نام رایج دارو: ریواروکسابان- Rivaroxaban
اسامی تجاری دارو: زارلتو
توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
هشدار:
جز در مواردی که پزشک تجویز کرده مصرف ریواروکسابان را قطع نکنید. اگر مصرف این دارو را زودتر از موعد مقرر قطع کنید خطر ایجاد لخته‌های خونی خطرناک (مانند سکته قلبی یا لخته خونی در پا و ریه‌ها) افزایش می‌یابد. برای کاهش خطر ایجاد لخته ممکن است پزشک رقیق کننده‌های خون یا داروی ضد پلاکت متفاوتی برای شما تجویز کند. در صورت بروز علائمی مانند ضعف در یک قسمت بدن، مشکلات بیان و صحبت کردن، تغییر ناگهانی صدا، آشفتگی، درد قفسه سینه، مشکلات تنفسی و درد یا داغی یا تورم پا با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند ممکن است پس از انجام عمل ستون فقرات دچار خونریزی در نزدیکی ستون فقرات شوند. خونریزی در این ناحیه ممکن است موجب فلج طولانی مدت یا دائمی شود. قبل از انجام هرگونه عمل جراحی در مورد خطرات و مزایای مصرف این دارو با پزشک مشورت نمایید. در صورت انحراف ستون فقرات، انجام عمل‌های جراحی ستون فقرات (مانند جابه‌جایی کاتتر اپیدورال، ضعف اپیدورال و شکستگی ستون فقرات) و مصرف داروهایی موجب افزایش احتمال خونریزی شوند (داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل، رقیق کننده‌های خون مانند وارفارین و انوکساپارین، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن) احتمال این خونریزی را افزایش می‌دهند. اگر نشانه‌هایی مانند درد کمر، بی‌حسی/ سوزش یا ضعف پاها، عدم کنترل روده و مثانه (بی‌اختیاری) را مشاهده کردید سریعا به پزشک داخلی اطلاع دهید.
در داروباکس می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص قلب و عروق در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
ریواروکسابان چیست و چه کاربردی دارد؟
ریواروکسابان برای جلوگیری از ایجاد لخته‌های خونی ناشی از بیماری تپش قلب نامنظم (مانند فیبریلاسیون دهلیزی مزمن) و عمل جراحی جایگزینی مفصل زانو یا ران مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین از این دارو برای درمان لخته‌های خونی (مانند ترومبوز سیاهرگ عمقی DVT-یا آمبولی ریوی-PE) استفاده می‌شود و لخته شدن خون جلوگیری می‌کند.
ریواروکسابان برای جلوگیری از ایجاد لخته‌های خونی ناشی از بیماری تپش قلب نامنظم (مانند فیبریلاسیون دهلیزی مزمن) و عمل جراحی جایگزینی مفصل زانو یا ران مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین از این دارو برای درمان لخته‌های خونی (مانند ترومبوز سیاهرگ عمقی DVT-یا آمبولی ریوی-PE) استفاده می‌شود و لخته شدن خون جلوگیری می‌کند.
نحوه عملکرد داروی ریواروکسابان
ریواروکسابان به دسته داروهای ضد لختگی تعلق دارد که عملکرد آن مسدود کردن نوع خاصی از پرتوئین‌های لختگی در خون است.
نحوه مصرف ریواروکسابان و دوز مصرفی
قبل از شروع به مصرف ریواروکسابان راهنمای دارویی داخل جعبه را با دقت بخوانید و از پزشک یا دکتر داروساز راهنمایی بگیرید. این دارو به صورت خوراکی، طبق تجویز پزشک مصرف می‌شود. اگر از این دارو برای جلوگیری از ایجاد لخته‌های خونی پس از عمل جراحی جایگزینی مفصل زانو یا ران استفاده می‌کنید، معمولاً روزی ۱ بار از این دارو استفاده کنید. اگر این دارو را برای جلوگیری از سکته قلبی و لخته‌های خونی ناشی از تپش قلب نامنظم مصرف می‌کنید، دوز مصرفی دارو معمولاً برای این افراد روزی ۱ قرص همراه با شام است. همچنین از ریواروکسابان برای درمان لخته‌های خونی استفاده می‌کنید، دوز مصرفی معمولاً روزی ۲ عدد قرص برای ۳ هفته اول و سپس روزی ۱ عدد قرص است. برای کاهش خطرات ایجاد لخته خونی این دارو معمولاً روزی ۱ بار استفاده می‌شود. با دقت از دستورات پزشک پیروی کنید و دوز مصرفی خود را افزایش ندهید یا مصرف دارو را جز مواردی که پزشک تجویز کرده باشد قطع نکنید.
