تامسولوسین Tamsulosin

تامسولوسین چیست؟
به طور شایع اندازه ی غده ی پروستات در مردان با افزایش سن افزایش می یابد.
اما این افزایش سایز فرد را با مشکلاتی از جمله مشکلات در دفع ادرار مواجه می‌نماید و علائمی همچون عدم احساس خالی شدن مثانه، ادرار قطره قطره،تکرر ادرار  افزایش دفعات احساس نیاز به  دفع ادرار مواجه می نماید.
تامسولوسین دارویی است که با شل کردن عضلات صاف اطراف مثانه و غده ی پروستات، موجب تسهیل دفع ادرار می گردد و به این ترتیب علائم ناشی از بزرگ شدن پروستات را کاهش می دهد. در بعضی موارد نیاز به تجویز بیش از یک دارو جهت کنترل علائم بزرگی پروستات می باشد که معمولا تامسولوسین یکی از آنهاست. به همین دلیل در کنار سایر داروهای موثر، جهت ترکیب درمانی در محصولات دارویی جدید دنیا  نیز حضور دارد.

پیش از شروع مصرف تامسولوسین
-در صورتی که احساس سرگیجه می کنید و هنگام تغییر وضعیت از حالت نشسته به ایستاده یا پس از دفع ادرار، دچار افت فشار یا از حال رفتن می شوید، حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.
-در صورتی که نیاز به جراحی چشم دارید، پزشک را مطلع نمایید.
-چنانچه سابقه ی هرگونه اختلال کبدی و کلیوی دارید، حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.
-سابقه ی حساسیت به تامسولوسین یا هر داروی دیگر را به پزشک اطلاع دهید.
-لیست کاملی از داروها و مکمل های غذایی و گیاهی مصرفی خود تهیه نموده و در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید تا در صورت امکان بروز تداخل دارویی، اقدامات لازم انجام گیرد.

نحوه ی صحیح مصرف تامسولوسین
-تامسولوسین در دقیقاً به صورتی که پزشک یا داروساز به شما توصیه نموده مصرف نمایید. کپسول یا قرص را به صورت کامل به همراه یک لیوان آب میل کنید و از خرد کردن، باز کردن یا جویدن آن خودداری نمایید.
-در اولین نوبت های مصرف این دارو ممکن است احساس سرگیجه یا از حال رفتن به شما دست دهد. به همین خاطر مهم است که دارو را برای بار اول در شب و حتماً پیش از رفتن به رختخواب مصرف نمایید و در صورت احساس سرگیجه یا تعریق به حالت دراز کش باقی بمانید تا این حالت به طور کامل برطرف گردد.
-به طور معمول یک عدد قرص یا کپسول به صورت روزانه تجویز می‌گردد که نوبت اول را حتما شب پیش از خواب مصرف نمایید اما نوبت های بعدی را می توانید با توجه به شرایط خود در هر زمانی از شبانه روز که برای شما مناسب تر است، مصرف کنید.
توصیه می شود دارو را نیم ساعت پس از یکی از وعده‌های غذایی خود در روز مصرف نمایید.
-در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو، چنانچه در طول روز به خاطر نیاوردید، نوبت فراموش شده را مصرف ننموده و مصرف روزهای بعدی را طبق روال سابق ادامه دهید. از دو برابر نمودن مقدار مصرف در یک نوبت خودداری نمایید.
-به منظور تاثیر بهتر دارو ترجیحا دارو را در زمان مشخصی از روز به صورت منظم مصرف نمایید.

توصیه ها
-در مدت درمان با این دارو حتماً تحت نظر پزشک خود بمانید تا پزشک با اقدام به آزمایشات بالینی و معاینات دقیق، روند بهبودی را مورد بررسی قرار دهد.
-آزمایشات درخواست شده توسط پزشک را به صورت منظم و دوره ای انجام دهید.
-توصیه می‌شود از مصرف الکل در مدت درمان با تامسولوسین خودداری نمایید. زیرا مصرف الکل در این دوره  احتمال بروز عوارض دارویی تامسولوسین ازجمله افت فشار و سرگیجه را افزایش می دهد.
-کاهش مصرف فرآورده های حاوی کافئین مانند چای قهوه و نوشابه ها می‌تواند برای بهبود علائم شما مفید واقع شود.
-با توجه به تاثیرات منفی نیکوتین بر روی مثانه، چنانچه سیگاری می باشید ترک سیگار می تواند به بهبود علائم شما کمک بسیاری نماید لذا در این مورد با پزشک خود مشورت نمایید.
 -در صورتی که جراحی دندان در پیش دارید، حتماً درمانگر خود را در جریان مصرف داروی تامسولوسین قرار دهید. زیرا فشار خون شما در این شرایط با مصرف داروی بیهوشی و بیحسی سریعتر و بیشتر از سایر افراد طبیعی افت می نماید.
-در صورتی که قرار است جراحی چشم انجام دهید، حتماً پزشک خود را در جریان مصرف داروی تامسولوسین قرار دهید. زیرا ممکن است نیاز باشد که مصرف این دارو را برای مدتی قطع نمایید.

عوارض ناخواسته دارویی تامسولوسین
-در صورت احساس سرگیجه از رانندگی و کار با ابزاری که نیاز به احتیاط دارد تا زمانی که اثر دارو باقی است خودداری نمایید.
-در صورت بروز هرگونه مشکل از جمله مشکلات مربوط به دفع ادرار و یا مشکلات جنسی، با مشورت گرفتن از پزشک یا داروساز خود می توانید شرایط خود را بهبود ببخشید.

