منجر به کم‌کاری غده تیروئید می‌شود. علائم تیروئید کم‌کار شامل احساس خستگی، احساس سرما (در حالیکه دیگران این احساس را ندارند)، یبوست، افزایش وزن و دوره‌های قاعدگی سنگین‌تر از حد معمول است.

چه چیزی باعث این بیماری می‌شود؟

محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بیماری هاشیموتو می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که این بیماری در زنان شایع‌تر از مردان است.

احتمال این بیماری برای شما بیشتر است اگر:

• سابقه خانوادگی این بیماری را داشته باشید. بیماری هاشیموتو می‌تواند به‌صورت خانوادگی دیده شود. محققان در حال مطالعه برای یافتن ژن یا ژن‌های دخیل در این بیماری هستند.
• اخیرا صاحب یک فرزند شده‌اید. برخی از زنان پس از بچه‌دار شدن دچار مشکلات تیروئیدی می‌شوند که تیروئیدیت پس از زایمان نامیده می‌شود. تیروئید اغلب در عرض ۱۲ تا ۱۸ ماه پس از شروع علائم به حالت عادی باز می‌گردد. اما اگر سابقه تیروئیدیت پس از زایمان دارید، احتمال ابتلا به کم‌کاری تیروئید دائمی در شما بیشتر است.

تاثیر بیماری هاشیموتو  در زنان

زنان بیشتر از مردان به بیماری هاشیموتو مبتلا می‌شوند. همچنین این بیماری زنان را متفاوت از مردان تحت تأثیر قرار می‌دهد. بیشتر مشکلات ناشی از بیماری هاشیموتو زمانی اتفاق می‌افتد که زنان دچار کم‌کاری تیروئید می‌شوند. کم‌کاری تیروئید می‌تواند باعث موارد زیر شود:

• مشکلات مربوط به چرخه قاعدگی: هورمون تیروئید می‌تواند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارد. هورمون تیروئید بسیار پایین می‌تواند به چرخه‌های قاعدگی نامنظم یا پریودهای سنگین‌تر از حد طبیعی منجر شود.
• مشکلات باردار شدن: سیکل‌های قاعدگی نامنظم می‌تواند باردار شدن را برای زنان مبتلا به هاشیموتو دشوارتر کند. مطالعات نشان می‌دهد تقریباً نیمی از زنان مبتلا به کم‌کاری تیروئید ناشی از بیماری هاشیموتو، برای باردار شدن مشکل دارند. اکثر این زنان اخیراً مبتلا به کم‌کاری تیروئید تشخیص داده شده بودند یا هنوز درمان کم‌کاری تیروئید را شروع نکرده بودند.
• مشکلات دوران بارداری: مغز و سیستم عصبی جنین متولد‌نشده برای رشد به هورمون تیروئید نیاز دارند. بیماری هاشیموتو درمان‌نشده می‌تواند منجر به سقط جنین، نقایص مادرزادی یا مشکلات دیگر شود.

Photo by Marcus Aurelius from Pexels

هاشیموتو چگونه درمان می شود؟

بیماری هاشیموتو با مصرف روزانه لووتیروکسین ( levothyroxine) درمان می‌شود. این ماده همان هورمونی است که غده تیروئید آن را ترشح می‌کند. احتمالا تا آخر عمر نیاز به مصرف قرص‌های هورمون تیروئید دارید. درمورد هر گونه سوال یا نگرانی با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید.

ممکن است مجبور شوید چند بار به پزشک خود مراجعه کنید تا سطح هورمون محرک تیروئید (TSH مخفف Thyroid Stimulating Hormone) را مورد آزمایش قرار دهید. هورمون تیروئید بسیار کند در بدن عمل می‌کند، بنابراین ممکن است چند ماه پس از شروع درمان طول بکشد تا علائم بیماری از بین بروند. وقتی سطح TSH شما نرمال شد، می‌توانید فواصل زمانی مراجعه به پزشک را افزایش دهید.

یک دوز درمانی خاص معمولاً برای چند سال مؤثر است. اما سطح TSH شما ممکن است گاهی اوقات تغییر کند، به‌خصوص در دوران بارداری، اگر بیماری قلبی دارید یا  در دوران یائسگی هورمون‌های زنانه مصرف می‌کنید ممکن است نیاز باشد پزشک دوز دارویتان را تنظیم کند.

