اکثر ما توصیههای مکرری مبنی بر نوشیدن زیاد آب شنیدهایم و آن را یکی از روشهای خوب برای حفظ سلامتی میدانیم در حالی که هر چیز خوبی زیادیش خوب نیست و باید به اندازه باشد. در زیر ما به شما نشان میدهیم که چگونه با بررسی علائمی بدانید که مقدار مصرف آب آشامیدنی شما در چه حدی است.
آیا واقعا نوشیدن زیاد آب بد است؟
متخصصان تغذیه مکرر به ما یادآوری میکنند که برای عملکرد درست بدن، نوشیدن آب کافی ضروری است. و همینطور است مگر اینکه کسی مقدار زیادی از آن را بنوشد. اگر چه اغلب افراد به دنبال علائم کم آبی بدن هستند و فکر میکنند مصرف آبشان کافی نیست اما مصرف بیش از حد آب هم به همان اندازه کم آبی خطرناک است. نوشیدن زیاد آب میتواند منجر به مسمومیت با آب شود که به آن هیپوناترمی نیز گفته میشود و به خاطر کمبود غیر طبیعی میزان سدیم در جریان خون موجب ورود زیاد آب به داخل سلولها شود. مسمومیت با آب در موارد شدید میتواند منجر به مشکلات سلامتی شدید مانند تشنج، کما و حتی مرگ شود.
خانه را بدون بطری آب ترک نمیکنید و همیشه آب دم دستتان است
اگر در تمام طول روز بطری آب حمل می کنید و موقعی که خالی میشود بلافاصله آن را پر میکنید این به معنای نوشیدن زیاد آب است و شما مرتبا آب زیادی را به بدن خودتان وارد میکنید که منجر به کاهش میزان سدیدم در خون میشود و در ادامه موجب تورم همه سلولهای بدن میشود. این حالت به خصوص برای موقعی که مغز شروع به تورم کند، خطرناک است. مغز قبل از رسیدن به استخوان جمجمه فقط حدود ۸ تا ۱۰ درصد میتواند متورم شود و بیش از اندازه شدن این حالت منجر به هل دادن مغز به سمت بیرون میشود.
حتی وقتی تشنه نیستید آّب میخورید
بهترین روش برای اینکه بدانید بدن واقعا به آب نیاز دارد یا نه این است که از اینکه واقعا احساس تشنگی میکنید یا خیر به صورت مکرر آگاه شوید. بدن ما برای مبارزه با کم آبی برنامه ریزی شده است چون ما همیشه با ترس از کمبود آب یا نداشتن آب کافی زندگی کردهایم بنابراین ما همه مکانیسمهای لازم برای محافظت از خودمان در برابر کم آبی را داریم. یکی از این مکانیسمها که همه حیوانات دارند، تشنگی است. تشنگی یک کنترل فردی در هر بدن است که به شخص اجازه می دهد بداند به آب بیشتری نیاز دارد.
مرتب آب مینوشید تا رنگ ادرارتان روشن شود
اگر مقدار مناسبی از آب را بنوشید، رنگ ادرار باید به رنگ شفاف تا زرد باشد. اگر چه اکثر افراد معتقد هستند که بی رنگ بودن ادرار سالمترین نشانه آبرسانی بدن است اما داشتن ادرار بدون رنگدانه ممکن است نشانه نوشیدن زیاد آب باشد. برای بیشتر افراد روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب به عنوان مقداری طبیعی و مناسب در نظر گرفته میشود اما این پشینهاد بستگی به قد، وزن و نحوه تحرک و میزان ورزش کردن افراد متفاوت است.