هر قرص ۱۰ میلی‌گرمی ممکن همراه یا بدون غذا مصرف شود. قرص‌های ۱۵ میلی‌گرم و ۲۰ میلی‌گرمی بهتر است با غذا خورده شوند. اگر در مورد چگونگی نحوه مصرف ریواروکسابان سوالی داشتید از پزشک یا دکتر داروساز سوال بپرسید.
اگر در بلعیدن کپسول دارو دچار مشکل شدید می‌توانید محتویات کپسول را بر روی یک قاشق ژله یا مربای خنک بریزید و آن را سریعا بخورید. هر بار این مخلوط را درست کنید و از ذخیره و مصرف آن در نوبت بعد خودداری فرمایید.
اگر این دارو را از طریق گذاشتن لوله بینی یا معده استفاده می‌کنید در مورد جزئیات دستورالعمل‌ها و نحوه آماده سازی و ترکیب آنها از متخصصین سلامت سوال بپرسید.
دوز مصرف داروی ریواروکسابان به وضعیت بیماری و پاسخگویی بدن شما به درمان بستگی دارد. این دارو را به صورت منظم مصرف کنید و برای یادآوری بهتر است هر روز در ساعت مشخصی ریواروکسابان را مصرف نمایید.
برای اطلاعات در مورد این دارو به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.
عوارض جانبی ریواروکسابان
مصرف ریواروکسابان ممکن است منجر به عوارضی مثل کبودی یا خونریزی‌های کوچک (مانند خون دماغ شدن، خونریزی از خرا‌ش‌ها و بریدگی‌ها) شود. اگر هر کدام از حالت‌ها تشدید شد یا بهبود نیافت با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید.
در صورتی که پزشک داروی ریواروکسابان را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی ریواروکسابان را مصرف کرده‌اند، عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده اند.
این دارو ممکن است از طریق تاثیرگذاری بیش از حد بر روی پرتوئین‌های لختگی خون موجب خونریزی‌های خطرناکی شود. اگر هر نشانه‌ای از خونریزی جدی‌ای مانند درد یا تورم یا ناراحتی غیر طبیعی، کبودی غیر معمول، خونریزی طولانی از زخم‌ها یا لثه‌ها، خونریزی مداوم و طولانی بینی، خونریزی بیش از حد در دوره قاعدگی، ادرار تیره یا صورتی، سرفه خونی، استفراغ خونی یا به رنگ قهوه، سردرد شدید، سرگیجه و از هوش رفتن، خستگی مداوم یا بی‌دلیل، ضعف، مدفوع سیاه و خونی و مشکلات بلعیدن را مشاهده کردید سریعا با پزشک تماس حاصل کنید.
اگر هر کدام از نشانه‌های خونریزی جدی مانند تغییرات بینایی، آشفتگی، حرف زدن نامفهوم و ضعف در یک قسمت از بدن را مشاهده کردید با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
لازم است بدانید واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی ریواروکسابان نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید، سریعا از فوریت های پزشکی کمک بگیرید. با توجه به اینکه لیست عوارض کامل نیست، ممکن است با عارضه ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید.
برای اطلاع از موارد مصرف، نحوه مصرف، عوارض و تداخلات دارویی این دارو بهتر است از سرویس مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید.
موارد احتیاط مصرف ریواروکسابان
قبل از مصرف اگر به داروی ریواروکسابان یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، این موضوع را با پزشک یا دکتر داروساز در میان بگذارید. داروی ریواروکسابان ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. قبل از مصرف ریواروکسابانسوابق پزشکی خود و خانواده‌تان را به اطلاع پزشک برسانید؛ مخصوصاْ مشکلات کبدی، بیماری‌های کلیوی، مشکلات خونریزی (مانند خونریزی معده یا روده و خونریزی مغزی)، سکته، جراحی یا جراحت شدید، اختلالات خونی (مانند کم‌خونی، هموفیلی و ترومبوسیتوپنی)، افتادن یا آسیب‌های مداوم، برخی از مشکلات چشمی (رتینوپاتی)، برخی از مشکلات آنزیمی ارثی (مانند عدم تحمل گالاکتوز، کمبود آنزیم لاکتاس Lapp، مشکل هضم گلوکز و گالاکتوز).
اطلاع رسانی مصرف این دارو به پزشک و دندانپزشک بسیار اهمیت دارد. همچنین قبل از انجام هر عمل جراحی یا عمل‌های دندانپزشکی در مورد مصرف این دارو به پزشک و دندانپزشک خود اطلاع دهید.
