سفکسیم چیست؟
سفکسیم یک آنتی بیوتیک قوی می باشد که بر روی طیف وسیعی از میکروب ها موثر می باشد .این دارو جهت درمان کوتاه مدت عفونت های حاد باکتریایی مانند مجاری ادراری،عفونت قفسه ی سینه و عفونت های گوش و حلق تجویز می گردد.این دارو با مهار ساخت دیواره سلولی باکتری ها ،آنها را از بین می برد .
برخی از افرادی که به پنی سیلین ها حساسیت دارند ،ممکن است به این دارو نیز حساسیت داشته باشند .به همین دلیل پیش از شروع درمان در صورت حساسیت به هرگونه آنتی بیوتیک ،نام آن را به پزشک خود یادآوری نمایید.
پیش از شروع مصرف سفکسیم
_در صورت سابقه ی هرگونه حساسیت دارویی (خصوصا حساسیت به آنتی بیوتیک ها )و مشکلات کلیوی به پزشک خود اطلاع دهید.
_باا وجود اینکه تا کنون مصرف سفکسیم برای جنین مضر اعلام نشده ،در صورت بارداری،اقدام به بارداری یا شیردهی پزشک خودرا مطلع نمایید.
_از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجادکند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خوددر اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
نحوه ی مصرف سفکسیم
-آنتی بیوتیک ها را دقیقاً مطابق دستور پزشک مصرف کنید و دوره ی درمان را حتی اگر احساس بهبودی می کنید و علائمتان برطرف شده است کامل کنید زیرا در این زمان ممکن است هنوز باکتری بصورت کامل ریشه کن نشده باشد و این کار احتمال بروز مقاومت ميكروبی را افزایش می دهد.
مقاومت میکروبی یکی از مشکلات جهانی می باشد که با سرعت زیادی رو به افزایش است ودر صورتی که مصرف بی رویه و نامناسب آنتی بیوتیک ها در دنیا ادامه یابد با مشکلات تهدید کننده ی حیات مواجه خواهیم شد.زماني كه اين داروها بدون تجويزپزشك ،با مقدار نامناسب يا طول درمان نامناسب مصرف شوند،نه تنها اثرات مطلوب براي خود فرد ندارند بلكه منجر به عدم ريشه كن شدن باكتري هاي موجود در بدن آن فرد مي شوند و علاوه بر اين،باكتري هايي كه در معرض دارو قرار گرفته اند اما از بين نرفته اند، نسبت به اين دارو مقاومت پيدا مي كنند.اين مسأله منجر به ايجاد نسل جديد و مقاومي از ميكروب ها مي شود كه ديگر به سادگي به داروهاي آنتي بيوتيكي موجود ،پاسخ نمي دهند.
از آنجا كه عموماً عفونت ها مسری می باشند مصرف بي رويه ی آنتی بیوتیک ها نه تنها براي خود فرد بيمار بلكه براي ساير افراد جامعه نیز مشکل آفرین می باشد.
_مصرف این دارو معمولا در بزرگسالان و کودکان بالای ده سال ،۱ تا ۲ قرص یا (۲۰-۱۰میلی لیتر شربت) در روز میباشد.یعنی روزانه یک قرص یا روزانه یک قرص صبح و یک قرص عصر در ساعت مشخص برای شما تجویز میشود.
_مقدار مصرف دارو در کودکان کوچکتر با توجه به سن و وزن آنها توسط پزشک محاسبه می شود .در این موارد در هر نوبت مصرف دارو لازم است مقدار دارو را به دقت اندازه گیری نمایید و دقیقاً به اندازه ی تجویز شده به کودک بدهید.
_ دوره ی درمان با این دارو معمولا کوتاه می باشد و حداکثر ممکن است تا ۱۴ روز برای بیمار تجویز شود.
-این دارو با غذا تداخل خاصی ندارد و می توان آن را قبل یا بعد از غذا مصرف کرد.
-در صورت فراموش كردن مصرف يك نوبت دارو بلافاصله پس از يادآوري آن را مصرف كنيد مگر آنكه زمان ياد آوري به نوبت مصرف بعدي دارو نزديك باشد.در اين شرايط نوبت فراموش شده را مصرف نكنيد و نوبت بعدي را در زمان خودش مصرف كنيد اما به هيچ وجه مقدار مصرف دارو را دوبرابر نكنيد.
