سپسیس یا عفونت خون کشنده است اما میتوان آن را تشخیص داد. دانستن علائم سپسیس بهترین روش مقابله با این قاتل خاموش است. برای آنکه در مورد سپسیس و علائم آن بیشتر بدانید ما را همراهی کنید.
سپسیس چیست؟
سپسیس یا عفونت خون یک سندرم بالینی ناشی از سیستم ایمنی و سیستم انعقادی بدن است که توسط عفونتی فعال شده باشد. سپسیس همراه با شوک یک وضعیت کشنده است که با فشار خون پایین بدون جایگزینی کافی مایعات و اختلال یا نارسایی در عملکرد اندام مشخص میشود. سپسیس یکی از علل مهم مرگ در تمامی سنین است.
سپسیس هر ساله عده زیادی را گرفتار میکند بعضی از برآوردها نشان میدهد که تقریبا نیمی از افراد مبتلا بر اثر آن میمیرند. بیش از نیمی از مردم هرگز چیزی راجع به آن نشنیدهاند در حالی که وضعیتی کشنده است که به هنگامی که عفونت باکتریایی از بخشی از بدن به جریان خون وارد میشود، رخ می دهد. افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی مستعدتر هستند اما هر کسی ممکن است دچار سپسیس ناشی از عفونت اولیهای همانند پنومونی، عفونت ادراری یا حتی بریدگی روی دست یا پا شود.
دمای بالا اولین علامت سپسیس
اگر چه سپس با استفاده از آنتی بیوتیکها و در مراحل اولیه به آسانی درمان میشود اما ممکن است علائم آن با سایر بیماریها اشتباه گرفته شوند بنابراین عمدتا تا زمانی که حاد نشود بدون تشخیص میماند. به همین دلیل یادگیری علائم سپسیس ضروری است و نخستین و مهمترین آن تب بالاست. دکتر فیل دلینجر میگوید: سپس موقعی بوجود میآید که سموم از اندام عفونی شده به جریان خون راه پیدا کنند و التهاب ایجاد کنند. تب مهمترین شاخصه، التهاب بدن ناشی از عفونت است.
علائم سپسیس: دمای بسیار پایین
سموم ناشی از عفونت سپسیس میتوانند اثر متفاوتی ایجاد کنند. کریگ کوپرمن پزشک جراح دانشگاه اوموری آتلانتا و یک پژوهشگر برجسته در زمینه سپیس میگوید: بدن، در مواردی بسیار نادر با کاهش دما به عفونت پاسخ میدهد البته این مورد کمتر رایج است. مطالعات نشان دادهاند دمای پایین بیشتر نشان دهنده علت جدیتر سپسیس و پیشروی بدتر آن است. جامعه جهانی سپسیس میگوید اگر دمای بدن به کمتر از ۳۶ درجه برسد باید نگران شوید.
لرز یکی از علائم سپسیس است
همیشه لرز همراه با دمای بالا است و اگر این یکی از علائم شماست پس حتما آن را به پزشک اطلاع دهید. دکتر دلینگر میگوید: لرزیدن در درون بیمار احساس میشود اما یک کارشناس سلامت نمیتواند متوجه آن شود. البته تب و لرز همراه با هم، خیلی راحت با انواع دیگر عفونت مثل آنفولانزا اشتباه گرفته میشود بنابراین معمولا فقط وقتی همراه با علائم دیگر باشد میتوان سپسیس را مشخص کرد. هر چه تعداد و میزان یافتههای پژوهشی بیشتر میشود، نگرانی در مورد سپیس بیشتر میشود.