تشخیص بیماری

اگر علائم کم‌کاری تیروئید را دارید، پزشک معایناتی انجام می‌دهد و یک یا چند آزمایش را تجویز می‌کند. تست هایی که برای تشخیص کم‌کاری تیروئید و ​​بیماری هاشیموتو انجام می‌شود عبارتند از:

• تست عملکرد غده ی تیروئید: این آزمایش خون نشان می‌دهد که آیا بدن شما مقادیر مناسبی از هورمون محرک تیروئید (TSH) و هورمون تیروئید را دارد یا خیر. سطح بالای TSH نشانه کم‌کاری تیروئید است. وقتی تیروئید ضعیف می شود، غده هیپوفیز TSH بیشتری تولید می‌کند تا تیروئید را تحریک کند تا هورمون تیروئید بیشتری تولید کند. همچنین وقتی غده ی تیروئید آسیب دیده است دیگر نمی‌تواند عملکرد خود را حفظ کند و بنابراین سطح هورمون تیروئید کمتر از حد طبیعی می‌شود.
• تست آنتی‌بادی: این آزمایش خون نشان می‌دهد آیا آنتی‌بادی هایی دارید که نشان‌دهنده بیماری هاشیموتو هستند یا خیر. از هر ۱۰ نفر بیش از یک نفر دارای این آنتی‌بادی‌ها هستند اما عملکرد تیروئیدشان طبیعی است. فقط داشتن آنتی‌بادی‌های هاشیموتو  باعث کم‌کاری تیروئید نمی‌شود.

اگر کم کاری تیروئید ناشی از بیماری هاشیموتو درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟

کم‌کاری تیروئید ناشی از بیماری هاشیموتو، در صورت عدم درمان، می‌تواند باعث بیماری‌های دیگری شود، از جمله:

• ناباروری
• سقط جنین
• به دنیا آوردن نوزاد دارای نقص مادرزادی
• کلسترول بالا
  کم‌کاری شدید تیروئید، که به آن نام میکزودم ( myxedema) گفته می‌شود، می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
• نارسایی قلبی
• تشنج
• کما
• مرگ

Photo by Mikhail Nilov from Pexels

تاثیر بیماری هاشیموتو در بارداری زنان

کم‌کاری تیروئید درمان‌نشده می‌تواند منجر به مشکلاتی در دوران بارداری شود، مانند:

• پره اکلامپسی (Preeclampsia: فشار خون بالا در بارداری)
• کم‌خونی
• سقط جنین
• جدا شدن جفت
• خونریزی پس از زایمان

این بیماری همچنین می‌تواند منجر به مشکلات جدی برای کودک شما شود، مانند:

• تولد زودرس
• وزن کم هنگام تولد
• نوزاد مرده
• نقائص هنگام تولد
• مشکلات تیروئید

علائم طبیعی بارداری، مانند خستگی و افزایش وزن، می‌تواند نادیده گرفتن مشکلات تیروئید در بارداری را آسان کند. اگر علائم کم‌کاری تیروئید را دارید یا متوجه گواتر شدید، مهم است که به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.

برخی از زنان در اولین سال پس از زایمان دچار مشکلات تیروئیدی می‌شوند. به این مشکل تیروئیدیت (thyroiditis) پس از زایمان می‌گویند. این مشگل در اغلب مواقع با علائم خفیف پرکاری تیروئید شروع می‌شود که دو تا چهار ماه طول می‌کشد. پس از این مرحله  اغلب زنان علائم کم‌کاری تیروئید را خواهند داشت که می‌تواند تا یک سال ادامه داشته باشد و نیاز به درمان دارد. در اغلب موارد با درمان مناسب، عملکرد تیروئید به حالت عادی باز می‌گردد.

درمان بیماری هاشیموتو در دوران بارداری زنان

در دوران بارداری، ممکن است لازم باشد هم به پزشک متخصص زنان و هم به متخصص غدد مراجعه کنید. لووتیروکسین (Levothyroxine)، دارویی است که برای درمان بیماری هاشیموتو استفاده می‌شود و مصرف آن در دوران بارداری بسیار مهم است. اما ممکن است برای حمایت از رشد جنین به دوز بالاتر از حد معمول نیاز داشته باشید. پزشک شما احتمالاً هر شش تا هشت هفته یک بار در طول بارداری سطح هورمون تیروئید شما را بررسی می‌کند. پس از به دنیا آمدن نوزاد، احتمالاً به دوز قبل از بارداری خود باز خواهید گشت.

شیر مادر در زنان مبتلا به هاشیموتو

بله. مقدار کمی از لووتیروکسین (داروی کم‌کاری تیروئید) از شیر مادر عبور می‌کند. اما مشکلی برای کودک شما ایجاد نخواهد کرد.

ترجمه اختصاصی توسط داروباکس

منبع:

office on women’s health, Hashimoto’s disease, Page last updated: October 18, 2018