مکرر دفع ادرار دارید حتی موقع شب
اگر نصفه شبها موقع بیدار شدن از خواب بلافاصله به دستشویی میروید این نشانه زیاد نوشیدن آب است. به گفته کلینیک کلیولند، اکثر افراد بین ۶ تا ۸ بار در روز ادرار میکنند. اگر بیش از ۱۰ بار در روز ادرار میکنید ممکن مصرف آب بیش از حد نیاز بدن باشد. علل دیگر از جمله مثانه پرکار و مصرف کافئین باشد. برای پیشگیری از ادرار کردن در نیمه شب، آخرین لیوان آبی که میخورید دو ساعت قبل از خواب باشد تا کلیه زمانی برای تصفیه آب و خروج آب اضافی از بدن داشته باشد.
حالت تهوع دارید و ممکن است استفراغ کنید
علائم زیاد نوشیدن آب ظاهرا شبیه به علائم کم آبی بدن است. وقتی که زیاد آب مینوشید، کلیهها قادر به خروج مایع اضافی نیستند و آب شروع به تجمع در بدن میکند. این موجب یکسری علائم ناخوشایند میشود که اغلب شامل حالت تهوع، استفراغ و اسهال است. اما اگر استرس دارید ممکن است به این خاطر باشد که نیاز به نوشیدن آب دارید.
سردردهای ضربان دار دارید
سردرد هم علامت کم آبی بدن و هم نشانه نوشیدن زیاد آب است که همانند علائم دیگر مثل استفراغ، تهوع و اسهال عمل میکنند. وقتی آب زیادی مینوشید، غلظت نمک در خون کاهش مییابد و موجب میشود سلولها در اندامهای سراسر بدن دچار تورم شوند. وقتی که غلظت نمک پایین است، سلولها بزرگ میشود. وقتی بیش از اندازه نیاز آب مینوشید، مغز واقعا از نظر اندازه بزرگ میشود و به جمجمه فشار میآورد. این فشار اضافه میتواند موجب سردرد ضربان دار و مشکلات جدی سلامتی همچون اختلال مغزی و مشکل تنفسی شود.
متوجه ورم یا بی رنگ شدن دستها، لبها و پا میشوید
در بسیاری از موارد، هیپوناترمی یا کمبود سدیدم، افراد متوجه ورم قابل ملاحظه یا بی رنگی در دستها، لبها و پاها میشوند. وقتی همه سلولهای بدن متورم شوند، پوست نیز به میزان قابل ملاجظهای متورم میشود. کسانی که آب زیادی مینوشند، دچار اضافه وزن ناگهالنی به دلیل تورم و آب زیاد درجریان خون خواهند شد. اگر بیش از ۱۰ لیوان در روز آب مصرف میکنید و متوجه ورم یا بی رنگی دست، پا ولب شدهاید، مصرف آب را کاهش دهید و ببینید آیا علائم شما کمتر میشود یا خیر.
احساس ضعف در عضله و گرفتگی سریع هم نشانه نوشیدن زیاد آب است
داشتن سلامتی و عملکرد دقیق بدن در گرو تعادل در همه موارد است. وقتی مصرف آب زیاد باشد، سطح الکترولیتهای بدن سقوط میکند و آن تعادل مختل میشود. کاهش سطح الکترولیتها میتواند موجب چندین علامت ناخوشایند میشود از جمله اسپاسم عضلانی و گرفتگی آنها. میتوانید با جایگزین کردن ۲ لیوان آب نارگیل به جای آب معمولی از مشکلات عضلانی جلوگیری کنید.
احساس خستگی یا کوفتگی میکنید
کلیهها وظیفه تصفیه آب در سراسر بدن را دارند و موجب میشوند که سطح مایع در جریان خون همیشه متعادل بماند. به هنگام نوشیدن زیاد آب کلیهها سختتر کار میکنند که ایجاد کننده واکنشی استرس زا ناشی از هورمونهایی ست که موجب استرس و خستگی بدن میشوند. اگر مرتب آب مصرف میکنید و بیرون آمدن از رختخواب برایتان سخت شده است، ممکن است به دلیل فشار غیر طبیعی روی کلیهها است. حالا بهتر است که از میران مصرف درست آب آشامیدنی در طول روز آگاه شوید.
ترجمه و تالیف اختصاصی توسط مجله قرمز
منبع: rd