اطلاعات تخصصی
موارد مصرف لیوتیرونین سدیم
ليوتيرونين براي تشخيص و درمان كم كاري تيروئيد، پيشگيري و درمان گواتر و سرطان تيروئيد و همچنين بررسي عملكرد غده تيروئيد به كار مي رود.
مکانیسم اثر لیوتیرونین سدیم
-هورمون T3 سنتتیک با فعالیت مشابه هورمون T3 طبیعی
– ایجاد اثرات متابولیک متعدد توسط هورمون های تیروئیدی (کنترل تکثیر DNA و سنتز پروتئین، تقویت گلوکونئوژنز، افزایش ذخیره یا بهره برداری از ذخایر گلیکوژن، افزایش سرعت متابولیسم پایه و دخالت در متابولیسم طبیعی، رشد و پیشرفت)
فارماکوکینتیک لیوتیرونین سدیم
جذب: خوراکی کامل (95% طی 4 ساعت)
شروع اثر: خوراکی طی چند ساعت (4-2 ساعت)
اوج اثر: خوراکی 3-2 روز
طول اثر: چندین روز (در کم کاری تیروئید)
پیک پلاسمایی: خوراکی 2-1 ساعت
اتصال به پروتئین: 99.7% (غیرقطعی)
متابولیسم: کبدی (به متابولیت های بدون ید و کونژوگه)
نیمه عمر: 0.75 روز
دفع: ادرار (عمدتا)، مدفوع
منع مصرف لیوتیرونین سدیم
اين دارو در تيروتوكسيكوز، سابقه پركاري تيروئيد، حساسيت به هورمون هاي تيروئيدي و بيماري هاي قلبي-عروقي( آنژين صدري، آترواسكلروز، بيماري سرخگ كرونر، فشار خون بالا و انفاركتوس ميوكارد) نبايد مصرف شود.
عوارض جانبی لیوتیرونین سدیم
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: آریتمی قلبی، تاکی کاردی، افت فشار خون، سکته قلبی
تداخلات دارویی لیوتیرونین سدیم
*مشخصات کلی تداخلات:
– اتصال به پلیمرها و رزین‌های تعویض آنیونی
– اتصال به پلیمرها و رزین‌های تعویض کاتیونی
– اتصال به کاتیون‌های چند ظرفیتی
– عامل محلول در چربی
– حساس به pH معده (تداخل با داروهایی که pH معده را تغییر می‌دهند، بررسی شود.)
-تشدید هایپرگلایسمی
-هورمون تیروئیدی
تداخلات رده X (پرهیز):
سدیم یدید I131
کاهش اثرات داروها توسط لیوتیرونین:
گلیکوزید های قلبی، سدیم یدید I131، مشتقات تئوفیلین
کاهش اثرات لیوتیرونین توسط داروها:
آمیودارون، آپالوتامید، عوامل کمپلکس ساز اسیدهای صفراوی، کلسیم پلی استایرن سولفونات، نمک‌های کلسیم، کاربامازپین، سیپروفلوکساسین (سیستمیک)، مشتقات استروژن، فوس فنی‌توئین، لانتانیم، فنی‌توئین، ریفامپین، ریتوناویر، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، سدیم پلی استایرن سولفونات
افزایش اثرات داروها توسط لیوتیرونین :
آمزینیوم، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای، آنتاگونیست های ویتامین کا
افزایش اثرات لیوتیرونین توسط داروها:
پیراستام
تداخل با غذا:
ذکر نشده است.
هشدار ها لیوتیرونین سدیم
1- سطح هورمون TSH، 6-4 هفته پس از شروع درمان یا تغییر دوز، 6-4 ماه پس از دستیابی به دوز مناسب و در ادامه هر 12 ماه در طول دوره درمان (یا در صورت نیاز بالینی به صورت متناوب تر) پایش گردد.
2- ضربان قلب، فشارخون، علایم قلبی نوظهور یا تشدید شده (مانند درد قفسه سینه، تپش قلب، ادم)، علایم بالینی کم کاری یا پرکاری تیروئید، تراکم مغز استخوان (به ویژه در مصارف طولانی مدت دارو در زنان یائسه) پایش شود.
3- در کم کاری تیروئید مرکزی یا ثانویه، سطح FT4 پایش گردد.
4- عملکرد کلیوی بیمار، سطح TSH، FT4، T4 و T3 ارزیابی شود.
5- لازم است که بیمار از لحاظ بروز علایم پرکاری تیروئید (کاهش وزن، عصبانیت، تعریق، تاکی کاردی، بی خوابی، عدم تحمل گرما، تپش قلب، استفراغ، روان پریشی، تب، تشنج، آنژین، آریتمی) پایش شود و به بیمار گوشزد شود که این علایم را به سرعت گزارش کند.
6- لازم است که BUN، سطح کراتینین و علایم آنژین در سالمندان پایش شود.
7- به بیماران مبتلا به دیابت گوشزد شود که سطح قند خون را به دقت ارزیابی کنند؛ زیرا احتمال نیاز به افزایش دوز مصرفی انسولین یا داروهای کاهنده قند خون خوراکی وجود دارد.
8- لازم است که دیگر داروهای مصرفی بیمار بررسی شود تا در صورت نیاز، تنظیم دوز صورت گیرد یا از درمان جایگزین استفاده شود.
– سنجش سطح TSH جهت ارزیابی دوز درمانی مناسب در کم کاری تیروئید اولیه قابل اعتماد می باشد اما به منظور ارزیابی درمان در کم کاری تیروئید مرکزی یا ثانویه مناسب نمی باشد.
– تجویز این دارو به منظور کاهش وزن یا درمان چاقی ممنوع می باشد.
کمای میکسدم:
1- عملکرد تیروئیدی بیمار (FT4، T4 و T3) هر 2-1 روز ارزیابی گردد.
2- ارزیابی متناوب TSH، جهت ارزیابی بهبود بیماری ضروری می باشد.
3- میزان پاسخ درمانی (مانند وضعیت مغزی، دما، عملکرد تنفسی، وضعیت قلبی عروقی و الکترولیت ها مانند سدیم) جهت ارزیابی مناسب بودن هورمون درمانی تزریقی پایش شود.
4- ایمن بودن تزریق دارو بررسی شود (مانند تاکی کاردی، آریتمی، سکته قلبی).
تقویت اثرات داروهای ضدافسردگی (off-label):
1- سطح FT4، FT3 و TSH بزرگسالان در ابتدای درمان، 3 ماه پس از شروع درمان و سپس حداقل هر 6 ماه تا 1 سال پایش شود. (لازم است که سطح TSH، حداقل در پایین ترین محدوده طبیعی باشد یا در صورتی که کمتر از محدوده طبیعی می باشد، علایم پرکاری تیروئید وجود نداشته باشد. با توجه به شدت علایم افسردگی و پاسخدهی به T3، سطح FT3 می تواند در بالاترین محدوده طبیعی نگه داشته شود.)
توصیه های دارویی لیوتیرونین سدیم
1. دارو به ميزان تجويز شده و در زمان معيني از روز مصرف شود.
2. هنگامي كه اثر سريع يا قابل برگشت مورد نظر باشد و نيز اگر جذب گوارشي يا تبديل محيطي T4 به T3 دچار اختلال شده باشد، اين دارو بر لووتيروكسين ترجيح داده مي شود. تنظيم مقدار مصرف اين دارو مشكل تر است و ممكن است عوارض قلبي ايجاد كند.
3. اگر علائم پركاري تيروئيدي رخ دهد، بايد دارو به مدت 3-2 روز قطع شود و سپس مقدار كمتري از دارو شروع گردد.