علائم سپسیس : درد یا کوفتگی
درد ناشی از مبارزه علیه عفونت سپسیس را میتوان در همه جای بدن یا جاهای بخصوصی احساس کرد. برای روری استانتون ۱۲ ساله یکی از قابل مشاهدهترین علائم سپسیس، درد معده و ساق پا بود که مورد توجه پزشک قرار گرفت. اورلیا استانتون، مادر روری میگوید: ما به موسسه پزشکی مهمی در نیویورک رفتیم در آنجا پزشکان گفتند که درد و ناراحتی وی ناشی از ناخوشی معده و اسهال است. متاسفانه سپسیس روری که پس از بریدگی دست وی در باشگاه ورزشی ایجاد شده بود در آن موقع مورد توجه قرار نگرفت. روز بعد او، درد شدیدی داشت. ما روری را عصر جمعه به بیمارستان رساندیم و در این موقع آنها گفتند که باید وی را به ICU منتقل کنیم. او به شدت بیمار بود. روری دو روز بعد مرد. والدین روری موسسه روری استانتون را به یاد وی تاسیس کردند تا آموزش و آگاهی در مورد سپسیس را بیشتر کنند.
کاهش فشار خون یکی از علائم سپسیس
دکتر دلینگر میگوید: فشار خون پایین احتمالا جدیترین نشانه عفونت است و میتواند نشانه شوک سپتیکی باشد که مهمترین وضعیت حیاتی است. پایین بودن فشار خون به هنگام سپسیس اتفاق میافتد چون رگهای خون شروع به کاهش مایعات میکند و سرخرگها و سیاهرگها آرام میشوند، بنابراین خون آنطوری که باید جریان پیدا کند، نمیکند. دکتر دلینگر میگوید: در شدیدترین شکل، کاهش فشار خون نمیتواند به جایگزینی مایعات پاسخ دهد و برای بیمار نیاز به استفاده از سرم داخل وریدی است تا فشار خون بالا برود. دستورالعملهای جدید پزشکی برای سپسیس پزشکان را مجاب میکند تا به کاهش فشار خون سیستولیک کمتر از ۱۰۰ توجه کنند.
علائم سپسیس: نبض سریع
اگر عفونت سپسیس داشته باشید، قلب سعی میکند تا به میزان کافی خون را جریان پیدا کند بنابراین میتواند با بیماری مبارزه کند. دکتر دلینگر میگوید: پاسخ معمول به بیمار بودن برای بدن، افزایش مقدار خون پمپاژ شده از قلب است. دو روش بدن برای انجام این کار این است که ضربان قلب را افزایش دهد و قلب با شدت بیشتری، خون را پمپاژ میکند. این افزایش خون شانس بیشتری به بدن برای مبارزه با عفونت میدهد. ضربان قلب ۹۰ بار در دقیقه یا بیشتر ممکن است یکی از علائم سپسیس باشد.
علائم سپسیس: تنگی نفس
یکی دیگر از علائم سپسیس که دستورالعملهای جدیدی برای توجه به آن صادر شده است، تنفس بالاتر از ۲۲ نفس در دقیقه است. سپسیس به دو دلیل میتواند موجب افزایش سرعت نفس کشیدن شود. دکتر کوپر اسمیت که دستورالعملهایی را برای این وضعیت ارائه داده است گفت: یکی اینکه عفونت در ریهها ست که موجب کاهش اکسیژن میشود. پنومونی که به گفته وی شایعترین علت سپسیس است چنین عفونتی است. اما حتی اگر عفونت در ریهها نباشد، چون عفونت پیشروی میکند، بدن نیازمند افزایش اکسیژن است و باید آزاد کردن دی اکسید کربن را هم افزایش دهد. بدن به این وضعیت با سریعتر کردن تنفس و احساس تنگی نفس، پاسخ میدهد. توجه کنید که تنگی نفس یکی از علائم خاموش حمله قلبی نیز هست.
