سنگ کلیه یکی از موارد پردرد و پر عوارض برای بدن است. دردهای شکمی مسلما هیچ وقت لذت‌بخش نیست، اما گاهی این درد دردسرساز می‌شود وگاهی که شما در حال مبارزه با این عارضه نیستید و قادر به پیدا کردن یک موقعیت راحت برای نشستن یا دراز کشیدن برای استراحت نیستید، ممکن است با بیش از یک ناراحت گاه‌به‌گاه برخورد کنید که نیازمند پیگیری از جانب شما باشد. این امر می‌تواند نشانه‌ای از عارضه سنگ کلیه باشد.
در این مقاله به بررسی علائم و نشانه‌هایی مبتنی بر ابتلای به عارضه سنگ کلیه و همچنینی راهکارهایی برای پیشگیری و درمان این عارضه پرعوارض می‌پردازیم.
درد ناگهانی و شدید نشانه‌ای از ابتلای به عارضه سنگ کلیه
خیلی از افراد بزرگ‌سال بعد از مراجعه به اورژانس، مبتلا به سنگ کلیه تشخیص داده می‌شوند یا به علت درد ناگهانی و شدید شکم و یا کمردرد که در حال تجربه آن هستند، به پزشک خود مراجعه می‌کنند. این درد ناگهانی و شدید در معده و یا یک‌طرف پشت، یکی از علائم کلاسیک ابتلا به عارضه سنگ کلیه است.
داگلاس پروپ، پزشک متخصص و مدیر پزشکی و رئیس بخش اورژانس در بیمارستان عمومی لتوران در پارک رج، ایالت ایلینوی، دراین‌باره می‌گوید:” در مورد درد در ارتباط با سنگ کلیه، اغلب درد بدنی به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شود و گاهی اوقات از جانب بیمار به‌عنوان درد با مشقت و زحمت زیاد توصیف می‌شود “.
این درد شدید که ازشما نمی‌توانید آرامش بخشی برای تسکین از آن پیدا کنید کمک می‌کند که پزشک شما درد ناشی از سنگ کلیه را از یک معده درد یا کمردرد تشخیص دهد. درد ناشی از سنگ کلیه ممکن است گاهی با کمردرد اشتباه شود، زیرا درد همراه با سنگ کلیه می‌تواند شروع به حرکت به سمت قسمت‌های بالای پشت بیمار کند.
همان‌طور که سنگ به سمت مثانه حرکت می‌کند، محل درد می‌تواند حرکت کند. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها این است که: درد در ناحیه کمر که با عارضه سنگ کلیه همراه است، شبیه به دردهای معمول کمر نیست چون این درد ارتباطی با حرکت کردن ندارد و عود یا فروکش کردن درد ندارد.
دکتر کوگان در این باره می‌گوید: “معمولاً می‌توانید تشخیص دهید که سنگ کلیه در کدام سمت وجود دارد، چراکه درد به‌طورمعمول که اگرچه همیشگی نیست وجود دارد و معمولاً در قسمتی که سنگ کلیه وجود دارد این درد حس می‌شود”.
سنگ کلیه می‌تواند در اندازه‌های مختلفی. باشد دکتر کوگان می‌گوید اندازه متوسط سنگ کلیه ۵ میلی‌متر است. بااین‌حال، اندازه سنگ لزوماً بر میزان درد فرد تأثیر نمی‌گذارد.
دکتر کوگان در ادامه می‌گوید: حتی یک سنگ کلیه کوچک ممکن است باعث ایجاد درد و رنج زیادی در بدن فرد مبتلابه عارضه سنگ کلیه شود.
همچنین سنگ کلیه می‌تواند بسیار دردناک باشد چنان‌که فرد را از خواب بیدار می‌کند و مانع از توانایی شخص مبتلا در ایستادن، نشستن یا دراز کشیدن شود که همین امر موجب سلب آسایش در فرد مبتلا یا جلوگیری از انجام کارهای روزانه در او خواهد شد.
دکتر پروپ در این باره می‌گوید: “درد می‌تواند در هر زمان رخ دهد و معمولا شدید است، به‌طورمعمول مانع از آرامش فرد و موجب سلب آسایش در او می‌شود”.
وجود خون در ادرار
یکی دیگر از علائم هشداردهنده سنگ کلیه، وجود مقادیری از خون در ادرار است. دکتر کوگان می‌گوید این علامت در اکثر بیماران مبتلا به سنگ کلیه اتفاق می‌افتد. خون در ادرار یک وضعیت غیرطبیعی است و اگر این علامت را متوجه شدید، باید بدن شما ازنظر ابتلای به عارضه سنگ کلیه ارزیابی شود. معمولاً این علامت با سوزش در دفع و همچنین درد زیادی همراه است.