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف تامسولوسین

تامسولوزین در هایپر پلازی پروستات(بزرگ شدن پروستات) کاربرد دارد(BPH).
سایر موارد کاربرد این دارو: درمان علائم انسداد و اختلال عملکرد خروجی مثانه و تسهیل دفع سنک های کلیوی.

مکانیسم اثر تامسولوسین

تامسولوزین آنتاگونیست گیرنده های آلفا 1 آ- آدرنوسپتور در پروستات است. عضلات غیر ارادی در پروستات به واسطه گیرنده های Alfa 1Aآدرنوسپتور منقبض می شوند. بلوک این گیرنده ها باعث استراحت و رها شدن عضلات غیر ارادی انتهای مثانه و پروستات می شود و متعاقبا جریان ادرار و علائم بزرگی پروستات کاهش می یابد.(BPH). تقر یبا 75 درصد گیرنده های آلفا 1 پروستات از نوع Alfa 1A هستند.

فارماکوکینتیک تامسولوسین

جذب این دارو از راه خوراکی بیش از 90 درصد است. اتصال پروتئین 94 تا 99 درصد است. متابولیسم کبدی دارو توسط CYP3A4 و 2D6 انجام می شود. نیمه عمر دلرو در افراد سالم 9 تا 13 ساعت و در گروه هدف 14 تا 15 ساعت است.

منع مصرف تامسولوسین

مصرف این دارو در زنان باردار اکیدا ممنوع است. جزء گروه X طبق بندی مس شود که منجر به نقص عضو جنین می گردد.

حساسیت شدید به تامسولوزین و ترکیبات مشابه.

عوارض جانبی تامسولوسین

*
عوارض شایع (%10<):
قلبی عروقی: افت فشارخون وضعیتی، افت فشارخون وضعیتی علامت دار
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد، سرگیجه
ادراری تناسلی: اختلال در انزال
عفونی: عفونت
تنفسی: رینیت
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: خواب آلودگی، بی خوابی، سرگیجه
غدد درون ریز و متابولیسم: فقدان میل جنسی
گوارشی: اسهال، تهوع
عصبی، عضلانی و اسکلتی: ضعف، کمردرد
چشمی: تاری دید
تنفسی: فارنژیت، سرفه، سینوزیت

تداخلات دارویی تامسولوسین

*مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای CYP2D6
– سوبسترای CYP3A4
– تشدید اثرات کاهنده فشارخون

تداخلات رده X (پرهیز):
آلفا 1 بلاکرها، برومپریدول، کانیواپتان، مهارکننده‌های قوی CYP3A4، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، ایدلالیسیب

کاهش اثرات داروها توسط تامسولوسین:
آگونیست های آلفا/ بتا، آگونیست های آلفا 1

کاهش اثرات توسط داروها تامسولوسین:
برومپریدول، القاکننده‌های قوی و متوسط CYP3A4، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، اردافتینیب، ایووسیدنیب، میتوتان، پگ اینترفرون آلفا-b۲، ساریلومب، سیلتوکسیمب، توسیلیزومب

افزایش اثرات داروها توسط تامسولوسین:
آلفا 1 بلاکرها، آمیفوستین، داروهای ضد سایکوز (نسل دوم [آتیپیکال])، برومپریدول، مسدودکننده‌های کانال کلسیم، دولوکستین، داروهای کاهنده فشارخون، فراورده‌های حاوی لوودوپا، نیتروپروسید، فولکودین، مهارکننده‌های فسفودی استراز 5، ریلمنیدین

افزایش اثرات تامسولوسین توسط داروها:
آجمالین، آمیسولپرید (خوراکی)، اپرپیتانت، باربیتورات ها، بنپریدول، بتابلاکرها، داروهای کاهنده‌ فشارخون، بریمونیدین (موضعی)، سایمتیدین، کلوفازیمین، کانیواپتان، مهارکننده‌های قوی و متوسط CYP2D6، مهارکننده‌های قوی و متوسط CYP3A4، داپوکستین، دیازوکسید، دولیسیب، اردافتینیب، فوس اپرپیتانت، فوس نتوپیتانت، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، گیاهان (با خاصیت کاهنده فشارخون)، ایدلالیسیب، لاروترکتینیب، لورمتازپام، لومفانترین، مولسی‌دومین، نتوپیتانت، نیکوراندیل، اوبینوتوزومب، پالبوسیکلیب، پگ اینترفرون آلفا-2b، پنتوکسی فیلین، مهارکننده‌های فسفودی استراز 5، آنالوگ‌های پروستاسیکلین، کیناگولید، سیمپرویر، استریپنتول

تداخل با غذا:
کپسول: ناشتا بودن فراهمی زیستی و پیک غلظت پلاسمایی را به ترتیب 30 و 40% افزایش می‌دهد.
راهکار: 30 دقیقه پس از یک وعده غذایی مشخص میل شود.
توجه: فرمولاسیون قرص با رهش کنترل‌شده [Canadian product]، تحت تأثیر غذا قرار نمی‌گیرد و می‌تواند با یا بدون غذا در زمان مشخصی از روز مصرف شود.

هشدار ها تامسولوسین

این دارو نباید به عنوان داروی فشار خون استفاده شود. ممکن است کاهش فشار خون وضعیتی و یا سنکوپ ایجاد کند مخصوصا با مصرف اولین دوز. افت فشار خون ممکن است 4 تا 8 ساعت پس از مصرف اولین دوز دارو ایجاد شود.