این دارو موجب خونریزی معده می‌شود و مصرف روزانه الکل در زمانی که این دارو را مصرف می‌کنید خطر خونریزی معده را افزایش می‌دهد. از این رو هنگام مصرف این دارو از مصرف الکل اجتناب کنید.
این دارو باعث خونریزی می‌شود لذا برای کاهش خطر بریدگی، کبودی و آسیب دیدگی بیشتر احتیاط کنید و هنگام استفاده از وسایل تیز مانند تیغ یا ناخن‌گیری بیشترین احتیاط را لحاظ کنید. برای اصلاح صورت از ماشین‌های ریش تراش استفاده کنید و برای مسواک زدن نیز از مسواک‌های نرم استفاده کنید. از فعالیت‌های ورزشی خودداری کنید. در صورت زمین خوردن یا آسیب دیدن، مخصوصاً آسیب‌دیدگی‌های ناحیه سر سریعا به پزشک مراجعه کنید. ممکن است خونریزی پنهانی اتفاق بیفتد که موجب خطرات بیشتری می‌شود.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، در مورد این موضوع با پزشک مشورت کنید. در طول بارداری فقط زمانی که این دارو مورد نیاز باشد باید مصرف گردد و در مورد مزایا و خطرات آن با پزشک صحبت کنید. ریواروکسابان از طریق شیرمادر به نوزاد انتقال می‌یابد. در این زمینه نیز با پزشک مشورت کنید.
تداخلات دارویی ریواروکسابان با داروهای دیگر
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی ریواروکسابان را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست، لذا لیست تمامی داروهای مصرفی‌تان را با پزشک یا دکتر داروساز در میان بگذارید و بدون صلاحدید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی ریواروکسابان نفرمایید.
داروهایی که ممکن است با ریواروکسابان تداخل دارویی داشته باشند عبارتند از:
- میفپریستون
- برخی از داروهای ضد افسردگی شامل داروهای SSRI مانند فلوکستین، داروهای SNRI مانند دس‌ونلافاکسین یا ونلافاکسین
- برخی از داروها بر روی دفع این دارو از بدن تاثیر می‌گذارند و این کار بر عملکرد دارو تاثیر می‌گذارد. این داروها شامل موارد زیر می‌شوند:
- کوبیسیستات و کنیواپتان
- ضد قارچ‌های آزول مانند ایتراکونازول، کتوکنازول و پساکونازول
- ریفامیسین‌ها مانند ریفامپین
- مهارکننده‌های آنزیم پروتیز ایدز مانند آتازاناویر، ریتوناویر و ساکویناویر
- عصاره‌ی گل راعی
- داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین، فنوباربیتال و کاربامازپین
مصرف این دارو همراه با آسپرین می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهند. با این حال اگر پزشک برای شما دوز پایین آسپرین (۸۱ الی ۳۲۶ میلی‌گرم در روز) را جهت جلوگیری از سکته قلبی یا حمله قلبی تجویز کرده است، مصرف آسپرین را ادامه دهید و تا زمانی که پزشک دستور دیگری نداده آن را قطع نکنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک داخلی یا دکتر داروساز مشورت نمایید.
علائم اوردوز ریواروکسابان
اگر علائم اوردوز این دارو مانند از هوش رفتن و مشکلات تنفسی را مشاهده کردید سریعا با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. نشانه‌های اوردوز می‌تواند شامل مدفوع سیاه یا خونی، ادرار صورتی یا تیره و خونریزی‌های بی‌دلیل و طولانی باشد.
آزمایش‌های پزشکی مانند آزمایش بررسی میزان هماتوکریت و هموگلوبین خون و آزمایش شمارش سلول‌های خون باید در زمان مصرف برای بررسی روند بهبود و تاثیر عوارض جانبی این دارو انجام شوند. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه با پزشک مشورت کنید.
اگر دوز مصرفی داروی ریواروکسابان را فراموش کردید، در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی، به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید، نیازی به مصرف دو برابر داروی ریواروکسابان نیست و فقط دوز مقرر را مصرف کنید. اگر روزانه ۲ بار این دارو را مصرف می‌کنید و دوز مصرفی خود را فراموش کردید در اولین فرصتی که به یاد آوردید، دارو را مصرف کنید و اگر نزدیک زمان دوز دوم روز به یاد آوردید، مصرف خود را دو برابر کنید و سپس از برنامه تجویز پیروی کنید.
برای نگهداری صحیح داروی ریواروکسابان، آن را در دمای اتاق، دور از حرارت و رطوبت و دور از دسترس کودکان قرار دهید و در حمام نگهداری نفرمایید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید.
منبع: WebMD