سایر علائم هشداردهنده ابتلا به عارضه سنگ کلیه
درحالی‌که درد ناگهانی و شدید و یا درد در ناحیه کمر و وجود خون در ادرار می‌تواند شاخص‌های کلیدی برای ابتلای به عارضه سنگ کلیه باشد، دکتر پروپ و دکتر کوگان سایر نشانه‌های هشداردهنده‌ای را که بیماران باید مراقب آن‌ها باشند را ذکر می‌کنند:
• حالت تهوع
• استفراغ
• عرق کردن ( خیس عرق شدن)
• رنگ‌پریدگی بسیار که به دلیل درد است.
انواع خاصی از سنگ کلیه همچنین می‌تواند باعث ایجاد عفونت شود که این عفونت می‌تواند منجر به تب شود.
دکتر کوگان می‌گوید: “وقتی کلیه‌ها مسدود می‌شوند، ممکن است این امر منجر به تب شود زیرا ممکن است ادرار برگردد و همین امر می‌تواند منجر به عفونت شود”.
همچنین بخوانید: برای سنگ کلیه چه بخوریم؟
چگونه سنگ کلیه تشخیص داده‌شده و درمان می‌شود
عارضه سنگ کلیه توسط می تواند اشعه ایکس، سونوگرافی یا CAT اسکن یا آزمایش خون و ادرار تشخیص داده شود و معمولاً این چند روش بعد از اینکه فرد به دلیل درد که تجربه کرده است به پزشک متخصص یا اورژانس مراجعه کرد، مورداستفاده قرار می‌گیرد.
دکتر پروپ می‌گوید: اکثر بیماران سنگ کلیه خود را دفع می‌کنند که این امر موجب کاهش قابل‌توجه علائم در آن‌ها می‌شود؛ اما در برخی از موارد، سنگ کلیه نیاز به جراحی برای شکستن و دفع و حذف از بدن فرد بیمار دارد.
پزشکان بعضی‌اوقات داروهایی را برای کنترل درد در ارتباط با سنگ کلیه و یا برای کمک به عبور سنگ از مجاری ادراری فرد، تجویز می‌کنند.
دکتر کوگان دراین‌باره می‌گوید: ” سنگ‌های کوچک‌تر احتمال بیشتری دارد که خود به‌طور طبیعی دفع شوند و معمولاً نیازی به جراحی ندارند”.
چگونه می‌توانیم از تشکیل سنگ کلیه در بدن جلوگیری کنیم؟
کوگان می‌گوید یک‌راه برای جلوگیری از پیشرفت سنگ کلیه‌ها این است که به‌اندازه کافی در طول آب بنوشید زیرا کمبود آب یکی از علل تشکیل سنگ کلیه است. همچنین در صورت وجود مقادیر زیادی از ذرات محلول یا معلق در آب و نامناسب بودن آب مصرفی روزانه فرد، می‌توان از دستگاه‌های تصفیه آب خانگی استفاده کرد که مسلما در تأمین آب آشامیدنی سالم نقش مؤثری دارد.
با توجه به گزارش درمانگاه مایو در این زمینه، مصرف کافی مایعات همچنین کمک می‌کند تا پروتئین‌های حیوانی و نمک راحت‌تر جذب بدن شود.
- همچنین فعالیت‌های بدنی به‌خصوص فعالیت‌هایی با شدت متوسط و بالاتر می‌تواند در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه مؤثر باشد.
- در کنار این مصرف رژیم غذایی متعادل و پرهیز از خوردن غذاهایی حاوی رنگ‌های صنعتی فراوان می‌تواند در پیشگیری از این امر مؤثر باشد.
- به جز موارد فوق با نظر پزشک متخصص و تعیین ماهیت سنگ، فرد مبتلا می‌تواند با پرهیز از خوردن غذاهایی که می‌تواند در تشکیل سنگ کلیه مؤثر باشد از عود مجدد عارضه سنگ کلیه پیشگیری کند.
- همچنین بنابر نظر متخصص اشخاص مبتلا به این عارضه ممکن است نیاز به پرهیز از مصرف مکمل‌های کلسیم و یا مکمل‌های حاوی ویتامین D داشته باشند.
- جدای از روش‌های زیر داروهای گیاهی فراوانی وجود دارند که می‌توانند از وقوع این عارضه پیشگیری و درزمینهٔ جلوگیری از عود یا درمان آن نقش مؤثری داشته باشند. با تجویز پزشک متخصص بیمار این داروها را تهیه و مورد استفاده قرار دهد.
ترجمه اختصاصی توسط داروباکس
در صورتی که دچار مشکلات کلیوی هستید و یا تجربه‌ای در درمان سنگ کلیه دارید، نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
منبع : ریدرز دایجست