علائم سپسیس: پوست رنگ پریده، لکه لکه و بی روح
همچنان که بدنتان انرژی و منابع خود را به سمت قلب و مغز هدایت میکند، شروع به چشم پوشی از اندامهای با اهمیت کمتر همانند پوست میکند. دکتر کوپر اسمیت میگوید: هنگامی که یک بیمار مبتلا به سپسیس میشود، بدن وی جریان خون را به سمت حیاتیترین اندام حرکت میدهد و از بخشهای با اهمیت کمتر، دور نگه میدارد. بنابراین منجر به کاهش جریان خون به سمت پوست شده و موجب رنگ پریدگی آن میشود. اورلایت استانتوون یادآور میشود که پسرش روی نیز پوستش به طرز عجیبی لکه لکه بود که پزشکان آن را رد کردند و مورد توجه قرار ندادند تا زمانی که دیگر خیلی دیر شده بود. آنها به علائم سپسیس توجه نکردند و به همین دلیل نتوانستند تشخیص درست بدهند. اگر پزشکان لحظهای از خودشان میپرسیدند که آیا ممکن است سپسیس دلیل علائم باشد، بلافاصله متوجه بیماری وی میشدند.
علائم سپسیس: خواب آلودگی یا گیجی ذهن
اگر چه دکتر دلینگر میگوید، این حالت در بیماران سن بالا شایعتر است اما مادر روری متوجه خواب آلودگی در پسرش شده بود. وقتی که خسته هستید یا وقتی که سرما میخورید بدن شما نیاز به استراحت دارد تا با عفونت مبارزه کند. اما دکتر کوپر اسمیت یادآوری میکند که فشار خون پایین نیز میتواند باعث احساس خستگی شود. وقتی فشار خون به زیر نقطه طبیعی میرود، جریان خون کافی به سمت مغز نمیرود و شما خواب آلوده یا گیج هستید. بهتر است کمی هم در مورد علل خستگی مزمن بدانید.
علائم سپسیس: کاهش ادرار
به دلیل کاهش آب بدن که ممکن است به خاطر سپسیس به وجود آید، بیماران مبتلا به این وضعیت، ادرار کمتری خواهند داشت. این امر به این دلیل اتفاق میافتد که به هنگام احساس ناخوشی، افراد کمتر میخورند و مینوشند یا اگر اسهال هم داشته باشند به همین صورت است. اما این مورد میتواند بوسیله چیزی جدیتر هم ایجاد شود. عروق خونی نشت کننده. دکتر کوپر اسمیت میگوید: عروق خونی هماند شیلنگ آبپاش باغ است و میلیونها چاله کوچک در یک شیلنگ موجب نشت مایع میشود.
علائم سپیس: تهوع، استفراغ و اسهال
متاسفانه علائم ناخوشی معده پزشکان روری را به اشتباه انداخت چون آنها فکر میکردند که وی ویروس معده دارد. دکتر کوپر اسمیت میگوید: مشکلات رودهای میتواند ناشی از یک عفونت ابتدایی روده باشد که منجر به سپسیس میشود. یا اینکه بدن خون را به سمت اندامهای حیاتی حرکت میکند و از اندامهای با اهمیت کمتر همانند رودهها دور نگه میدارد که موجب بعضی از این علائم میشود که بخاطر جریان خون ناکافی است. اورلایث استانتون میافزاید: بعضی از علائم سپسیس شبیه به آنفولانزا یا عفونت ویروسی هستند که پزشکی که به سپیس به عنوان یک گزینه فکر نکند، توجه نمیکند که شاید در مورد تشخیص بیماری اشتباه کرده باشد. به همین دلیل بود که پس از ماجرای روری در سال ۲۰۱۳، پروتکل سپسیس برای بیمارستانها فراهم شد که تخمین زده میشود که با این کار حداقل ۸۰۰۰ نفر از خطر مرگ نجات پیدا کردند. استانتون میگوید: بیمارستانهایی که پروتکلهای جدی سپسیس را اجرا کردند، میزان مرگ و میر را تا ۷۵ درصد کاهش دادند. با این حال نمیتوانید فرض کنید که کارشناسان سلامت مصون از خطا هستند و همه چیز را میدانند. اگر فکر میکنید که شما یا کسی در اطراف شما ممکن است سپسیس داشته باشد، مستقیما بپرسید که آیا ممکن است سپسیس باشد؟ شوک سپسیس یکی از ۱۲ مورد پزشکی است که میتواند در عرض ۲۴ ساعت یا کمتر شما را از پای درآورد.
ترجمه اختصاصی توسط مجله قرمز