-این دارو به صورت قرص و کپسول خوراکی ۲۰۰ و ۴۰۰میلی گرم و سوسپانسیون خوراکی ۱۰۰میلی گرم موجود می باشد.
توصیه ها سفکسیم
-در برخی افراد با مصرف آنتی بیوتیک ها ضایعات قرمز همراه با خارش در دهان یا واژن ایجاد می شود.در صورت بروز این علائم به پزشک خود مراجعه نمایید.
-خانم ها در صورتی که از قرص های جلوگیری از بارداری همزمان با دوره ی درمانی سفکسیم استفاده می کنید، در صورت ابتلا به هر بیماری که همراه با اسهال و استفراغ که بیشتر از 24 ساعت طول بکشد باشد، لازم است از یک روش دیگر پیشگیری از بارداری(مانند کاندوم) جهت احتیاط همراه با قرص ضدبارداری استفاده نمایید.
_در صورتی که قصد عمل جراحی یا شروع درمان دارویی برای بیماری دیگر دارید،درمان گر خود را از مصرف این دارو مطلع نمایید زیرا سفکسیم می تواند برروی پاسخ برخی آزمایشات (مانند مقدار قند موجود در ادرار )موثر باشد.
-در صورت اقدام به هرگونه واكسيناسيون پزشك خود را از مصرف اين دارو مطلع نماييد.
عوارض شایع سفکسیم
_اسهال خفیف در ابتدای درمان از عوارض شایع سفکسیم می باشد که خود به خود برطرف می شود .در صورت وقوع آن مایعات به مقدار کافی مصرف نمایید اما در صورت ادامه دار شدن اسهال بیشتر از ۲۴ ساعت و شدید تر شدن یا حاوی خون بودن آن به پزشک خود مراجعه کنید.
_احساس تهوع،درد شکمی و سوء هاضمه ممکن است در مدت درمان با این دارو ایجاد شود ،برای بهبود آن مصرف غذاهای سبک و ساده و مصرف دارو پس از وعده ی غذایی می تواند کمک کننده باشد
_سردرد عارضه ایست که ممکن است در اثر مصرف این دارو رخ دهد ،در این موقعیت آب به مقدار کافی در روز مصرف نمایید و از داروساز خود جهت انتخاب ضد درد مناسب مشاوره بگیرید.با این حال در صورتی که سردرد شدید و طولانی شد ،به پزشک مراجعه نمایید .
_مصرف این دارو ممکن است احساس سرگیجه ایجاد کند لذا تا از بین رفتن اثر دارو ،از رانندگی و کارهایی که نیاز به تمرکز و احتیاط دارند خودداری نمایید.
عوارض خاص اما مهم
_در صورتی که علائم حساسیت دارویی از جمله ضایعات قرمز و خارش دار پوستی ،تنگی نفس،ورم صورت یا لبها مصرف دارو را قطع نموده و به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید.
-این دارو می تواند عوارض نادر اما مهمی داشته باشد که علی رغم اینکه احتمال وقوع آنها کم می باشد اما پیگیری و توجه به آنها بسیار مهم می باشد.لذا در صورت داشتن علائم سرفه همراه با گلودرد ،خشکی و التهاب چشم وبروز لکه های قرمز پوستی فوراًبه پزشک خود یا مرکز درمانی مراجعه کنید.
_در صورتی که ۲ تا۳ هفته پس از مصرف این دارو دچار اسهال آبکی ادامه دار شدید به پزشک خود مراجعه نمایید.
نگهداری
سوسپانسیون آماده شده ی دارو را حداکثر ۱۰تا۱۴روز در یخچال نگهداری نمایید.
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف سفکسیم
سفیکسیم در درمان عفونت های حاد ناشی از باکتری های حساس به این دارو مصرف می شود که شامل سوزاک، عفونت گوش میانی، فارنژیت، عفونت های بخش تحتانی دستگاه تنفس و عفونت های مجاری ادراری می شود.
مکانیسم اثر سفکسیم
مانند سایر آنتی بیوتیک های این دسته مانع از تشکیل دیواره سلولی در باکتری می شود. دیواره سلولی در باکتری باعث حفاظت سلول در مقابل عوامل محیطی می گردد و در صورتی که این دیواره بصورت کامل تشکیل نشود سلول باکتری در محیط آبکی با جذب آب می ترکد. سفکسیم در مرحله آخر تشکیل پپتیدوگلیکان جایگزین عوامل تشکیل دهنده پپتیدوگلیکان می شود و باعث تشکیل دیوار سلولی ناقص می گردد
فارماکوکینتیک سفکسیم
فقط 50 -40 در صد یک دوز خوراکی سفیکسیم به آهستگی جذب می شود. جذب این دارو در حضور غذا کاهش می یابد. اوج غلظت سرمی دارو 6-2 ساعت پس از مصرف خوراکی آن حاصل می شود. نیمه عمر پلاسمایی دارو 4-3 ساعت است که در عیب کار کلیه افزایش می یابد. متابولیسم این دارو مشخص نشده است . حدود 20 در صد از دارو به صورت تغییر نیافته از راه کلیه ها و 60 در صد دارو از راه های غیر کلیوی دفع می شود.
منع مصرف سفکسیم
در صورت وجود سابقه حساسیت به پنی سیلین ها ، سفالوسپورین ها یا پنی سیلامین یا ابتلای به پورفیری این دارو نباید مصرف شود .
عوارض جانبی سفکسیم
*
عوارض شایع (%10<):
گوارشی: اسهال
عوارض نسبتا شایع (%10-2):
گوارشی: درد شکمی، تهوع، سوء هاضمه، نفخ، مدفوع شل
عوارض نادر (%1>):
نارسایی حاد کلیوی، واکنش شبه آنافیلاکسی، آنژیوادم، کاندیدیاز، سرگیجه، تب دارویی، افزایش سطح ائوزینوفیل، اریتم مولتی فرم، ادم صورت، تب، سردرد، هپاتیت، افزایش بیلی روبین خون، افزایش BUN، افزایش کراتینین سرم، افزایش سطح سرمی آنزیم های ترانس آمیناز، یرقان، لکوپنی، نوتروپنی، افزایش زمان پروترومبین (PT)، خارش، کولیت با غشای کاذب، تشنج، واکنش شبه بیماری سرم، راش پوستی، سندرم استیونس جانسون، ترومبوسیتوپنی، نکروز توکسیک اپیدرمال، کهیر، واژینیت، استفراغ
تداخلات دارویی سفکسیم
*
مشخصات کلی تداخلات:
– تحت تاثیر تاخیر در تخلیه ی معده
– تغییر در فلور دستگاه گوارش
– تشدید اثرات ضد انعقاد
– کاهش اثرات باکتریوسیدی وابسته به رشد باکتری
– اختلال در پاسخ ایمنی در برابر عوامل باکتریایی
تداخلات رده X (پرهیز):
ب.ث.ژ (داخل مثانهای)، واکسن وبا
افزایش اثرات داروها توسط سفیکسیم:
آمینوگلیکوزیدها، آنتاگونیست های ویتامین کا
افزایش اثرات سفیکسیم توسط داروها:
پروبنسید
کاهش اثرات داروها توسط سفیکسیم:
آمینوگلیکوزیدها، ب.ث.ژ (داخل مثانهای)، واکسن ب.ث.ژ (ایمنیزا)، واکسن وبا، لاکتوباسیلوس و استریول، سدیم پیکوسولفات، واکسن حصبه
کاهش اثرات سفیکسیم توسط داروها:
تداخل قابل توجهی مشخص نشده است.
تداخل با غذا:
غذا جذب سفیکسیم را به تأخیر میاندازد.
راهکار: بدون ملاحظات غذایی مصرف شود.
هشدار ها سفکسیم
1- در صورت وجود سابقه حساسیت به پنی سیلین ها و عیب کار کلیه باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
2- این دارو ممکن است موجب ایجاد پاسخ مثبت کاذب در آزمون کومبس یا قند ادرار شود.
3- این دارو ممکن است سبب بروز کولیت پسودوممبران شود.
4- در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه، کاهش مقدار مصرف دارو ضروری است .
توصیه های دارویی سفکسیم
1- در صورت بروز اسهال شدید، قبل از مصرف هر گونه داروی ضد اسهال ، باید با پزشک مشورت شود.
2- در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو به محض به یاد آوردن ، دارو را باید مصرف نمود . ولی اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد، از مصرف نوبت فراموش شده باید خودداری شود و مقدار مصرف بعدی نیز دو برابر نگردد.
دارو های هم گروه سفکسیم
گروه B
قابل استفاده در بارداری: با مطالعات حیوانی شواهدی دال بر خطرناک بودن این دارو مشاهده نشده است. مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست